• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

One już wyschły, ale kiedyś zdobiły miejski krajobraz

Aleksandra Nietopiel
30 maja 2024, godz. 12:00 
Opinie (36)
Dom Zdrojowy w Sopocie, fontanna w centralnej części zdjęcia. 1905 r. Dom Zdrojowy w Sopocie, fontanna w centralnej części zdjęcia. 1905 r.

Cieszą oko, chłodzą, są punktem orientacyjnym, kiedyś były symbolem obfitości i czystości. Dziś w miejskich przestrzeniach jest ich o wiele mniej niż kiedyś. Niektóre zniknęły bezpowrotnie, jeszcze inne zostały zastąpione nowszymi wersjami. Przedstawiamy trójmiejskie fontanny, których już nie ma, a szkoda.



Czy stare fontanny powinno się przywracać do życia?

Na fontanny nie zawsze zwracamy uwagę, chyba że mowa o takich obiektach, jak fontanna Neptuna, łączące w sobie najwyższy kunszt wykonania, historyczne znaczenie i symbolikę.

O takich miejscach przypominamy sobie najczęściej latem, kiedy żar leje się z nieba, a my szukamy wytchnienia i chłodu. Czasem po prostu chcemy przysiąść, wyciszyć się i otoczyć pięknem. Dziś o to ostatnie raczej trudno, ale bywały fontanny naprawdę wyjątkowe.

Tak działa ogród deszczowy. Mieści ponad 80 tys. litrów wody Tak działa ogród deszczowy. Mieści ponad 80 tys. litrów wody

Gdyński wodotrysk na skwerze Kościuszki



Najbardziej znana gdyńska fontanna i właściwie jedyna znajduje się na skwerze KościuszkiMapka i w takim wydaniu "kielichowym" ma już ponad pół wieku. Jest jednym z chętniej fotografowanych elementów miasta. W zależności od okoliczności i sezonu zmienia barwy przez zmianę oświetlenia.

Lato 1940-1941, dziś skwer Kościuszki i fontanna w innym ujęciu. Lato 1940-1941, dziś skwer Kościuszki i fontanna w innym ujęciu.

Wcześniej w tym miejscu funkcjonował inny wodotrysk, który był nieco skromniejszy, ale dodawał uroku ówczesnej miejskiej panoramie. Pierwsza fontanna w tym miejscu stanęła w sierpniu 1938 r. Zaprojektował ją architekt Wacław Tomaszewski. Była to betonowa misa o średnicy ok. 20 m, służąca jednocześnie jako brodzik dla dzieci. Co ciekawe, fontanna przetrwała wojnę, ale w 1945 r. zniszczyli ją wycofujący się z Gdyni Niemcy.


Fontanna neogotycka z Targu Maślanego



Wyjątkowo prezentowała się fontanna na Targu Maślanym w Gdańsku, który choć niedawno przeszedł metamorfozę, to po samej fontannie w tym miejscu nie ma już śladu. W 1945 r. fontanna została zniszczona na skutek działań wojennych.

Fontanna na Targu Maślanym, w tle Naddyrekcja Poczty. 1882 r. Fontanna na Targu Maślanym, w tle Naddyrekcja Poczty. 1882 r.

Fontanna powstała razem z zieleńcem w 1875 r. Miejsce, w którym się znajdowała - czyli plac Wintera - upamiętniało uruchomienie wodociągów miejskich. Leopold von Winter był nadburmistrzem Gdańska i to właśnie on wprowadził miasto w nowoczesność - za jego kadencji miasto zostało skanalizowane i wybudowano sieć wodociągową.

Tajemnicze zniknięcie fontanny z Małego Błędnika



Jeszcze w czasach powojennych w Gdańsku, w samym centrum - dokładnie na Małym BłędnikuMapka, w bliskim sąsiedztwie Forum Gdańsk, stała nienachalna 4-metrowa fontanna. Pochodzący z końca XIX wieku obiekt został zdemontowany podczas przebudowy Wałów JagiellońskichMapka. Po zakończeniu prac nie powróciła na swoje miejsce, a jej dalsze losy pozostają nieznane.

Przedwojenna pocztówka z fontanną na Małym Błędniku, w tle ul. Okopowa. Przedwojenna pocztówka z fontanną na Małym Błędniku, w tle ul. Okopowa.

Tej historii poświęciliśmy kilka lat temu osobny artykuł, z którym warto się zapoznać.

Fontanna zarośnięta niepamięcią



Smutny los spotkał też fontannę z placu WałowegoMapka na Starym Przedmieściu w Gdańsku. Całkiem niedawno był nawet pomysł, by ją wskrzesić na nowo. Wśród zieleni łatwiej było się zrelaksować - dziś zieleni w tym miejscu też nie brakuje, ale brakuje dobrego planu i woli, by fontannę w tej lokalizacji przywrócić. Dziś to miejsce przypomina bardziej pustą piaskownicę niż dawny wodotrysk.

Fontanna przy Placu Wałowym, 1910 r. Fontanna przy Placu Wałowym, 1910 r.

Pomnik z fontanną przy Targu Drzewnym



W miejscu pomnika króla Jana III Sobieskiego na Targu DrzewnymMapka stał kiedyś inny pomnik, a w jego dolnej części znajdowała się fontanna. Pomnik odsłonięto w 1904 r. Upamiętniał poległych Niemców w wojnach z Austrią 1846 i 1866 oraz Francją w 1870-71.

Pomnik z fontanną przy Targu Drzewnym. Dziś w tym miejscu stoi pomnik króla Jana III Sobieskiego. Kilka lat temu był nawet pomysł, by u dołu monumentu zrobić oczko wodne. Pomnik z fontanną przy Targu Drzewnym. Dziś w tym miejscu stoi pomnik króla Jana III Sobieskiego. Kilka lat temu był nawet pomysł, by u dołu monumentu zrobić oczko wodne.

Fontanna przy Wielkim Młynie



Dziś przy siedzibie Muzeum Bursztynu znajduje się fontanna Heweliusza, ale wcześniej mieszkańcy i turyści mogli odpocząć przy nieco inaczej skomponowanej wodnej atrakcji. Betonowa sadzawka w niczym nie przypominała tej współczesnej fontanny. Ta wcześniejsza powstała w 1966 r.

Fontanna z rzeźbą Alfonsa Łosowskiego na skwerze przy ul. Rajskiej. 1997 r. Fontanna z rzeźbą Alfonsa Łosowskiego na skwerze przy ul. Rajskiej. 1997 r.

Kurort z fontanną na placu Zdrojowym



Jeśli mielibyśmy dziś wskazać sopocką fontannę, to pomyślimy o Jasiu Rybaku z placu Przyjaciół SopotuMapka albo o grzybku inhalacyjnym w parku im. Lecha i Marii KaczyńskichMapka. Rzeźba Jasia Rybaka stała wcześniej w innym miejscu, a posąg patrzył na przechodniów z góry.

Jaś Rybak na fontannie w centrum miasta. Dziś jest bardziej ukryty, ale zszedł na ziemię. Jaś Rybak na fontannie w centrum miasta. Dziś jest bardziej ukryty, ale zszedł na ziemię.


Jest też fontanna, która przetrwała do dziś, ale kiedyś żyła pełniejszym życiem w czasach świetności kurortu. Na dawnych pocztówkach widać ją w nieco innym otoczeniu.

Dom Zdrojowy w Sopocie, fontanna po prawej stronie - dziś też tam stoi, w nieco odmienionej formie. 1910 r. Dom Zdrojowy w Sopocie, fontanna po prawej stronie - dziś też tam stoi, w nieco odmienionej formie. 1910 r.


I jeszcze jedna fontanna, która była ozdobą Willi Bergera, dziś nieczynna.

Fontanna, a raczej niegdyś fontanna przed Willą Bergera w Sopocie. Fontanna, a raczej niegdyś fontanna przed Willą Bergera w Sopocie.

Miejsca

Opinie (36)

  • W Parku Oliwskim, od tyłu Pałacu Opatów, kiedyś była czynna ładna fontanna. Dziś nie działa, a szkoda...

    • 5 0

  • a w 39' wszycy niemcy zamienili sie w zombi - i strach bylo wyjsc na ulice.

    • 1 1

  • Co by nie pisać i nie mówić, fontanny są fajne i powinny częściej ubogacać centra miast.

    • 4 2

  • Rowerzyści mają przepisy w du**e

    I wjeżdżają rowerami na molo w Mechelinkach. Czemuż to?

    • 2 3

  • To nie wszystkie fontanny

    Były jeszcze wodotryski przed Bazyliką Mariacką, przed Teatrem Wybrzeże razem z kwietnikiem i na prawo od Złotej Bramy na tym trawniku obok kibla

    • 4 0

  • Kiedyś była fontanna

    na Zaspie przy Pilotów 8. Tam to była zabawa.

    • 1 0

  • nostalgia

    Fontanna z rzeźbą Alfonsa Łosowskiego notabene (ojca muzyka Sławomira Łosowskiego) która znajdowała się przy wielkim młynie. Została chyba przeniesiono koło kościoła św. Mikołaja jeżeli to ta sama fontanna i jeżeli jeszcze się tam znajduje.

    • 0 0

  • Fntanna

    na Żabiance. Krótko była czynna, ciesząc mieszkańców i gołębie. Szkoda, że parafia dba tylko o swoje. A owieczkom? Gest.

    • 0 0

  • Najpiękniejsza fontanna w Gdańsku przy której inne to byle co.

    Tak, tak. Chodzi oczywiście o fontannę zainstalowaną w zbiorniku wodnym vis a vis szpitala Kolejowego. To istne cudo wykwintnego smaku i wrażliwości plastycznej. Zastanawiałem się czy to dzieło Michała Anioła czy samego Leonarda da Vinci ale miejscowi mówią, że to był nasz, gdański hydraulik, który przyjechał dostawczakiem z rurą i ją przykręcił na poziomie lustra wody by sobie posikiwała.

    • 0 0

  • Ta fontanna w Gdyni na Skwerze Kościuszki to wyjątkowe brzydactwo.

    Patrząc na nią z gory to przypomina nawet nieco swastykę. Sami przekonacie się oglądając powyższe video. Pamiętam dobrze też tę poprzednią. Tak czy owak to obydwie wstrętne. Piękny Plac ale fontanna zdecydowanie psuje wszystko.

    • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane