Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Browar w Nowym Porcie: od rozkwitu do upadku

Marek Gotard
18 marca 2010 (artykuł sprzed 14 lat) 
Opinie (190)
Najnowszy artykuł na ten temat Odtworzyli piwo jopejskie: pracowali nad nim 16 lat
Dawny, nieistniejący już budynek browaru Fischera przy ul. Starowiślnej w Nowym Porcie. Dawny, nieistniejący już budynek browaru Fischera przy ul. Starowiślnej w Nowym Porcie.

Dawny, nieistniejący już budynek browaru Fischera przy ul. Starowiślnej w Nowym Porcie.

Dworek Fischerów przy ul. Starowiślnej 2 na początku XX wieku... Dworek Fischerów przy ul. Starowiślnej 2 na początku XX wieku...

Dworek Fischerów przy ul. Starowiślnej 2 na początku XX wieku...

... i ten sam budynek w marcu 2010 roku. ... i ten sam budynek w marcu 2010 roku.

... i ten sam budynek w marcu 2010 roku.

Butelki z browaru Richarda Fischera z Gdańska Nowego Portu. Najbardziej popularna, zielona, przez kolekcjonerów nazywana jest "butelką z ludzikiem". Butelki z browaru Richarda Fischera z Gdańska Nowego Portu. Najbardziej popularna, zielona, przez kolekcjonerów nazywana jest "butelką z ludzikiem".

Butelki z browaru Richarda Fischera z Gdańska Nowego Portu. Najbardziej popularna, zielona, przez kolekcjonerów nazywana jest "butelką z ludzikiem".

Opuszczony, zdewastowany i praktycznie skazany na zagładę. A jest jedynym namacalnym świadectwem po drugim co do wielkości browarze dawnego Gdańska i jego właścicielu Richardzie Fischerze, niezwykłym filantropie z Nowego Portu.



Gdybyśmy cofnęli się w czasie do XVI wieku, nie tylko w Gdańsku, ale w całej Polsce i w całych Niemczech usłyszelibyśmy, że nie ma lepszego piwa niż to warzone nad Motławą. Niemieccy browarnicy lubili rozpowszechniać złośliwe plotki, że im lepsze jest gdańskie piwo, tym gorsza woda, z którego jest warzone. Mówiąc "woda", od razu dodawali - Radunia. W tych złotych dla złotego gdańskiego trunku czasach, w mieście istniało ponad czterysta browarów, a roczna produkcja piwa dochodziła do około ćwierci miliona beczek!

Wraz z upływem lat piwo straciło popularność na rzecz wódki. W epoce Napoleona złocisty trunek uważano za napój, który godzien jest jedynie ust najgorszej biedoty. Przebywający w Gdańsku pisarz Józef Ignacy Kraszewski zanotował nawet, że "nie dane mu już było spróbować tego smaku, z którego kiedyś słynęło miasto".

Do łask mieszczan piwo zaczęło wracać dopiero w XIX wieku. W tym okresie istniało w Gdańsku 14 browarów. Niektóre z nich umiejscowiły się np. na Starym Mieście w Gdańsku, jak chociażby browar przy ul. Rycerskiej. Dawne browary zginęły w odmętach czasu i prawie nikt nie pamięta już takich nazw jak chociażby Fritz Jansen & Sohn, Heinrich Glaubitz Brauerei czy Brauerei Kreissig & Eisenhardt. Do 1939 roku większość z nich po prostu splajtowała lub przejęły je któryś z dwóch piwnych potentatów: najbardziej znany Danziger Aktien Bierbrauerei z Wrzeszcza lub browar Richarda Fischera z Nowego Portu mieszczący się przy ul. Starowiślnej zobacz na mapie Gdańska.

Wyroby Richard Fischer Brauerei cieszyły się renomą nie tylko w Gdańsku, ale i w Anglii, Holandii czy Belgii. Browar powstał prawdopodobnie w roku 1804. Warzono w nim m.in. znane piwo "jopejskie", które eksportowano do Anglii, gdzie stawało się składnikiem tamtejszych porterów. Poza piwem, w browarze Fischera powstawały również likiery cieszące się sporym uznaniem smakoszy.

Na początku wieku XX browar zatrudniał ponad 30 robotników. Ze skąpych informacji, jakie przetrwały do dzisiejszych czasów, wiadomo, że w latach 20. XX wieku browar posiadał jeden samochód ciężarowy, 9 zaprzęgów konnych oraz jedną łódź motorową, którymi rozwoził swoje produkty. Przez ostatnie dwadzieścia lat działalności (po II wojnie światowej nie wznowiono produkcji piwa w tym miejscu) produkowano w nim piwa: Hansa-Pils, Hansa-Edel-Pils, Caramel Vollbier i Patrizier Bräu.

Niezwykle ciekawą osobą był pierwszy właściciel browaru Richard Fischer, który żył w latach 1818-1888. Mimo, iż sam dorobił się wielkiego majątku, nie zapomniał o biedniejszych współmieszkańcach z dzielnicy. Dzięki hojnym dotacjom z kieszeni przedsiębiorcy, ubodzy nowoporcianie mogli dostawać do picia zdrową wodę źródlaną. Także dzięki Richardowi Fischerowi wybrukowano ulice w dzielnicy. Na cześć dobroczyńcy jedną z ulic Nowego Portu nazwano - Fischerstrasse (Fischer to po niemiecku rybak).

Richardowi Fischerowi po II wojnie światowej najpierw zabrano pamięć o jego dokonaniach. Ulicę mu poświęconą błędnie przechrzczono na ul. Rybołowców zobacz na mapie Gdańska. Potem w coraz większą dewastację zaczęły popadać te budynki dawnego browaru, którym udało się przetrwać wojnę. Przez długi czas mieściły się w nich warsztaty jednej ze szkół zawodowych. W częściowo zachowanych piwnicach urządzono magazyny.

Najsmutniejszy los spotkał jednak siedzibę dawnych właścicieli - dworek przy ul. Starowiślnej 2. Powstał najprawdopodobniej już pod koniec XVIII dla gdańskiej rodziny Broschki, później odkupili go Fischerowie. Po 1945 roku stał się zwykłym budynkiem komunalnym.

Część zachowanych przy dworku piwnic browaru runęła, gdy "pomysłowi" złomiarze wycięli stalowe legary podtrzymujące stropy. Niedługo potem wszystkich lokatorów wysiedlono, jednak obecny właściciel obiektu - miasto Gdańsk - nie ma żadnego pomysłu jak zagospodarować budynek tak silnie świadczący o dawnej świetności, a przede wszystkim tożsamości dzielnicy. Mimo ustawowego obowiązku należytego dbania o zabytek, wysiedlony dworek podparto jedynie drewnianymi wspornikami i... pozostawiono na pastwę losu. Jeden z najciekawszych budynków tak mocno związany z historią Nowego Portu umiera...

Zobacz także

Piwo jopejskie (8)

Opinie (190) ponad 10 zablokowanych

  • 2010-03-18 10:27

    Platformersi z Adamowiczem na czele powinni ponieść konsekwencje swoich zaniedbań odnośnie ochrony zabytków. (12)

    Zaniechania władz miasta wołają o pomstę do nieba. Gdańsk, który został mocno zniszczony w czasie II W. Ś. zachował niewiele zabytków w "oryginale".
    Zamiast remontować starą zabudowę miasta władze dają 130 mln na pomnik Wałęsy i Tuska zwany ECS.
    Z tych pieniędzy można zrewitalizować mnóstwo budynków (i na Letniewo by starczyło). Ten artykuł świetnie obrazuje stosunek władz miasta do historii Gdańska. Adamowicz to ponoć historyk z wykształcenia.

    W123

    14 lat

    • 133 22

    • 2010-03-18 10:47

      Adamowicz jest prawnikiem z wykształcenia (11)

      Zaniedbania tu widać, ale ECS to osobna bajka i wyciąganie tego przy każdej okazji jest straaaasznie nudne...

      14 lat

      • 7 23

      • 2010-03-18 10:54

        Ja słyszałem, że z wykształcenia jest jak Tusk czyli historyk ale to właściwie nie istotne. (9)

        A ECS wyciągam dlatego, że jest to chyba najbardziej zmarnotrawiona i największa suma pieniędzy w historii Gdańska. Wiadomo 130 mln. piechotą nie chodzi.
        A jak pomyślę co można za to zrobić dla miasta... Cóż do następnych wyborów:)

        W123

        14 lat

        • 29 1

        • 2010-03-18 11:52

          Tusk magister historii, a Kaczyński jest profesorem prawa (8)

          wiec nie ma co porównywać więcej

          14 lat

          • 11 6

          • 2010-03-18 12:11

            KACZKA JEST PROFESOREM PRAWA PRACY RODEM Z CZYSTEGO PRLU

            14 lat

            • 13 12

          • 2010-03-18 12:32

            profesorem uniwersyteckim dodaj. to jak byś się chwalił zoomem cyfrowym w aparacie. (5)

            ty pislamisto

            14 lat

            • 11 9

            • 2010-03-18 15:11

              (4)

              A jakim profesorem jest Bartoszewski?

              wałszawianka z łatusza

              14 lat

              • 6 2

              • 2010-03-18 17:05

                POwiem o Bartoszewskim - żeby dzieci wiedziały :-) (3)

                Jest maturzystą, nie obronił dyplomu mgr na UW. Dostał za to tytuł prof od niemieckiego uniwersytetu. I taki z niego profesor z maturą, za to bez dyplomu.

                14 lat

                • 7 1

              • 2010-03-18 19:24

                bartoszewski ma na imię Profesor !

                jestem Bond. James Bond

                a on mówi jestem Bartoszewski. Profesor Bartoszewski

                dexter

                14 lat

                • 2 0

              • 2010-03-19 09:39

                ręce opadają (1)

                nie obronił dyplomu bo go aresztowano na, bagatela, 5 lat. Po powrocie na studia po wojnie, rektor Turski relegował Bartoszewskiego za udział w protestach studenckich.

                Bartoszewski posiada doktoraty honoris causa 11 uniwersytetów.

                Profesor zwyczajny i profesor nadzwyczajny to stanowiska (tak jak np. dyrektor, specjalista itp). Nie należy ich mylić z tytułem naukowym profesora.

                g

                14 lat

                • 2 2

              • 2010-03-20 15:44

                Bartoszewski miał mnóstwo czasu, aby uzupełnić wykształcenie

                A jeśli nie to od "autorytetu moralnego" wymaga się, że będzie uczciwy i nie pozwalał wprowadzać w błąd obywateli (wielokrotnie słyszałem, że "profesor" padało w jego obecności).

                Co do Lecha Kaczyńskiego to jest doktorem habilitowanym, więc to dwa stopnie wyżej od Tuska - a profesora uniwersyteckiego przyjęło się tytułować "profesor".

                Filip Stankiewicz

                14 lat

                • 2 0

          • 2010-03-18 15:22

            Tylko doktorem i na dodatek z bardzo komunistycznym rodowodem.

            taka prawda

            14 lat

            • 4 4

      • 2010-03-18 16:23

        prawnikiem (i to dobrym) jest szczurek - widac jak gospodarzy miastem w ktorym zarzadza

        u adamowicza nie dzieje sie nic.. z****ny karierowicz



        napisze brzydko: p...c adamowicza i to bez mydla !

        14 lat

        • 9 1

  • 2010-03-18 10:29

    Bym sobie wypił browara z Danziga!!!!!!! (2)

    :)

    14 lat

    • 6 3

    • 2010-03-18 10:34

      Jasne pełne:) (1)

      :)

      14 lat

      • 2 0

      • 2010-03-18 11:19

        dwa razy

        i bigos

        14 lat

        • 2 0

  • 2010-03-18 10:31

    Najlepsze piwo

    to uwarzone samemu w domu. Piwa koncernowe nadaja sie jedynie do wylania do sciekow.

    14 lat

    • 14 6

  • 2010-03-18 10:32

    tyle było kiedys browarów prywatnych i sie opłacało a teraz wszystko pozamykali bo sie nie opłaca ja tego nie rozumiem....A do tego na bodaj ołowiance działa mini browarek i jednak widać można.

    piwosz

    14 lat

    • 11 0

  • 2010-03-18 10:33

    Ehhhh

    Szkoda budynku... miasto Gdańsk mogłoby wydzierżawić ten obiekt na np. 20 lat jakieś firmie w zamian za odrestaurowanie go!

    szyms

    14 lat

    • 24 0

  • 2010-03-18 10:33

    (3)

    A ten zabytek sie rozpadnie w cholere jak wiele takich budynków ktos gruz uprzatnie i kolejny teren dla dewelopera....

    zły

    14 lat

    • 28 0

    • 2010-03-18 11:13

      (2)

      Na Morenie był kiedyś podobny dworek z pięknym niegdyś parkiem... jakiś zabytek... blisko tego nowego kościoła na Migowie
      a teraz teren ogrodzony, po dworku ani śladu jakby ktoś czekała aż sam się rozleci bo po co kupę kasy w odnowę wkładać?
      szary człowiek może tylko nad tym ubolewać i nad nieudolnością rządzących ...

      14 lat

      • 4 0

      • 2010-03-18 11:22

        moze tez udac sie i wygarnac to prezydentowi (1)

        na radzie miasta.

        14 lat

        • 1 0

        • 2010-03-18 17:38

          i tak się nie przejmie!

          14 lat

          • 0 0

  • 2010-03-18 10:36

    Kto Gdanszczanom sprawił ten los (4)

    oni sami głosujac na nieudacznika Adamowicza. WYKOPAC ADAMOWICZA

    bywalec salonów

    14 lat

    • 59 9

    • 2010-03-18 10:46

      nudny jesteś koleś jak flaki z olejem. Smutne życie musisz mieć (1)

      14 lat

      • 5 13

      • 2010-03-18 16:17

        nie wiem do kogo to napisane

        ale jesli do bywalca to zwaz koles! ze ostatnio bywalca nie widac w komentach wiec coz cie znudzilo

        14 lat

        • 1 0

    • 2010-03-18 11:24

      ja nie glosowalem nigdy na ta miernote (1)

      co nasyla straz miejska na mieszkancow
      http://wolnemedia.net/?p=20048

      Po incydentach związanych z próbą zablokowania wejścia na salę RM gdzie przeznaczone było miejsce dla mieszkańców, Rada wprowadziła zmiany w regulaminie polegające na tym, że od tej pory dla mieszkańców będzie przeznaczony tylko balkon. Miejsce na sali pozostanie dostępne jedynie dla dziennikarzy i przewodniczących rad dzielnic.

      14 lat

      • 4 2

      • 2010-03-19 11:05

        jak hołota robi zadymę, to nic dziwnego. Kto prosi o posłuchanie w normalnym trybie - np. przedstawiciele Rady Osiedla - ten głos na sesji dostanie.

        14 lat

        • 0 0

  • 2010-03-18 11:00

    Pan Adamowicz

    Nasz prezydent już niedługo obejmie pewnie funkcje kustosza w centrum solidarnosci :)

    powodzenia

    14 lat

    • 24 3

  • 2010-03-18 11:03

    Żadna firma tam nie pójdzie! Przed wjazdem do dworku jest dom dla bezdomnych tzw. Albert nie ma drogi żeby tam dojechać bruk chyba tylko jakiś. Za dworkiem też jakieś dziwne muzeum czy wystawa no i ogólnie syfiaste niezagospodarowane jest otoczenie - bo dojazd jest idealny i dookoła jest pięknie po drugiej stronie twierdza wisłoujście. Może kiedyś ludzie będą się zabijać o taką lokalizację ale na dzień dzisiejszy nikt nie wyłoży kasy. szkoda

    Gawron

    14 lat

    • 13 2

  • 2010-03-18 11:03

    Te zachowane w niewielkiej ilości zabytki w "oryginale" są ustawicznie likwidowane (7)

    ten artykuł (gratulacje dla trojmiasto.pl) jest igła w stogu siana. Do końca będę przypominał zlikwidowany wspaniały spichlerz tylko po to, aby w miejsce jego mógł powstać Lidl. I gdzie tu był Pan Januszaijtis z innymi obrońcami RMGdańska?

    Bezstronny

    14 lat

    • 44 0

    • 2010-03-18 12:47

      (4)

      Był na miejscu, tylko był również prezydent Posadzki ..... NIC WIĘCEJ W TYM TEMACIE NIE DODAM!

      14 lat

      • 4 0

      • 2010-03-18 14:01

        No i ok, a kto był łaskawcze przewodniczącym Rady Miasta? (3)

        może jasno i dobitnie tu napiszesz:))) Którzy to radni się stroili w piórka obrońców zabytków, kto (tak myślę, a mam nawet wielkie prawdopodobieństwo przez to załatwił synowi POsadkę?)

        Bezstronny

        14 lat

        • 4 0

        • 2010-03-18 14:43

          no i niech sobie był przewodniczącym rady maista. największe szkody w gdańsku po upadku komuny (2)

          wyrządził posadzki z grudą do spółki.

          deadhead

          14 lat

          • 3 0

          • 2010-03-18 14:55

            a kto mu na to pozwolił? (1)

            mój drogi inną miał moc wtedy Przewodniczący a inna ma obecnie. Poczytaj tamtą ust. o samorządzie, a obecną:)))

            Nie spieraj się ze mną, bo doskonale wiesz, że nie masz racji.

            Bezstronny

            14 lat

            • 2 1

            • 2010-03-18 15:42

              za wszystko odpowiada ten nieudacznik na aaaaaaaddddaaammmooowwwiiiccczzz

              14 lat

              • 4 0

    • 2010-03-18 17:59

      fraz. igłą w stogu siana, sugestia: kroplą w morzu

      a poza tym racja.

      14 lat

      • 0 0

    • 2010-03-18 20:13

      Na ul.Orzeszkowej,Malczewskiego stoją prawdziwe zabytki z tablicą:do rozbiórki.
      Wmawia się nam,ze budynki na Głównym Mieście są zabytkami,a one tylko są zbudowane ze starych cegieł.

      asa

      14 lat

      • 2 0

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (8)

Najczęściej komentowane

Twórca Amber Gold napisał list do mediów. Co było w kopercie?

Twórca Amber Gold pisze list do dziennikarzy

700 stoisk i 1 mln gości. Za tydzień rusza Jarmark św. Dominika.

700 stoisk i 1 mln gości w Gdańsku

więcej

Najczęściej czytane