• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Czy podziemne parkingi zagrożą zabytkom?

Rafał Borowski
19 lutego 2019 (artykuł sprzed 5 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat Nie będzie kubaturowych parkingów w Gdańsku
Jeden z parkingów podziemnych ma powstać pod Targiem Węglowym. Jeden z parkingów podziemnych ma powstać pod Targiem Węglowym.

Czy planowana inwestycja budowy podziemnych parkingów w centrum Gdańska może zagrozić zabytkowym budowlom? Takie obawy wyraził nasz czytelnik, który wskazuje na ryzyko zaburzenia w ten sposób poziomu wód gruntowych.



We wrześniu ubiegłego roku informowaliśmy o podpisaniu umowy na budowę w centrum Gdańska czterech parkingów kubaturowych: jednego naziemnego i trzech podziemnych. Ich lokalizacja i pojemność przedstawia się następująco:

  1. Podwale Przedmiejskie - 260 miejsc (parking podziemny)
  2. Podwale Staromiejskie - 337 miejsc (parking podziemny)
  3. Targ Węglowy - 112 miejsc (parking podziemny)
  4. Długie Ogrody - 493 miejsca (parking naziemny)

Zaburzenia wód gruntowych



Z naszą redakcją skontaktował się w tej sprawie architekt, projektant wielu inwestycji na terenie Gdańska. Jego zdaniem, wspomniana inwestycja może przyczynić się do pogłębienia problemu, który obserwujemy na przykładzie kościoła św. Mikołaja.

Zamknięto kościół św. Mikołaja


- Wiele wskazuje na to, że przyczyną spękań konstrukcji kościoła św. Mikołaja jest zaburzenie gospodarki wód gruntowych, czyli zmiana ich przebiegu oraz obniżenie ich poziomu. Wpływ na to ma nie tylko "betonowanie" gruntu, czyli budowanie tzw. fundamentów wannowych z żelbetu, ale również wypompowywanie wód gruntowych w trakcie realizacji badań archeologicznych poprzedzających inwestycje. Z całą pewnością ma to katastrofalny wpływ na zabytkowe budowle centrum Gdańska. Fundamenty wielu z nich zostały zbudowane na drewnianych palach wbitych w grunt. W dużym uproszczeniu, obniżenie poziomu wód gruntowych powoduje wysychanie tych pali i w konsekwecji utratę ich właściwości, czyli kruszenie. Warto pamiętać, że zaburzenie gospodarki wód gruntowych przynosi opłakane skutki dopiero po wielu latach - tłumaczy nasz proszący o zachowanie anonimowości informator.
  • Spękane sklepienie kościoła św. Mikołaja na Głównym Mieście w Gdańsku. Na razie nie wiadomo jeszcze na pewno, dlaczego kościół stracił stabilność.
  • Spękane sklepienie kościoła św. Mikołaja na Głównym Mieście w Gdańsku. Na razie nie wiadomo jeszcze na pewno, dlaczego kościół stracił stabilność.
  • Spękane sklepienie kościoła św. Mikołaja na Głównym Mieście w Gdańsku. Na razie nie wiadomo jeszcze na pewno, dlaczego kościół stracił stabilność.

Drgania i wtłaczanie aut do centrum



Architekt zwraca również uwagę na fakt, że zaburzenie warunków gruntowo-wodnych to nie jedyne zagrożenie dla zabytkowych budowli w centrum Gdańska. Podkreśla też, że już sam pomysł budowy podziemnych parkingów w centrum miasta jest sprzeczny z widoczną w wielu zakątkach naszego globu, tendencją.

- Nie tylko budowa, ale również użytkowanie parkingu pod Targiem Węglowym może stanowić poważne zagrożenie dla Zespołu Przedbramia [zwanego potocznie Katownią - przyp. red.]. Wzmożony ruch kołowy w trakcie budowy będzie przecież generował drgania, które mogą mieć fatalny wpływ na konstrukcję tej zabytkowej budowli. Poza tym, dlaczego w ogóle zdecydowano się na budowę tych parkingów? Przecież na całym świecie ogranicza się ruch kołowy w zabytkowych centrach miast. Zresztą komu mają służyć te parkingi? Liczba mieszkańców centrum Gdańska maleje, coraz więcej mieszkań w tej części miasta jest przeznaczanych na wynajem dla turystów. Czy naprawdę chcemy, aby turyści przyjeżdżali do centrum samochodami? - zastanawia się nasz rozmówca.

Spękania w kościele św. Bartłomieja w Gdańsku


Zagrożenie dla pomnika przy Podwalu Staromiejskim



Jak wynika z uzyskanych przez niego informacji, budowa parkingu przy Podwalu Staromiejskim wiązałaby się z koniecznością rozbiórki i przeniesienia w inne miejsce pomnika "Tym, co za polskość Gdańska", który wyszedł spod dłuta znanego rzeźbiarza Wawrzyńca Sampa.

- Po pierwsze, to niemożliwe, aby rozebrać ten pomnik bez straty dla niego samego. To ważąca wiele ton konstrukcja, złożona z mocno ze sobą spojonych granitowych bloków. Innymi słowy, istnieje spore ryzyko połamania poszczególnych elementów w trakcie ewentualnej rozbiórki. Po drugie, każdy pomnik ma tzw. kontekst miejsca. Rzeźbiarz wpisał go w konkretne otoczenie i nie powinno się go ot tak zmieniać. Warto również wspomnieć, że rozbiórka wymagałaby decyzji konserwatora zabytków, gdyż pomnik znajduje się na terenie podlegającym ścisłej ochronie konserwatorskiej - uzupełnia architekt.
Podwale Staromiejskie w Gdańsku. Po lewej widoczny pomnik "Tym, co za polskość Gdańska". Podwale Staromiejskie w Gdańsku. Po lewej widoczny pomnik "Tym, co za polskość Gdańska".

Jak rozwiązać problem?



O skomentowanie twierdzeń naszego rozmówcy poprosiliśmy inżyniera, który dysponuje wiedzą i wieloletnim doświadczeniem w zakresie hydrotechniki. Zdecydował podzielić się z nami swoimi spostrzeżeniami, ale również poprosił o zachowanie anonimowości. Wyjaśnił nam, że jest możliwe zniwelowanie czy nawet wyeliminowanie skutków piętrzenia czy obniżenia poziomu wód gruntowych, ale wymagałoby to kompleksowych i kosztownych rozwiązań technicznych.

- Budowa parkingów sama w sobie nie jest zagrożeniem, pod warunkiem że będzie realizowana z "głową". Wymaga to przeprowadzenia odpowiednego przygotowania już na etapie projektowania. Jeżeli systemy zabezpieczające będą właściwie eksploatowane, wtedy nie ma się o co martwić. Najpierw trzeba by zrobić mapę wód podziemnych w śródmieściu Gdańska i wyznaczyć ich hydroizohipsy. Stworzenie takiej mapy powinna poprzedzić kwerenda historyczna, gdyż należało również nanieść na mapę nieistniejące obiekty. Ich relikty tkwiące pod ziemią również mają przecież wpływ na poziom i kierunke przepływu wód gruntowych. Następnie trzeba by zaprojektować na odpowiedniej głębokości systemy zabezpieczające przed podnoszeniem się poziomu wód gruntowych np. wszelkiego typu drenaże, filtry odwrotne, przepompownie, aby utrzymać odpowiedni poziom wód gruntowych. Wreszcie miasto powinno założyć sieć obserwacyjną wód gruntowych na terenie całego Śródmieścia - uzupełnia specjalista w zakresie hydrotechniki.
Inżynier podał nam również wartą odnotowania ciekawostkę. Otóż nie wszystkie zabytkowe budowle Gdańska stoją na palach. Na przykład Ratusz Głównego Miasta czy kościół św. Trójcy zostały wzniesione na drewnianych skrzyniach, tzw. kaszycach, które zostały wypełnione głazami i uszczelnione gliną. Jednak i w tym przypadku obniżenie poziomu wód gruntowych ma opłakane skutki. Powoduje to bowiem korozję tych skrzyń, a umieszczone w nich kamienie zaczynają się rozchodzić. Z wiedzy naszego rozmówcy wynika, że taki przypadek możemy zaobserwować właśnie w kościele św. Mikołaja.

Ratusz Głównego Miasta i kościół św. Trójcy zostały wzniesione na drewnianych skrzyniach, tzw. kaszycach, które zostały wypełnione głazami i uszczelnione gliną. Jeśli nie będą zalane wodami gruntowymi rozeschną się i rozpadną. Ratusz Głównego Miasta i kościół św. Trójcy zostały wzniesione na drewnianych skrzyniach, tzw. kaszycach, które zostały wypełnione głazami i uszczelnione gliną. Jeśli nie będą zalane wodami gruntowymi rozeschną się i rozpadną.

Urzędnicy ustosunkowują się do naszych doniesień



O skomentowanie powyższych informacji zwróciliśmy się do Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. W związku z tym, że inwestycja jest planowana na terenie historycznego centrum miasta, opinia konserwatora będzie musiała poprzedzić wydanie pozwolenia na budowę przez Wydział Urbanistyki i Architektury Urzędu Miejskiego w Gdańsku.

Wojewódzki konserwator zabytków podziela obawy naszych rozmówców i zaleca ostrożność w podejmowaniu decyzji dotyczących parkingów. Podkreśla również, że niezbędne będzie zidentyfikowanie możliwych zagrożeń związanych z inwestycją i określenie, w jaki sposób można im zapobiec. Szczegółowe stanowisko PWKZ umieściliśmy w ramce na dole artykułu.

Udało nam się również uzyskać oficjalny komentarz ze strony władz miasta na temat kwestii przeniesienia pomnika "Tym, co za polskość Gdańska".

- Faktycznie, budowa podziemnego parkingu przy ul. Podwale Staromiejskie wiąże się z czasowym przeniesieniem pomnika. Niewykluczone, że po realizacji parkingu, pomnik będzie musiał stanąć w innym miejscu - informuje Magdalena Kiljan, rzecznik prasowy Zarządu Dróg i Zieleni w Gdańsku. - Przeniesienie go zgodnie z obowiązującymi przepisami musi uzyskać decyzję PWKZ oraz WUiA UM. Decyzji wymaga zarówno przeniesienie/rozbiórka, jak i postawienie. Póki co, nie zapadły decyzje gdzie pomnik zostanie przeniesiony i w jaki sposób to się odbędzie. Z uwagi na wielkość i ciężar pomnika będzie to trudne techniczne zadanie, do którego skrupulatnie należy się przygotować. Dopiero wykonanie pełnej dokumentacji technicznej uzgodnionej z PWKZ, WUiA pokaże sposób jego rozbiórki i przeniesienia.
Pomnik jest posadowiony na grubej płycie fundamentowej, a ta stoi na palach głęboko zakotwionych w gruncie. Dodatkowo bloki granitu są połączone między sobą kotwami, zaspoinowane żywicą i ołowiem

Komentarz Agnieszki Kowalskiej, Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków

Agnieszka Kowalska, Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków Agnieszka Kowalska, Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków
Planowana lokalizacja wszystkich parkingów kubaturowych, zarówno podziemnych, jak i naziemnego, pozostaje w granicach zabytkowego Śródmieścia Gdańska. W związku z powyższym budowa wszystkich parkingów będzie wymagała uzyskania pozwolenia konserwatora. Dotychczas inwestor złożył wnioski o zezwolenia na wycinki drzew w związku z występującymi kolizjami zieleni z inwestycją oraz wnioski o pozwolenia na badania archeologiczne i o zalecenia do badań archeologicznych. Dotychczas wojewódzki konserwator zabytków nie wydał żadnych decyzji w tych sprawach.

W toku konsultacji z przedstawicielami inwestora konserwator wojewódzki zwracał uwagę na konieczność przeprowadzenia szeregu badań, które umożliwią pełne rozpoznanie warunków gruntowo-wodnych oraz rozpoznanie posadowienia budowli bezpośrednio sąsiadujących z projektowanymi parkingami podziemnymi, szczególnie murów miejskich. Prowadzone są analizy otrzymywanego materiału, w tym wyniki badań poziomu wód gruntowych w Śródmieściu Gdańska. Urząd oczekuje na wyniki badań geologicznych gruntu. Wniesiono również o opracowanie analizy historycznych cieków wodnych.

Pełne rozpoznanie warunków gruntowo-wodnych w Śródmieściu czy analiza potencjalnych zmian tych warunków raczej nie są możliwe do przeprowadzenia w sposób rzetelny w krótkim okresie czasu. Stąd inwestor przekazuje do urzędu dokumentacje, które były wykonywane na przestrzeni ostatnich lat, a które mogą dać jakiś obraz zmian, które następują np. w poziomach wód gruntowych. Dotychczas inwestor skupiał się również na zaproponowaniu technologii budowy, która ma zapobiec powstawaniu zjawiska tzw. leja depresyjnego. Jednak dotychczas nie prowadzono analiz, czy i jakie zaburzenia w stosunkach wodnych wywoła zagłębienie podziemnych kubatur na głębokość poniżej zwierciadła wód gruntowych. Wojewódzki konserwator rozważy wykonanie specjalistycznej opinii, jednak raczej opierałaby się ona na dotychczasowych badaniach gruntu i rozpoznaniu fundamentów sąsiadujących z inwestycjami budowli. Rozpoczęcie takich badań w tym momencie wymagałoby przynajmniej kilku miesięcy - jeśli nie kilku lat - pracy i znacznych nakładów finansowych.

Kilka lat temu do urzędu trafił program prac konserwatorskich murów miejskich, które nie są poddawane niezbędnym bieżącym naprawom. Program ten nie został w pełni zrealizowany, a kondycja murów miejskich jest kolejnym czynnikiem zagrożenia w przypadku lokalizowania w ich sąsiedztwie inwestycji.

Również wojewódzki konserwator zabytków otrzymywał sygnały o zaniepokojeniu m.in. organizacji społecznych, które zgłaszają chęć udziału w postępowaniach dotyczących parkingów podziemnych. Wydaje się, że zwłaszcza w świetle problemów konstrukcyjnych, które pojawiły się w dwóch obiektach sakralnych w Śródmieściu, ostrożność w podejmowaniu decyzji dotyczących parkingów jest uzasadniona. Niezbędne jest zidentyfikowanie możliwych zagrożeń i określenie, jakie środki można przedsięwziąć (np. poprzez wybór technologii budowy), aby im zapobiegać.

Opinie (324) 7 zablokowanych

  • Chyba aż tak pewien swojego zdania nie jest Pan architekt (2)

    Jeśli asekuracyjnie woli pozostać anonimowo.

    • 9 10

    • (1)

      a moze znajac realia gdanskie boi sie o prace...

      • 8 4

      • Dobry architekt nie musi martwić się o pracę

        • 1 4

  • (4)

    A jak latem nie ma gdzie zaparkować w Gdańsku to krzyczą: "dlaczego nie buduje się parkingów" :)

    wszelkiej maści krzykaczom mówimy stanowcze "NIE"

    budować ale z rozwagą!

    • 17 8

    • krzykaczów jak na lekarstwo (1)

      wyzwaniem jest brak gotowości do słuchania argumentów formułowanych przez ekspertów oraz do rozpatrywania projektów z wielu różnych punktów widzenia.
      Najważniejsze, by zauważyć, że samochód nie jest jedynym sposobem poruszania się po mieście. I mówię to ja, posiadacz samochodu używanego do jazdy poza miasto, nie parkujący w centrum. Po centrum miasta poruszam się pieszo (po dojechaniu tramwajem) lub rowerem.

      • 5 3

      • Bos biedol i tyle...

        • 1 2

    • (1)

      Latem nie ma jak zaparkować przez ten cholerny jarmark...

      • 0 1

      • Dlatego trzeba nowych parkingow

        • 0 0

  • Podziemne jezioro koło pomnika Sobieskiego

    • 5 3

  • najbardziej mnie dziwi, że (1)

    takiej mapy podziemnych wód do tej pory nie było.

    • 14 0

    • Drenaże

      I systemowe odwodnienie to tylko Niemcy dbali. Od czasu przejęcia Gdańska przez PRL już wszystko było po polsku czyli zaniedbania, zaniedbania i bezmyślność.
      Tu jak słusznie zauważył specjalista geotechniki, potrzeby jest najpierw audyt odwodnienia Środmieścia, później projekt systemu odwodnienia całego śródmieścia a potem jego realizacja. A dopiero na końcu można budować obiekty z kondygnacjami podziemnymi

      • 6 1

  • Ciekawe dlaczego wszyscy wypowiadają się anonimowo?
    Pokazuje to, że chyba w naszym Gdańsku nie wszystko funkcjonuje dobrze skoro podobno uznani w swej dziedzinie fachowcy boją się wypowiedzieć pod nazwiskiem.
    Boją się ostracyzmu od jedynej słusznej linii? Boją się, że skrytykują to co do tej pory się zadziało i to w kogoś uderzy?
    To zatem nie są już tylko fachowcy, a koniukturaliści.

    • 15 4

  • Budujmy tak jak w Europie (11)

    W miastach w europie nie buduje się parkingów podziemnych w centrum, zwłaszcza Starego Miasta. Ogranicza się ruch samochodów, parkingi lokuje się poza Starym Miastem. Przecież lepiej dla zdrowia jak mieszkańcy lub turyści przejdą spacerkiem do Starego Miasta. Oprócz tego nastąpi dalsza dewastacja starych budowli, murów .To będzie nieodwracalne dla kościołów, ratusza ,zbrojowni, katowni, starych bram itd. Czy tego chcemy ?

    • 33 8

    • Akurat nieprawda (5)

      Np. w Wiedniu na całym Starym Mieście są dyskretne wjazdy do parkingów podziemnych pod parkami i placami. Ba, na głównym placu przy zabytkowej katedrze jest taki zjazd do parkingu podziemnego w postaci gustownego ślimaka..

      • 4 6

      • warto, by dopisać ile się płaci za korzystanie z takich parkingów w Wiedniu (4)

        W miastach holenderskich i duńskich, położonych nad Bałtykiem, parkingów kubaturowych jak na lekarstwo. Tam się nie prywatyzuje korzyści przez uspołecznianie kosztów - dlaczego miasto ma dopłacać do użytkowników samochodów, pozwalam sobie zapytać?

        • 11 3

        • (1)

          Bo po to ono jest.

          • 2 5

          • Ależ, towarzyszu, nie uchodzi takie rzeczy wypisywać w XXI wieku!

            • 1 1

        • Hmm, zastanówmy się

          Ponieważ jest ich większość?

          • 0 2

        • po co więc miasto buduje kolejne drogi? czy nie dla samochodów?

          • 0 1

    • (3)

      Ale byłeś gdzieś na zachodzie Europy? Bo w znacznej części miast można nastawić nawigację na katedrę, która jest zwykle gdzieś w centrum, i obok znajdzie się podziemny parking. Czasem nawet pod samą katedrą (np. Kolonia).

      • 4 6

      • w Kolonii tak jest, ale Kolonia ogólnie jest absurdalnym miastem (1)

        zburzonym, brzydkim i z punktu komunikacyjnego nastawionym na auta. No i nie była budowana na bagnach

        • 7 2

        • Za to Gdańsk jest pięknym miastem. I nie był zburzony. Oh, wait...

          • 1 2

      • zacznijmy oid tego leming ze najpierw bys zaplacił za wjazd do miasta

        ale ty leming jestes slepy i głuchy bo wystarczy bezmózgowcu wpisac nawet w google !

        • 1 0

    • Chodzenie dla zdrowia? Przeciez chodzenie powoduje wlasnie szereg schorzen nog i kregoslupa.

      • 1 2

  • Zróbcie tak: (2)

    1. Wjazd robimy tylko dla mieszkańców, a zulic robimy osiedlowe (t. j. utrzymywane przez mieszkańców)
    2. Instytucje publiczne wprowadzamy z centrum (w tym UM).
    I bawcie się dobrze

    • 12 5

    • Instytucje publiczne mają idealny dojazd KM, parkingi też są (1)

      w tym Forum Radunia

      • 1 0

      • Parking przy um?

        Chyba mówisz o tym zamkniętym dla urzędników...

        • 4 0

  • Takiemu czytelnikowi fachowcowi od wód gruntowych nie powinno się zabrać internetu ? (1)

    • 7 6

    • troll czy inny prowokator?

      przypuszczalnie chory na samochodozę

      • 0 0

  • Parking podziemny (5)

    W takim Wiedniu są parkingi podziemne pod domami inic złego się nie dzieje

    • 6 18

    • A czy Wiedeń zbudowano na bagnisku (4)

      Tak jak Gdańsk?

      • 9 4

      • (3)

        Amsterdam zbudowano na jeszcze większym bagnisku i parkingów podziemnych też jest pełno

        • 3 5

        • Ale dla kajaków.

          • 6 2

        • dlaczego nie piszesz, ile się płaci za pozostawianie w nim samochodów? (1)

          W Amsterdamie w centrum widziałem jeden parking wielopiętrowy, ale nie podziemny. Przypuszczalnie ściemniasz.

          • 5 2

          • Bo jak tam parkowalem, to nic nie placilem. Nie wszedzie trzeba placic za wszystko.

            • 1 2

  • Mój Gdańsk (1)

    chcą zniszczyć Starówke komu to potrzebne w całej Europie sie chroni to wizytówka miasta mamy już przykład kościoła św. Mikołaja konserwator do działania

    • 17 7

    • Tylko, że w Gdańsku nie ma starówki..

      • 0 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane