Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Budżet obywatelski. Dobre rozwiązanie dla Trójmiasta?

Piotr Weltrowski
24 września 2010 (artykuł sprzed 13 lat) 
Opinie (98)
Dziś o kształcie trójmiejskich budżetów decydują prezydenci miast i radni. Czy w przyszłości większy wpływ na publiczne wydatki będą mieli mieszkańcy? Dziś o kształcie trójmiejskich budżetów decydują prezydenci miast i radni. Czy w przyszłości większy wpływ na publiczne wydatki będą mieli mieszkańcy?

Dziś o kształcie trójmiejskich budżetów decydują prezydenci miast i radni. Czy w przyszłości większy wpływ na publiczne wydatki będą mieli mieszkańcy?

fot. Krzysztof Mystkowski/KFP

Przed wyborami samorządowcy zaczynają wspominać o możliwości wprowadzenia w Trójmieście tzw. budżetu obywatelskiego, który zapewnia mieszkańcom miast większy wpływ na wydawanie publicznych pieniędzy. Czy to dobre rozwiązanie i czy da się je wprowadzić w Polsce?



Czy wprowadzenie budżetu obywatelskiego to dobre rozwiązanie?

Idea budżetu obywatelskiego przewiduje (w uproszczeniu), że o części wydatków (zwykle inwestycyjnych) decydują mieszkańcy miasta. Przez cały rok dochodzi do otwartych spotkań z władzami miasta, gdzie dyskutowane są plany budżetowe. Raz do roku odbywa się zaś mniej lub bardziej bezpośrednie głosowanie, w którym głosy mają np. delegaci poszczególnych osiedli lub dzielnic. Głosowanie takie powinno być wiążące dla władz miasta.

Kolebką systemu, który gwarantuje mieszkańcom bezpośredni, choć częściowy, wpływ na wydawane przez miasta pieniądze, jest Ameryka Południowa. Brazylijskie Porto Alegre wprowadziło takie rozwiązanie 20 lat temu. Dziś w podobny sposób o wydatkach decydują także niektórzy Europejczycy. Rozwiązanie takie działa w większości dzielnic Paryża, w hiszpańskiej Sevilli, a także w niektórych dzielnicach Berlina czy Londynu.

Plusy

- Badania wskazują, że w miastach, gdzie taki system został wprowadzony, zwiększyła się efektywność wydatków. Są przykłady, które pokazują, że po wprowadzeniu takiego rozwiązania wybudowano trzykrotnie więcej mieszkań komunalnych, przeznaczając na to podobne środki, jak wcześniej - mówi dr Piotr Uziębło z Katedry Prawa Konstytucyjnego i Instytucji Politycznych Uniwersytetu Gdańskiego.

Innym plusem wprowadzenia budżetu obywatelskiego (zwanego również partycypacyjnym) jest także aktywizacja mieszkańców i uzmysławianie im wpływu, jaki mają na otaczającą ich rzeczywistość. To ważne, szczególnie w młodych demokracjach, takich jak Polska.

- Poza tym mieszkańcy zawsze lepiej wiedzą, czego potrzeba konkretnym dzielnicom czy miejscom. Trudno, aby w mieście, takim jak Gdańsk czy Gdynia, urzędnik znał każdą ulicę. Nawet najlepszy prezydent czy radny nie ma nigdy wiedzy pełnej - wylicza Uziębło.

Minusy

To samo, co sprawia, iż budżet obywatelski może być rozwiązaniem dobrym, powodować może jednak także problemy. - Teoretycznie dochodzić może do sytuacji, w których pojawią się próby forsowania interesu określonej grupy mieszkańców, sprzecznych z interesem całego miasta. Badania prowadzone w Europie Zachodniej pokazują jednak, iż jest to zjawisko marginalne - mówi Uziębło.

Krytycy wprowadzania budżetu obywatelskiego mówią też o braku prawa, nakazującego władzom samorządowym postępowanie zgodnie z wolą mieszkańców. W Polsce, zgodnie z ustawą o samorządach gminnych, budżet przygotowuje prezydent miasta, a uchwalają go radni. Mogą, ale nie muszą brać pod uwagę sugestie mieszkańców. Problemem może być też rozwiązanie kwestii głosowania mieszkańców za określonymi propozycjami budżetowymi. Nie można w tej sprawie przeprowadzać referendum, bo ustawa o referendach nie przewiduje takiej możliwości. Pozostaje formuła konsultacji społecznych, która nie jest dla władz wiążąca.

Sopocka Inicjatywa Rozwojowa, która prowadzi w mieście akcję, mającą przekonać mieszkańców do idei budżetu obywatelskiego, proponuje rozwiązanie na zasadzie "umowy społecznej" między wyborcami a wybranymi przez nich władzami, gdzie ostatecznym argumentem jest możliwość odwołania prezydenta miasta w referendum.

Jak widzą to specjaliści? - Jest tu rzeczywiście problem, ale wystarczy jedna uchwała Rady Miasta, w której przyjęty zostanie w statucie miasta punkt o zobowiązaniu do respektowania i poszanowania woli mieszkańców. W razie jakiegoś konfliktu przed sądem, władze będą jednak nadal na wygranej pozycji - przyznaje Uziębło.

Nada się czy nie?

Czy więc warto w ogóle wprowadzać budżet obywatelski? - Na pewno. Wyniki badań, dotyczące efektywności wydatków w takim systemie, są jednoznaczne. Ja osobiście byłbym jednak za stopniowym wprowadzaniem tego typu rozwiązań. Najpierw powinny one dotyczyć, w formie testu, spraw bardzo lokalnych: małej architektury, placów zabaw i tak dalej. Jeżeli zdałoby to egzamin, wtedy można by pomyśleć o rozszerzeniu tej formuły. Cieszę się, że propozycja wprowadzenia budżetu partycypacyjnego pojawia się coraz częściej w ustach samorządowców. Obawiam się jednak, że po wyborach, niezależnie kto wygra, znów będzie się o tej sprawie mówić mniej lub w ogóle ją ignorować - podsumowuje Uziębło.

Zobacz także

Więcej w kategorii Fakty i Opinie

Opinie (98) 4 zablokowane

  • 2010-09-24 07:41

    Prezydent Sopotu Pan Jacek Karnowski w sprawie budżetu obywatelskiego wypowiedział cytowane niżej słowa: (2)

    "- Takiej demokracji wprost się zastosować nie da - komentuje prezydent
    Sopotu Jacek Karnowski. - Jeśli kto chciałby tak rządzić, to powinien w każdej
    sprawie organizować referendum, ale to nie byłby rozwój miasta, ale jazda na
    wstecznym biegu."

    Idą wybory, sam decydujesz kto będzie Twoim prezydentem....

    Lukaspower

    13 lat

    • 8 3

    • 2010-09-24 08:24

      decyduje większość mądralo (1)

      ty masz chyba kompleks Karnowskiego

      g:-)

      13 lat

      • 1 4

      • 2010-09-24 09:25

        I ta większość może podziękować Jackowi Karnowskiemu :)

        13 lat

        • 2 0

  • 2010-09-24 07:49

    Ideał

    Ideałem byliby zarządzający, którzy chcieliby źle dla swoich poddanych i też by im nie wyszło. To najlepsze dla Pl.

    żal.pl

    13 lat

    • 4 0

  • 2010-09-24 07:52

    jaki budzet jak gdansk formalnie nie ma dzielnic

    bo radni miejscy nie chca sie dzielic wladza

    tora

    13 lat

    • 8 0

  • 2010-09-24 08:10

    Obywatelski budzet ok , ale proszę zmniejszyc o 2/3 ilość radnych oraz osób zasiadających w sejmiku,
    Ludzie idzcie na wybory trzeba zablokowac durna inwestycję na skrzyzowaniu Kartuska/Rakoczego/Łostowicka , tam potzreba wiaduktu a nie durnego skrzyżowania na 50 świateł

    semi

    13 lat

    • 10 1

  • 2010-09-24 08:18

    Wystarczy, że miasto jest opanowane przez platformę obywatelską.

    Więc jeśli ktoś jeszcze nie zauważył to od dawna budżety są obywatelskie.
    Oceny kolejnych budżetów niech każdy sam dokona...

    darthmarhev

    13 lat

    • 8 0

  • 2010-09-24 08:21

    Gdyby istniał budzęt obywatelski ECS nigdy by nie powstał

    Widać kiedy już ciepła posadka jest zabezpieczona, ECS ma już być budowane, to dopiero teraz, przed wyborami, otwiera się dyskusję na ten temat...

    13 lat

    • 11 1

  • 2010-09-24 08:28

    To ma być tylko część budżetu miasta

    Chodzi o aktywizację ludzi i uświadomienie im wpływu na swoją dzielnicę i miasto. Jak się sprawdzi można ten kawałek tortu zwiększać ale nigdy to nie będzie 100% budżetu miasta.

    Remis

    13 lat

    • 2 0

  • 2010-09-24 08:31

    Jak zwykle pzred wyborami

    Pustosłowie

    ewi

    13 lat

    • 6 0

  • 2010-09-24 08:49

    (11)

    wyobaźcie sobie społeczne konsultacje z osobnikami POkroju fuhrmanna:-)
    wy o ścieżkach rowerowych lub dofinansowaniu przedszkoli, a on o galluxie
    wy o bezpłatnych szczepieniach profilaktycznych, a on o galluxie
    i tak w kółko macieju:-)

    g@llux

    13 lat

    • 4 6

    • Opinia została zablokowana przez moderatora

      • 2010-09-24 09:06

        z takim językiem, to możesz prowadzić konsultacje co najwyżej w temacie zdrowia psychicznego

        g:-)

        13 lat

        • 0 0

    • 2010-09-24 09:15

      tak w kółko macieju:-) (3)

      nomen omen macieju

      jw

      13 lat

      • 1 0

      • 2010-09-24 09:17

        (2)

        użyłem tego świadomie
        pare osób, których raczej nie znam osobiście, zwraca sie do mnie per macieju
        nawet mama do mnie tak się nie zwraca:-)

        g:-)

        13 lat

        • 0 1

        • 2010-09-24 10:35

          (1)

          A jak mama mówi? Galluxie? :)

          13 lat

          • 0 0

          • Opinia została zablokowana przez moderatora

    • 2010-09-24 09:38

      (3)

      wyobaźcie sobie konsultacje galluxa z Stephenem Hawkingiem .

      kkk

      13 lat

      • 5 1

      • 2010-09-24 09:40

        buahahahahah :)))))))))

        Furman

        13 lat

        • 1 1

      • 2010-09-24 09:55

        (1)

        napisał to osobnik, który na pytanie jakie zna ciała lotne odpowiedział: kura

        g:-)

        13 lat

        • 0 2

        • 2010-09-24 20:44

          kura nie lata

          kkk

          13 lat

          • 0 0

    • 2010-09-24 18:13

      Musisz koniecznie zmienić ksywkę na narcyz.

      13 lat

      • 0 0

  • 2010-09-24 09:20

    Dlaczego nik nie pomyśli o zmianie ORDYNACJI WYBORCZEJ podnieść próg wyborczy do 10% bedzie mniej hałasu

    itd

    opodatkowac kościuł

    13 lat

    • 2 1

1
2
3

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (3238)

Najczęściej komentowane

Twórca Amber Gold napisał list do mediów. Co było w kopercie?

Twórca Amber Gold pisze list do dziennikarzy

700 stoisk i 1 mln gości. Za tydzień rusza Jarmark św. Dominika.

700 stoisk i 1 mln gości w Gdańsku

więcej

Najczęściej czytane