78 lat temu na Westerplatte otwarto symboliczny cmentarz poświęcony pamięci poległych obrońców półwyspu. Przez lata to miejsce zmieniało swoje oblicze, także dlatego, że komuniści zagarnęli tę przestrzeń na cele propagandowe. Dziś cmentarz wygląda inaczej. Prowadzone przez Muzeum II Wojny Światowej badania archeologiczne i organizacja powtórnego pochówku żołnierzy przywróciły temu miejscu rangę, a poległym należną cześć.
tak, zawsze odwiedzam jak jestem na półwyspie
58%
kiedyś, ale nowego nie widziałe(a)m
31%
27 lipca 1946 r. z udziałem weteranów walk, władz wojskowych i państwowych na Westerplatte odsłonięto symboliczny cmentarzyk, w miejscu zniszczonej we wrześniu 1939 r. Wartowni Nr 5.
Apel poległych odczytał kapitan
Franciszek Dąbrowski, zastępca dowódcy placówki w 1939 r.
Cmentarz z betonowym krzyżem
Pierwsza symboliczna mogiła pojawiła się tam zaraz po zakończeniu II wojny światowej. Stanął przy niej drewniany krzyż. Następnie zastąpiono go betonowym krucyfiksem. Wzniesiono też pomnik w kształcie krzyża Virtuti Militari i zainstalowano tablicę z nazwiskami poległych obrońców.
W kolejnych latach zarówno sam półwysep, jak i symboliczny cmentarz ulegały licznym przekształceniom.
Czołg zamiast krucyfiksu
Betonowy krzyż (zwany też Krzyżem
Dąbrowskiego) zniknął z cmentarza w 1962 r. Decyzja o jego usunięciu była decyzją władz komunistycznych, które przygotowywały się w tym czasie do niedoszłej wizyty
Nikity Chruszczowa w Polsce. Miejsce krzyża zajął
czołg T-34. Krzyż miał zostać zniszczony. Ocalał czekając na swój powrót na Westerplatte do roku 1981 na cmentarzu w Nowym Porcie.
Sejm przegłosował: rok 2025 Rokiem Franciszka Duszeńki. Artysta związany z Gdańskiem
Od początku lat 60. XX wieku cmentarz, ale i półwysep pełniły funkcję propagandowej wizytówki władz PRL. Gościły tu delegacje państwowe z całego świata, organizowano uroczystości wojskowe i oficjalne manifestacje.
W 1989 r. czołg T-34 czołg został przeniesiony z terenu cmentarza pod byłą placówkę "Fort". 19 lat później trafił do Lubuskiego Muzeum Wojskowego w Drzonowie.
15 nagrobków z nazwiskami poległych
W 1971 r. w 32. rocznicę wybuchu II wojny światowej na Westerplatte złożono szczątki
mjr. Henryka Sucharskiego. Ponad niszą grobową dowódcy składnicy ustawiono urnę ze stylizowanym orłem.
Na cmentarzu ustawiono 15 granitowych krzyży zawierających dane poległych obrońców; przed nimi ułożono taflę marmurowych płyt, na których zamocowano kompozycję z napisem "Westerplatte broni się".
W centralnej części pojawił się największy krucyfiks, symbolizujący pochowanego przy nim mjr. Sucharskiego.
Krzyż Dąbrowskiego oraz krzyż Virtuti Militari znalazły się po prawej stronie cmentarza. Ten drugi jednak, ze względu na stan zabrano - w jego miejscu pojawił się inny, który złożono na marmurowych płytach.
Współczesny cmentarz
Dziś to miejsce wygląda zupełnie inaczej. Powstał nowy cmentarz. Decyzję o jego budowie i rozbiórce dotychczasowego podjęto na przestrzeni ostatnich lat.
Przyczyniły się do tego m.in.
prace archeologiczne prowadzone na półwyspie przez
Muzeum II Wojny Światowej. W 2019 r. badacze odkryli szczątki poległych obrońców. Wraz z odnalezieniem ciał pojawiła się głęboka też chęć oraz potrzeba godnego i należytego pochówku żołnierzy.
Odnaleziono szczątki obrońcy Westerplatte
10 sierpnia 2020 r. MIIWŚ ogłosiło międzynarodowy konkurs na opracowanie koncepcji urbanistyczno-architektonicznej nekropolii mającej stać się miejscem wiecznego spoczynku obrońców Westerplatte. Zwycięską koncepcję zaprezentowano 21 grudnia 2020 r.
Budowę rozpoczęto w maju 2022 r., prace zakończyły się na przełomie września i października.
4 listopada 2022 r., na nowo powstałym cmentarzu Żołnierzy Wojska Polskiego, odbył się uroczysty pochówek obrońców polskiej placówki wojskowej w Wolnym Mieście Gdańsku.
Podczas pisania tekstu posiłkowałam się informacjami ze strony MIIWŚ.
Sejm przegłosował: rok 2025 Rokiem Franciszka Duszeńki. Artysta związany z Gdańskiem
Odnaleziono szczątki obrońcy Westerplatte
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
