• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Społeczniczka ratowała cmentarz. Musiała przerwać prace

Aleksandra Nietopiel
3 listopada 2023, godz. 07:00 
Opinie (153)

Ewangelicki cmentarz na UjeściskuMapka od ponad roku zarasta i ponownie zaczyna popadać w zapomnienie. Dotychczasowa opiekunka społeczna tego miejsca musiała odłożyć na bok swoje działania. Teren może porządkować, ale prowadzić prac ziemnych już nie. - Na cmentarzu doszło do uszkodzenia kilkunastu drzew - poinformował Gdański Zarząd Dróg i Zieleni.



Czy zdarzyło ci się sprzątać stare, opuszczone groby?

Prawie 130 odkopanych grobów, 3 groby dziecięce i 26 tablic z pełną inskrypcją lub jej fragmentami. Do tego uporządkowana zieleń i regularna pielęgnacja. To namacalny bilans 5-letniej pracy na jedynym zachowanym cmentarzu ewangelickim Wonneberg Friedhof przy ul. Cedrowej Mapkaw Gdańsku.

Wszystkie - z pomocą innych wolontariuszy oraz do czasu także GZDiZ - wykonała Aleksandra Wieliczko, społeczna opiekunka. Prace prowadziła tam wiosną, latem i jesienią, odkopując groby, układając stare płyty nagrobne czy elementy tablic. Nie otrzymywała za to wynagrodzenia, zresztą sama to zaproponowała, zgłaszając się kilka lat temu do GZDiZ. Działała tak do sierpnia 2022 r.

Trzeci dziecięcy grób sprzed lat na cmentarzu Ujeścisko Trzeci dziecięcy grób sprzed lat na cmentarzu Ujeścisko

Dobra współpraca do czasu



Właściwie trudno określić konkretny moment popsucia relacji na linii społeczniczka-urząd. Jak zaznacza pani Aleksandra, po prostu zaczęły się problemy z ustaleniem tego, czy GZDiZ będzie, jak dotychczas, odbierał gromadzone na cmentarzu w czasie prac: ziemię, gruz, liście i gałęzie. Robił to kilka razy w ciągu roku. Do czasu.

- W 2017 r. napisałam maila do GZDiZ, ofiarując bezpłatną pomoc w pielęgnacji cmentarza. Współpraca była bardzo dobra, piękna 5-letnia współpraca. Aż tu nagle zarzucono mi, że ja coś robię źle, niezgodnie z ochroną przyrody. Poinformowano mnie też, że GZDiZ będzie sprzątać cmentarz, co od kwietnia nie zostało zrobione - dodaje.
  • Przez 5 lat prac na cmentarzu udało się odkopać prawie 130 grobów, 3 groby dziecięce i 26 tablic nagrobnych z nazwiskami zmarłych.
  • Cmentarz na Uścisku jest jedynym cmentarzem ewangelickim z zachowanymi nagrobkami w Gdańsku. Według zamysłu miał to być niebiański ogród zatopiony w zieleni i kwiatach z odrestaurowanymi nagrobkami, miejsce pamięci o historii tego miejsca i ludziach, którzy tutaj zostali pochowani.
Zdj. z 27.10.23 r.
  • Cmentarz na Uścisku jest jedynym cmentarzem ewangelickim z zachowanymi nagrobkami w Gdańsku. Według zamysłu miał to być niebiański ogród zatopiony w zieleni i kwiatach z odrestaurowanymi nagrobkami, miejsce pamięci o historii tego miejsca i ludziach, którzy tutaj zostali pochowani.
Zdj. z 27.10.23 r.

Były spotkania i sugestia założenia stowarzyszenia



W międzyczasie odbyły się trzy spotkania w GZDiZ. Pojawiły się sugestie, by pani Aleksandra założyła stowarzyszenie. To miałoby uregulować kwestie dalszego prowadzenia prac w ziemi.

Nie zgodziła się.

- Była współpraca. Liczyłam, że nadal będzie wywożona ziemia, bo wcześniej mnie o tym zapewniano. Więc pracowałam dalej. Gdybym wiedziała, że są jakieś problemy, to przestałabym pracować. Nie wezmę na siebie odpowiedzialności wywożenia góry ziemi nie wiadomo dokąd. Tak się z ludźmi nie postępuje - mówi pani Aleksandra.

Cmentarz potrzebuje gospodarza



Efekt zaprzestania prac na cmentarzu jest widoczny. Zbiera się warstwa ziemi przy nagrobkach, dziko rosnąca trawa sięga kolan, a liście opadające przykryły alejki i groby. Miejscami pojawiają się śmieci.

- Tam inne osoby zaczynają działać na własną rękę. Widzą, że to miejsce nie ma gospodarza. Mnie się to nie podoba - bo te prace nie są zgodne z charterem cmentarza - mówi Wieliczko.
Cmentarz na Uścisku jest jedynym cmentarzem ewangelickim z zachowanymi nagrobkami w Gdańsku. Według zamysłu miał to być niebiański ogród zatopiony w zieleni i kwiatach z odrestaurowanymi nagrobkami, miejsce pamięci o historii tego miejsca i ludziach, którzy tutaj zostali pochowani.
Zdj. z 27.10.23 r.
 Cmentarz na Uścisku jest jedynym cmentarzem ewangelickim z zachowanymi nagrobkami w Gdańsku. Według zamysłu miał to być niebiański ogród zatopiony w zieleni i kwiatach z odrestaurowanymi nagrobkami, miejsce pamięci o historii tego miejsca i ludziach, którzy tutaj zostali pochowani.
Zdj. z 27.10.23 r.

Od początku działalności opiekunki cmentarza założenie było takie, by ewangelicka nekropolia była miejscem zielonym na miarę "niebiańskiego ogrodu". Uratowane i odnowione nagrobki wkomponowane w zieleń i kwiaty.

Ocalić od zapomnienia



Pani Aleksandra przez kilka lat swojej działalności na cmentarzu zjednała sobie wiele osób do pomocy, osoby prywatne, firmy czy wolontariuszy.


- Ludzie zawsze chętnie pomagali. Jeśli to zostanie zablokowane, to przepadnie praca i informacja o tym miejscu. Zgłaszają się wciąż ludzie, szukają tu swoich śladów. Natrafiłam na kolejne informacje np. o tym, kiedy została wyburzona kaplica i w jakich okolicznościach. Odkopane groby i tablice - to wszystko jest do odrestaurowania, wystarczy posklejać. Ale muszę mieć przestrzeń swobody do działania - zaznacza pani Aleksandra.

Wsparcie ewangelików



Panią Aleksandrę od kilku lat w jej działaniach wspierają ewangelicy. W ubiegłą sobotę kilka osób zorganizowało spontaniczną akcję porządkowania cmentarza z liści. Wzięli ze sobą worki, grabie i wspólnymi siłami posprzątali, ile mogli.

- Mam sentyment do tego cmentarza. To ostatnie miejsce, gdzie można upamiętnić zmarłych ewangelików. Od samego początku tu jesteśmy, staramy się, by te groby na dzień pamiątki umarłych wyglądały porządnie - mówi Piotr Dolny z Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego Oddział Sopot -Gdańsk.
  • W sobotę, 28.10, kilka osób w ramach czynu społecznego przyszło na cmentarz, by zgrabić liście i zapalić znicz.
  • W sobotę, 28.10, kilka osób w ramach czynu społecznego przyszło na cmentarz, by zgrabić liście i zapalić znicz.
  • W sobotę, 28.10, kilka osób w ramach czynu społecznego przyszło na cmentarz, by zgrabić liście i zapalić znicz.

- Kiedy 3 lata temu dowiedzieliśmy się o działalności pani Aleksandry, to bardzo nas to poruszyło. Zajęła się cmentarzem, który przed jej działalnością był zwykłym śmietniskiem, a należy do miasta. Mimo ustawienia pamiątkowego pomnika nikt na co dzień nie dbał o to miejsce. Dopiero pani Aleksandra w ramach działalności społecznej zaczęła przywracać ten cmentarz przestrzeni publicznej - mówi Magdalena Sacha z Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego. - Dla nas, ewangelików, również niezwykłym jest fakt, że pani Wieliczko jest z parafii prawosławnej, czyli nie ma żadnych wyznaniowych motywacji, by to robić, to jej absolutnie oddolna działalność - dodaje Sacha.

GZDiZ: doszło do uszkodzenia 14 drzew na cmentarzu



Jak przekazał GZDiZ, teren dawnego cmentarza ewangelickiego od czasu rozpoczęcia współpracy z panią Aleksandrą Wieliczko został włączony w stałe utrzymanie Gdańskiego Zarządu Dróg i Zieleni.

- Pani Aleksandra Wieliczko była informowana o możliwości założenia organizacji pozarządowej, co pozwoli na formalne przekazanie jej w utrzymanie tego terenu, na co nie wyraziła chęci. Podczas wykonywanych prac ziemnych, związanych z odkrywaniem nagrobków na tym obszarze, doszło do uszkodzenia korzeni 14 drzew. W opinii pracowników GZDiZ groziło im przewrócenie - informuje Patryk Rosiński, rzecznik GZDiZ.
Cmentarz na Uścisku jest jedynym cmentarzem ewangelickim z zachowanymi nagrobkami w Gdańsku. Według zamysłu miał to być niebiański ogród zatopiony w zieleni i kwiatach z odrestaurowanymi nagrobkami, miejsce pamięci o historii tego miejsca i ludziach, którzy tutaj zostali pochowani.
Zdj. z 27.10.23 r.
 Cmentarz na Uścisku jest jedynym cmentarzem ewangelickim z zachowanymi nagrobkami w Gdańsku. Według zamysłu miał to być niebiański ogród zatopiony w zieleni i kwiatach z odrestaurowanymi nagrobkami, miejsce pamięci o historii tego miejsca i ludziach, którzy tutaj zostali pochowani.
Zdj. z 27.10.23 r.

Wstrzymanie prac. Co dalej?



Gdański Zarząd Dróg i Zieleni potwierdził, że pracownicy GZDIZ ostatni raz spotkali się ze społeczniczką w kwietniu tego roku.

- Wspólnie ustalono zaprzestanie prowadzenia prac ziemnych celem ochrony drzewostanu. Pani Wieliczko została poinformowana, że do czasu uregulowania przez nią kwestii formalnych nie powinna prowadzić na tym terenie prac ziemnych ingerujących w system korzeniowy drzew, jednak nie było przeciwwskazań, by kontynuowała prace porządkowe i utrzymanie zieleni - dodaje Rosiński.

GZDiZ zadeklarował prowadzenie dalszych prac porządkowych na cmentarzu - chodzi między innymi o koszenie, grabienie jesienne, wywóz zgromadzonej ziemi czy usuwanie przepalonych zniczy.

Dawny cmentarz ewangelicki przy ul. Cedrowej działał w latach 1648-1961. W latach 60. XX wieku został zdewastowany i od tamtego czasu przez lata pokrywały go tony śmieci. Na 2022 r. do Budżetu Obywatelskiego zostały zgłoszone dwa projekty dotyczące tego miejsca. Pierwszy - dzielnicowy - dotyczył ratowania zabytku sztuki cmentarnej, chodziło o jeden z nagrobków. Drugi - z Zielonego Budżetu Obywatelskiego - postulował ogrodzenie cmentarza żywopłotem z bukszpanu.

Miejsca

Opinie (153) 10 zablokowanych

Wszystkie opinie

  • (1)

    Szkoda tego cmentarza.Widać że miastu nie zależy na dawnych mieszkańcach którzy tyle dla niego zrobili,wynosząc Gdańsk na piedestał i perłę północy.

    • 63 12

    • Dobra miejscówka dla deweloperów

      11 tyś za metr minimum

      • 9 0

  • Szpilek (7)

    Ten cmentarz jest zbyteczny i tak bliscy nie odwiedzają grobów .Powinien być zlikwidowany.

    • 13 116

    • (2)

      Ciebie też nikt nie odwiedza.

      • 35 4

      • Szpilek (1)

        Zabrzmiało to jak sygnał aby się do mnie wprosić.

        • 3 16

        • A ja to odebrałem jako sygnal żebyś też się zlikwidował

          • 18 1

    • Wszyscy my na ściance się nie zmieścimy.

      • 2 0

    • sto hejtowi

      a gdzie tolerancja i równość dla wszystkich?

      • 0 0

    • bo tam nie ma ciał, są tylko płyty

      • 0 2

    • Cmentarze rzecz świeta.

      Ciebie ch....,należy skasowac,słoiku.

      • 1 0

  • Co za absurd (2)

    To nie prawda, że miasto nie może współpracować z osobą prywatną. Co za bzdura...

    • 76 0

    • Ulica Tuwima (1)

      jakiś czas temu prywatna osoba dołożyła do nowej nawierzchni, można było? ZDiZ kłamie jak to mówił klasyk cytuję, " jak bura ...."

      • 9 0

      • Jest różnica

        Czy Ty pomożesz miastu finansowo, czy miasto ma pomóc Tobie

        • 3 0

  • Opinia wyróżniona

    To kawałek historii Gdańska. (5)

    Cmentarz powinien być zachowany, należycie odrestaurowany, zabezpieczony i na bieżąco utrzymywany. To kawałek historii Gdańska. Skoro miasto się do tego nie kwapi, to może kościół ewangelicki przejąłby ten teren od miasta? No chyba, że jakiś deweloper już tam planuje osiedle.

    • 254 16

    • To urzędnikom by pasowało- sprzedać deweloperom i mieć z tym spokój. (2)

      • 38 5

      • Ja akurat rozumiem tutaj urzędników, ale rozwiązanie by mogło być lepsze (1)

        Nie byłem i nie widziałem, ale urzędnicy mogą mieć rację, że przy odkopaniu był naruszony lub odsłonięty system korzeniowy drzew. Kto kopał w ziemi ten wie co się robi łopatą, gdy się natrafia na korzeń.
        Natomiast mogło to być wykonane bez świadomości szkodliwości i bez złych intencji, więc urząd mógł zaproponować wsparcie w postaci 5-minutowego przeszkolenia ochotników lub nadzorowania prac, które by były tylko w ustalonych zorganizowanych godzinach. Nie oszukujmy się, ale to nie jest wielki problem, by podzielić się wiedzą i drobnym wsparciem. Wystarczyć chęć i wola jak u tych ochotników.

        • 6 3

        • Specjalnie napisali/powiedzieli że zostały uszkodzone korzenie drzew, jak to sprawdzili ? Na pewno jaki sami odkopywali to uszkodzili i przy okazji polali środkiem chemicznym z rękawa. I najlepiej na wolontariuszy winę zwalić urzędowe nieroby !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

          • 4 0

    • no to płać podatki na ten cmentarz jak tak bardzo chcesz

      • 3 14

    • Kościół Ewangelicki nie ma takich dotacji jak Rydzyk

      • 5 3

  • (2)

    Artykuł bardzo jednostronny. Ale na miejsce nikt nie pojechał

    • 17 12

    • (1)

      a której strony chciałbyś jeszcze zobaczyć? może te powalone drzewa, które rzekomo zostały uszkodzone?.

      • 17 2

      • Albo te wcale nie zniszczone. Proste.

        • 10 0

  • GZDiZ z jego znaną, fachową i wybitną (5)

    dbałością o zieleń, jest na pewno wiarygodny...

    • 80 5

    • Tam pracują wybitni eksperci (2)

      Co robią wszystko dla Gdańska!

      • 14 1

      • szczególnie specjaliści od starych drzew /wiekowa oliwska palma / (1)

        • 13 0

        • nie, nie, nie....

          ...fachowcami od palmy jest biuro rozbudowy miasta Gdańska - następni sprawni inaczej...

          • 1 0

    • Na czele z Dulkiewicz co wycina 100-letnie klony na AL. Zwycięstwa i niszczy 200-letnią palmą w Oliwie

      • 19 0

    • GZDiZ

      ...przecież tam nie pracują fachowcy tylko urzędnicy co to z za biurka wiedzą lepiej - wstyd zabraniać komuś robić coś czego samemu nie chce się robić

      • 3 0

  • (5)

    Gdańscy urzędnicy to jakaś parodia, karykatura. Zarzynają każdą oddolną inicjatywę mieszkańców, której nie da się podpiąć pod LGBT. Pod czyje dyktando?

    • 83 5

    • Ale od LGBT to się odczep (1)

      • 2 6

      • co prawda w oczy kole?

        • 6 0

    • Czyli te wszystkie place zabaw to cicha konspiracja działaczy LGBT? (2)

      • 0 3

      • (1)

        no oni tam przychodzą podglądać dzieci

        • 6 0

        • Dziwnym trafem pracują tam gdzie mają do czynienia z dziećmi.

          • 5 0

  • GZDiZ cenzorem? (8)

    Jak ja uwielbiam gdy kot kręci ogonem! Pani społecznie dba o cmentarz. Zrobiła świetną robotę. Poświęca swój czas, siły i pieniądze na coś co powinno być zadbane i skutecznie utrzymywane przez GZDiZ. Ale jakiemuś pierdzistołkowi to nie pasowało bo pewnie trzeba było podjąć jakąś decyzję i naruszyć spokój swego k...widołka... halo! To jeszcze Gdańsk czy kolejna ostoja pseudo-patrio-nacjonalizmu? Pamiętajmy, że nasze miasto było, jest i będzie domem różnych narodowości, religii itd. Dbajmy o naszą historię, między innymi o takie miejsca! Dbajmy o naszą aktywność obywatelską. GZDiZ nie może stać się cenzorem dla powyższych. Pani Prezydentko Aleksandro! Proszę podjąć odpowiednie decyzje aby taka sytuacja więcej się nie powtórzyła! To jest coś co nie pasuje do Mojego Miasta i wszystkich gdańszczan!

    • 94 4

    • miało być: gdy ogon kręci kotem (2)

      To z tych nerwów...

      • 9 0

      • (1)

        Czyli ślepo ufamy jednej stronie?

        • 0 8

        • Nie

          Jeśli jest inaczej to czekam na reakcję GZDiZ i UM

          • 6 0

    • Dowcipasy są w tym ZDiZ- niech pani założy stowarzyszenie i sama się wszystkim zajmuje. Urzędowe pustaki umysłowe. (2)

      • 22 0

      • UMy i ich pod Urzędy

        chętnie wynajmują innych do obróbki tego, do czego sami są niezdolni lub leniwi.

        • 6 0

      • a za wszystko wziąć odpowiedzialność?

        tak była współpraca ale odpowiedzialność za terenie była po stronie GZDiZ

        • 0 3

    • jaka

      prezy dętka takie zarządzanie

      • 8 0

    • ...no bo przecież...

      ...to atrakcyjny teren dla deweloperów. W parku Oliwskim wybudowali to i na cmentarzu mogą - a pewnie i na nie jednym już stawiali - tylko roboty ziemne trza nocą robić.

      • 0 0

  • A co na to też Aleksandra tylko Dulkiewicz??? (8)

    • 48 6

    • Panna Prezydentka

      jak zwykle nic

      • 24 4

    • Jak nie można uroczyście przeciąć wstęgi i nie będzie festynu to nie jest tym zainteresowana. (1)

      • 23 5

      • a najlepiej żeby zasypać to piaskiem z plaży i rozstawić leżaki za milin monet z kasy miasta

        • 13 0

    • Prezydentka? (1)

      Zakłada Park Południowy ale tam już rosną drzewa i zanim się zorientują to będzie las który wytną bo park trzeba zrobić..

      • 17 1

      • Głupota

        Jej urzędu. Jeszcze raz niech się przespaceruje ulicą Srebrną i zobaczy jak dziki zrekultywowały tereny zielone przy przystanku Szmaragdowa. Szkoda wyrzucać kasę na to, co za chwilę będzie zniszczone.

        • 4 1

    • Powie że to wina PiS bo nie daje kasy

      • 14 3

    • Jak by Pani Aleksandra była z LGBT i rozwiesiła by tam flagi z tęczą to Pani Aleksandra D. zaraz by przyjechała zrobić sobie zdjęcie i reportaż do tv jak to współpracuje z poddanymi.

      • 14 0

    • Czas na zmiany.

      Ona to wszystko wali,tylko stołek się liczy,bo to też słoiczka.

      • 0 0

  • ZDiZ i wszystko jasne

    jedyne co wychodzi im najlepiej to nękanie , gnębienie.

    • 46 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane