• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Odwrócona hipoteka i renta dożywotnia - w oczekiwaniu na ustawę

Ewa Budnik
24 listopada 2012 (artykuł sprzed 11 lat) 
Pieniądze z renty dożywotniej czy odwróconego kredytu hipotecznego bywają dla starszych ludzi szansą na utrzymanie się. Przed decyzją o pozbyciu się swojej nieruchomości trzeba jednak dokładnie sprawdzić jaką umowę podpisujemy. Pieniądze z renty dożywotniej czy odwróconego kredytu hipotecznego bywają dla starszych ludzi szansą na utrzymanie się. Przed decyzją o pozbyciu się swojej nieruchomości trzeba jednak dokładnie sprawdzić jaką umowę podpisujemy.

Idea tzw. odwróconej hipoteki, która starszym ludziom ma ułatwić jesień życia, na pierwszy rzut oka wydaje się dobra. Jednak nie ma w tym zakresie szczegółowych regulacji ani kontroli. Prace nad ustawą trwają od lat, tymczasem firm, które proponują starszym ludziom umowy - przybywa. Skarg i obaw także.



Czy warto ufać instytucjom wypłacajacym rentę dożywtonią?

W zamian za przekazanie prawa własności do swojej nieruchomości senior otrzymuje co miesiąc pieniądze, które mają wspomagać jego budżet. Kwota jest zależna od wieku i płci starszej osoby oraz wartości nieruchomości, którą dysponuje. W zależności od wysokości otrzymywanej emerytury, dodatkowe pieniądze można wykorzystać na zaspokojenie podstawowych potrzeb jak czynsz, leki, leczenie lub wydać je na własne przyjemności - podróże czy hobby. Systemy te są z powodzeniem stosowane w Europie i na św­iecie, ale tam jest to znacznie lepiej osadzone w prawie.

Z nieruchomości senior może korzystać dożywotnio, nawet jeśli będzie żył bardzo długo. Fundusz podpisujący z nim umowę często umożliwia także pozostawienie pewnej kwoty spadkobiercom, trzeba się na to jednak zdecydować w czasie podpisywania umowy.

Firma nabywa prawo własności nieruchomości od razu - z chwilą zawarcia umowy. Dotychczasowy właściciel pozostaje jedynie korzystającym z domu lub mieszkania oraz uprawnionym do świadczeń z tytułu renty.

Tak właśnie działa tzw. renta dożywotnia, którą seniorom dzisiaj proponują fundusze hipoteczne. Umowy podpisywane są w oparciu o Kodeks Cywilny (działy: Renta i Dożywocie, od art. 903).

Nieco inaczej działać ma wprowadzony nową ustawą odwrócony kredyt hipoteczny. Spadkobiercy będą mogli zwrócić bankowi zaciągnięty przez seniora kredyt i odzyskać nieruchomość. Jeśli się na to nie zdecydują, według projektu bank będzie miał 30 dni na spłatę spadkobiercom należnej im części (banki argumentują, że w takiej sytuacji będą musiały wyłożyć pieniądze, akonto sprzedaży nieruchomości, do której może nie dojść szybko...).

W przeciwieństwie do dzisiejszej sytuacji, takich kredytów udzielać będą mogły tylko banki i instytucje finansowe podlegające Komisji Nadzoru Finansowego (co oznacza kontrolę i regulacje).

Kredytobiorca będzie zobowiązany m.in. do utrzymywania nieruchomości w dobrym stanie technicznym czy jej ubezpieczania. Umowę kredytową będzie można przerwać, spłacić zadłużenie, a bank nie będzie miał prawa do pobrania karnej prowizji.

Kiedy i z jakimi ostatecznie zapisami ustawa wejdzie w życie - nie wiadomo. Ministerstwo Finansów przygotowało założenia do projektu, do którego poprawki zgłosiło Ministerstwo Gospodarki. Trwają dyskusje nad tym, czy rozwiązania dotyczące renty dożywotniej (obsługiwanej m.in. przez fundusze hipoteczne) i odwróconego kredytu hipotecznego (obsługiwane przez banki i SKOK-i) powinny znajdować się w jednej ustawie czy w dwóch osobnych aktach.

Propozycje Ministerstwa Finansów i propozycje zgłoszone przez Ministerstwo Gospodarki budzą kontrowersje w środowisku finansistów. Banki, które miałyby obsługiwać odwrócony kredyt hipoteczny nie są zbytnio zainteresowane wprowadzeniem takiej oferty, bo produkt jest niszowy i kłopotliwy.

Tymczasem ważną korzyścią z ustawy ma być objęcie tworzącego się rynku obowiązkowym nadzorem finansowym - tak, aby jednostki, które podpisują umowy z seniorami miały m.in. odpowiednie (pewne) środki na prowadzenie działalności. Dzisiaj nie ma pewności, czy firma, z którą podpisujemy umowę nie zbankrutuje i czy w takim przypadku na hipotece nieruchomości (przecież to instytucja jest właścicielem nieruchomości, może więc obciążać jej hipotekę) nie pojawią się wpisy. Ale na tym z kolei ucierpiałyby podmioty, które w tej chwili podpisują umowy z emerytami, a pod Komisję Nadzoru Finansowego nie podlegają.

Komisja Nadzoru Finansowego z kolei po wydarzeniach związanych z Amber Gold zainteresowała się działalnością funduszy hipotecznych i zaproponowała, aby obsługą renty dożywotniej zajęły się towarzystwa ubezpieczeniowe. Wprowadzenie w życie tego rozwiązania jest mało realne, zostało skrytykowane przez oba ministerstwa.

Najstarszym podmiotem zajmującym się podpisywaniem umów renty dożywotniej jest Fundusz Hipoteczny DOM, działa na rynku od 2009 roku, lada moment stanie się jedyną taką spółką publiczną notowaną na giełdzie. Ma swój oddział także w Gdańsku. Swojego konsultanta w Gdańsku ma także Fundusz Hipoteczny Familia.

- Od początku naszej działalności w skali całego kraju podpisaliśmy mniej niż tysiąc umów. Niecałe dziesięć procent portfela naszych nieruchomości znajduje się w Trójmieście. Średnie kwoty wypłaty to 500-600 złotych miesięcznie, najwyższa wynosi w tej chwili około czterech tysięcy. Wielu naszych klientów potrzebuje zastrzyku gotówki od razu po podpisaniu umowy. Te wypłaty to w tej chwili średnio trzy tysiące złotych - mówi Robert Majkowski, prezes zarządu Funduszu Hipotecznego Dom. - Przeprowadziliśmy emisje akcji spółki, żeby pozyskać finansowanie dla naszej dalszej działalności, bo w związku z coraz wyższymi kosztami życia i ubożeniem seniorów zainteresowanie naszą ofertą wyraźnie rośnie.

Podmiotom takim jak Fundusz Dom czy Familia zależy na tym, aby rynkowi jak najszybciej zostały nadane ramy prawne i nadzór. Tworzą ten rynek w Polsce od podstaw, starają się robić to profesjonalnie, a wiele małych przedsiębiorstw próbuje teraz na tym kapitale zrobić interes. Na dzisiaj nie wyłoniła się jeszcze jednak odpowiedź na pytanie czy gdyby nowa ustawa objęła i banki i fundusze, to czy fundusze będą tylko wpisywane do specjalnego rejestru, czy będą objęte nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego.

Tymczasem przedziwnych "tworów", które np. funkcjonują tylko w Internecie, a na swoich stronach poza adresem e-mail i numerem telefonu nie podają nawet adresu siedziby przybywa... Pierwsze skargi na działalność podejrzanych firm zaczęły spływać do rzeczników praw konsumentów i Rzecznika Praw Obywatelskich.

- Nie wiadomo ile osób skorzystało na razie z quasi-odwróconej hipoteki oferowanej przez poszczególne fundusze, bo żadna z firm nie ujawnia tych danych - ocenia Marcin Krasoń, analityk z Open Finance. - Pewne jest jedynie, że rozpędu rynek nabierze, gdy zakończą się prace nad ustawą i wejdzie ona w życie.

Teoretycznie na ten moment warto poczekać, bo dla zainteresowanych dodatkowymi pieniędzmi ze swojej nieruchomości transakcje będą bezpieczniejsze. Tylko... to nie nastąpi szybko - przypomnijmy, że pierwsze założenia do projektu ustawy zostały opublikowane w kwietniu 2011 roku.

Na dziś warto więc pamiętać, że osoby, które biorą pod uwagę skorzystanie z renty dożywotniej mogą próbować w inny sposób uwolnić kapitał z nieruchomości: można ją sprzedać i albo kupić np. mniejsze mieszkanie (lub położone w mniej atrakcyjnej lokalizacji), albo wynająć inne - choć to wiąże się z koniecznością przeprowadzki, której przy odwróconej hipotece można uniknąć.

O czym warto pamiętać przed podpisaniem umowy renty dożywotniej?

*
nieruchomość od razu przechodzi na własność funduszu hipotecznego - warto wiedzieć, jakie użytkownikowi będą przysługiwać uprawnienia i ograniczenia dotyczące zamieszkiwania i dysponowania nieruchomością

* kiedy i jak wypłacane będą pieniądze, czy kwota będzie rewaloryzowana z upływem lat i wzrostem wartości nieruchomości

* sprawdzone fundusze oferują możliwość odstąpienia od umowy po spłacie wypłaconej kwoty wraz z odsetkami; warto upewnić się, czy umowa przewiduje taką możliwość i z jakimi kosztami się to wiąże

* trzeba sprawdzić zasady, na jakich użytkownik będzie korzystał z mieszkania: czy może wynająć jego część i czerpać z tego w całości korzyści finansowe, kto ponosi koszty remontu i ubezpieczenia nieruchomości (i czy można go wybrać)

* na jakich zasadach w mieszkaniu zamieszkiwać mogą bliscy właściciela nieruchomości, który podpisuje umowę

* koniecznie trzeba sprawdzić, jakim kapitałem dysponuje fundusz hipoteczny, czy nie splajtuje (warto też sprawdzić, czy nie figuruje w rejestrze dłużników)

* transakcja musi zakończyć się wpisem do księgi wieczystej, który zapewni możliwość dożywotniego zamieszkania w nieruchomości, nawet, gdyby zmienił się jej właściciel

Opinie (111) 2 zablokowane

  • kolejna okazja by wyzyskac biedaków z ostatniego majatku jaki mieli!! (2)

    Stawki sa tak niskie ze sie kompletnie nioplaca!!

    • 7 1

    • (1)

      Cóż, do grobu mieszkania się nie zabierze, choćby i było warte kilka milionów zł. Więc lepiej za życia dostać kilka % jego wartości, niż nie dostać nic.

      • 1 2

      • Dziwne myślenie

        To jednak lepiej sprzedac za uczciwe pieniądze, przejsc na mniejsze i zyc godziwie za konkretne pieniądze. A nie za 500zł

        • 1 0

  • No to jest dość ciekawe... (1)

    Patrze na tabelkę i co widzę: Proponuje ona, by przepisać komuś mieszkanie warte 400k PLN, dzięki czemu można dostać kilkaset zł więcej na starość. To ja bym już na miejscu takiego dziadka/babci zrobił tak:
    * Sprzedał mieszkanie za 400k i za 200k kupił sobie gdzieś coś małego na prowincji. Pozostałe 200k ulokowałbym na lokacie bankowej. W moim banku mam 6.3%, pewnie jak ktoś dobrze poszuka to się znajdzie i więcej. Od 200k wychodzi przy wspomnianym oprocentowaniu 12 600 rocznie a po odliczeniu podatku belki i podzieleniu przez 12 miesiecy mamy sumę 850zł, czyli mniej-wicej tyle ile oferuje super instytucja za całkowite przekazanie mieszkania po śmierci.
    Jaka jest różnica - starzec ma dalej swoje mieszkanie (mniejsze, tańsze, na prowincji ale ma i może przepisać /przekazać potomkowi, albo na jakiś szczytny cel po śmierci). Ma 200k na koncie, które pracują i zapewniają wyższą emeryturę, ale też po które można w razie wypadku/choroby/operacji sięgnąć. Jak się wyda powiedzmy 50k to odsetki beda stosunkowo mniejsze, ale komfort, ze ma się w ogóle taką możliwość sięgnięcia po kasę wydaje się niezły.
    Generalnie ta odwrócona hipoteka to niezła ściema, naciąganie starszych naiwnych ludzi.

    • 8 0

    • nie dokońca tak jest

      gdyż seniorzy cenią sobie środowisko w którym dotychczas żyli i akcepotowali siebie nawzajem, gdzie istniała pewna hierarchia, obowiązywały jakiś zasady...Dla nich to są priorytety a nie 200k na koncie czy jakieś mieszkanie w wyobcowanym środowisku. Młody się dla zysku przeprowadzi seniorowi wystarczy parę groszy i dotychczasowy dach nad głową. Jeżeli spodkobiercom coś nie pasi, to mogą w zamian za rentę aktem notarialnym przewłaszczyć nieruchomość. Tylko dotychczas nie trzeba było płacić a mieszkanie i tak wpadało im w łapy, gdzyż seniorzy nie mieli alternatywy. Teraz tak lekko nie będzie...

      • 1 1

  • Skoro to taki złoty interes to zakładajcie firmy i ognia. (1)

    Możecie płacić uczciwie miesięcznie i po 3000 zł.
    Skoro to co się wypłaca emerytowi stanowi tylko "promil" wartości mieszkania to opłaca się nawet wziąć kredyt na taką działalność. Bank chętnie pożyczy.

    • 1 1

    • Ale o co ci chodzi???

      że co artykuł i przewałka, to od razu ludzie mają to brac w swoje ręce?

      • 0 0

  • Takie walki powinny byc zabronione przepisami prawa (1)

    ALE: niestety zyjemy w zlodziejskim kraju, gdzie banki i korporacje maja przywileje i wsparcie POlitykow, to kazdy taki walek przechodzi, podobnie jak afera AG, nikt na czas nie zamknal interesu oszusta Plichty pozwalajac na to, zeby ludzie ktorzy nie zawsze mieli swiadomosc tego co robili i gdzie wplacali swoje pieniadze je tam wplacili. Teraz jakims cudem mowia, ze Plichta jest przestepca, a wczesniej nie mogli zrobic nic.

    • 0 1

    • racja

      • 0 0

  • smiech na sali! (1)

    Meszkanie za 400 tys zl i wyplacaja 65 kobiecie 529 PLN odsetek. Zakladajac, ze kobieta pozyje jeszcze 20 lat, czyli 240 miesiecy, dostanie w sumie 126 960 PLN (pomijam fakt, ze raczej tyle nie pozyje i inflacje). Czyli mieszkanie warte 400 tys bank przejmuje za niecale 127 tysiecy. Czysty interes - oczywiscie dla banku!

    A teraz, jesli starsza osoba ma problem, wystarczy sprzedac mieszkanie za np. 400 tys lub mniej. Kupic mniejsze mieszkanie za 200 tys, pozostale 200 tys wrzucic na lokate oprocentowana w skali 6.8% (ja mam moja np. w neobanku) i odsetki wynosza 918 PLN, czyli praktycznie prawie jeszcze raz tyle ile oferuja te zlodziejskie instytucje. Dodatkowo po smierci takiej osoby mieszkanie moze byc odziedziczone przez jej spadkobiercow a nie zlodziejska instytucje.

    • 3 0

    • Można jeszcze inaczej

      sprzedać stare, duże mieszkanie, kupić mniejsze ( resztę na lokatę ) a kupione mieszkanie - hop ! na odwróconą hipotekę w zamian za rentę ! Albo zaproponować spadkopiercom : chcecie mieszanie ? to płaćcie rentę dożywotnią w wysokości proponowanej przez odwróconą hipotekę. Wilk syty ( senior zyskuje dodatkową kasę ) i spadkobiercy mają pewność, że mieszkanko kiedyś będzie ich. Co prawda trochę kasy trzeba poświęcić, ale jak to mówią - wszystko zostanie w rodzinie.

      • 0 0

  • Jesień życia każdego czeka

    ale to trudny czas

    • 0 0

  • Renta dożywotnia za mieszkanie

    Jeśli chodzi o szeroko dyskutowane poczucie bezpieczeństwa w sprawie Dożywotniej Renty Komisja Nadzoru Finansowego upoważniła jedynie firmy UBEZPIECZENIOWE do wprowadzenia tego rodzaju usługi .Patrz FORUM http://www.dolaseniora.com

    • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Ludzie biznesu

Grzegorz Bierecki

Grzegorz Bierecki urodzony 28 października 1963 roku. Od 1990 prezes Fundacji na Rzecz Polskich Związków Kredytowych; od 1992 do 2012 roku prezes Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej. Od 2001 członek, od 2005 sekretarz Rady Dyrektorów World Council of Credit Union w Madison, USA. Honorowy obywatel kilku miast amerykańskich, laureat nagród ekonomicznych w Polsce i USA; wyróżniony m.in odznaką Zasłużony Działacz Kultury (2001) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski...

Najczęściej czytane