- 1 Będzie 500+ dla małżeństw ze stażem? (456 opinii)
- 2 Szybko odzyskali skradzione auto (43 opinie)
- 3 "Bilet miejski" bez zniżek dla seniorów (192 opinie)
- 4 Tak wybuchł pożar w Nowym Porcie (280 opinii)
- 5 Karne kupony za niewłaściwe parkowanie (166 opinii)
- 6 Wznowili drogi remont po pół roku przerwy (66 opinii)
Chełm miał kiedyś swoją ul. Długą
Dzisiejsza dzielnica Chełm, nazywana niegdyś Nową Górką, miała własnego burmistrza i ratusz, a w odwiedziny do prężnej mieściny pod Gdańskiem wybrał się nawet sam król Stefan Batory.
Po wojnie nie przetłumaczono jednak nazwy dosłownie, ale wykorzystano jedynie jej drugi człon: "berg". A to słowo w potocznym tłumaczeniu z języka niemieckiego może też oznaczać hełm. Nie wiadomo, czy z powodu powojennej zawieruchy, czy też wciąż militarystycznych nastrojów, nazwa "Chełm" szybko się przyjęła.
Niewiele jednak brakowało, a Chełm byłby osobnym miastem. Podobnie, jak inna, "zbuntowana" niegdyś dzielnica - Siedlce, postawił na biznes i świetnie sobie radził. W XVIII wieku król pruski, Fryderyk II, utworzył tu miasto. Z własnym burmistrzem, radą miejską, urzędem pocztowym i, przede wszystkim, niższą niż w Gdańsku akcyzą oraz cłem. Chełm miał nawet swoją reprezentacyjną ul. Długą, w jej miejscu dziś przebiega ul. Lubuska .
Miasto zamieszkiwało ponad 10 tys. mieszkańców, głównie rzemieślników i świetnych zdunów, którzy szczycili się wyrobem znanych do dziś tzw. "pieców polskich".
Na początku XIX wieku miasto zrównali jednak z ziemią Rosjanie oraz Prusacy i przetrzebiony ośrodek został w 1814 roku przyłączony do Gdańska.
To był koniec chełmskiej autonomii, choć wcześniej miasto opierało się najeźdźcom. W XV wieku osadę spalili Husyci i dwukrotnie Krzyżacy, w 1577 roku rzeź zafundowali mieszkańcom Nowej Górki sąsiedzi - gdańszczanie, którzy bronili się przed zakwaterowaniem tam oddziałów króla Stefana Batorego, mającymi krwawo stłumić zbuntowany Gdańsk. Mimo wielu zniszczeń, Stefan Batory na kilka dni zamieszkał wraz ze swoją świtą w kilku nie spalonych domach.
Opinie (136) 7 zablokowanych
-
2010-02-13 13:59
a nie ma żadnych informacji... (6)
informacji o tym, co się działo na Chełmie podczas II wojny? ponoć tak, gdzie obecnie stoi stacja beznynowa BP roztrzelano żołnierzy, były jakieś wojskowe budynki i tereny... nic nie wiadomo konkretnego na ten temat?
- 2 1
-
2010-02-13 20:18
(3)
No mamy też Fort na Anielinkach, a czemu to sie w artykule nie znalazło?
- 2 0
-
2010-02-13 21:22
Bo Anielinki to wtedy nie był Chełm! (1)
Bo Anielinki to wtedy nie był Chełm!
Przecież w miejscu gdzie jest pętla tramwajowa to też nie był już Stolzenberg a Altdorf.- 3 0
-
2010-02-13 21:52
To prawda na Chelmie dlugo byly pola i gospodarstwa.
- 3 0
-
2010-02-13 21:54
fort
Pewnie byl Fort tylko z niego malo zostalo .
- 2 1
-
2010-02-13 21:47
baraki (1)
Tam gdzie stacja nie więcej był rów przeciw pancerny dalej pola gospodarza( ogródki działkowe). Gdzie nie więcej droga prowadzi na Kl. Anielinki naprzeciwko była droga prowadząca do zabudowań gospodarczych. Po drodze po lewej stronie tej drogi były w czasie wojny baraki wojskowe( zniszczone pod koniec wojny).Zabudowania gospodarcze były jeszcze częściowo w 80 latach i póżniej. Należały do tego mały pałacyk jak my jako dzieci go nazywałyśmi trochę dalej za dwoma stawkami stały zabudowania gospodarcze ( stajnia, chlewy)jak i mieszkania służby.Po wojnie było to trochę inaczej.Dalej idąc od stacji benzynowej w stronę Oruni stał Radar wojskowi( był jeszcze trochę po wojnie) Byłej szkole Nr.13 w czasie wojny stacjonowało wojsko.
- 2 0
-
2010-02-14 16:54
to ja tam miieszkalam za dwoma stawkami i moja rodzinaale to nalezalo do oruni.jak dobrze pamietamul.ptasia 30a.a wdrugim domu co stal nieopodal tez mieszkali ludzie kturych znam osobiscie
- 0 0
-
2010-02-13 14:14
(4)
przy rondzie na tzw. Starym Chełmie jest budynek z podcieniami, tam był ratusz miasta Stolzenberg, wpisując tą nazwę można wiele ciekawych zdjęć znaleźć, można też, dla ludzi o mocniejszych nerwach, znaleźć zdjęcia z ostatniej w Gdańsku publicznej egzekucji gestapowców i kapo z obozu w Sztutowie, z 1946 r. na placu przy Pohulance
- 8 4
-
2010-02-13 15:09
Wydarzylo sie w Gdansku;Tam sa te zdjecia o ile pamietam
- 1 0
-
2010-02-13 15:14
Bzdura (2)
Ratusz miasta Stolzenberg był u zbiegu Stoczniowców, Hirszfelda i Reformackiej, i spłonął wraz z całym miastem z czasów Fryderyka w 1807 r. (opisał to m. in. niejaki Walenty Wolski). Budynek z podcieniami powstał za czasów Hitlera. Radzę czytać teksty rzetelnych autorów (np. A. Januszajtisa http://pke.gdansk.pl/miastojakogrod/chelm_historia.html ) a nie gnioty niejakiego Mazurka.
- 2 1
-
2010-02-13 15:18
Pumeks, a wiesz czego profesorem jest Januszajtis? (1)
podpowiem Ci: na pewno NIE HISTORII..., więc nie przesadzaj z rzetelnością autora
- 0 5
-
2010-02-13 22:26
ale akurat w tym wypadku Pumeks ma rację
Cała zabudowa "pomiędzy rondami" pochodzi z lat 1941-43.
Na mapie z roku 1940 to są same pola :)- 3 0
-
2010-02-13 15:26
Ja wiem, że on nie jest profesorem historii - zresztą fizyki też był tylko docentem - ale wiem, ile archiwów przekopał i na ogół mam zaufanie do tego co, on pisze - a u Mazurka co drugie słowo jest wyssane z palca.
- 4 1
-
2010-02-13 16:55
wy lepiej jakies ulice szersze budujcie bo bedzie zaglada!!! zlomu co roku przybywa i przybywa a drog niet! (1)
- 2 2
-
2010-02-13 20:21
niedługo z tych ulic parking sobie zrobią tak jak to na Hebanowskiego wygląda...a co mnie obchodzi ,że ci z bloków na Jabłońskiego i nowych na Hebanowskiego nie mają gdzie parkować? Może tak Straż Miejska zrobiłaby by z tym pożądek
- 1 0
-
2010-02-13 18:05
jak dla mnie
- 1 0
-
2010-02-13 18:07
fajnie (2)
fajnie ze pisza takie artykuly o dzielnicach Gdanska. przez 23 lata mieszkalam na chelmie i moim zdaniem to zdjecie zostalo zrobione na ulicy Edmunda Biernackiego-nawet numery domow sie zgadzaja. jesli ktos pomyslal ze to ulica Lubuska no to niestety musze zmartwic, bo na Biernackiego mieszkalam cale zycie i zawsze poznam ta ulice.
- 1 0
-
2010-02-13 21:58
biernacki (1)
Pewnie to nie jest ulica Lubuska na zdjeciu. Prosze wejsc na "Panoramio" tam jest pokazana ul. Lubuska albo" Biskupia Gora "tam tez jest.
- 0 1
-
2010-02-13 22:02
następna gimnazjalistka ma problem z czytaniem....
gdzie jst napisane pod zdjęciem, że to ul. Lubuska?????
- 0 0
-
2010-02-13 19:14
ja bym raczej z rezerwą podchodził do tych rewelacji, ale artykuł zainspirował mnie by dobrze sprawdzić historię tej osady.
- 0 1
-
2010-02-13 19:37
O Gott... (1)
I to ma być tłumaczenie niemieckiego słownictwa...
Żenada !!!!!!!!!!!!- 2 1
-
2010-02-14 21:01
ma być i jest
przez 15 lat mieszkałem u Niemców. Być może w staropolskim "berg" też znaczy Chełm, ale u Niemców na pewno też. Mówię o potocznej, ulicznej wręcz mowie. Tak jak u nas strażnika w więzieniu nazywają klawiszem czy kontrolera 'kanarem"...
Berg - to właśnie takie nieco kolookwialne naywanie łepetyny, czerepu, kasku i t.d. Więc autor może mieć rację :)
pozdrowienia z Przymorza!- 0 1
-
2010-02-13 19:40
Profesor Januszajtis nie jest historykiem
i to bardzo dobrze o nim świadczy. P........ch historyków jest ci u nas nadmiar, podobnie jak i innych humanistów. A ci nie grzeszą pracowitością, przedkładając zresztą politykę ponad wszystko.
- 4 2
-
2010-02-13 20:47
Kasia (3)
Wydaje mi sie ze autor sie pomylil bo to ul.Biernackiego mieszkam tam od 25 lat i mam zdjecia przy tym trabancie (byl mojego sąsiada ) wiec cos tu chyba jest nie tak...:(
- 0 1
-
2010-02-13 20:50
przecież Biernackiego jest na Chełmie
więc o co ci chodzi????
- 0 0
-
2010-02-13 21:07
baba to nawet nie wie gdzie mieszka!
szok!
- 0 1
-
2017-03-23 18:09
W artykule jest wspomniana ulica Lubuska, co sugeruje, że na zdjęciu powinna być ta ulica. Nie mniej jednak, jest to ulica Biernackiego. Pozdrawiam sąsiadkę :)
- 1 0
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.