• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Ponad 80-letnia makieta dworca wróciła do Gdańska. Gdzie stanie?

Aleksandra Nietopiel
22 czerwca 2024, godz. 15:00 
Opinie (90)
  • Makieta dworca Gdańsk Główny
  • Makieta dworca Gdańsk Główny

Jest gmach główny i budynki pomocnicze. W poczekalni, gdy po wrzuceniu monety zapali się światło, widać podróżnych, a na wznoszącej się nad budynkiem wieży zegarowej podświetla się tarcza pokazująca godz. 09:35 - tak prezentuje się ponad 80-letnia makieta dworca kolejowego Gdańsk Główny. Pod koniec wojny została wywieziona do Lubeki, rok temu wróciła do Gdańska. Czeka na miejsce, gdzie będzie można ją wyeksponować.



Gdzie powinna stanąć makieta dworca?

Makietę przywiózł z Muzeum Gdańska w Lubece (Haus Hansestadt Danzig) prof. Janusz Jaśkiewicz, lekarz i zapalony miłośnik historii Gdańska, prezes Stowarzyszenia Pielęgnowania Tradycji Bractw Dworu Artusa, związany też z Club Lions Gdańsk.

- Kiedy gdańszczanie niemieckiego pochodzenia uciekali przed Armią Czerwoną, kierowali się głównie do Lubeki albo Hamburga. Brali ze sobą podręczne rzeczy, to, co mogli i to, na czym im zależało. W Lubece mieli takie miejsce przejściowe, gdzie mogli zostawić wszystkie te dobra. Niektóre z nich już tam zostały. Wiele pewnie trafiłoby na śmietnik, ale mi zależy, by te wartościowe z punktu widzenia historii miasta wróciły do Gdańska - opowiada profesor.
Repliki dworca Gdańsk Główny w innych miastach i krajach Repliki dworca Gdańsk Główny w innych miastach i krajach
Jedną z takich rzeczy jest właśnie makieta okolic głównego dworca kolejowego, która przed rokiem wróciła do Gdańska. Była uszkodzona, na razie udało się naprawić w części prezentującej gmach dworca. Kamienice znajdujące się naprzeciwko niego zniknęły: zarówno w rzeczywistości, jak i na makiecie. Ocalał jedynie budynek hotelu.

Dwaj bracia i dworzec z kartonu



Twórcami makiety byli bracia, synowie gdańskiego malarza Reinholda Bahla (1869-1945).

- Dla zabawy postanowili odtworzyć centrum ówczesnego Gdańska. Zrobili makietę, która jest tak szczegółowa, że praktycznie jest w idealnej skali. Wtedy zbliża się 1945 r. i trzeba uciekać z miasta. Makietę dzielą na dwie części. Prawdopodobnie Reinhold junior jedzie do Lubeki drogą lądową z połową makiety. Drugi zabiera drugą część, wsiada na "Wilhelma Gustloffa" i ginie - opowiada profesor.
Część makiety, która przetrwała trudną podróż, była zniszczona, dodatkowo nadgryzł ją ząb czasu. Już po powrocie do Gdańska udało się ją jednak z pomocą modelarza uratować.

Makieta dworca Gdańsk Główny Makieta dworca Gdańsk Główny

PKP nie jest zainteresowana makietą przedwojennego dworca



Co zrobić z makietą? Wyrzucić szkoda, a pozostawienie jej w ciasnym biurze tylko dla oczu nielicznych - też żal.

Pojawił się pomysł, by wyeksponować ją w gmachu wyremontowanego niedawno dworca (zobacz, jak oceniliśmy ten remont). Ale przedstawiciele PKP, z którymi skontaktowało się stowarzyszenie, nie byli zainteresowani wyeksponowaniem makiety.

- Jeszcze nie wiemy, komu ją przekazać. Dobrze by było, gdyby makieta opowiadała historię, jaka się z nią wiąże, jak ludzie uciekali z Gdańska - mówi prof. Jaśkiewicz.

Precyzja i dyskretny urok detalu



Kartonową makietę wykonano z dużą dbałością o szczegół. Powstała w skali 1 do 100.

- Nawet przy dzisiejszej technice, laserach, drukach 3D trudno byłoby zrobić to lepiej, niż zrobił modelarz ponad 80 lat temu - zauważa Zbigniew Polakow, prezydent Lions Club Gdańsk 1. - Odzwierciedlono nawet najmniejsze detale, które widać na cegłach czy w oknach na wieży zegarowej - dodaje.
W budynku dworca widać m.in. poczekalnię z ławkami dla pasażerów, na których siedzą miniaturowe postaci.

  • Makieta dworca Gdańsk Główny
  • Makieta dworca Gdańsk Główny
  • Makieta dworca Gdańsk Główny
Kiedy dokładnie makieta powstała? Tego nie wiadomo, zapewne powstawała przez kilka lat, prawdopodobnie na początku lat 40. XX wieku. Można to wywnioskować na podstawie nazwy hotelu "Grand Hotel", znajdującego się na makiecie po przeciwnej stronie dworca.

Makieta dworca Gdańsk Główny Makieta dworca Gdańsk Główny
Po wojnie makieta - już w Lubece - została wzbogacona o model trabanta i latarnię, które doklejono. Te elementy zostały jednak zdemontowane.

Pamiątki po dawnych gdańszczanach czekają na powrót nad Motławę



Makieta to tylko jeden z przykładów na to, że gdańskie pamiątki co jakiś czas wracają do swojego miasta. W ubiegłym roku pisaliśmy o makiecie Bazyliki Mariackiej wykonanej z zapałek. Ten artefakt również został przywieziony z Muzeum Gdańska w Lubece. Dziś można ją oglądać przy wejściu głównym do kościoła.

Model Bazyliki Mariackiej z 220 tys. zapałek Model Bazyliki Mariackiej z 220 tys. zapałek
W ubiegłym miesiącu z Lubeki do Gdańska wróciły także dzwony, które zostały wywiezione z Gdańska w czasie wojny. Okoliczności ich wywozu były jednak inne - miały zostać przetopione na niemiecką amunicję, ale ocalały. Docelowo wrócą do wieży kościoła Bożego Ciała, skąd pochodzą, i do kościoła w Wocławach na Żuławach. Do tego czasu będą eksponowane na dziedzińcu Katowni.


W samym Muzeum Miasta Gdańska w Lubece jest jeszcze sporo pamiątek po dawnych gdańszczanach uciekających z miasta. Zarówno Polacy, jak i Niemcy zgadzają się, że powinny one wrócić nad Motławę. Brakuje jednak miejsca w Gdańsku, gdzie te pamiątki mogłyby zostać wyeksponowane.

Pociągiem, autobusem? Jeśli planujesz podróż tym środkami lokomocji sprawdź swoją stację


Takim miejsce mogłoby być Muzeum Hanzy w Gdańsku, ale nie ma konkretnych planów, które pozwoliłyby na realizację takiej inwestycji.

Miejsca

Opinie (90) ponad 10 zablokowanych

  • Dziękujemy Panie Profesorze,

    • 13 4

  • Wiechu Topinambur

    Ciekawa makieta.Dworzec jest jednym z ładniejszych w Polsce .

    • 17 1

  • obstrukcyjna PKP (2)

    Propozycja przekazania historycznej makiety stanowi dla PKP tylko problem.
    Tak jak choćby boksy handlowe w tunelu - wzorem Dworca Centralnego w Warszawie będą stać latami puste.
    Pozwólcie im pić w spokoju kawkę i rozkoszować się błogim spokojem jaki daje im ciepła posadka.

    • 117 4

    • Boxy tak ale lokale nie

      • 0 0

    • chcesz wynajmuj za miliony monet. pkp panstwowe to sobie zycza ceny oderwane na maksa.

      tam trzeba buldozer wyslac i odspawac tych pasozytow

      • 9 0

  • yhy

    miasto z kartonu ......

    • 10 4

  • Pisowski beton opanował PKP 20 lat temu (4)

    i nie jest czymkolwiek zainteresowany - nawet tym aby na świeżo wyremontowanym dworcu można było gdziekolwiek usiąć i cokolwiek zjeść
    a tu im jeszcze jakąś "niemiecką makietą" głowę zawracają

    • 15 30

    • Pisowski? (2)

      W Gdańsku opanowanym od lat przez PO, nie miałby szans nic zmienić na lepsze.
      W tym mieście beton ciągle ten sam i jest jak jest.

      • 11 7

      • Dzieciaku, tu jest tyko Oddział

        Karty rozdają w Warszawe

        • 6 8

      • Kiedy się wyprowadzasz?

        • 4 5

    • od marca prezesem pkp jest Alan Beroud. z nadania koalicji.

      • 11 0

  • Dobrze, ze makieta wrocila do macierzy ale jej miejsce jest w muzeum a nie na dworcu PKP,

    bo po co makieta, kiedy jest oryginal na miejscu.

    • 8 17

  • rozumiem ze, sa fundusze na dopieszczanie tej pruskiej budy dla dylizansow pocztowych ale (4)

    nie majacej nic wspolnego z nowoczesnym hubuem publicznego transportu nie wspominajac o iscie kryminalnym zaniedbaniu jesci chodzi o dworzec PKS. coz ludzie glosowali na to urzedowe STADO to mamy co mamy.

    • 8 18

    • Widzisz, za Bugiem nie mieliście kolei, dlatego do dzisiaj znacie się tylko na wozach drabiniastych. (3)

      • 6 2

      • wez pojedz troche za ta smieszna metrpolia bez biletu metropolitalnego i zobacz choscby lonon st.pancras international (2)

        z jednego miejsca wsiadasz i jedziesz na lotniska, reszte kraju, do Paryza czy zwyczajnie centrum Londynu. to co jest tutaj to (i bez obrazy) pruska ponura buda ktora powinno sie zrownac z ziemia oprocz frontowej elewacji i zaczac to porzadnie przeprojektowac. to co jest to istna tragedia i zmarnowane 5 lat na nie wiadomo ile farby i jeszcze ktosc sie tam szczyci ze, achowal napis post amt - istna groza ziejaca hitlerowcami. dajcie na luz z tym niemieckim epizodem pelnym koszmarow dla niewinnych ludzii zacznijcie robic to jak to sie powinno projektowac bez wlazenia szwabom w d bo i tak to nic nie da..

        • 0 5

        • Siedzisz tyle lat na zmywaku kołku zbożowy (1)

          I wiesz tylko, że jest "lonon st.pacras", dobrze, że nie Pankracy albo Lądek Zdrój
          Ale jak się wyszło z wiochy to nawet w wielkim mieście wiocha z umysłu nie wyjdzie
          Słuchasz Radyja, oglądasz TV Ruspublika i masz omamy jak po fentanylu

          • 3 0

          • kup sobie bilet metropolitalny tygodniowy jak ci sie uda wielki gdanczszaninie::::) albo badz na fali z karta kredytowa:)

            albo powiedz swoim rodzicom zeby wzieli taksowke spod tego dworca (zobaczysz co sie stanie, byl o tym artykul pare tygodni temy z zalem i co z tym fantem - nic, zero, null). burdel-kluby na kazdym rogu dlugiej z plastikowymi palmami- to miasto w rekach tego urzedniczego STADA ma cos toksycznego z epizodem niemieckim o ktorym Gdansk musi sposcic raz definitywnie wode, bo inczaej bedziemy odnawiac kazda wartownie wermachtu a przeciez chodzi o gdansk i10 000 lat piekniejacej polski a nie smierdzace faszyzmem i nienawiscia niemieckie koszmary na bogu ducha winnych mieszkajacych tu ludzi.

            • 0 0

  • Wszystkie pomieszczenia zajete

    Wiec pkp nie ma gdzie wystawić. Dają i jeszcze zle .

    • 10 0

  • (1)

    Ej, ale wiecie, że ruchome reklamy sprawiają jedynie to, że ludzie je blokują, bądź zasłaniają okienkami? Jakby były nieruchome, to by bardziej spełniły swój cel.

    • 14 0

    • ale panie z działu marketingu

      są nowoczesne i dynamiczne. Musi sie kręcić i migać, wtedy czują się zaspokojone

      • 2 0

  • Posiadam stosowne miejsce do jego publicznej prezentacji

    Do kogo pisać?

    • 5 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane