Osoby skrupulatnie wypełniające formularz w Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań 2021 naruszają prawo? Takie wątpliwości ma nasz czytelnik, a jego podejrzenia wzbudził podpunkt ankiety, w którym należy podać liczbę osób zamieszkujących mieszkanie i ich dane osobowe. Sprawa została opisana w Raporcie z Trójmiasta.
tak, od razu kiedy było to możliwe
25%
jeszcze nie, ale mam zamiar
28%
jeszcze nie, bo nie potrafię zrobić tego on-line
6%
nie i nie mam zamiaru tego robić
31%
nie, bo nie wiedziałe(a)m, że muszę to zrobić
10%
Narodowy Spis Powszechny Ludności odbywa się w Polsce co 10 lat. Ostatni był w 2011 r.
Wraz z początkiem kwietnia 2021 r. rozpoczęła się jego kolejna "edycja". Uczestnictwo w spisie jest obowiązkowe - określa to
ustawa o narodowym spisie powszechnym z 2019 r.
W pandemicznej rzeczywistości spis przeprowadzany jest w inny niż zazwyczaj sposób. O ile zwykle odbywał się głównie poprzez wizyty rachmistrzów w naszych domach, teraz ta forma została wstrzymana do odwołania.
W zamian musimy dokonać tzw.
autospisu, czyli
samodzielnie wypełnić formularz - za siebie lub za całą rodzinę - zamieszczony na rządowej stronie
spis.gov.pl. Spis należy uzupełnić do 30.09.2021 r.
Nietypowa forma, ale też pytania o newralgiczne informacje, które w spisie należy zawrzeć, budzą wątpliwości wielu osób.
Zdaniem naszego czytelnika są one tym większe, kiedy przychodzi do spisania danych nie rodziny, a współlokatorów. Podawanie danych współlokatora - o ile możliwe, to nielegalne?
- Osoby wynajmujące pokój w mieszkaniu, które zamieszkują z obcymi osobami, zmuszane są do łamania prawa podczas spisu powszechnego. Dotyczy to tysięcy młodych osób, głównie studentów i młodych osób pracujących w Trójmieście - zauważa nasz czytelnik w swoim wpisie w Raporcie z Trójmiasta.Czytelnik precyzuje, że formularz nakazuje podać liczbę osób zamieszkujących mieszkanie oraz ich dane osobowe.
- Imię, nazwisko, PESEL, datę urodzenia oraz informację, czy miejsce zamieszkania jest stałe lub czasowe - w przypadku czasowego jest jeszcze więcej danych do uzupełnienia - wylicza. - Udostępnianie danych osobowych osób trzecich (nawet jeżeli jakimś cudem się je pozyska) jest zagrożone karą pozbawienia wolności do dwóch lat.I zauważa, że w przypadku zatajenia takich osób zgodnie z ustawą za przekazanie danych statystycznych niezgodnych ze stanem faktycznym grozi grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do dwóch lat.
Przekazaliśmy wpis naszego czytelnika przedstawicielom Głównego Urzędu Statystycznego w Gdańsku. W odpowiedzi na naszą wiadomość e-mail
Zbigniew Pietrzak, przedstawiciel GUS-u, przesłał nam informację, która będzie zamieszczona w formularzu do samospisu.
"Elastyczna" forma odpowiedzi w samospisie
Wypełnianie formularza w przypadku osób wspólnie wynajmujących mieszkanie, a nieznających numeru PESEL współlokatorów.Zgodnie z art. 15 pkt. 1 ustawy o NSP 2021 - osoba fizyczna objęta spisem powszechnym jest zobowiązana przeprowadzić samospis internetowy. Oczywiście modelową jest sytuacja, w której wszystkie osoby pełnoletnie zamieszkałe w danym lokalu, na ogół członkowie jednej rodziny, są obecne i wspólnie spisują się w ramach jednej sesji, odpowiadając na pytania dotyczące mieszkania i poszczególnych osób:
- razem i jednocześnie, np. poprzez podawanie odpowiedzi jednej rejestrującej je w aplikacji osobie,
- lub po kolei, wprowadzając swoje dane samodzielnie,
- albo też w inny sposób współuczestnicząc w samospisie.
Należy również założyć, że w momencie samospisu w mieszkaniu mogą wystąpić różne sytuacje domowo-rodzinne, jak np. występowanie różnych relacji i stosunków między osobami zamieszkałymi w jednym lokalu (osoby nie zawsze spokrewnione czy wystarczająco bliskie, skonfliktowane).
Stąd przewiduje się jako dopuszczalne rozwiązania odbiegające w różny sposób od modelowego przebiegu samospisu w mieszkaniu, w tym obejmujące możliwość zalogowania się i samospisanie wyłącznie siebie i mieszkania (jeśli osoba jest pierwszą logującą się do systemu).
- Każda sytuacja wymaga odrębnego, indywidualnego podejścia i w przypadku niemożności realizacji samospisu w sposób opisany powyżej osoba podaje w składzie mieszkania wyłącznie siebie. Tym samym udzielone przez taką osobę informacje nie pozostają w sprzeczności z art. 15 pkt 3 oraz art. 28 pkt 1 ustawy o NSP (że trzeba podawać informacje zgodne ze stanem rzeczywistym itp.) - podsumowują przedstawiciele GUS-u.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
