- 1 Będzie 500+ dla małżeństw ze stażem? (520 opinii)
- 2 Zwężenie w centrum i remont we Wrzeszczu (258 opinii)
- 3 Wstrzymany przetarg na obwodnicę Witomina (160 opinii)
- 4 3,3 mln zł dla Sopotu na zbiorniki (23 opinie)
- 5 Pył węglowy nad Gdańskiem. Wyniki kontroli (163 opinie)
- 6 Koniec sporu o korty i "Górkę". Jest decyzja (106 opinii)
Gdyńskie pomniki chronione przed Niemcami
Podczas II wojny światowej Niemcy niszczyli wszystkie oznaki polskości na terenach, które okupowali. Podobnie było w Gdyni. Nie zawsze jednak udawało im się wygrać ze sprytnymi mieszkańcami miasta, którzy wpadali na przeróżne pomysły, jak ochronić swoje symbole.
W wielu przypadkach im się udawało. W Gdyni zniszczyli m.in. pomnik nagrobny generała Gustawa Orlicza-Dreszera na Oksywiu czy tablicę pamiątkową Stefana Żeromskiego.
Historia śmierci generała Gustawa Orlicz-Dreszera w katastrofie lotniczej
Najciemniej pod latarnią
Jednak nie zawsze byli sprytniejsi od mieszkańców miasta. Gdy gdynianie zorientowali się, że naziści mają zamiar niszczyć także pomniki, zabrali się za ich ukrywanie.
Dobrym przykładem na to, że najlepiej zrobić to skutecznie, wybierając miejsce nieoczywiste, jest pomnik Henryka Sienkiewicza znajdujący się do dziś na Kamiennej Górze przy ul. Sienkiewicza.
To jednak jeden z najstarszych gdyńskich pomników, który odsłonięty został już w 1939 r. Można by przypuszczać, że to data nieszczęśliwa, ale - paradoksalnie - udało mu się przetrwać wojenną zawieruchę bez zniszczeń, czym nie wszystkie pomniki w Trójmieście mogą się poszczycić. Zwłaszcza zlokalizowanym tak blisko morskiego brzegu. I skończyłby zapewne marnie, gdyby nie kilku pomysłowych mieszkańców Gdyni.
Najstarsze gdyńskie pomniki.
W książce "Bez mundurów" R. Bolduana i M. Podgórecznego czytamy, że został on przechowany przez Polaków pracujących w... skupie złomu. Tam Niemcy nie sprawdzali, bo wszystko działało jak należy: złom był wywożony, biznes się kręcił, a popiersie Henryka Sienkiewicza spokojnie czekało w ukryciu na lepsze czasy. I się doczekało, bo Niemcy zostali wyparci, a pisarz wrócił na swoje miejsce.
Pomnik na podwórku pod stertą desek
Przetrwać udało się też najstarszemu pomnikowi w Gdyni, którym jest pomnik ku czci mieszkańców Chyloni i okolic, którzy zginęli na wojnie w latach 1914-1920. Znajduje się on przy ul. Działdowskiej od 1921 r. Udało mu się przetrwać, mimo tego że Niemcy w czasie II wojny niszczyli wszelkie figury religijne. Znajdujący się na uboczu pomnik z postacią Chrystusa ocalał w praktycznie nienaruszonym stanie. Początkowo był bowiem nieco schowany.
- Najpierw pomnik stał na podwórku plebanii w Chyloni, gdzie proboszczem był Franciszek Mengel, potem kolejny proboszcz ks. Józef Labon przeniósł go na obecne miejsce przy ul. Działdowskiej - pisze Henryk Langner, potomek rodu Jasińskich, od wieków gospodarującego w Wielkim Kacku i Chyloni.
Samo postawienie go na podwórku niewiele by dało, bo Niemcy się tam pojawiali i według ustnych przekazów nie raz drwili z duchownych, wypominając im niemiłosierny bałagan przy świątyni. Nie wpadli jednak na to, że pod stertą naprędce przywiezionych z okolicznych budów desek jest pomnik przypominający o bohaterach, których pamięć najeźdźcy starali się ze wszystkich sił wymazać.
Miejsca
Opinie (219) ponad 20 zablokowanych
-
2020-11-11 09:05
brawo za odwagę redaktorską (5)
rzeczywiście chronili przed Niemcami, a nie nazistami
- 53 6
-
2020-11-11 09:17
(4)
Nieźle już jesteś wytresowany, skoro zwracasz uwagę na takie szczegóły. I nazywasz to odwagą.
- 7 25
-
2020-11-11 09:34
Janusz musisz jeszcze wiele pracować nad sobą skoro nie dostrzegasz że to nie są szczegóły a bardzo istotne fakty
- 15 6
-
2020-11-11 10:02
Fakt, twoja Wodzówna
Słyszała tylko o nazistach
- 12 3
-
2020-11-11 12:12
Januszu (1)
To podobny szczegół jak nazywanie obozów koncentracyjnych Polskimi a nie nazistowskimi
- 3 0
-
2020-11-11 15:14
one nawet nie były nazistowskie tylko niemieckie (obozy)
- 2 0
-
2020-11-11 09:17
Polacy zniszczyli niemieckie pomniki (2)
na ziemiach odzyskanych, tak że jesteśmy kwita.
- 15 30
-
2020-11-11 09:36
Trzeba było siedziec spokojnie na 4 literach to byś teraz miał swoje pomniki.
Kto sieje wiatr...
- 9 2
-
2020-11-11 11:37
Sędzia?
Kto ci dał prawo,,kwitowac" te sprawy?
- 2 0
-
2020-11-11 09:18
Co to jest za język... (1)
Czy ktoś sprawdza te wypociny? Nie ma zdania bez błędu gramatycznego!
- 14 9
-
2020-11-11 09:37
Ogarnij się, tu się liczy rzesłanie że niemcy niszczyli pomniki.
- 2 1
-
2020-11-11 09:18
W tych dniach trzeba chronić (3)
pomniki i kościoły przed chordą
- 25 17
-
2020-11-11 10:24
(1)
Prawdziwy Polak co zna i szanuje język ojczysty. A może po prostu tępy tłuk, idealny "target" Prawych i Sprawiedliwych?
- 3 3
-
2020-11-11 21:38
chorda
"Poprawną formą pisowni w większości przypadków będzie wariant horda. Warto jednak zaznaczyć, że teoretycznie obie poniższe formy funkcjonują we współczesnej polszczyźnie i są poprawne."
no i co tempaku? Na polskie "ogonki" nawet nie zasługujesz.- 0 2
-
2020-11-11 22:41
a kobiety i mieszkania przed narodowcami
- 3 0
-
2020-11-11 09:41
Brawa dla redaktora że nie bał się napisać co niemcy tu wyprawiali. (3)
- 29 6
-
2020-11-11 09:51
PiS wpis. (2)
- 2 6
-
2020-11-11 09:56
Ale o co ci chodzi? (1)
- 2 2
-
2020-11-11 10:14
Uderz w stół, a nożyce się odezwą.
- 0 0
-
2020-11-11 09:46
(4)
Ciekawe gdzie Jarek bedzie ukrywal pomnik schodow smolenskich
- 14 24
-
2020-11-11 09:59
Nie wiem czy wiesz ale ten pomnik upamiętnia wszystkie ofiary z tej katastrofy (2)
nie tylko byłego prezydenta. Więc o co ci k..wa chodzi? No o co?????????
- 5 5
-
2020-11-11 10:26
Ten pseudo pomnik Leszka "śmiało zmieścisz się" Prezydenta pójdzie na kostkę brukową, już niedługo.
- 1 2
-
2020-11-11 10:29
po prostu uwielbia jątrzyć. dobrze się czuje kiedy wokoł jest nienawiść. dlatego tylko szuka okazji zeby wspomnic o polityce
to przegryw, ktory nie ma wlasnego zycia
- 4 1
-
2020-11-11 10:47
Twój wpis jest taki głupi i prostacki.... brak słów
(wyłącz TV)
- 1 1
-
2020-11-11 09:49
W Gdańsku koło góry Gradowej do dziś stoi pomnik żołnierzy rosyjskich (nie radzieckich). (1)
Przetrwał dwie wojny światowe. Nie ruszyli go Niemcy ani Polacy.
- 24 0
-
2020-11-11 09:56
przypominam że teraz mówimy o Polskich pomnikach niszczonych przez niemców.
- 5 1
-
2020-11-11 09:54
Panie Michale dziękuję za ciekawy artykuł.
- 11 4
-
2020-11-11 09:57
Pomniki Chronic !
Przed wladzami Gdanska !
- 22 8
-
2020-11-11 10:13
Brawo dla pajaca blokującego opinie
też łazisz z nazistowską błyskawicą?
- 23 9
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.