Miara miłości do miasta

Michał Stąporek

29 lipca 2005 (artykuł sprzed 19 lat)

Opinie (37)

60 lat czekały żelazne miary na powrót na fasadę ratusza Głównego Miasta w Gdańsku. Udało im się to głównie dzięki garstce zapaleńców z Akademii Rzygaczy. Odsłonięcie miar zainauguruje Jarmark św. Dominika.

Po prawej stronie od wejścia do ratusza Głównego Miasta na ul. Długiej jest ślad po wiszących tam przez wiele lat żelaznych sztabach. Już w sobotę o 13.30 w tym miejscu oprócz wyżłobionych w cegłach rys będzie można zobaczyć replikę dawnych miar, które gdańszczanom pomagały w handlu a także.... przynosiły szczęście.

- Sztaby wiszące na ratuszu służyły jako wzorzec miar używanych w handlu. Dzięki nim kupujący mogli się upewnić, że kupiec nie próbuje ich oszukać - opowiada Aleksander Masłowski, pomysłodawca i jeden z animatorów całego przedsięwzięcia, rektor wirtualnej (istniejącej w internecie) Akademii Rzygaczy, stowarzyszenia zrzeszającego miłośników Gdańska.

Kiedy po wprowadzeniu systemu metrycznego ratuszowe miary straciły walor użytkowy, gdańszczanie traktowali je jak talizman. Przechodnie często dotykali prętów "na szczęście".

Pomimo tego, że miary wisiały na ratuszu przez kilkaset lat, replika odzwierciedla te, które powstały w XIX w. i doczekały do końca wojny. Dlaczego? Członkowie "Akademii Rzygaczy", chcieli zrekonstruować je jak najdokładniej, a właśnie z tego okresu zachowało się najwięcej dokumentacji.

- Długość poszczególnych prętów najpierw przyjęliśmy na podstawie opracowania prof. Andrzeja Januszajtisa pt. "Miary dawnego Gdańska". Później jednak okazało się, że podane w nim wymiary są błędne - wspomina Aleksander Masłowski.

Dzięki pomiarom śladów na ścianie ratusza, Rzygaczom udało się ustalić, że najkrótsza sztaba reprezentowała stopę o długości 31,385 cm, średnia łokieć (66,7 cm), a najdłuższa prawdopodobnie 6 stóp, czyli pół pręta (188,3 cm). Wzorce te wyskalowane były według wprowadzonego w 1816 r. tzw. dwunastkowego systemu miar - czyli miar reńskich.

Odrestaurowanie ratuszowych miar z inicjatywy Akademii Rzygaczy jest jednym z przykładów skutecznego wpływania niezależnych grup mieszkańców na kształt historycznych obiektów naszego miasta. Tak było m.in. ze stowarzyszeniem Horlogium, które odtworzyło zegar w kościele Mariackim, czy ze staraniami Towarzystwa Przyjaciół Gdańska, dotyczącymi rekonstrukcji orła na Bramie Nizinnej.

Warto zapytać, dlaczego ludzie, do których obowiązków należy dbanie o gdańskie zabytki okazali się mniej wytrwali w promowaniu podobnych idei?

- Pomysł zrekonstruowania ratuszowych miar lansowany był wcześniej przez prof. Andrzeja Januszajtisa, a także przeze mnie. Po prostu Rzygacze wykazali się większą determinacją - tłumaczy Janusz Tarnacki, kierownik referatu ochrony zabytków w Urzędzie Miejskim w Gdańsku. Jego zdaniem w Gdańsku jest bardzo wiele obiektów, które warto by się zainteresować. - Rekonstrukcji doczekują się te, za którymi stoją najsilniejsze lobby - uważa Janusz Tarnacki.

Uroczyste odsłonięcie miar odbędzie się w sobotę o 13:30. Wszyscy zainteresowani będą wówczas mogli porównać swoje wymiary z ideałem, czyli wzrostem długości sążnia (172 cm), talią o obwodzie łokcia (57 cm) oraz długością stopy równej gdańskiej stopie z XVII w. (28,5 cm). Na idealną postać czeka upominek od Muzeum Historycznego Miasta Gdańska i zapisanie imienia w miejskich kronikach. Jeśli nie uda się znaleźć idealnego mieszkańca miasta (ani przybysza) w tym roku, podobne pomiary przeprowadzane będą do skutku, w każdą rocznicę powrotu miar na mur Ratusza Głównego Miasta.

Pomysł zrealizowano dzięki przychylności Okręgowego Urzędu Miar w Gdańsku, Muzeum Historycznego Miasta Gdańska i pracowni kowalskiej Leonarda Dajkowskiego. Projekt wspierał także prof. Andrzej Januszajtis, gdański historyk.

Michał Stąporekm.staporek@trojmiasto.pl

Opinie (37)

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2005-07-30 20:54

Kocham moje miasto!
Trafiłam dzisiaj niechcący na paradę otwierajacą jarmark.
Parada była wypisz i wymaluj taka sama jak pochody pierwszomajaowe za dawnych dobrych czasów.
Przeszła Orunia, Zaspa i moreniarze,
przeszły fabryki, sztolnie, żeglarze i kajakarze.
Był Lawrence Okey Ugwu ze swoją śliczną koleżanką z Nigerii grająca na tam tamie,
włodarze, piekarze, metalowcy i hard rockowcy
i młodzież - patrz! :
dziewczęta - stylizowane na amerykańskie match girls
chłopcy - grajacy w okiestrach dętych.
Był prezydent i prezes TG, sponsorzy i kociewiacy.

Tylko trybuny nie było.

nika
19 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Kocham moje miasto! Trafiłam dzisiaj niechcący na paradę otwierajacą jarmark. Parada była wypisz i wymaluj taka sama jak pochody pierwszomajaowe za dawnych dobrych czasów. Przeszła Orunia, Zaspa i moreniarze, przeszły fabryki, sztolnie, żeglarze i kajakarze. Był Lawrence Okey Ugwu ze swoją śliczną koleżanką z Nigerii grająca na tam tamie, włodarze, piekarze, metalowcy i hard rockowcy i młodzież - patrz! : dziewczęta - stylizowane na amerykańskie match girls chłopcy - grajacy w okiestrach dętych. Był prezydent i prezes TG, sponsorzy i kociewiacy. Tylko trybuny nie było.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2005-07-30 21:08

Nika,

chyba jednak nie pamiętasz tych pochodów "z dawnych lat".
A portretów Putina nie było?
A portretów o.m.c. mgr nie było...plus Jolcia?
A kiełbasy zwyczajnej (Bóg raczy wiedzieć z czego) nie kupiłaś "okazyjnie"??????
A trybuny, przed którą słychać było...."niech żyje...niech żyjąąąąąą" nie zauważyłaś przypadkiem??????
A....nie dostałaś po łbie, bo przypadkiem obok pojawiła się manifestacja "nieoficjalna"???????

I o czym Ty mówisz , dziewczyno???????

baja
19 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

chyba jednak nie pamiętasz tych pochodów "z dawnych lat". A portretów Putina nie było? A portretów o.m.c. mgr nie było...plus Jolcia? A kiełbasy zwyczajnej (Bóg raczy wiedzieć z czego) nie kupiłaś "okazyjnie"?????? A trybuny, przed którą słychać było...."niech żyje...niech żyjąąąąąą" nie zauważyłaś przypadkiem?????? A....nie dostałaś po łbie, bo przypadkiem obok pojawiła się manifestacja "nieoficjalna"??????? I o czym Ty mówisz , dziewczyno???????
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2005-07-30 21:19

Baju?
Czy Ty przypadkiem nie jesteś zwolenniczką idei: "POWIESIĆ WSZYSTKICH KOMUNISTÓW!!!"

nika
19 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Baju? Czy Ty przypadkiem nie jesteś zwolenniczką idei: "POWIESIĆ WSZYSTKICH KOMUNISTÓW!!!"
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2005-07-30 21:49

zaraz tam powiesić wszystkich:)
powiesić paru to reszta sama wyjedzie na kube, do korei, a do łukaszenki zorganiuzjemy im pociąg przyjaźni:))

gallux
19 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

zaraz tam powiesić wszystkich:) powiesić paru to reszta sama wyjedzie na kube, do korei, a do łukaszenki zorganiuzjemy im pociąg przyjaźni:))
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2005-07-30 22:40

Gallux,

wyjąłeś mi to z ust. TAK, TAK, wystarczy paru...no może parunastu, albo....parudziesięciu biorąc pod uwagę rodziny i tzw. własny sos.....

baja
19 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

wyjąłeś mi to z ust. TAK, TAK, wystarczy paru...no może parunastu, albo....parudziesięciu biorąc pod uwagę rodziny i tzw. własny sos.....
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2005-07-31 00:18

gallux i bolo = dno

dwaj idioci i życiowi nieudacznicy. rzecz ważna ludzie się męczą odrestaurowują starówkę a co ci dwaj kretyni na to...
zresztą sami poczytajcie to chyba nie wymaga komentaża

jasiek
19 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

dwaj idioci i życiowi nieudacznicy. rzecz ważna ludzie się męczą odrestaurowują starówkę a co ci dwaj kretyni na to... zresztą sami poczytajcie to chyba nie wymaga komentaża
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2005-07-31 00:29

Baja i gallux równa się przestarzałe i niespójne idee(utopia cmentarna).

Komunizm to tylko posunięty socjalizm. Powiesić komunistów???I Kto to mówi? LPRowiec i POpulistka???PO i LPR to też socjaliści(tworzą razem własną komunę elit korporacjonizmu!!!Prawica to UPR!!! Kto głosuje na UPR??? Prawie nikt!!! Jesteście komunistami!!!PRECZ Z KOMUNĄ!!!
Czy są w PL libertarianie???Czy jest w RP Nowa Prawica(ta antychrześciajńska)? Odpowiedź brzmi NIE!!!
NA KRZYŻ KOMUCHY PŁOŃCIE!!!

Aldwyn Danu Nightwind
19 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Komunizm to tylko posunięty socjalizm. Powiesić komunistów???I Kto to mówi? LPRowiec i POpulistka???PO i LPR to też socjaliści(tworzą razem własną komunę elit korporacjonizmu!!!Prawica to UPR!!! Kto głosuje na UPR??? Prawie nikt!!! Jesteście komunistami!!!PRECZ Z KOMUNĄ!!! Czy są w PL libertarianie???Czy jest w RP Nowa Prawica(ta antychrześciajńska)? Odpowiedź brzmi NIE!!! NA KRZYŻ KOMUCHY PŁOŃCIE!!!
Regulamin dodawania opinii