Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Kontrowersje wokół nazw ulic Sołdka i Pstrowskiego

Rafał Borowski
4 czerwca 2017 (artykuł sprzed 7 lat) 
Opinie (323)
Po lewej Wincenty Pstrowski, po prawej Stanisław Sołdek. Po lewej Wincenty Pstrowski, po prawej Stanisław Sołdek.

Po lewej Wincenty Pstrowski, po prawej Stanisław Sołdek.

Trzy lewicowe organizacje podejmują działania ws. pozostawienia dotychczasowych nazw sześciu ulic w Gdańsku, które według IPN-u obejmuje tzw. ustawa dekomunizacyjna. Wśród nich znajdują się te upamiętniające Stanisława Sołdka zobacz na mapie Gdańska i Wincentego Pstrowskiego zobacz na mapie Gdańska - tzw. przodowników pracy z pierwszych lat istnienia Polski Ludowej. Jakie argumenty przedstawiają przeciwnicy i zwolennicy wymazania obu patronów z mapy miasta?



Czy ulice Sołdka i Pstrowskiego powinny zniknąć z mapy Gdańska?

Zgodnie z Ustawą o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej - zwaną potocznie ustawą dekomunizacyjną - samorządy w całym kraju mają obowiązek dostosować się do jej postanowień do początku września bieżącego roku.

Wydawałoby się, że to zadanie spoczywa wyłącznie na władzach wsi i pomniejszych miejscowości. We wszystkich dużych aglomeracjach, w tym i Trójmieście, nazwy upamiętniające ludzi i organizacje ery komunizmu, zostały zmienione niemal natychmiast po transformacji ustrojowej.

Na próżno szukać na ich mapach nazw, które jednoznacznie kojarzą się z obalonym na przełomie lat 80. i 90. systemem, np. Bieruta, Świerczewskiego, Dzierżyńskiego czy Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, Krajowej Rady Narodowej, Armii Czerwonej.

Dwaj przodownicy pracy

A jednak kilka dni temu, trzy lewicowe organizacje: stowarzyszenie Lepszy Gdańsk oraz partie Razem Pomorze i Ruch Sprawiedliwości Społecznej Koło Gdańsk, poinformowały przedstawicieli trójmiejskich mediów, że Instytut Pamięci Narodowej zaleca zmianę nazw aż sześciu ulic w Gdańsku: Dąbrowszczaków na Przymorzu, Buczka na Chełmie, Kruczkowskiego na Morenie, Sołdka na Osowej oraz Zubrzyckiego i Pstrowskiego we Wrzeszczu.

Wydaje się, że spośród podanych nazw ulic, które zdaniem IPN powinny zostać objęte postanowieniami ustawy dekomunizacyjnej, największe kontrowersje wśród gdańszczan mogą wywołać propozycje zmian ulic imienia Sołdka i Pstrowskiego, tzw. przodowników pracy w pierwszych latach istnienia Polski Ludowej. Co właściwie oznacza to określenie i co dokładnie zadecydowało o pojawieniu się pomysłu usunięcia obu patronów?

Przodownik pracy był tytułem, który w krajach komunistycznych przyznawano pracownikom (w praktyce przede wszystkim robotnikom) za znaczne przekroczenie norm przewidzianych do wykonania, np. wydobycia węgla. Co ważne, obaj patroni byli w PRL-u symbolami tego wyróżnienia. Dosłużyli się go pod koniec lat 40, Stanisław Sołdek pracując jako traser w Stoczni Gdańskiej, natomiast Wincenty Pstrowski jako górnik w kopalni "Jadwiga" w Zabrzu.

Argumenty zwolenników usunięcia Sołdka i Pstrowskiego...

W jaki sposób można powiązać żmudną i wyczerpującą pracę ponad swoje siły z propagowaniem ustroju totalitarnego? Otóż zdaniem historyków IPN-u, Sołdek i Pstrowski byli inicjatorami wyścigu pracy, wzorowanego na zorganizowanym w okresie stalinowskim w ZSRR tzw. ruchu stachanowskim. W ten sposób mieli walnie przyczynić się m. in. do katastrofalnego pogorszenia warunków pracy i płacy, urągających nawet ówczesnym unormowaniom w tym zakresie.

