Rzecznik Praw Obywatelskich: Opłaty za śmieci są niesprawiedliwe

Ewelina Oleksy

22 lutego 2022 (artykuł sprzed 2 lat)

Opinie (672)

W Gdańsku i Gdyni opłaty za wywóz śmieci naliczane są w zależności od wielkości mieszkania. W Sopocie - od zużycia wody.

Opłaty za odpady komunalne powinny być bardziej sprawiedliwe - stwierdził Rzecznik Praw Obywatelskich i w związku z licznymi skargami, wystąpił do minister klimatu i środowiska o zmianę prawa. Jego zdaniem obecne przepisy nie zawsze są zgodne z unijną zasadą "zanieczyszczający płaci". Dlatego trzeba je zmienić.

Obecnie, zgodnie z ustawą, gminy mogą wybrać jedną z trzech metod naliczania mieszkańcom opłat za wywóz śmieci:

od liczby mieszkańców faktycznie zamieszkujących dany lokal,
od powierzchni nieruchomości (tak jest w Gdańsku i Gdyni),
od ilości zużytej wody (tak jest w Sopocie).

W Gdyni i Gdańsku obowiązuje metoda metrażowa, czyli zgodnie z zasadą: im masz większe mieszkanie, tym więcej płacisz za śmieci - niezależnie od tego, czy mieszkasz np. na 70 m kw. sam, czy z pięcioosobową rodziną.

W Sopocie opłaty naliczane są od zużycia wody, czyli analogicznie: im więcej wody zużyjesz, tym więcej zapłacisz za śmieci.

Czytaj:

Opłata za śmieci, naliczana od zużycia wody, nie może być wyższa niż 150 zł

Nic więc dziwnego, że obie metody od lat wywołują krytykę mieszkańców Trójmiasta, bo przecież "to nie metry, ani woda produkują śmieci", tylko ludzie.

Samorządy nie chcą liczyć opłat za śmieci od liczby mieszkańców

Mimo to samorządy niechętnie naliczają opłaty od liczby mieszkańców. Powód: daje ona duże pole do nadużyć. Mówiąc wprost: do oszukiwania. Można zgłosić urzędnikom, że w lokalu mieszka jedna osoba, choć faktycznie żyje tam cała rodzina.

Dlatego władze Gdyni, Gdańska i Sopotu nie zamierzają zmieniać obowiązujących obecnie metod.

Rzecznik Praw Obywatelskich interweniuje po licznych skargach

Temat sposobów naliczania opłat za śmieci, wziął natomiast pod lupę Rzecznik Praw Obywatelskich, prof. Marcin Wiącek. Jak podkreślił, "system gospodarowania odpadami jest tematem nieustających skarg do RPO."

RPO stwierdził, że:

Zasady pobierania przez gminy opłat od obywateli za odpady komunalne nie zawsze są zgodne z unijną zasadą "zanieczyszczający płaci"
Niezbędna jest zatem zmiana prawa, tak aby zagwarantować przestrzeganie tej reguły
Niektórzy są bowiem obciążani opłatami nieproporcjonalnymi wobec rzeczywistej ilości wytwarzanych odpadów
Problem rażąco zawyżonych opłat dotyka grup szczególnie wrażliwych, np. seniorów

- Od początku obowiązywania systemu opartego na zarządzaniu gospodarowaniem odpadami komunalnymi przez gminy nowelizacji było ponad 20. Nie wyeliminowały one jednego z głównych - w oczach obywateli - problemów, jakim są przypadki rażąco nieproporcjonalnego obciążania jednostek kosztami, w stosunku do rzeczywistej ilości wytwarzanych odpadów - wskazuje RPO.

Zdaniem RPO przepisy dotyczące naliczania opłat za odbiór śmieci wymagają zmian.

Od metrażu i od wody najbardziej niesprawiedliwie

Zdaniem RPO najbardziej sprawiedliwą metodą jest ta uzależniona od liczby mieszkańców w lokalu. Ale jak zauważa, stosowana jest ona raczej w mniejszych gminach, o stałej liczbie mieszkańców.

- Gminy większe, a także sąsiadujące z wielkimi miastami lub gminy turystyczne, często odchodzą od tej metody na rzecz umożliwiających uzyskanie stałych i przewidywalnych wpływów, bez konieczności uciążliwych kontroli zgodności danych z deklaracji ze stanem faktycznym - zaznacza RPO.

Wywóz śmieci w Trójmieście. Kto się tym zajmuje?

Jako najbardziej niesprawiedliwe, RPO wskazał metody obowiązujące w Trójmieście, czyli od metrażu i od zużycia wody.

- Jeżeli chodzi o opłaty oparte na ilości zużywanej wody, to najczęściej powodują one skargi osób, które z różnych względów (od prozaicznych awarii, po względy zdrowotne) wykazują "ponadnormatywne" zużycie. Wprowadzenie metody opartej na powierzchni lokalu mieszkalnego rodzi zaś sprzeciw osób samotnych, którym trudno pogodzić się z obciążeniem takim jak rodzin wieloosobowych. Stan taki - w świetle orzecznictwa TS UE - należy uznać za sprzeczny z zasadą "zanieczyszczający płaci" - podkreśla RPO.

RPO: Przepisy o opłacie za odbiór śmieci do zmiany

Rzecznik wystąpił więc do minister klimatu i środowiska Anny Moskwy wskazując na konieczność poprawy przepisów.

- Ustawodawca powinien zapewnić odpowiednie mechanizmy wykluczające sprzecznej z zasadą "zanieczyszczający płaci" sytuacji, w której niektóre podmioty są obciążane oczywiście nieproporcjonalnymi opłatami. A problem rażąco zawyżonych opłat dotyka często grup szczególnie wrażliwych (np. seniorów) - argumentuje interwencję RPO.
Ministerstwo jeszcze nie ustosunkowało się do problemu.

Ewelina Oleksye.oleksy@trojmiasto.pl

Opinie (672) ponad 20 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-02-22 21:52

Popierwsze opłaty powinny byc przeniesione na producentów i na sklepy !!worki foliowe reklamówki torby oplata 200%

przynosisz własne torby na zakupy nie placisz nic!
Opakowania wieksze unas nadal i to bez promocj sa drozsze niz mniejsze !!
To sa paranoje na których w Polsce zarabia sie kokosy na smieciach do zachodu mamy lata swietlne !
W Polsce płacimy wiecej za smieci niz w europie Zachodniej .
Im wiecej segregujemy ponosimy wieksze koszty to dowalaja nam wyzsze stawki w Gdańsku!!W miastach Europy zachodniej jest odwrotnie!

2 lata
- 5 0
Twoja opinia

Zmień treść

przynosisz własne torby na zakupy nie placisz nic! Opakowania wieksze unas nadal i to bez promocj sa drozsze niz mniejsze !! To sa paranoje na których w Polsce zarabia sie kokosy na smieciach do zachodu mamy lata swietlne ! W Polsce płacimy wiecej za smieci niz w europie Zachodniej . Im wiecej segregujemy ponosimy wieksze koszty to dowalaja nam wyzsze stawki w Gdańsku!!W miastach Europy zachodniej jest odwrotnie!
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-02-22 21:54

Od 1 dnia życia do 2,5 roku powinni ludzie

Płacić najwiecej bo zużywają pampersy

Analityk
2 lata
- 19 2
Twoja opinia

Zmień treść

Płacić najwiecej bo zużywają pampersy
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-02-22 22:07

Ile razy mamy k........ płacić za to samo. Producent materiału na opakowania płaci, producent opakowania płaci, producent towaru pakując go do opakowania płaci, klient kupuje towar zapakowany i za niego płaci, dodatkowo płaci za gospodarowanie odpadami.

2 lata
- 16 0
Twoja opinia

Zmień treść

Ile razy mamy k........ płacić za to samo. Producent materiału na opakowania płaci, producent opakowania płaci, producent towaru pakując go do opakowania płaci, klient kupuje towar zapakowany i za niego płaci, dodatkowo płaci za gospodarowanie odpadami.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-02-22 22:11

Pato wynajem krótkoterminowy w Sopocie

Woda do jedyny sensowny sposób rozłożenia. Śmietniki (i ich okolica) są zwalane śmieciami produkowanymi przez turystów. Mówimy o mieszkaniach gdzie teoretycznie nikt nie mieszka. Oczywiście chyba nie muszę wyjaśniać że segregacja nie istnieje.

Soo
2 lata
- 8 1
Twoja opinia

Zmień treść

Woda do jedyny sensowny sposób rozłożenia. Śmietniki (i ich okolica) są zwalane śmieciami produkowanymi przez turystów. Mówimy o mieszkaniach gdzie teoretycznie nikt nie mieszka. Oczywiście chyba nie muszę wyjaśniać że segregacja nie istnieje.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-02-22 22:15

Niemcy placa od osoby tj. wlasciciel domu jednorodzinnego placi za pojemniki o okreslonej pojemnosci odpowiednio od ilosci mieszkancow domu. Jezeli w domu 179m2 mieszkaja 2 osoby (podpisuja oswiadczenie, podawanie danych zgodnych ze stanem faktycznym) to placi miesiecznie 17,90 euro za wywoz smieci (mieszane, bio, papier i plastik) Spoldzielnie mieszkaniowe, w przypadku najmu rozliczaja najemcow wedlug wzoru - m2 i osoby zamieszkujace lokal. Znajoma mieszka w 2 pokojowym mieszkaniu 49m2 i placi rowniez 17 euro miesiecznie (wliczone w czynsz )

Kolo
2 lata
- 6 0
Twoja opinia

Zmień treść

Niemcy placa od osoby tj. wlasciciel domu jednorodzinnego placi za pojemniki o okreslonej pojemnosci odpowiednio od ilosci mieszkancow domu. Jezeli w domu 179m2 mieszkaja 2 osoby (podpisuja oswiadczenie, podawanie danych zgodnych ze stanem faktycznym) to placi miesiecznie 17,90 euro za wywoz smieci (mieszane, bio, papier i plastik) Spoldzielnie mieszkaniowe, w przypadku najmu rozliczaja najemcow wedlug wzoru - m2 i osoby zamieszkujace lokal. Znajoma mieszka w 2 pokojowym mieszkaniu 49m2 i placi rowniez 17 euro miesiecznie (wliczone w czynsz )
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-02-22 22:28

Nareszcie, może ktoś się tym zajmie .

2 lata
- 15 1
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-02-22 22:34

Metry

Dlaczego ograniczenie do 100 m.jak od metra to od metra oczywiście bogacze płacą za domy 300m tyle samo.

2 lata
- 8 1
Twoja opinia

Zmień treść

Dlaczego ograniczenie do 100 m.jak od metra to od metra oczywiście bogacze płacą za domy 300m tyle samo.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-02-22 23:17

W Gdansku to skandal żeby oplaty za smieci uzależniać od pow mieszkania

Mam 70 m imieszkam sama, obok mieszka 4 osobowa rodzina na 50 m , wiadomo że produkują więcej śmieci ode mnie, a jednak to jak ponoszę większe koszty. Taka to jest prawdziwa gdańska sprawiedliwość !!!

2 lata
- 11 1
Twoja opinia

Zmień treść

Mam 70 m imieszkam sama, obok mieszka 4 osobowa rodzina na 50 m , wiadomo że produkują więcej śmieci ode mnie, a jednak to jak ponoszę większe koszty. Taka to jest prawdziwa gdańska sprawiedliwość !!!
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-02-22 23:22

Najbardziej sprawiedliwa metoda to powiazanie z zużyciem wody

Tak zrobił Sopot i to jest uczciwe.

2 lata
- 18 1
Twoja opinia

Zmień treść

Tak zrobił Sopot i to jest uczciwe.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-02-22 23:28

Mieszkanka Sopotu

Ha! W końcu ktoś przyznał mi rację! Co ma zużycie wody do śmieci! Dziwnym trafem mając 4-osobową rodzinę kilka lat nie przekraczałam ryczałtu zużycia wody, a od kiedy opłata za śmieci jest zależna od zużycia wody staje mam niedopłatę! Co automatycznie pociąga za sobą drugą niedopłatę!

2 lata
- 0 1
Twoja opinia

Zmień treść

Ha! W końcu ktoś przyznał mi rację! Co ma zużycie wody do śmieci! Dziwnym trafem mając 4-osobową rodzinę kilka lat nie przekraczałam ryczałtu zużycia wody, a od kiedy opłata za śmieci jest zależna od zużycia wody staje mam niedopłatę! Co automatycznie pociąga za sobą drugą niedopłatę!
Regulamin dodawania opinii