Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Nietypowe Budowle Trójmiasta. Sala Okrągła jak latający spodek

Ewa Budnik
15 maja 2021 (artykuł sprzed 3 lat) 
Opinie (69)

Nieco ukryta za urzędowym gmachem Sala Okrągła ma ciekawą, ale niedocenianą architekturę.

W cyklu Nietypowe Budowle opowiadamy o ciekawych obiektach na terenie Trójmiasta. W ubiegłym miesiącu opisaliśmy maszt radiowo-telewizyjny w Chwaszczynie. Dzisiaj opisujemy interesującą ze względu na wygląd i historię Salę Okrągłą przy urzędzie marszałkowskim w GdańskuMapka. Za miesiąc opowiemy o lokomotywowni wachlarzowej w Gdyni GrabówkuMapka.



Okrągłe budynki:

Salę Okrągłą połączoną łącznikiem z budynkiem Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego zobaczyć można od strony ulicy Rzeźnickiej.

Już na pierwszy rzut oka widać, że powstała ona w innych czasach niż główny gmach z urzędami (w ciągu przy ul. Okopowej mieści się urząd marszałkowski i urząd wojewódzki). Uwagę przyciąga także nietypowa architektura obiektu.

W sali okrągłej odbywają się sesje Sejmiku Województwa Pomorskiego, wewnętrzne spotkania i szkolenia urzędowe, wydarzenia o znaczeniu regionalnym. Bywa ona także wynajmowana na konferencje.

"Bazylika Piotrowa" niczym mały gmach parlamentu



Gmach z biurami dla urzędników przy Okopowej, według informacji zawartych we "Wspomnieniach gdańskiego bówki" Brunona Zwarry, powstał w 1936 roku jako siedziba niemieckich instytucji.

Co do datowania powstania samej Sali Okrągłej informacje znaleźć można w opinii historyka sztuki Jacka Friedricha dotyczącej jej wartości zabytkowej. Według jego opracowania Sala Okrągła wzniesiona została w latach 1963-1966, według projektu gdańskiego architekta Henryka Dezora jako sala konferencyjna przy ówczesnej Wojewódzkiej Radzie Narodowej. Budowę w 1966 roku na fotografii uwiecznił gdański fotograf Zbigniew Kosycarz.

Nietypowe Budowle Trójmiasta. Zobacz wszystkie obiekty w cyklu



Notatka z Dziennika Bałtyckiego nr 65 z 18 marca 1966 z komentarzem na temat wykończenia sali. Notatka z Dziennika Bałtyckiego nr 65 z 18 marca 1966 z komentarzem na temat wykończenia sali.

Notatka z Dziennika Bałtyckiego nr 65 z 18 marca 1966 z komentarzem na temat wykończenia sali.

mat. Bałtycka Biblioteka Cyfrowa

- Salę Okrągłą w swoim dzienniku wspomina Jan Ptasiński, I sekretarz KW PZPR z lat 1960-67. Przywołuje on poświęconą sprawom szkolnictwa sesję Wojewódzkiej Rady Narodowej z 17 marca 1966 roku. Według relacji to pierwsza sesja, która odbyła się w nowej sali - opowiada Daniel Gucewicz, historyk z gdańskiego oddziału IPN. - W swoich zapiskach autor nadmienia, że sala zbudowana została "poza limitem", dzięki uporowi Piotra Stolarka, który w tym czasie był przewodniczącym Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku, czyli odpowiednikiem dzisiejszego wojewody. "Wygląda niczym mały gmach parlamentu. Niektórzy złośliwie nazywają ją "Bazyliką Piotra" - napisał w swoich wspomnieniach Ptasiński.
Aby wytłumaczyć kontekst tych słów, Daniel Gucewicz wyjaśnia, że był to okres trwającej po orędziu biskupów polskich do niemieckich ("Przebaczamy i prosimy o wybaczenie") największej walki kościół-państwo zwanej przez historyków "bitwą milenijną".

Niezwykły przykład modernizmu



W 2008 roku Jacek Friedrich w swojej opinii postulował wpisanie Sali Okrągłej do rejestru zabytków.

- Jej nowoczesna forma jest znamienna dla architektury polskiej powstającej w pierwszych latach po 1956 roku, a więc w okresie powrotu do języka projektowego modernizmu - podaje w swoim opracowaniu autor, podkreślając przy tym nietypowy kształt dachu sali. - W ówczesnych dokumentach, zaproponowane przez architekta rozwiązanie określano jako przekrycie siatką linową linową z prętów stalowych zakotwiczonych w wieńcu stalowym.
W opinii kształt dachu porównywany jest do płynącej płaszczki, latającego spodka, spłaszczonego cylindra czy wojskowej czapki. W przypadku tego budynku charakterystyczne są także obiegające niemal cały budynek okna - tzw. okno wstęgowe oraz cofnięty w stosunku do elewacji cokół budynku (jego część przyziemna), co nadaje obiektowi lekkości i powoduje wrażenie jakby unosił się w powietrzu.

5
  • Budowa Sali Okrągłej. 1966 rok.
  • Sala Okrągła, lata 80.
  • Dala Okrągła, lata 90.
  • Niezrealizowany projekt przebudowy i podwyższenia sali z 2008 roku autorstwa Marii Kozikowskiej.
  • Generalny remont Sali Okrąglej przeprowadzono w latach 2010-2011.

Budowa Sali Okrągłej. 1966 rok.

fot. Zbigniew Kosycarz/kfp

Umieszczeniu Sali Okrągłej w rejestrze zabytków przeciwny był w tym samym czasie prof. Wiesław Gruszkowski, który w obiekcie nie dostrzegał wybitnych walorów architektonicznych i wskazywał niską jakość materiałów użytych do jego budowy.

Ostatecznie budynek do rejestru zabytków nie został wpisany, ale znajduje się w obszarze zabytkowego miasta Gdańska. Niemniej przygotowane w 2008 roku opinie ekspertów posłużyły wojewódzkiemu konserwatorowi zabytków do odrzucenia koncepcji przebudowy sali, która przewidywała m.in. zburzenie dachu, podwyższenie budynku i utworzenie w nim dodatkowych biur.

Remont generalny Sali Okrągłej i łącznika przeprowadzono pomiędzy lipcem 2010 a kwietniem 2011 roku z zachowaniem oryginalnej bryły budynku.

Pomożecie? Pomożemy!



W Sali Okrągłej miało miejsce często przywoływane wydarzenie historyczne. Właśnie tu wypowiedziany został słynny, znany nawet wśród młodszych Polaków, slogan z epoki gierkowskiej. Słowa te padły w sali prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej 25 stycznia 1971 roku.

Dzień wcześniej, 24 stycznia 1971 roku, I sekretarz KC PZPR Edward Gierek zapytał robotników "Pomożecie" w stoczni w Szczecinie. Tam nie spotkały się one z takim aplauzem jak w Gdańsku, gdzie SB organizując akcję "Przyjazd 25" dołożyło wszelkich starań, by wrażenie ze spotkania i przekaz w mediach uspokoiły robotników i wprowadziły pozytywne nastroje.

O tym, w jaki sposób wyreżyserowane zostało wydarzenie i skąd wziął się aplauz przeczytać można m.in. w książce "Walentynowicz. Anna szuka raju" Doroty Karaś i Marka Sterlingowa.

Wystąpienie Edwarda Gierka w sali prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, 25 stycznia 1971 roku.



Nietypowa budowla? Zgłoś nam do wyjaśnienia

Zastanawiasz się, czym jest i jaką funkcję pełni dziwna budowla, którą mijasz w drodze do pracy lub która znajduje się w pobliżu twojego miejsca zamieszkania? Napisz do nas! Poinformuj o lokalizacji, napisz, jakie masz pytania. Postaramy się ją sfilmować i wyjaśnić, co to takiego.

inwestycje@trojmiasto.pl

Miejsca

Zobacz także

Nietypowe Budowle Trójmiasta (36)

Opinie (69) 1 zablokowana

  • 2021-05-16 11:04

    Nie pomożemy!

    od tego dobrobytu staliśmy się egoistami z socjopatycznym symptomem współpracy

    3 lata

    • 0 3

  • 2021-05-16 11:29

    I co pomorzalim ,bo nie doczytałem

    cep parafialny

    3 lata

    • 0 1

  • 2021-05-16 12:25

    Z perspektywy lat można powiedzieć że to były ....... (5)

    ...... piękne czasy . Na przeciwko był "Unimor " zatrudniający kilkaset osób . Żyło się skromnie , ale na ulicach nie było żebraków , bezdomnych i każdy miał pracę !! Obecnie dalej w Polsce są stocznie ale już żadna nie jest Polska . To samo z innymi zakładami . Czy teraz jest lepiej ???? I już ponad 30 lat tylko zaciskamy pasa !

    kondor

    3 lata

    • 12 30

    • 2021-05-16 13:44

      A może nie każdy lubi żyć skromnie?

      3 lata

      • 2 2

    • 2021-05-16 14:14

      demencja

      wtedy wszyscy byli żebrakami z wyjątkiem partyjnych dygnitarzy

      lm

      3 lata

      • 8 2

    • 2021-05-16 22:04

      Serio? (1)

      Pewnie nie wiesz, ale dopiero kilka lat temu skończyliśmy spłacać ten gierkowski "dobrobyt". I to tylko dlatego że większość długu nam umorzono - takie to były "piękne czasy". W normalnej gospodarce Unimor musiałby konkurować z Sony czy Panasonic, wtedy miałby szanse się wykazać. A było tak, że sprzedawał za ruble transferowe albo kartofle... faktycznie, pięknie było.

      3 lata

      • 4 1

      • 2021-05-16 22:24

        20 lat temu

        i 7 mln ludzi dostało dach nad głową, szkoły, ośrodki zdrowia i szpitale. To wszystko do dziś stoi. 64 metry z lat 80 na Zaspie to dziś 600 tysięcy PLN, 150 tysięcy dolarów

        3 lata

        • 2 1

    • 2021-05-17 09:38

      chyba nie słyszałeś

      że Morawiecki odkupił Stocznię Gdańską od Ukraińca ?? Która wcześniej sprzedał Kaczyński.

      3 lata

      • 2 0

  • 2021-05-16 12:46

    Pomożecie? Zrób to sam! - Adam Słodowy xd

    kartofel z Ciemnogrodzkiej

    3 lata

    • 0 0

  • 2021-05-16 18:12

    A macie salę Adamowicza? Czy tylko jego mieszkań jest w Gdańsku najwięcej?

    Wsadzićzłodziei

    3 lata

    • 0 0

  • 2021-05-17 09:10

    Opinia do filmu

    Zobacz film Nietypowe Budowle Trójmiasta. Sala Okrągła jak płynąca płaszczka

    nono paskudny, brawo

    3 lata

    • 0 0

  • 2021-05-17 09:51

    Opinia do filmu

    Zobacz film Nietypowe Budowle Trójmiasta. Sala Okrągła jak płynąca płaszczka

    Absolutnie to pytanie Gierka w tej sali nie padło! Może warto czasem dowiedzieć się dokładnie i nabrać pełnej wiedzy. (2)

    Panie redaktorze słowa te padły w Stoczni szczecińskiej im. Adolfa Warskiego!

    3 lata

    • 1 1

    • 2021-05-17 14:31

      Opinia do filmu

      Zobacz film Nietypowe Budowle Trójmiasta. Sala Okrągła jak płynąca płaszczka

      nieprawda

      bo w Gdańsku

      dq

      3 lata

      • 0 1

    • 2021-08-15 16:39

      Opinia do filmu

      Zobacz film Nietypowe Budowle Trójmiasta. Sala Okrągła jak płynąca płaszczka

      oczywiście w Szczecinie

      ale Pan "redaktor " , co może wiedzieć jak się urodził 30 lat później i owe zapytanie zna tylko z anegdot

      2 lata

      • 0 0

  • 2021-05-17 10:09

    Opinia do filmu

    Zobacz film Nietypowe Budowle Trójmiasta. Sala Okrągła jak płynąca płaszczka

    Sala Okrągła jak płynąca płaszczka... (1)

    to co trzeba wziąć, żeby zobaczyć tam rekina ???

    3 lata

    • 0 1

  • 2021-05-17 10:37

    Opinia do filmu

    Zobacz film Nietypowe Budowle Trójmiasta. Sala Okrągła jak płynąca płaszczka

    czy to nie kibel?

    A nie wyglada to przypadkiem jak kibel z zamknieta klapa?

    3 lata

    • 0 0

  • 2021-05-17 11:08

    Opinia do filmu

    Zobacz film Nietypowe Budowle Trójmiasta. Sala Okrągła jak płynąca płaszczka

    raczej przypomina pokrywe muszli klozetowej z tej perspektywy...

    3 lata

    • 0 0

1
2
3
4

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (36)

Najczęściej komentowane

Taksówkarz-oszust zatrzymany. Wyłudził od turysty ponad 20 tys. zł za kurs

Ponad 20 tys. zł za kurs taksówką

Gdynia pochwaliła się "zagranicznym" raportem, który zrobiła firma żony radnego

Gdynia najszczęśliwsza, ale kto robił raport?

więcej

Najczęściej czytane