Czytaj także: opinie IPN-u na temat Sołdka oraz Pstrowskiego

- Bolszewicki ruch stachanowski był w praktyce zakamuflowanym rodzajem nacisku na robotników, którym w rzeczywistości totalitarnej przekraczanie norm produkcji i wyścig pracy przedstawiano jako obowiązujący standard, a jego niedotrzymywanie mogło sprowadzić zagrożenie surowo karanego podejrzenia o "sabotaż". O jego istocie stanowiło (...) wypaczone traktowanie etosu pracy. Dla ratowania fatalnej sytuacji gospodarczej i poprawy wizerunku komunistycznej organizacji produkcji poświęcone zostały elementarne zasady rządzące cywilizowanymi warunkami pracy w postaci konieczności zapewnienia elementarnego bezpieczeństwa dla zdrowia i życia - czytamy w komunikacie na stronie IPN-u.
...oraz argumenty przeciwników

Z taką argumentacją zupełnie nie zgadzają się przedstawiciele środowisk lewicowych, którzy objęcie Sołdka i Pstrowskiego ustawą dekomunizacyjną uważają za całkowicie nieusprawiedliwioną. Ich zdaniem, zgodnie z argumentacją IPN-u, obu patronów należy uznać za ofiary wyścigu pracy.

- Nie widzimy najmniejszego powodu do dekomunizacji tych nazw, jako że ci ludzie, znani jako przodownicy pracy, w pocie czoła odbudowywali poważnie zniszczony kraj po II wojnie światowej. To nie byli stalinowscy zbrodniarze. Mamy wrażenie, że jedynym zarzutem natury formalnej, które są kierowane w stronę Sołdka i Pstrowskiego, jest epizod przynależności do PZPR, który zresztą figuruje w życiorysach milionów Polaków - mówi Przemysław Kmieciak, członek stowarzyszenia Lepszy Gdańsk. - IPN twierdzi, że ruch przodowników pracy był totalitarnym modelem represji wobec robotników i wymuszania na nich pracy ponad siły. Ale to absurd, bo przecież Sołdek i Pstrowski sami pracowali w takich warunkach. Wedle tej pokrętnej logiki, oni sami byli również ofiarami totalitarnej opresji.
Inicjatywa w obronie pozostawienia dotychczasowych nazw

W związku z tym, wspomniane wcześniej lewicowe organizacje zamierzają podjąć działania, które mają nie dopuścić do zmiany nazw ulic Sołdka i Pstrowskiego. W ciągu najbliższych tygodni będą zbierać podpisy pod apelem do Rady Miasta Gdańska.

- Nasz apel będzie dotyczył dwóch kwestii. Po pierwsze, aby dotychczasowe nazwy zostały pozostawione. Po drugie, jeśli rada przychyli się do naszego apelu i wojewoda wyda w konsekwencji tzw. zarządzenie zastępcze, apelujemy aby Gdańsk zaskarżył tę decyzję do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Niech sąd wysłucha argumentów popieranych nie tylko przez nas, ale i przez mieszkańców tychże ulic - zapowiada Marcin Grudziński z Ruchu Sprawiedliwości Społecznej Koło Gdańsk.
Warto wspomnieć, że identyczna akcja została już przeprowadzona przez te środowiska w obronie pozostawienia ulicy Dąbrowszczaków. Dzięki niej udało zebrać się przeszło 500 podpisów mieszkańców. Wniosek lada dzień zostanie złożony w Radzie Miasta Gdańska. Kontrowersje wokół tej ulicy na Przymorzu opisaliśmy szczegółowo w artykule z lutego tego roku.

Czytaj także: Czy Dąbrowszczacy znikną z mapy Gdańska?

Zmiany dotyczyć będą również pozostałych wytypowanych ulic czyli Buczka, Kruczkowskiego oraz Zubrzyckiego. Jak już wcześniej wspomniano, samorządy mają na to czas do początku września.

Gdańscy rajcy czekają na formalne wnioski

Czy zapowiadana akcja przyniesie jakikolwiek skutek? Radni Gdańska studzą emocje i nie przesądzają, po której stronie sporu się opowiedzą. To, czy patroni sześciu ulic w mieście zostaną zastąpieni nowymi, rozstrzygnie się w ciągu najbliższych miesięcy.

- Wiemy, że w związku z ustawą dekomunizacyjną toczy się dyskusja na temat zmiany nazw kilku ulic na terenie Gdańska. Póki co, nie chcemy komentować tych pomysłów. Dotychczas nie wpłynęło bowiem do nas żadne oficjalne pismo w tej sprawie. Dopiero po otrzymaniu wniosku i zapoznaniu się z jego uzasadnieniem radni podejmą decyzję, czy przychylą się do tych propozycji czy je odrzucą - ucina wszelkie spekulacje Marek Bumblis, przewodniczący Komisji Kultury i Promocji w Radzie Miasta Gdańska.

Miejsca

Zobacz także

Więcej w kategorii Fakty i Opinie

Opinie (323) ponad 20 zablokowanych

  • 2017-06-04 22:48

    nazwy tych ulic ... (1)

    .... proponuję zmienić na al. Tragicznie zmarłego L. kaczyńskiego ,ul. tragedii smoleńskiej ,ul 10 kwietnia ,ul. brata jarosława który uratował Polskę , ul. antka policmajstra jasnowidza , ul. nieustraszonej beaty sz.
    Tfu ... stop PiSlamizacji naszego kraju , bydl..ki.

    michu

    7 lat

    • 9 1

    • 2017-06-05 06:05

      Poległegoego w zamachu smoleńskim prezydenta profesora Lecha Kaczyńskiego

      No i ofiar zamachu smoleńskiego.Tak powinno być wg.PiSlamistów hehe

      Polak mały

      7 lat

      • 1 0

  • 2017-06-04 23:46

    ja rozumiem, że obecnie jesli ktoś bierze nadgodziny, to jest równie niebezpieczny dla IPN (1)

    jak przodownicyu pracy w PRL

    zdebilenie tego narodu sioęga zenitu

    7 lat

    • 10 0

    • 2017-06-05 09:18

      i jak za komuny mamy nasząnomenklature misiewiczów

      7 lat

      • 0 0

  • 2017-06-04 23:49

    właśnie dowiedziałem się, że sasiadka została wezwana do IPN na przesłuchanie w zeszłym roku (2)

    niestawiennictwo groziło sankcjami karnymi

    dlaczego ją wezwano?

    oficjalnie by zeznawała na okolicznośc 'wywózki' przez Niemców w czasie wojny

    TYLKO ze ona wtedy miała 3 lata

    zaczynają się prześladowania za PISkomuny

    7 lat

    • 11 1

    • 2017-06-05 09:17

      (1)

      IPN to zbrojne ramię PISlamskich chamów chcących zastraszyć Polaków

      7 lat

      • 2 0

      • 2017-06-05 12:11

        Boisz się?

        Bo ja nie...

        7 lat

        • 0 1

  • 2017-06-04 23:52

    ktoś pisze o lotnisku - dziś jakies oszołomy proponowały Walentynowicz - przodowniczke pracy i UKRAINKĘ (2)

    ha ha ha

    7 lat

    • 8 0

    • 2017-06-05 00:00

      Anna Walentynowicz urodziła się 15 sierpnia 1929 w Siennem (obecnie Sadowe) niedaleko Równego na Wołyniu, na wschodzie II Rzeczypospolitej w chłopskiej rodzinie ukraińskich protestantów jako córka Nazara i Pryśki Lubczyków (...) W listopadzie 1950 Anna Walentynowicz zapisała się na kurs spawacza i trafiła do Stoczni Gdańskiej. Szybko stała się przodownicą pracy. Wyrabiała 270% normy. Jej zdjęcia trafiały do gazet. W nagrodę, jako członkini komunistycznego Związku Młodzieży Polskiej, wysłana została w sierpniu 1951 na zjazd młodzieży do Berlina (...) W 2003 r. wystąpiła o 120 tys. złotych odszkodowania za prześladowania w latach 80 XX w., choć wcześniej wykluczała taki krok. W lutym 2005 Sąd w Gdańsku odmówił przyznania świadczeń ze względu na przedawnienie roszczeń. Ostatecznie w kolejnej instancji 22 lutego sąd przyznał jej 70 tys. złotych odszkodowania.

      7 lat

      • 3 0

    • 2017-06-05 07:32

      Onyszkiewicz ci przeszkadza?

      7 lat

      • 0 0

  • 2017-06-04 23:54

    A starczy im nazwisk księży żeby wszystkie ulice po jednym dostały?

    7 lat

    • 4 0

  • 2017-06-05 02:04

    Z jadu (3)

    Czytając niektóre komentarze to krew zalewa. Czy Wy ludzie jesteście, aż tak bardzo chorzy z nienawiści? Tyle obrzydliwego jadu w Was jest? Jeśli komuna Wam się podobała to najlepiej wyjedzcie z Polski do Ruskich, Szwedów, Francji i Niemiec może tam Wam się spodoba to o czym mówicie. Komunizm zamienił się w Liberalizm te same przesłania Marksa, ta sama hipokryzja to samo bagno. Gdyby nie wygrana PiSu dalej byście w bagnie toneli i tracili swoją tożsamość i stali się takim samym pustym kawałem mięsa jak Zachodni Europejczycy pod rządami lewicy, która morduje to czym Europa kiedyś była tworząc pustą skorupę bez Boga, tradycji, narodowości obyczajów. Jesteście, aż tak przekupni, bądź niesamowicie głupi, że dajecie się mamić tym bzdurom co Niemcy poprzez swoje media (miedzy innymi portal trójmiasto.pl) nadają? Dekomunizacja powinna być już 25 lat temu przeprowadzona. Zlikwidować to co było po niej, zapomnieć o tym niechwalebnym okresie i budować nową silną Polskę. Szczególności zmienić nazwę lotniska. Kto nadaję nazwy budynków imionami jeszcze żyjących ludzi? I do tego jeszcze Bolkiem, największym krętaczem wszech czasów. Chyba tylko w państwach totalitarnych. A budynia i innych z samorządów, którzy są z PO pogonić, bo większych antypolskich świń na świecie nie ma.

    7 lat

    • 6 9

    • 2017-06-05 02:24

      W kilku szczerych, żołnierskich zdaniach wyłożyłeś prawdę, która niechętnie przyjmują do wiadomości ofiary kilkunastu lat propagandy postkomunistycznej.Ludzie nawet nie mają świadomości że są przedmiotem działań grupy neomarksistów ,którzy potrafili zawładnąć instytucją jaką jest Unia Europejska. Stworzyli niedemokratyczny system, na czele którego stoją i poklepując się wzajemnie przechodzą ze stanowiska na stanowisko i mówią ludziom co mają myśleć i robić.

      7 lat

      • 4 6

    • 2017-06-05 09:43

      taaak ! a za trzy lata ... (1)

      ... przeprowadzimy depislamizację . Największym krętaczem wszech czasów jest kościół kat . 2000 lat hipokryzji .

      michu

      7 lat

      • 4 3

      • 2017-06-05 09:53

        Jeśli Bóg chce kogoś ukarać odbiera mu rozum. Żyj bez kościoła katolickiego, masz do tego prawo ale pamiętaj gdy przyjdzie Islam, nie będziesz miał żadnego zdania, lecz uklękniesz przed nim i głowę stracisz.

        7 lat

        • 3 3

  • 2017-06-05 02:19

    Sołdek i Pstrowski to raczej ofiary komunizmu. (1)

    Uczciwi ludzie,którzy zaufali systemowi i władzy.Podobnie jak stoczniowcy ze stoczni gdańskiej tyle że oni to ofiary postkomunizmu.

    7 lat

    • 12 0

    • 2017-06-05 07:34

      To prawda. Ale czy to powód nadawania imion ulicom? Zróbmy ulicę "Oszukanych przez komunistów", ot, coś jak zbiorowa mogiła. Wystarczy.

      7 lat

      • 1 0

  • 2017-06-05 05:21

    Proponuję ulicę suwnicowej, przodowiczki pracy w komunie wyrabiała 270% normy budując socjalizm

    i należała do komunistycznego zwiazku mlodziezy polskiej.

    nie

    7 lat

    • 4 5

  • 2017-06-05 06:02

    Buczek to przecież towarzysz Piłsudskiego idola PiSiorów. (1)

    Powinno się także poznosić także wszystkie nazwy Piłsudskiego.

    anty upa i anty PiS

    7 lat

    • 2 0

    • 2017-06-05 12:13

      Czy wiesz jak się nazywał

      Szef UPA na Polskę?

      7 lat

      • 0 0

  • 2017-06-05 06:09

    Mi tam Sołdek nie przeszkadza (1)

    Ale skoro lewaki i komuchy są przeciw to ja jestem za.

    anty upa i anty PiS

    7 lat

    • 3 7

    • 2017-06-05 09:10

      oto cała kwintesenckja prawactwa i faszystów z PIS

      byle PRZECIW, byle JUDZIĆ,

      to że bez jakiegokolwiek sensu - nieważne

      7 lat

      • 2 0

6
7
8
9
10

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (3240)

Najczęściej komentowane

Energa Wybrzeże Gdańsk. Dlaczego nie było ZZ-tki za Klindta? Menedżer tłumaczy

Jóźwiak o braku ZZ-tki za Klindta

Przejście naziemne przy dworcu. Wiemy, kiedy ruszą prace

Budowa przejścia przy dworcu ruszy w lipcu

więcej

Najczęściej czytane