• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

One już wyschły, ale kiedyś zdobiły miejski krajobraz

Aleksandra Nietopiel
30 maja 2024, godz. 12:00 
Opinie (36)
Dom Zdrojowy w Sopocie, fontanna w centralnej części zdjęcia. 1905 r. Dom Zdrojowy w Sopocie, fontanna w centralnej części zdjęcia. 1905 r.

Cieszą oko, chłodzą, są punktem orientacyjnym, kiedyś były symbolem obfitości i czystości. Dziś w miejskich przestrzeniach jest ich o wiele mniej niż kiedyś. Niektóre zniknęły bezpowrotnie, jeszcze inne zostały zastąpione nowszymi wersjami. Przedstawiamy trójmiejskie fontanny, których już nie ma, a szkoda.



Czy stare fontanny powinno się przywracać do życia?

Na fontanny nie zawsze zwracamy uwagę, chyba że mowa o takich obiektach, jak fontanna Neptuna, łączące w sobie najwyższy kunszt wykonania, historyczne znaczenie i symbolikę.

O takich miejscach przypominamy sobie najczęściej latem, kiedy żar leje się z nieba, a my szukamy wytchnienia i chłodu. Czasem po prostu chcemy przysiąść, wyciszyć się i otoczyć pięknem. Dziś o to ostatnie raczej trudno, ale bywały fontanny naprawdę wyjątkowe.

Tak działa ogród deszczowy. Mieści ponad 80 tys. litrów wody Tak działa ogród deszczowy. Mieści ponad 80 tys. litrów wody

Gdyński wodotrysk na skwerze Kościuszki



Najbardziej znana gdyńska fontanna i właściwie jedyna znajduje się na skwerze KościuszkiMapka i w takim wydaniu "kielichowym" ma już ponad pół wieku. Jest jednym z chętniej fotografowanych elementów miasta. W zależności od okoliczności i sezonu zmienia barwy przez zmianę oświetlenia.

Lato 1940-1941, dziś skwer Kościuszki i fontanna w innym ujęciu. Lato 1940-1941, dziś skwer Kościuszki i fontanna w innym ujęciu.

Wcześniej w tym miejscu funkcjonował inny wodotrysk, który był nieco skromniejszy, ale dodawał uroku ówczesnej miejskiej panoramie. Pierwsza fontanna w tym miejscu stanęła w sierpniu 1938 r. Zaprojektował ją architekt Wacław Tomaszewski. Była to betonowa misa o średnicy ok. 20 m, służąca jednocześnie jako brodzik dla dzieci. Co ciekawe, fontanna przetrwała wojnę, ale w 1945 r. zniszczyli ją wycofujący się z Gdyni Niemcy.


Fontanna neogotycka z Targu Maślanego



Wyjątkowo prezentowała się fontanna na Targu Maślanym w Gdańsku, który choć niedawno przeszedł metamorfozę, to po samej fontannie w tym miejscu nie ma już śladu. W 1945 r. fontanna została zniszczona na skutek działań wojennych.

Fontanna na Targu Maślanym, w tle Naddyrekcja Poczty. 1882 r. Fontanna na Targu Maślanym, w tle Naddyrekcja Poczty. 1882 r.

Fontanna powstała razem z zieleńcem w 1875 r. Miejsce, w którym się znajdowała - czyli plac Wintera - upamiętniało uruchomienie wodociągów miejskich. Leopold von Winter był nadburmistrzem Gdańska i to właśnie on wprowadził miasto w nowoczesność - za jego kadencji miasto zostało skanalizowane i wybudowano sieć wodociągową.

Tajemnicze zniknięcie fontanny z Małego Błędnika



Jeszcze w czasach powojennych w Gdańsku, w samym centrum - dokładnie na Małym BłędnikuMapka, w bliskim sąsiedztwie Forum Gdańsk, stała nienachalna 4-metrowa fontanna. Pochodzący z końca XIX wieku obiekt został zdemontowany podczas przebudowy Wałów JagiellońskichMapka. Po zakończeniu prac nie powróciła na swoje miejsce, a jej dalsze losy pozostają nieznane.

Przedwojenna pocztówka z fontanną na Małym Błędniku, w tle ul. Okopowa. Przedwojenna pocztówka z fontanną na Małym Błędniku, w tle ul. Okopowa.

Tej historii poświęciliśmy kilka lat temu osobny artykuł, z którym warto się zapoznać.

Fontanna zarośnięta niepamięcią



Smutny los spotkał też fontannę z placu WałowegoMapka na Starym Przedmieściu w Gdańsku. Całkiem niedawno był nawet pomysł, by ją wskrzesić na nowo. Wśród zieleni łatwiej było się zrelaksować - dziś zieleni w tym miejscu też nie brakuje, ale brakuje dobrego planu i woli, by fontannę w tej lokalizacji przywrócić. Dziś to miejsce przypomina bardziej pustą piaskownicę niż dawny wodotrysk.

Fontanna przy Placu Wałowym, 1910 r. Fontanna przy Placu Wałowym, 1910 r.

Pomnik z fontanną przy Targu Drzewnym



W miejscu pomnika króla Jana III Sobieskiego na Targu DrzewnymMapka stał kiedyś inny pomnik, a w jego dolnej części znajdowała się fontanna. Pomnik odsłonięto w 1904 r. Upamiętniał poległych Niemców w wojnach z Austrią 1846 i 1866 oraz Francją w 1870-71.

Pomnik z fontanną przy Targu Drzewnym. Dziś w tym miejscu stoi pomnik króla Jana III Sobieskiego. Kilka lat temu był nawet pomysł, by u dołu monumentu zrobić oczko wodne. Pomnik z fontanną przy Targu Drzewnym. Dziś w tym miejscu stoi pomnik króla Jana III Sobieskiego. Kilka lat temu był nawet pomysł, by u dołu monumentu zrobić oczko wodne.

Fontanna przy Wielkim Młynie



Dziś przy siedzibie Muzeum Bursztynu znajduje się fontanna Heweliusza, ale wcześniej mieszkańcy i turyści mogli odpocząć przy nieco inaczej skomponowanej wodnej atrakcji. Betonowa sadzawka w niczym nie przypominała tej współczesnej fontanny. Ta wcześniejsza powstała w 1966 r.

Fontanna z rzeźbą Alfonsa Łosowskiego na skwerze przy ul. Rajskiej. 1997 r. Fontanna z rzeźbą Alfonsa Łosowskiego na skwerze przy ul. Rajskiej. 1997 r.

Kurort z fontanną na placu Zdrojowym



Jeśli mielibyśmy dziś wskazać sopocką fontannę, to pomyślimy o Jasiu Rybaku z placu Przyjaciół SopotuMapka albo o grzybku inhalacyjnym w parku im. Lecha i Marii KaczyńskichMapka. Rzeźba Jasia Rybaka stała wcześniej w innym miejscu, a posąg patrzył na przechodniów z góry.

Jaś Rybak na fontannie w centrum miasta. Dziś jest bardziej ukryty, ale zszedł na ziemię. Jaś Rybak na fontannie w centrum miasta. Dziś jest bardziej ukryty, ale zszedł na ziemię.


Jest też fontanna, która przetrwała do dziś, ale kiedyś żyła pełniejszym życiem w czasach świetności kurortu. Na dawnych pocztówkach widać ją w nieco innym otoczeniu.

Dom Zdrojowy w Sopocie, fontanna po prawej stronie - dziś też tam stoi, w nieco odmienionej formie. 1910 r. Dom Zdrojowy w Sopocie, fontanna po prawej stronie - dziś też tam stoi, w nieco odmienionej formie. 1910 r.


I jeszcze jedna fontanna, która była ozdobą Willi Bergera, dziś nieczynna.

Fontanna, a raczej niegdyś fontanna przed Willą Bergera w Sopocie. Fontanna, a raczej niegdyś fontanna przed Willą Bergera w Sopocie.

Miejsca

Opinie (36)

Wszystkie opinie

  • (2)

    To były fontanny przez duże F.A dzisiaj,wstyd,wszystko brudne,woda ledwo leci.Dysze zapchane.

    • 19 13

    • (1)

      Wtedy było tak samo. Na zdjęciach tego nie widać, bo zdjęcia są czarno białe, słabszej jakości, często kadr daleki

      • 1 4

      • Fontanna

        W fontann ach poranną toaletę robią bezdomni. A później dzieciaczki biegają na boso i się chlupią

        • 3 1

  • W tym syfie Gdańskim zostal tylko beton nawet drzewa wyciete

    • 33 18

  • Takie fontanny jak nasze władze (2)

    Dulkiewicz nie tryska inteligencją

    • 23 18

    • co ty pieprzysz?

      • 5 9

    • Ty na pewno masz wysokie IQ

      • 5 2

  • I wody kiedys w fontannach nie zalowano. Dzis nawet Neptun ledwo ciurka, a inne cierpia na suchoty. (2)

    • 12 4

    • I co , to źle? (1)

      Jak by mocno leciała to byś napisał że marnowanie. Malkontenci z koziej d....

      • 2 2

      • Wszystkie fontanny sa w obiegu zamknietym, wiec marnuje sie niewiele. Nie lej wody kozo bcu.

        • 1 0

  • Opinia wyróżniona

    Plac Wybickiego (1)

    Zapomniano o tej fontannie na plac Wybickiego,chyba najpiękniejsza.Dolny Wrzeszcz

    • 29 4

    • Przecież ona dalej istnieje i działa

      • 13 0

  • Pisanie, że fontannę zniszczyli Niemcy (5)

    to podważanie strategicznych sojuszy i wkładanie kija w szprychy naszej Młodej Demokracji. Nasi najwięksi przyjaciele i sojusznicy niczego nam nie zniszczyli. To na pewno byli okupujący wtedy Niemców naziści.

    • 12 8

    • Boze ale inteligencja. Co za wywód, jaki przekaz

      No boki zrywac

      • 5 6

    • NSDAP to nie wszyscy Niemcy tak samo jak PIS to nie wszyscy Polacy (1)

      • 5 4

      • Nie wszyscy Niemcy opowiadali się w 1939 roku za wojną

        Jeden podobno był przeciw, ale nie wiem ile w tym prawdy.

        • 6 3

    • (1)

      Smutne to, że nie potrafisz napisać nic oryginalnego. Zawsze te same frazy, zawsze ten sam nietrafiony sarkazm - ogólne wrażenie tekstu z puszki przygotowanego przez kogoś innego i dostarczanego metodą kopiuj-wklej przez osobę nie do końca rozumiejącą treść.

      • 1 3

      • Skoro postanowiłeś zareagować to chyba nie było tak najgorzej

        Owszem, można było napisać coś oryginalnego, np. o złym słowie Polaka, ale zawsze najlepiej pisać prawdę. Nawet wtedy, gdy ona innych w oczy kole.

        • 3 0

  • Opinia wyróżniona

    W Gdyni (1)

    są przecież także inne, nowsze fontanny. Na Placu Kaszubskim i przed Akademią Morską.
    Ta druga wprawdzie rzadko czynna, ale to inna sprawa.

    • 11 6

    • W Gdyni

      To są wytryski wody z betonu.
      Tak powinna brzmieć prawdziwa nazwa.

      • 9 1

  • Opinia wyróżniona

    Fontanna Targ Maślany

    Po fontannie na pewno został fragment murku, bo sam go odkopałem w latach 90, obok okrągłej starej studzienki, która była na alejce idącej w stronę Lastadii.

    • 27 0

  • nie wyschły tylko zostaly zniszczone przez władze miasta

    • 8 0

  • W parku oliwskim przed Pałacem Opatów była fontanna dionizosa skradziona przez złomiarzy w latach 90- tych ubiegłego stulecia

    Dzisiaj jest tam pusta kamienna misa

    • 13 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane