- Nowotwory były znane tysiące lat temu. Atakują nie tylko ludzi, ale także zwierzęta i rośliny - tłumaczy Tomasz Koliński, magistrant Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego, który jako jeden z dwóch studentów w Polsce, został wybrany do udziału w międzynarodowym programie naukowym SmaRT na Uniwersytecie Bicocca w Mediolanie.
nie, ignoruję to zagrożenie, piję, palę, i się nie badam
12%
nie boję się, ale dbam o zdrowy styl życia
20%
boję się, ale się nie badam
43%
tak i dlatego regularnie się badam
25%
Borys Kossakowski: Czym właściwie będzie się pan zajmował w Mediolanie?Tomasz Koliński: Biologią molekularną, a dokładnie wyciszaniem genów, które są odpowiedzialne za powstawanie raka jelita grubego.
Znamy już geny powodujące raka?Hmm, po pierwsze nowotwór to grupa ponad stu różnych chorób. Mają wiele cech wspólnych, takich jak niekontrolowany wzrost, czy ucieczka przed śmiercią komórki. Powstają na wiele różnych sposobów. Ma na to wpływ olbrzymia lista kilkuset genów. To nie jest tak, że jeden gen powoduje jedną chorobę. Na pewno nie znamy wszystkich. Nawet jeśli poznamy, to i tak będziemy musieli poznać jeszcze ich produkty, czyli białka.
Na czym właściwie polega wyciszanie genów?Będziemy zajmować się genami, które odpowiadają za wzrost i podział komórki. Są to geny, które są zazwyczaj aktywne tylko w okresie embrionalnym, a w dorosłym zdrowym organizmie nie są aktywne. Rak polega na tym, że nagle zaczynają być aktywne i powodują namnażanie się komórek.
Jak to się robi?Stosuje się różne metody terapeutyczne. Jedną z nich jest wyciszanie genów za pomocą wirusów, które się wprowadza w chorą tkankę. Niestety ta metoda prowadziła do wielu efektów ubocznych. Wirusy powodowały nowe nowotwory. My będziemy korzystać z tzw. zjawiska interferencji RNA, którego odkrywca otrzymał Nagrodę Nobla kilka lat temu. Będziemy zmieniać mRNA komórki. Mamy zamiar wyciszać siedem genów w różnych kombinacjach.
Czy nowotwór to choroba XXI wieku?Nowotwór to niekontrolowanie mnożące się komórki. Może występować u roślin, zwierząt, nie tylko u ludzi. Wiemy, że nowotwory trapiły już starożytnych Egipcjan czy Greków, którzy pozbywali się ich za pomocą prymitywnych metod chirurgicznych, jak np. wypalanie. Nie da się jednak ukryć, że takie czynniki, jak zanieczyszczenie środowiska, palenie tytoniu i picie alkoholu zwiększają ryzyko zachorowania na raka.
Dlaczego to taka niebezpieczna choroba?Guz wyniszcza organizm. Zajmuje miejsce, naciska na tkanki, pobiera substancje odżywcze. Zakłóca funkcjonowanie innych komórek. Np. płuca zaatakowane rakiem przestają spełniać swoją podstawową funkcję, czyli dostarczać tlen komórkom. Szczególnie niebezpieczny jest oczywiście nowotwór złośliwy, który w odróżnieniu od łagodnego powoduje przerzuty. Chore komórki oddzielają się od macierzy i krążą we krwi po ciele. Zaczepiają się w innym miejscu i zaczynają się namnażać. Nowotwór złośliwy powoduje 90 proc. zgonów.
Nie przeraża pana, że wkracza pan w świat, który jest w zasadzie jedną wielką niewiadomą? Że wy, naukowcy, tak daleko macie do celu?Każda mała cegiełka ma znaczenie. Na tym polega nauka. Każdy bada mały wycinek całości.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy