• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Unikatowa mapa odnaleziona w zbiorach Muzeum Marynarki Wojennej

Patryk Szczerba
10 grudnia 2013 (artykuł sprzed 10 lat) 
Wyjątkową XVII-wieczną mapę wraz z rysem historycznym można oglądać w Muzeum Marynarki Wojennej do końca grudnia. Wyjątkową XVII-wieczną mapę wraz z rysem historycznym można oglądać w Muzeum Marynarki Wojennej do końca grudnia.

Wartą nawet kilkaset tysięcy złotych Wielką Mapę Księstwa Pomorskiego datowaną na XVII wiek można oglądać do końca grudnia w Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni. Kupiona w 1955 roku za półtorej pensji przez jednego z pracowników w "Desie", przeleżała w muzealnych magazynach blisko 60 lat.



Na mapie stworzonej przez Lubinusa znalazły się nie tylko obrysy ówczesnego Wielkiego Księstwa Pomorskiego, ale także portrety książąt, herby rodów szlachty i panoramy miast Pomorza. Na mapie stworzonej przez Lubinusa znalazły się nie tylko obrysy ówczesnego Wielkiego Księstwa Pomorskiego, ale także portrety książąt, herby rodów szlachty i panoramy miast Pomorza.

Czy zbierasz starocie?

Historia Wielkiej Mapy Księstwa Pomorskiego sięga początku XVII wieku. W 1610 roku ówczesny książę pomorski Filip II, rezydujący w Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie, znany ze swojego zamiłowania do sztuki (za jego czasów rozpoczęto także m.in. budowę tzw. skrzydła menniczego zamku), zlecił wykonanie mapy całego księstwa pomorskiego profesorowi Eilhardowi Lubinusowi. Prace nad nią trwały do 1618 roku.

Dzieło w formacie 2,21 x 1,25 m i w skali 1:235 000 wydano w 1618 r. Na obrzeżach mapy umieszczono portrety książąt, w obramieniu mapy - herby rodów szlachty pomorskiej. Przy zewnętrznej krawędzi arkusza umieszczono z kolei panoramy najważniejszych miast Pomorza.

Wstępne badania potwierdzają, że gdyńskie znalezisko jest jednym z około 30 egzemplarzy wydrukowanej wtedy mapy.

- Z wielkim prawdopodobieństwem można powiedzieć, że pochodzi ona z początku XVII wieku. Pozwoliły to stwierdzić konsultacje konserwatorskie. Ostatecznie nie jesteśmy w stanie tego rozstrzygnąć, jednak pewnym jest, że 12 płyt miedziorytniczych, na których nastąpił wydruk, pochodzi z tego okresu - wyjaśnia Andrzej Nowak, dyrektor Muzeum Marynarki Wojennej.

Pierwotnie planowano wykonać 500 egzemplarzy. Brak wysokiej jakości papieru i nadchodzący wybuch wojny trzydziestoletniej zahamował jednak wydruk.

Drugie wydanie mapy (niezmienione), w nieznanej liczbie sztuk (najprawdopodobniej było to kilkadziesiąt egzemplarzy), nastąpiło w 1758 w Hamburgu.

Ostatni raz podjęto się wydania tej mapy w 1920 roku. Historycy szacują, że zachowało się ok. 50 egzemplarzy mapy z I i II wydania. Kilkanaście znajduje się w Polsce. W obiegu antykwarycznym ich wartość może oscylować wokół 100 tys. zł.

- W nowym roku mapa trafi do Torunia, gdzie zostanie poddana kompleksowej konserwacji w Zakładzie Konserwacji Papieru i Skóry na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika. Wtedy też jeszcze raz będzie badana przez specjalistów. Później ponownie trafi do naszej placówki, bo jest jednym z najcenniejszych, a na pewno naszym najstarszym eksponatem - dodaje dyrektor gdyńskiego muzeum.

O istnieniu mapy pewnie jeszcze długo nikt by nie wiedział, gdyby nie... inwentaryzacja. Jej celem było sprawdzenie listy eksponatów placówki, po ujawnieniu nieprawidłowości, do jakich miało dochodzić w latach 2004-2011 w muzeum. Dotyczą one zakupów po zawyżonych cenach oraz fałszowania dokumentów.

Niewykluczone, że znajdą się kolejne cenne przedmioty, bowiem do zbadania jest kilkadziesiąt tysięcy eksponatów.

Miejsca

Opinie (49) 1 zablokowana

  • Piekna mapa (2)

    Namaluję podobną za połowę jej wartości;)

    • 15 17

    • ty pawian, jam lasica!

      • 3 1

    • Już próbowałeś poprawiać Jezusicka w Hiszpanii ;)

      I do tej pory straszy jak Jeż z sagi o Wiedźminie ;)

      • 1 0

  • a gdzie podział się półwysep Helski? (4)

    a już wiem,... przecież to Szczecin :)

    • 4 6

    • ta mapa obejmuje tereny na zachód od niego

      • 3 0

    • baden

      wejdź w google maps i sprawdź, gdzie leży półwysep Helski oraz jaki rejon obejmuje mapa.

      • 2 3

    • 300 km w prawo

      To jest Zatoka Pomorska, Wolin, Uznam, Wzgórza Greiswaldu

      • 2 2

    • KieKaz, Partyzant, i nieznajomy to chyba jacyś ambitni i nie rozumiejący przekazu geografy, baden robi se jaja, a ci od razu co to nie oni hahahahah beka z nich

      • 1 1

  • Coś pięknego

    W ogólne historia jest piękna
    szkoda że zapominamy o historii o tym co kiedyś było

    a tak ogólnie to żartuje - wole terażniejszość wole libacje alkoholowe i rozbijanie butelek o wiate !!! Jazdaaaaaaa

    • 12 6

  • Z tego wynika, że nie były to tereny polskie (10)

    • 13 17

    • Polskie tylko sporadycznie. W czasie wypraw. (4)

      Ale na pewno były Słowiańskie. Słowianie sięgali do Łaby i mieszkali na Kepenig pod Berlinem.
      Tego nawet Hitler nie zdołał usunąć z historii.

      • 19 3

      • ??? (1)

        Kiedyś zupełnie inaczej rozumiano państwowość.
        Nasze rozumienie państwowości istnieje od XIX wieku i zgodnie z nim rzeczywiście NIGDY przed XX wiekiem nie były to tereny polskie...

        • 13 6

        • Ja myslę jednak

          że co najmniej od czasów renesansu, rozumienie przynależności państwowej było rozumiane, a określenie Rzeczpospolita nie wzięło się z niczego.

          • 0 0

      • Hamburg tez powstał na terenach zajętych przez Słowian (1)

        Pomorze zachodnie nie było polskie tylko podczas wypraw - poczytaj uważnie historię średniowiecza i okresy panowania pierwszych Piastów oraz Bolesława Krzywoustego.

        • 5 1

        • To nadal były tylko wyprawy.

          Nie byliśmy jako Polanie utrzymać tam państwowości na dłuższą metę.

          • 1 1

    • Kolejny nawiedzony.... (4)

      Były to rdzennie polskie tereny, książęta pomorscy z okresu śrenioweicza mają nawet "swojskie" nazwiska - Świętopełk chociażby..
      Niestety, Krzyżacy dokonują podboju tych ziem do XIII wieku i Polska swoje ziemie odzyskkuje dopiero w wieku XV. Mapa wydana jest w złotym dla RP okresie - w XVII wieku, ok 160 lat PRZED rozbiorami. Oczywiście ludzie którzy za panowania teutonów zasiedlali te tereny nadal na niej są. Stąd wiele nazwisk w regionie nie jest polska. Aczkolwiek większość obywateli czuje się poddanymi króla polskiego. Dają temu wyraz podczas okresu rozbiorów - np: jeden z Uphagenów na znak protestu wobec wypowiedzenia przez księcia elektora posłuszeństwa królowi polskiemu, porzuca urzędy które zajmował.

      • 7 1

      • a wiecie ILE było Krzyżaków w tym "podboju"? -TRZECH i nie był to żaden podbój, tylko... (1)

        ...fałszerstwo dzierżawy ziem POLSKICH

        • 1 1

        • Nie to Pomorze

          • 1 0

      • Nie to Pomorze facet ;) (1)

        Tu jest mowa o Pomeranii a nie o Pomorzu Gdańskim.

        • 3 0

        • "Pomerania" czyli Pomorze Zachodnie należało do Państwa Polskiego od Xw. do XIIIw.

          ,tzn. było (w różnym stopniu) zależne od Piastów (np jako lenno),z kilkoma przerwami na pełną samodzielność. Długotrwała utrata Pomorza Zachodniego zaczęła się w XIIIw., kiedy uznało zwierzchność Danii a potem Cesarstwa. Jednak nawet w XIV/XV poszczególne księtwa zachodniopomorskie bywały okresowo lennem Królestwa Polskiego (np. księstwo słupskie). Tak więc pierwotnie, tak jak i teraz były to i są to tereny polskie.

          • 1 0

  • A ja szukam mapy Zatoki Gdańskiej z tego okresu. (7)

    Mierzeja Wiślana była wtedy szeregiem wysp. Z czego kilka przejść było żeglownych.

    • 16 2

    • szukaj ,szukaj... (3)

      jeżeli szukasz mapy to raczej nie znajdziesz jako że mierzeja kształtowała się ileś tam tysięcy lat temu a mapy z poprzednich wiekow przedstawiały stan w formie wysepek po sztormach. Istnienie w dzisiejszym kształcie kosa zawdzięcza zbudowanemu falochronowi w Władysławowie....

      • 1 2

      • Oj szyderco, szyderco - czytanie ze zrozumieniem się kłania (2)

        Słyszałeś że dzwonili, ale nie wiesz, w którym kościele.
        KierKaz wyraźnie pisze o MIERZEI WIŚLANEJ, a nie o Półwyspie Helskim ("Kosie").

        • 9 0

        • widać żem się rozpędził... (1)

          masz rację - w tekście wyraźnie stoi - szukam Mierzei Wiślanej...- sorry

          • 10 0

          • Szukam konkretnie z okresy wojny 30 letniej

            Chodzi o wyprawy floty Gdańskich Kaprów z listem od Króla Kazimierza paraliżujących dostawy dla zamków Krzyżackich. Obleganiu Twierdzy Pilawa. W tym czasie ponoć 40 uzbrojonych statków i okrętów ostrzelało zamek Króla Duńskiego pod Kopenhagą.

            • 1 0

    • KieKaz, wbij w googla Prusy sredniowiecze mapa

      • 2 0

    • (1)

      Moze znajdziesz tez pod Borussia, ale to nazwa kilku szczepow indoeuropejskich - baltyckich i germanskich i roznie ta nazwe tlumacza.
      A ze Prusowie nie uprawiali kartografii, to nie ma map az po sredniowiecze i Krzyzakow. A mapy generalnie staja sie w miare fizykalnie wierne dopiero w XVII wieku. Ale to pewno wiesz.

      • 0 0

      • Borussia, itp. Roznie pisza i roznie tlumacza.

        • 0 0

  • Ta mapa aż do teraz była używana przez Marynarkę Wojenną? (1)

    No tak. Jest bezwartościowa, bo nie obejmuje stałych rejonów ćwiczeń MW na Zatoce Gdańskiej.

    • 13 5

    • Byś się zdziwił, ale nadawała by się do żeglugi nawet teraz.

      Wybrzeże od tamtego czasu zmieniło się co prawda o kilkaset metrów, ale zawsze.

      • 0 0

  • ??? (1)

    Może to jest element tej zapowiadanej modernizacji marynarki?

    • 8 2

    • Finasowanie

      MW niech się lepiej zajmie modernizacją sprzętu, który ma wartość muzealną, a nie kasa na starocie idzie i sentymenty.
      Muzeum niech dotuje ministerstwo kultury, a nie MON.
      Są chyba ważniejsze wydatki w MW.

      • 1 0

  • Co mnie zastanawia i załamuje zarazem (3)

    to fakt, jak można coś "odnaleźć" w zbiorach muzeów... To, do cholery, nikt na bieżąco nie inwentaryzuje i nie kataloguje zbiorów? Muzealnicy nie mają czasu w swej iście dynamicznej i tytanicznej pracy, czy co? Burdel mają - i tyle.

    • 64 2

    • Przesadzałam kwiatki....

      i tak pod doniczką znalazłam. Dobrze że zabrałam się za te kwiatki to przynajmniej pochwałę dostałam za wybitny wkład w naukę polską

      • 3 0

    • Polecam film Poszukiwany Poszukiwana

      • 0 0

    • A piszemy to o eksponacie

      który p. dyr. charakteryzuje: "jest jednym z najcenniejszych, a na pewno naszym najstarszym eksponatem"

      • 0 0

  • Piękna rzecz

    • 8 1

  • mapa piękna, ale buldożery na stadionie Gedanii zdecydowanie nie (1)

    ja rozumiem, że autor woli pisać o rzeczach pięknych, a buldożery piękne nie są. Natomiast historia związana z klubem Gedania, który w okresie międzywojennym jednoczył środowisko gdańskiej Polonii jest z pewnością piękna, a nawet wzniosła. Tymczasem ...

    • 14 3

    • A co ma piernik do wiatraka?

      • 0 0

1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane