• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Nocek i gacek drzemią w Twierdzy Wisłoujście

Marzena Klimowicz-Sikorska
10 lutego 2013 (artykuł sprzed 11 lat) 
Nietoperze zimujące w jednym z bunkrów na terenie Gdańska. Nietoperze zimujące w jednym z bunkrów na terenie Gdańska.

Nie piją ludzkiej krwi, w ogóle od nas trzymają się raczej z daleka. Mimo to mieszkają blisko: w trójmiejskich lasach, w centrum Gdańska, Sopotu i Gdyni, w bunkrach i schronach. Zima to dla nich trudny czas, ale też czas, gdy człowiek - zwykle największy szkodnik - może im pomóc.



Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gdańsku właśnie przyjrzała się miejscom hibernacji nietoperzy gacków i nocków. Jednym z nich jest Twierdza Wisłoujście zobacz na mapie Gdańska - w 2005 r. naliczono tu 313 osobników, a w 2011 r. już tylko 161 nietoperzy od czterech do ośmiu gatunków.

Dlaczego jest ich coraz mniej?

- Zagrożeniem dla nietoperzy jest m.in. penetracja przez ludzi pomieszczeń Twierdzy Wisłoujście w okresie hibernacji, jak również wszelkie działania, które mogą prowadzić do zmiany warunków mikroklimatycznych panujących w tych pomieszczeniach - wyjaśnia Joanna Jarosik, zastępca dyrektora RDOŚ i zarazem regionalny konserwator przyrody. - Niekorzystna jest też likwidacja mikroschronień np. szczelin w murach, podczas remontów. Dlatego też prace związane z renowacją tego zabytkowego kompleksu odbywają się we współpracy służb ochrony zabytków i ochrony przyrody.

Unikatowość fortyfikacji wynika też z tego, że jest to jedyne w regionie zimowisko nocka łydkowłosego.

- Gatunek ten obserwowany jest regularnie zimą, jak również w okresie migracji jesiennej - dodaje konserwator przyrody. - Sąsiadujące z Twierdzą kanały i fosy stanowią optymalne żerowisko dla tego gatunku. To właśnie dla ochrony zimowiska nocka łydkowłosego, został tam wyznaczony Obszar Natura 2000 Twierdza Wisłoujście.

Na terenie Twierdzy Wisłoujście występują, a zimą hibernują, również inne gatunki nietoperzy objęte ochrona gatunkową, jak m.in.: nocek duży, nocek Natterera, nocek rudy. Sporadycznie zaś można spotkać nocka wąsatka, nocka Brandta, mroczka późnego, karlika większego czy gacka brunatnego.

- Wszystkie te gatunki są w okresie hibernacji bardzo wrażliwe na zmiany temperatury i wilgotności, obecność ludzi może powodować ich wybudzanie i zwiększone zapotrzebowanie energetyczne. Przebywanie nietoperzy w miejscach schronienia zimowego jest związana z dużym ryzykiem zwiększonej śmiertelności tych zwierząt - dodaje Jarosik.

Dlatego też RDOŚ ruszył nietoperzom na ratunek. We współpracy z zarządcą Twierdzy Wisłoujście wprowadza działania ochronne.

- Corocznie w okresie jesienno-zimowym, w Bastionie Południowo - Wschodnim, czyli w miejscu zniszczonej ściany, zawieszana jest kotara z tworzywa sztucznego zabezpieczająca wnętrza bastionu przed zbytnim wychłodzeniem. Zamontowano też w pomieszczeniach Twierdzy termohigrometry - urządzenia do pomiaru temperatury oraz wilgotności powietrza. W tym samym okresie zakupiono oraz zamontowano sześć klap na kominy wentylacyjne Bastionu Ostroróg oraz Bastionu Południowo - Wschodniego - wylicza Joanna Jarosik. - Od bieżącego roku na zlecenie RDOŚ w Gdańsku prowadzony jest też monitoring nietoperzy zimujących w pomieszczeniach Twierdzy Wisłoujście. Ma na celu oszacowanie liczebności chiropterofauny [fauny nietoperzy - przyp. red] występującej na terenie fortyfikacji.

Czy boisz sie nietoperzy?

Choć Twierdza najbardziej odpowiadałaby wyobrażeniu o "siedzibie" nietoperzy - wampirów, które po zmroku, wedle baśni i legend, zmieniają się w potwory i dybią na nieroztropnych, te ssaki upatrzyły sobie również bunkry.

- Nasze nietoperze lubią zabytki militarne: fortyfikacje, schrony, bunkry, a także stare rezerwuary wody pitnej, gdzie spędzają zimę i odbywają gody - wylicza Agnieszka Przesmycka z gdańskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Ochrony Przyrody "Salamandra". - Obecnie miejscem skupiającym największą liczbę nietoperzy w Trójmieście, a także w naszym województwie, jest nieczynny rezerwuar wody pitnej na Oruni zobacz na mapie Gdańska [XIX-wieczna cysterna magazynująca wodę pitną dla miasta, znajduje się w okolicy Parku Oruńskiego - przyp. red.]. Bywa tam nawet ponad 600 nietoperzy. Nowo odkrytym zimowiskiem nietoperzy jest schron przy ulicy Dąbrowskiego w Gdańsku.

Czasem jednak jakiś zbłąkany gacek czy nocek może wlecieć przez uchylone okno do mieszkania. Co wtedy?

- Wówczas nie należy się go bać. Nietoperze z natury nie są agresywne. Nie zdarza się, żeby atakowały zwierzęta domowe lub ludzi. Mogą natomiast podlecieć na bardzo bliską odległość, żeby sprawdzić, kto znajduje się w pobliżu - dodaje Przesmycka. - Nietoperz może ugryźć jedynie po wzięciu go do ręki - będzie się bronił jeśli go schwytamy. Samo ugryzienie nie jest groźne. Jednak nietoperze, jak każdy ssak, mogą przenosić wirusa wścieklizny.

Mimo tego są to bardzo pożyteczne (i żarłoczne) zwierzęta. Nietoperze, które występują na terenie Trójmiasta są owadożerne i mają niepohamowany apetyt. Co więcej, są niezwykle sprawnymi drapieżnikami - w ciągu jednej nocy przy sprzyjających warunkach do polowania potrafią zjeść tyle owadów, ile wynosi dwie trzecie ich wagi.

By jeszcze lepiej chronić latające ssaki studenci Uniwersytetu Gdańskiego skupieni w Akademickim Kole Chiropterologicznym od przeczesują grodzisko w Gdańsku i liczą te małe, uszaste stworzenia.

Miejsca

Opinie (69) 5 zablokowanych

  • mimo tego

    Po polsku: mimo to.

    • 3 2

  • Nietoperzy nie należy się bać, ale trzeba mieć wobec nich rezerwę.

    Podobnie jak z wiewiórkami. Bo są te zwierzątka być może miłe i wyglądają niegroźnie, ale przenoszą wściekliznę. Więc lepiej ani jednych, ani drugich nie dotykać, jeśli nie chcemy mieć później kłopotów.

    • 5 2

  • Lenią się i wylegują zamiast trenować łapanie komarów

    A potem trzeba chemikaliów używać...

    • 6 0

  • Do zakochania jeden krok...

    Jeden jedyny krok nic więcej...

    • 1 1

  • na

    profilu facebookowym twierdza wisłoujście przewodnicy dużo ciekawostek- również o nietoperzach.

    • 0 0

  • Nie ma w twierdzy bo są w hotelu

    To nie żart. Z tego co wiem, to aby możliwe było rozpoczęcie prac remontowych w Twierdzy Wisłoujście, (która bez tych prac rozpadłaby się na kawałki i nie byłoby z niej pożytku ani dla ludzi ani dla nietoperzy) konieczne było wybudowanie niedaleko niej specjalnego hotelu dla nietoperzy, w którym obecnie one zimują. Sądzę, że dla pełnego obrazu sytuacji warto było dodać tę informację, bo bez niej ma się wrażenie, że ludzie bezmyślnie niszczą przyrodę tylko po to by uczynić zadość swoim potrzebom.

    • 2 1

  • to straszne potwory (1)

    o północy dostają sie do naszych mieszkań przez niedomknięte okna i drzwi, następnie wkłuwają w tętnicę szyjną swe szpileczkowate ząbki i wysysają krew naszym śpiącym słodko malutkim, pulchnym i różowym dziateczkom.
    Ale jak po zachodzie słońca mieszkanie okadzisz to polecą do sąsiada.
    Zasłaniajmy wieczorem żaluzje przeciwwłamaniowe i odpalajmy lampę naftową.

    • 3 1

    • hi hi hi hi

      "Straszne potwory ze strasznego Wąchocka"...
      Król Julian

      • 1 0

  • szkoda, że nie zimuja w budynku Sejmu, może ekoterrorysci na cos

    by się przydali i zamknęli Sejm chociaż na zimę, naród odpoczął by od POlityki troszkę

    • 3 0

  • Co wspólnego z nietoperzami ma sklep z obuwiem salamander?

    • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane