Politycy, aktywiści, sportowcy, popularni artyści - m.in. ich nagrobki możemy znaleźć na cmentarzach, w tzw. alejach zasłużonych. Czym trzeba się zasłużyć, aby tam spocząć? Kto decyduje o pochówku w tym miejscu i czy bliscy uhonorowanej w ten sposób osoby mogą po śmierci spocząć w tej samej mogile, w alei zasłużonych, niezależnie od zasług na rzecz miasta, a nawet w przypadku ich braku?
Cmentarze w Trójmieście
Wczorajsza informacja, że
Patryk Kalski
został pochowany w rodzinnym grobie w alei zasłużonych
, wzbudziła wiele kontrowersji. Wyjaśniamy, że mężczyzna został pochowany razem z ojcem, który był zasłużonym muzykiem i to jego uhonorowano kwaterą w tym szczególnym miejscu.
Zasady przydziału miejsc w alei zasłużonych reguluje tu regulamin cmentarzy komunalnych,
dla których podmiotem prowadzącym jest Gmina Miasta Gdyni (załącznik do uchwały Nr XX/646/20 Rady Miasta Gdyni z dnia 24 czerwca 2020 r. w sprawie ustalenia zasad korzystania z cmentarz komunalnych). Poniżej prezentujemy fragmenty tego regulaminu:
W alei zasłużonych na cmentarzu w Kosakowie oraz na miejscach grzebalnych z odzysku i w niszach w ścianach urnowych (kolumbariach) na cmentarzach przy ul. Witomińskiej i przy ul. Spokojnej w Gdyni, z zastrzeżeniem spełnienia warunku określonego w §7, może być pochowana osoba zmarła, która:
- była więźniem hitlerowskiego obozu koncentracyjnego lub radzieckiego obozu pracy (łagru);
- brała udział w wojnie obronnej 1939 roku lub w walkach wojsk koalicji antyhitlerowskiej lub w ruchu oporu;
- była Obywatelem Honorowym Miasta Gdyni lub była odznaczona przez Radę Miasta Gdyni Medalem Eugeniusza Kwiatkowskiego;
- była w okresie II wojny światowej przymusowo wysiedlona z Gdyni;
- została uprawniona przez Prezydenta Miasta Gdyni na podstawie innych zasług lub doznanych cierpień.
Regulamin Cmentarzy Komunalnych, dla których podmiotem prowadzącym jest Gmina Miasta Gdyni
Oczywiście każdą z powyższych okoliczności, upoważniającą do pochówku w tych szczególnych miejscach, należy udokumentować.
Odnaleziono prawdziwy grób dowódcy "Smoka Kaszubskiego"
tak, robię to bardzo często
8%
tylko przy szczególnych okazjach, np. odwiedzając cmentarz w uroczystość Wszystkich Świętych
14%
tak, ponieważ leżą tam moi bliscy
4%
nie, nie mam potrzeby odwiedzania grobów osób, których osobiście nie znałe(a)m
74%
Gdańsk stworzył nową Aleję Zasłużonych na Cmentarzu Srebrzysko w 2016 roku
. Na wcześniejszej, do roku 1989, odbywały się głównie pogrzeby cywilne, przeważnie działaczy robotniczych, aktywistów partyjnych i zawodowych wojskowych, czyli tych, których dokonania życiowe znalazły uznanie.
Którzy gdańszczanie zasługują na pochówek w alei zasłużonych?Precyzuje to uchwała i chodzi tu o tych mieszkańców, którzy podnoszą rangę miasta Gdańska w kraju i za granicą, a w szczególności o osoby zasłużone dla rozwoju nauki, sportu, kultury, sztuki, historii, oświaty, służby zdrowia, gospodarki, bohaterów walk o wolność i niepodległość Gdańska i państwa polskiego oraz osoby podejmujące za życia inicjatywy pożyteczne publicznie.
Zgody na pochówek w alei zasłużonych są wydawane bezpłatnie, na podstawie pisemnych wniosków, kierowanych do prezydenta Gdańska, który podejmie decyzję w tej sprawie.
- Wniosek o pochowanie w alei zasłużonych, z pozytywną decyzją Prezydenta Miasta Gdańska, wnioskodawca dostarcza do Zarządu Dróg i Zieleni w Gdańsku, w celu wyznaczenia miejsca do pochówku na terenie cmentarza - czytamy w Uchwale nr XIX/554/16 Rady Miasta Gdańska. - Opłaty wnoszone przy pochówku w alei zasłużonych są zgodne z cennikami obowiązującymi na cmentarzach komunalnych Gdańska, wynikającymi z zarządzeń Prezydenta Miasta Gdańska w sprawie ustalenia wysokości opłat za miejsca na cmentarzach komunalnych na terenie miasta Gdańska oraz w sprawie ustalenia cen za udostępnienie mienia komunalnego, usługi cmentarne oraz opłat eksploatacyjnych na cmentarzach komunalnych na terenie miasta Gdańska.Zobacz pełną treść Uchwały oraz wzór wniosku o przyznanie miejsca pochówku w alei zasłużonych na cmentarzach komunalnych w Gdańsku
Macieja Płażyńskiego, marszałka Sejmu, który zginął w katastrofie smoleńskiej oraz
Pawła Adamowicza, zamordowanego prezydenta Gdańska, miasto uhonorowało w jeszcze bardziej podniosły sposób - pochowano ich w Bazylice Mariackiej.
Pochówek w świątyni, choć dziś uchodzi za wielkie wyróżnienie, kiedyś stanowił praktykę dość powszechną. Już w VI wieku Kościół zezwolił na chowanie zmarłych w sąsiedztwie lub we wewnątrz świątyni, szczególnie osób wyróżniających się rangą i prestiżem. Obyczaj chowania pod posadzką trafił do Polski w IX w., w efekcie czego bazylika stała się olbrzymim cmentarzem.
W alei zasłużonych może spocząć zasłużony wraz z bliskimi
Warto nadmienić, że w alei zasłużonych może spocząć nie tylko osoba, której takie prawo przyznał prezydent miasta, ale też np. jej rodzina.
- Przywilej alei zasłużonych dotyczy tylko lokalizacji grobu - informuje Patryk Rosiński z gdańskiego magistratu. - Zasady korzystania z niego są takie same, jak w przypadku wszystkich innych grobów (nie ma przepisów, które regulowałyby lub ograniczały tę kwestię). Do grobu mogą być chowane kolejne osoby spokrewnione za zmarłym, zgodnie z ustawą o cmentarzach i chowania zmarłych, bez konieczności uzyskiwania zgody od kogokolwiek. Rodzina musi sama, we własnym zakresie, ustalić kto z jej grona będzie później dochowany do grobu osoby z alei zasłużonych.
Możliwość decydowania o kolejnym użyciu grobu do pogrzebu, ekshumacji, budowie nagrobka itp., zgodnie z obowiązującymi przepisami tj. Ustawą o cmentarzach i chowaniu zmarłych z 31 stycznia 1959 r., wynika przede wszystkim ze stopnia powiązań rodzinnych z osobami zmarłymi pochowanymi do danego grobu - więzów małżeństwa, pokrewieństwa lub powinowactwa w następującej kolejności:
- pozostały małżonek (-ka),
- krewni zstępni (dzieci, wnuki itd.),
- krewni wstępni (rodzice, dziadkowie itd.),
- krewni w linii bocznej do 4. stopnia,
- powinowaci w linii prostej do 1. stopnia.
- Jeśli osób uprawnionych jest więcej niż jedna, winny one wspólnie podjąć decyzję, a w przypadku sporu organem właściwym do jego rozstrzygnięcia jest sąd - informuje Małgorzata Omachel-Kwidzińska z Urzędu Miasta Gdyni. W przypadku podejmowania jakichkolwiek czynności z zakresu prawa do grobu, wymagane jest udokumentowanie więzów pokrewieństwa lub powinowactwa z osobami pochowanymi poprzez okazanie odpisów aktów urzędu stanu cywilnego oraz złożenie stosownego oświadczenia przez wszystkie osoby uprawnione do dysponowania grobem.
- Wobec powyższego, użycie grobu osoby zasłużonej do pogrzebu kolejnego członka jego rodziny wymaga wyłącznie zgody wszystkich dysponentów tego grobu zgodnie z kolejnością wymienioną wyżej - informuje przedstawicielka gdyńskiego magistratu.
Sopot bez alei zasłużonych, ale honoruje zasłużonych w inny sposób
Na sopockich nekropoliach nie znajdziemy jednego miejsca, w którym znajdowałyby się groby osób zasłużonych dla miasta.
- Nie mamy na sopockich cmentarzach takiej formy upamiętnienia, jak aleja zasłużonych - informuje Marek Niziołek z Urzędu Miasta Sopotu. - Znanych i zasłużonych mieszkańców Sopotu honorujemy i upamiętniamy np. nadając nazwy ulicom, rondom czy skwerom, wieszając pamiątkowe tablice na budynkach czy stawiając pomniki.
Odnaleziono prawdziwy grób dowódcy "Smoka Kaszubskiego"
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
