Jacob Salomon pozdrawia z XIX wieku

Michał Stąporek

21 maja 2008 (artykuł sprzed 16 lat)

Opinie (71)

aktualizacja: godz. 14:20 (21 maja 2008)

Reprodukcja listu sporządzonego przez Jacoba Salomona 19 kwietnia 1882 r. i odnalezionogo przed kilkoma dniami w ścianie domu przy Długiej Grobli.

"Jeśli nasi następcy kiedyś odnajdą to pismo, chcemy by wiedzieli, że nawet w grobie uraduje nas, że posesja będzie w gospodarnych i bogobojnych rękach" - to słowa pochodzące z napisanego pod koniec XIX wieku listu, jaki archeolodzy znaleźli w ścianie jednej z gdańskich kamienic.

Fragment muru, w którym odnaleziono XIX-wieczny list.

Autorem listu jest gdańszczanin Jacob Salomon, lub - jak sam pisze - po zniemczeniu Georg Michaelson.

Kim był? Najprawdopodobniej bogobojnym gdańskim Żydem, na pewno szczęśliwym mężem i ojcem. "Żyje szczęśliwy i zadowolony z żoną Goldine, z domu Vogel" pisze o sobie Jacob vel Georg. "Dziecko, którym Bóg obdarzył małżonków, urodzone 14 sierpnia 1880 r. w Gdańsku, nosi imię Betty".

Mała Betty miała więc niespełna dwa lata, gdy jej tata pisał list (widnieje na nim data 19 kwietnia 1882 r.) i umieszczał w ścianie domu, w którym mieszkał przy Langgarter Wall - dziś to Długa Grobla zobacz na mapie Gdańska

. W tym samym miejscu, ale 126 lat później odnaleźli ją archeologowie pracujący pod kierownictwem Moniki Kasprzak.

- List znajdował się w murze budynku, na wysokości posadzki piwnicy - opowiada archeolog Jakub Prager. - Rękopis był mocno zawilgotniały i nieco zniszczony, więc oddaliśmy go do konserwacji. Wcześniej jednak udało się go odczytać.

Odczytanie pisanego dziewiętnastowieczną niemczyzną listu, nadgryzionego w dodatku zębem czasu to zasługa jednego z członków internetowej Akademii Rzygaczy, zrzeszającej znawców i miłośników historii Gdańska.

- Kilka niejasności wciąż pozostaje - przyznaje tłumacz. - Nie wiemy na pewno, czy nazwisko Michaelson było dodatkiem do imion Jacob Salomon, czy też autor posługiwal się nim wyłącznie razem z imieniem Georg.

Autor listu zapewniał, że będzie się radował, jeśli jego posesja trafi w "gospodarne i bogobojne ręce". Jeśli chodzi o gospodarność, to nie jest źle. Na jego dawnej działce warszawski deweloper przygotowuje się właśnie do budowy osiedla mieszkaniowego.

- To bardzo dobra informacja! Cieszę się, że mieszkała tu żydowska rodzina, bo to znaczy, że ten teren jest naprawdę dobry - mówi Anatol Samobrod z firmy deweloperskiej Long Bridge, która na działce przy Długiej Grobli wybuduje dwie kamienice. - Dzięki naszej inwestycji historia zatoczy koło: tam gdzie kiedyś mieszkał pan Salomon znowu będą mieszkania, a nie fabryczka, która działała tu przez kilkadziesiąt lat.

Prace archeologiczne przy Długiej Grobli prowadzone są od marca. Do tej pory poza listem znaleziono tu m.in. kilka srebrnych średniowiecznych monet, oraz szelągi z czasów saskich. Archeolodzy są przekonani, że prowadzone przez nich prace wzbogacą naszą wiedzę o XIX-wiecznym układzie urbanistycznym Gdańska.

List znaleziony w ścianie kamienicy przy Długiej Grobli w Gdańsku

Budowniczym tej posesji jest kupiec Jacob Salomon (po niemiecku zwany Georg Michaelson), który ze swoją żoną Goldine, z domu Vogel, żyje szczęśliwy i zadowolony w małżeństwie. Dziecko, którym Bóg obdarzył małżonków, urodzone 14 sierpnia 1880 r. w Gdańsku, nosi imię "Betty".

Jeśli nasi następcy kiedyś odnajdą to pismo, chcemy, by wiedzieli, że nawet w grobie uraduje nas, jeśli posesja będzie w gospodarnych i bogobojnych rękach. Nie oddawajcie czci pieniądzowi, nie oddawajcie czci bogactwom - czcijcie Słowo Boże. Trwajcie w wierze waszych praojców, bo na tego, kto porzuca swoją wiarę, spada klątwa.

Własnoręcznie przez małżonków podpisane,
Gdańsk 19 kwietnia 1882 r.
Jacob Salomon zwany Georg Michaelson
Goldine Michaelson

Michał Stąporekm.staporek@trojmiasto.pl

Opinie (71) ponad 10 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-05-21 17:29

Prowokacja czy nie.

Czlowiek myslal kategoriami ciemnogrodu,aczkolwiek nie mozna go o to winic tak byl wychowany teraz czy ona trafi w bogobojne czy nie to niema znaczenia i tak wszystko sie dobrze skonczy.

16 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Czlowiek myslal kategoriami ciemnogrodu,aczkolwiek nie mozna go o to winic tak byl wychowany teraz czy ona trafi w bogobojne czy nie to niema znaczenia i tak wszystko sie dobrze skonczy.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-05-21 17:37

Wy ludzie jestescie dziwni.

Kometarzy jakie tu czytam sa tragiczne czy samo malolactwo sie udziela?Interesuje sie wszystkim,ale czytajac wasze komęty to jest tragedia a nie tylko ludzie po podstawowce sie wypowiadaja.OK plytkie tematy plytkie odpowiedzi.grill,piwo,praca,dom,nic po za tym?,a moze wisky,bankiety,pierdoly i tez nie?"szkoda mi was"

16 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Kometarzy jakie tu czytam sa tragiczne czy samo malolactwo sie udziela?Interesuje sie wszystkim,ale czytajac wasze komęty to jest tragedia a nie tylko ludzie po podstawowce sie wypowiadaja.OK plytkie tematy plytkie odpowiedzi.grill,piwo,praca,dom,nic po za tym?,a moze wisky,bankiety,pierdoly i tez nie?"szkoda mi was"
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-05-21 17:47

proszę moderację o interwencję... (1)

w innym przypadku osiągnięty zostanie wkrótce w komentarzach poziom Onetu, i zawita do nas sam antek_emigrant...

fristajlo
16 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

w innym przypadku osiągnięty zostanie wkrótce w komentarzach poziom Onetu, i zawita do nas sam antek_emigrant...
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2008-05-21 18:24
  
  CZESC KOMUSZKI!!!
  
  CO TAM?
  
  Antek Emigrant
  16 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  CO TAM?
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-05-21 17:47

i co z tego

Lepiej byście coś napisali o skażeniu ziemii rtęcią i ołowiem w tym miejscu po byłej fabryczce, która jest z tamtąd wywożona i trafia wszędzie w okolice gdańska i truje ludzi...

michu
16 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Lepiej byście coś napisali o skażeniu ziemii rtęcią i ołowiem w tym miejscu po byłej fabryczce, która jest z tamtąd wywożona i trafia wszędzie w okolice gdańska i truje ludzi...
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-05-21 19:17

wykopki

Też bym chętnie wykopał kilka monet średniowiecznych i innych szelągów :)
Pozdrawiam kopaczy ! :-)

elkopacz ;]
16 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Też bym chętnie wykopał kilka monet średniowiecznych i innych szelągów :) Pozdrawiam kopaczy ! :-)
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-05-21 19:32

fajnie

coś innego niż codzienne wiadomości

Maka
16 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

coś innego niż codzienne wiadomości
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-05-21 19:39

najpierw liczy się człowiek
a jak mi np nadepnie na odcisk sprawdzam jaka to nacja
przeważnie wychodzi mi, że to kaszub
i od razu przypomina mi sie kawał o płaskim czole i odstających uszach
a nawet jak przy okazji "wypiję" do żyda, to bardziej w formie dowcipu, niż przekonań
my Polacy też jesteśmy "bohaterami" przygłupawych i prymitywnych jak "comboje made in USA" dowcipów
i też mi to wisi
bardziej od dowcipów interererere mnie ceny jabłek

gallux
16 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

najpierw liczy się człowiek a jak mi np nadepnie na odcisk sprawdzam jaka to nacja przeważnie wychodzi mi, że to kaszub i od razu przypomina mi sie kawał o płaskim czole i odstających uszach a nawet jak przy okazji "wypiję" do żyda, to bardziej w formie dowcipu, niż przekonań my Polacy też jesteśmy "bohaterami" przygłupawych i prymitywnych jak "comboje made in USA" dowcipów i też mi to wisi bardziej od dowcipów interererere mnie ceny jabłek
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-05-21 20:48

podaje

LOBO-4.2zl KOKSA-4zl CZEMPION-4zl MAKINTOSZE-4.2zl ZLOTA RENETA-4zl GALA-4zl itd !

16 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

LOBO-4.2zl KOKSA-4zl CZEMPION-4zl MAKINTOSZE-4.2zl ZLOTA RENETA-4zl GALA-4zl itd !
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-05-21 21:18

jak sie czyta wiekszosc komentarzy to na rzyganie bierze. banda zakompleksionych cwokow przelewa swoje zale na ekran komputera. ale niech wam bedzie. to wasz wentyl bezpieczenstwa:]
co ten czlowiek ma wspolnego z dzialka przy ABW? to, ze był Żydem? i co z tego! wyluzujcie troche. poza tym tu nigdy nie mieszkali sami Polacy tak jak sie niektorym wydaje. i tak bylo przez setki lat. prosze wiec o wiecej szacunku dla dawnych mieszkancow miasta. miedzy innymi dzieki nim szczycimy sie dzis tym, ze mieszkamy w Gdansku.
mam nadzieje, ze bedzie wiecej takich znalezisk. piekne slowa, piekny list. szkoda, ze z domostwa zostaly tylko fundamenty. memento mori:]

deadhead
16 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

jak sie czyta wiekszosc komentarzy to na rzyganie bierze. banda zakompleksionych cwokow przelewa swoje zale na ekran komputera. ale niech wam bedzie. to wasz wentyl bezpieczenstwa:] co ten czlowiek ma wspolnego z dzialka przy ABW? to, ze był Żydem? i co z tego! wyluzujcie troche. poza tym tu nigdy nie mieszkali sami Polacy tak jak sie niektorym wydaje. i tak bylo przez setki lat. prosze wiec o wiecej szacunku dla dawnych mieszkancow miasta. miedzy innymi dzieki nim szczycimy sie dzis tym, ze mieszkamy w Gdansku. mam nadzieje, ze bedzie wiecej takich znalezisk. piekne slowa, piekny list. szkoda, ze z domostwa zostaly tylko fundamenty. memento mori:]
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-05-21 21:47

(1)

sorki
o jedno piwko za dużo
zaznaczam, że nie prowadzę i rządzę:-) to chyba nie jest jeszcze zakazne, co?

g:-)
16 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

sorki o jedno piwko za dużo zaznaczam, że nie prowadzę i rządzę:-) to chyba nie jest jeszcze zakazne, co?
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2008-05-22 10:19
  
  No pewien postęp jest
  
  Zazwyczaj w tym stanie można było poczytać o grubych świniach, mendach, starych kur..ach etc.
  
  mojsejowicz
  16 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Zazwyczaj w tym stanie można było poczytać o grubych świniach, mendach, starych kur..ach etc.
  Regulamin dodawania opinii