Powściągliwość, oszczędność w doborze materiałów, form architektonicznych oraz kolorystyki i poszanowanie historii - tak można scharakteryzować powstałą koncepcję przebudowy Długiej i Długiego Targu. Do rewitalizacji tego "miejskiego salonu" od wielu lat przymierzają się władze Gdańska.
tak, założenia są bardzo ciekawe
50%
średnio, wydaje mi się zbyt surowa
21%
nie, jest mało efektowna
29%
O potrzebie przebudowy tego miejsca mówi się od wielu lat, a Droga Królewska z roku na rok, szczególnie jej nawierzchnia, wygląda coraz gorzej.
W styczniu 2018 roku, po nierozstrzygniętym konkursie, wybrano z wolnej ręki wykonawcę koncepcji urbanistyczno-architektonicznej przebudowy Długiej i Długiego Targu. Projektanci z pracowni Restudio i Gzowski Architekci ukończyli ją w połowie zeszłego roku, ale dopiero teraz mogliśmy poznać jej szczegóły.
Architekci: Droga Królewska to nie miejsce na eksperymenty
Projekt nowego wizerunku Traktu Królewskiego z założenia oparty został o historyczne studia uzupełnione analizami urbanistycznymi i architektonicznymi. Co istotne: powstał przy współpracy wieloosobowego zespołu ekspertów różnych specjalności, także historyków (skład zespołu wymieniony jest w ramce pod tekstem).
Co zobaczymy na Trakcie Królewskim?
Należy pamiętać, że opracowana koncepcja dotyczyła nie tylko zmiany nawierzchni, ale też infrastruktury podziemnej, nowego oświetlenia, nowej małej architektury, zieleni i funkcjonowania w tej przestrzeni ogródków gastronomicznych.
- W oparciu o historyczne analizy doszliśmy do tego, by w kompozycji nowej posadzki wrócić do najbardziej charakterystycznego dawnego okresu, gdy była to wyłącznie przestrzeń piesza, bez wydzielenia pasa drogowego. W nowej kompozycji zaprojektowaliśmy ją jak plac z jedną wspólną przestrzenią od Złotej do Zielonej Bramy - podkreśla architekt Maciej Jacaszek z Restudio, który wraz z arch. Mateuszem Gzowskim z Gzowski Architekci był prowadzącym projektantem.Wartościowym elementem, który od samego początku miał być wkomponowany, były płyty balastowe, które obecnie znajdują się głównie na odcinku ulicy Długiej.
W koncepcji pojawiają się one na całym Trakcie Królewskim, ale architekci zaproponowali, by płyty balastowe wyznaczały, w nieregularnych kształtach, lokalizację dawnych przedproży.
- W przypadku przedproży przeanalizowaliśmy historyczne źródła w postaci planu Buhsego, który pokazuje szczegółową inwentaryzację wszystkich budynków i układ Głównego Miasta. To XIX-wieczny plan sporządzony jeszcze przed budową kanalizacji miejskiej. Dzięki niemu zarys przedproży pokazujemy w projekcie używając historycznych płyt balastowych. Ponadto stosujemy wielkogabarytową kostkę brukową granitową, w module 10, 20, 40 cm, oraz podkreślamy jej zagęszczenie, w ciemniejszym odcieniu, w granicach dawnych przedproży - wyjaśnia Mateusz Gzowski ze studia Gzowski Architekci.- Historyczna nieregularność to charakterystyka i genius loci dla tej przestrzeni. Żeby ten pomysł podkreślić, zaproponowaliśmy gradację kolorystyczną nawierzchni i jednokolorowy charakter. Chcieliśmy nową nawierzchnię zaprojektować w kolorach czerwonougrowych, nawiązując do istniejących płyt balastowych, by ostatecznie zniknął ten szary strzegomski granit, obecnie kompletnie zdegradowany. Gdy cały Trakt Królewski ujednolici się kolorystycznie, powstanie fantastyczne tło dla podkreślenia wielokolorowych, barwnych kamienic i spójna przestrzeń - podkreśla Jacaszek. Ponadto w kompozycji nowej posadzki zaproponowano, by środkowa jej część była współczesną interpretacją bruku - kiedyś to były tzw. kocie łby.
- Zaprojektowaliśmy współczesny bruk, wygodny, z ciętego gładkiego kamienia granitowego, w kolorze płyt balastowych - opowiada Jacaszek. - Zastosowaliśmy też zabieg kolorystyczny, by kamienie, które są w pobliżu przedproży były ciemniejsze, by osiągnąć efekt rzucania cienia przez dawne przedproża.Kolejnym istotnym elementem koncepcji była mała architektura, zaproponowano indywidualnie zaprojektowane, dyskretne, współczesne meble, by dobrze komponowały się z zabytkową architekturą.
Powstała też nowa wizja oświetlenia, zakłada ona usunięcie wolno stojących lamp, które powodują obecnie tzw. olśnienie spacerujących tam osób. Zaproponowano użycie, po pewnej modyfikacji, istniejących - i, co ciekawe, indywidualnie zaprojektowanych przy odbudowie miasta - kinkietów.
- Kinkiety są rozmieszczone wzdłuż całego Traktu Królewskiego, będzie w nich wymienione źródło i natężenie światła na współczesne. Intencją jest stworzenie odpowiedniego nastroju na ulicy, a nie rozświetlenie jej jak autostrady. Przy skrzyżowaniach i na Długim Targu zaproponowaliśmy doświetlenie niewidocznymi projektorami ze ścian kamienic - zapowiada architekt.Ogródki gastronomiczne mają być zlokalizowane głównie w miejscu dawnych przedproży. Zaproponowano - zamiast branżowych parasoli - markizy pulpitowe, które mają być przyporządkowane do kamienicy kolorystycznie i gabarytowo, by np. nie wchodziły w okna innej kamienicy.
Co istotne, koncepcja przebudowy i modernizacji Drogi Królewskiej uzyskała pozytywną rekomendację Rady Programowej projektu oraz pozytywną opinię wojewódzkiego konserwatora zabytków już pod koniec czerwca zeszłego roku.
"W ocenie Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków autorzy koncepcji wnikliwie przeanalizowali uwarunkowania historyczne i konserwatorskie i na tej podstawie zaproponowali całościową ideę zagospodarowania przestrzeni ul. Długiej i Długiego Targu" - czytamy w opinii.Kiedy przebudowa Długiej i Długiego Targu zostanie zrealizowana?
To, co interesuje przeciętnego użytkownika, czyli wykonanie nowej aranżacji nawierzchni, oświetlenia i małej architektury, będzie ostatnim etapem modernizacji Drogi Królewskiej.
Przedtem muszą bowiem nastąpić badania archeologiczne i musi powstać projekt wykonawczy, składający się z projektów wielu branż wzajemnie ze sobą powiązanych, ponieważ wymianie podlegać będzie cała infrastruktura podziemna.
- Autorzy projektów wykonawczych zostaną wyłonieni w przetargach, z których nie jest wykluczony autor koncepcji - zapowiada Olimpia Schneider z biura prasowego w gdańskim magistracie. - Miasto posiada w bieżącym planie zabezpieczenie finansowe w zakresie dokumentacji projektowej oraz zaplanowane w latach 2020-2021 w Wieloletniej Prognozie Finansowej środki na dalszą realizację. Po zakończeniu dokumentacji projektowej będą znane wartości robót w oparciu o kosztorysy inwestorskie. Będzie można wtedy ocenić możliwości finansowe budżetu miasta i podjąć decyzję w zakresie harmonogramu rzeczowo-finansowego. Miasto oczywiście będzie poszukiwało zewnętrznych źródeł finansujących realizację robót.Przebudowę kilka lat temu szacowano na 60 mln zł.
60 mln zł ma kosztować remont nawierzchni Długiej i Długiego Targu
Miasto twierdzi, że realizacja rewaloryzacji przeciąga się w czasie głównie z powodu obaw, jakie rodzą szeroko zakrojone prace budowlane w zabytkowym śródmieściu. Spowoduje to bowiem wyłączenie z ruchu turystycznego jednej z największych atrakcji miasta. Spowoduje też utrudnienia w funkcjonowaniu lokali użytkowych.
- Dlatego podchodzimy do tego tematu ostrożnie, starając się ograniczyć potencjalne konflikty - zastrzega Schneider.Obecnie stare pękające płyt granitowe oraz najbardziej uszkodzone fragmenty Drogi Królewskiej mają więc być naprawiane na bieżąco, co - jak widać - najczęściej wiąże się uzupełnianiem dość kanciastą kostką brukową, mało wygodną do spacerowania.
Projekt Drogi Królewskiej został wykonany przez zespół w składzie:
Architekci prowadzący: arch. Maciej Jacaszek i arch.
Mateusz Gzowskizespół projektowy: dr arch. wnętrz
Radosław Czerniejewski, dr hab. inż. architekt, prof. PG, SSW
Justyna Martyniuk-Pęczek,
Natalia Sokół, MSc, MA, MA, dr
Zofia Maciakowska, mgr
Anna Kriegseisen, arch.
Rafał Jacaszek, arch.
Marta Marszałek, arch.
Magda Woźny, arch. Artur Dubis
Rada programowa ds. projektu: dr hab. sztuki dr inż. arch.
Jacek Dominiczak, prof. ASP, dr hab. inż. arch.
Katarzyna Rozmarynowska, prof. SSW, dr inż. arch.
Wojciech Targowski, prof. nadzw. PG, dr inż. arch.
Jacek Droszcz, Studio
Kwadrat, Miejski Konserwator Zabytków arch.
Grzegorz Sulikowski, arch.
Małgorzata Kolesińska, GZDiZ, z-ca dyr. GZDiZ
Michał Szymański, menadżer Śródmieścia
Karina Rembiewska.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
