• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Spór o rury na klatce schodowej. "Mieszkanie będzie wyglądać jak hala garażowa"

Maciej Korolczuk
9 marca 2023 (artykuł sprzed 1 roku) 
Opinie (409)
Mieszkańcom nie podoba się nie tylko technologia wykonania, a więc m.in. przewiercone stropy, ale też mają wątpliwości dotyczące braku pozwolenia na budowę czy braku konsultacji przed przystąpieniem do modernizacji. Mieszkańcom nie podoba się nie tylko technologia wykonania, a więc m.in. przewiercone stropy, ale też mają wątpliwości dotyczące braku pozwolenia na budowę czy braku konsultacji przed przystąpieniem do modernizacji.

Część mieszkańców wieżowca na Stogach nie chce zgodzić się na wymianę rur z ciepłą i zimną wodą w swoim budynku. Gdańska Spółdzielnia Mieszkaniowa zleciła wykonanie nowych pionów na klatce schodowej. - Rury mają być doprowadzone do naszych kuchni i łazienek przez całe mieszkanie, dewastując je i zamieniając w halę garażową - mówi nasz czytelnik. Spółdzielnia tłumaczy, że innego sposobu na przeprowadzenie prac nie ma.



Pan Piotr (imię zmienione na prośbę czytelnika) mieszka w bloku przy ul. StryjewskiegoMapka na Stogach w Gdańsku. To dziesięciopiętrowy wieżowiec stojący w pobliżu skrzyżowania z ul. Nowotną. Od kilku tygodni w budynku trwa wymiana wewnętrznej instalacji ciepłej i zimnej wody. Modernizacja polega na wykonaniu nowych pionów.

I pewnie inwestycja spotkałaby się z pełnym zrozumieniem mieszkańców, gdyby nie fakt, że nowe rury zainstalowano na ścianach klatek schodowych. Od nich, także po ścianach, ale już mieszkań, pobiegną rury do kuchni i łazienek.

- W naszym przypadku to oznacza, że rura z klatki schodowej musiałaby być doprowadzona przez ścianę do przedpokoju, gdzie mamy zabudowaną szafę. Następnie cała instalacja wiłaby się po całym mieszkaniu do kuchni i łazienki. To kompletny absurd i dewastacja naszych mieszkań - irytuje się nasz czytelnik.


Po wymianie rur "mieszkanie jak hala garażowa"



W podobnej sytuacji oprócz pana Piotra jest wielu jego sąsiadów. Część z nich na instalację nowych pionów już się zgodziła, pozostali - nie wpuścili ekip remontowych do mieszkań, domagając się ekspertyzy potwierdzającej zasadność prac, a także projektu budowlanego.

- Żadnego z tych dokumentów nie otrzymaliśmy - mówi pan Piotr. - Od ekipy wykonującej pracę usłyszałem, że nowa instalacja jest konieczna, że to jedyny sposób, by ją wykonać, a to przecież ostatecznie podniesie wartość naszych mieszkań. Absolutnie się z tym nie zgadzam i nie zamierzam odpuścić. Nie pozwolę, by mieszkanie wyglądało jak hala garażowa.
  • Mieszkańcy wskazują, że rury przeciągnięte przez całe mieszkanie nie tylko negatywnie wpłyną na estetykę, ale też będą się pocić, a wszelkie usterki i naprawy będą leżeć po stronie właścicieli mieszkań.
  • Mieszkańcy wskazują, że rury przeciągnięte przez całe mieszkanie nie tylko negatywnie wpłyną na estetykę, ale też będą się pocić, a wszelkie usterki i naprawy będą leżeć po stronie właścicieli mieszkań.
  • Mieszkańcy wskazują, że rury przeciągnięte przez całe mieszkanie nie tylko negatywnie wpłyną na estetykę, ale też będą się pocić, a wszelkie usterki i naprawy będą leżeć po stronie właścicieli mieszkań.
  • Mieszkańcy wskazują, że rury przeciągnięte przez całe mieszkanie nie tylko negatywnie wpłyną na estetykę, ale też będą się pocić, a wszelkie usterki i naprawy będą leżeć po stronie właścicieli mieszkań.

Rury będą się pocić?



Zdaniem naszego rozmówcy wykonanie nowych pionów na klatce i doprowadzenie rur do mieszkań sprawi mieszkańcom więcej szkód niż korzyści. Poza względami estetycznymi istnieje ryzyko, że rury będą się "pocić". Ponadto spółdzielnia odpowiada za infrastrukturę doprowadzoną tylko do wodomierza, znajdującego się na klatce schodowej.

SM Przymorze. Rura z gazem pod sufitem w pokoju SM Przymorze. Rura z gazem pod sufitem w pokoju

- Za każdy przeciek czy awarię rury poprowadzonej w mieszkaniu odpowiada już właściciel mieszkania - mówi pan Piotr. - Sprawa samowoli budowlanej, bo prawdopodobnie właśnie z tym mamy do czynienia, została zgłoszona do nadzoru budowlanego. Wykonawca, aby poprowadzić rury między piętrami, przebił się przez wszystkie stropy. Dziury wypełniono pianką montażową, co fatalnie wygląda i jest niezgodne z przepisami przeciwpożarowymi. Gdy wskazaliśmy, że z rur poprowadzonych przez mieszkanie może kapać woda, usłyszeliśmy, że mogą nam je powiesić w otulinie! Tego typu modernizacje w XXI wieku według wszelkich prawideł prowadzi się w dotychczasowych szachtach, a nie po ścianach i sufitach w mieszkaniu. W dodatku nikt z nami tego nie konsultował, nie było w tej sprawie żadnego spotkania i rozmowy z mieszkańcami.

Spółdzielnia: prace poprzedzono ekspertyzą i projektem



Budynek przy ul. Stryjewskiego znajduje się w zasobach Gdańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Zwróciliśmy się do zarządu spółdzielni z prośbą o odniesienie się do obaw mieszkańców.

Jak wyjaśnia w przesłanym nam piśmie prezes Wiesław Kucharczyk oraz jego zastępca Tomasz Młot, decyzja o wymianie pionów zapadła po tym, jak w sierpniu ubiegłego roku spółdzielnia zleciła wykonanie przeglądu stanu technicznego instalacji ciepłej i zimnej wody.

5 zł bonifikaty za 39 dni przerwy w działaniu windy 5 zł bonifikaty za 39 dni przerwy w działaniu windy

- Ekspertyza wykazała wielokrotne, punktowe naprawy instalacji wodnej oraz znaczny stopień skorodowania i zawilgoceń instalacji na całej jej długości. Stan techniczny instalacji wodnej oceniono na zły i awaryjny oraz zlecono wymianę przewodów na całej długości - napisali w przesłanym oświadczeniu.
Spółdzielnia wykazuje też, że poza ekspertyzą wykonano też dokumentację projektową wymiany instalacji. Zlecono ją w listopadzie 2022 r. i - jak zapewniają władze spółdzielni - projekt został opracowany przez osobę z uprawnieniami budowlanymi.

- Instalacje zostaną obudowane szachtem z podejściem indywidualnym do każdego lokalu, montażem wodomierza i zaworu odcinającego. Takie rozwiązanie jest powszechnie stosowane w wielorodzinnych budynkach mieszkalnych, gdyż w przypadku awarii istnieje możliwość zakręcenia wody i odłączenia pojedynczego lokalu, a nie - jak w przypadku dotychczasowego rozwiązania - całego pionu mieszkań - wskazuje spółdzielnia.
  • Mieszkańcom nie podoba się nie tylko technologia wykonania, a więc m.in. przewiercone stropy, ale też mają wątpliwości dotyczące braku pozwolenia na budowę czy braku konsultacji przed przystąpieniem do modernizacji.
  • Mieszkańcom nie podoba się nie tylko technologia wykonania, a więc m.in. przewiercone stropy, ale też mają wątpliwości dotyczące braku pozwolenia na budowę czy braku konsultacji przed przystąpieniem do modernizacji.
  • Mieszkańcom nie podoba się nie tylko technologia wykonania, a więc m.in. przewiercone stropy, ale też mają wątpliwości dotyczące braku pozwolenia na budowę czy braku konsultacji przed przystąpieniem do modernizacji.

"Nie zauważyliśmy negatywnych skutków estetycznych"



Jednocześnie władze GSM przekonują, że każdorazowo przebieg trasy jest ustalany z właścicielem mieszkania, a sam montaż instalacji odbywa się natynkowo, bez wykuwania bruzd w ścianach. Inwazyjność rozwiązania ma minimalizować także rozmiar rur, których średnice wynoszą 16 mm.

- W dotychczas wykonanych budynkach nie zauważyliśmy negatywnych skutków estetycznych - przekonują przedstawiciele spółdzielni, wskazując, że w mieszkaniach jeszcze przed realizowaną wymianą pionów znajdowały się przecież rury gazowe, kanalizacyjne, centralnego ogrzewania czy wody.

Spółdzielnia: inaczej się nie dało



Dlaczego spółdzielnia nie zdecydowała się na wymianę pionów w dotychczasowych szachtach? Jak czytamy w odpowiedzi, taka realizacja byłaby niemożliwa do zrealizowania z co najmniej kilku względów.

Wiele pionów jest zabetonowanych lub zabudowanych trwałymi płytkami lub meblami. Ponadto - zdaniem spółdzielni - znaczna liczba mieszkań jest wynajęta, co znacząco utrudnia do nich dostęp, a w praktyce uniemożliwia zsynchronizowanie terminu prac wykonawcy w lokalu, co znacząco wydłuża wyłączenie wody na czas prowadzonych prac.

- Należy nadmienić, że brak wykonania robót w jakimkolwiek z mieszkań uniemożliwia wymianę pionów instalacyjnych na całej wysokości - dodają władze spółdzielni.
W praktyce prace i tak stanęły, bo część mieszkańców - w tym pan Piotr - nie wpuściła wykonawcy do swoich mieszkań.

Spór najprawdopodobniej będzie musiał rozstrzygnąć sąd.

Nowe rury na Stogach (64 opinie)

Tak będziecie mieli na Stogach po wymianie rur.
Tak będziecie mieli na Stogach po wymianie rur.

Miejsca

Opinie (409) ponad 10 zablokowanych

  • koszmar. jak można ludziom tak dewastować mieszkania? to jest ruski styl. (6)

    • 211 9

    • to był ruski styl budowania (1)

      teraz chcą wymienić rury i poprowadzić klatką - tak jak w nowoczesnym budownictwie. Muszą jakoś podłączyć to do mieszkań.

      • 11 40

      • Rozpedz sie i uderz glowa w sciane, dobrze ci to zrobi, moze zaczniesz myslec

        • 13 3

    • piony powinny byc zrobione na zewnatrz (1)

      • 5 1

      • Na zewnątrz budynku czy mieszkania ?

        • 4 3

    • a w rosji kiedykolwiek byles? czy tylko "rambo" ogladales?

      • 6 7

    • Dewastować? Puknij się w głowę, histeryku!

      • 0 5

  • Alternatywy 4 serio to jest aż niewiarygodne ze ktoś wyraził na to zgodę..

    • 163 5

  • Elegancko, będą mogli przypiąć do nich rowery. (5)

    Lepiej tak niż na klatce schodowej.

    • 81 11

    • to sa zdjecia z klatki schodowej. nie ma ani jednego z wnetrza (2)

      • 13 0

      • bo ludzie wstydza sie, rur idacych po scianach po caym mieszkaniu,

        • 2 0

      • widzę że brak ci wyobraźni

        no cóż - tacy też żyją :)

        • 1 0

    • Te rury nie są metalowe

      Jak ktoś będzie chciał ukraść rower to urwie razem z pionem i zaleje wszystkich. To samo np po jednym konkretnym uderzeniu czymś ostrym i metalowym. Bałbym się mieszkać przy czymś takim. Taki pion leci u nas pomiędzy mieszkaniami, a nie na klatce gdzie łażą różne typy

      • 7 0

    • jak piszesz legancko - no jak?

      • 1 0

  • te rowery to co tam robią?? (12)

    • 72 16

    • Stoją. Cieszę się, że pomogłem (5)

      • 23 18

      • co na to przepisy ppoż? (3)

        • 27 3

        • na temat tych roweró na zdjeciu nie wypowiedzialy się.

          • 14 3

        • to pewnie rowery jakiegoś aktywisty

          oni z rowerami są ponad prawem

          • 20 1

        • Przepisy ppoz poinformowaly, ze w obecnej sytuacji nie sa w stanie przekazac danych dotyczacych szczególów.

          Powolano sie na obostrzenia informacyjne wynikajace z wprowadzenia trzeciego stopnia alarmowego CRP na calym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz Zarzadzenia nr 19 z dnia 24 lutego 2023 r.
          w sprawie wprowadzenia drugiego stopnia alarmowego (2. stopien BRAVO) na calym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

          • 10 0

      • A co na to przepisy ppoż.?

        • 0 0

    • blokują ścieżkę ewakuacji w przypadku pożaru (1)

      pomogłem?

      • 23 5

      • nie mogą

        bo nie ma ścieżki, jest droga :)

        • 0 0

    • Rurarze na nich do roboty przyjechały

      • 5 0

    • (1)

      Pewnie mieszka tam jakis aktywista, który nienawidzi blachosmrodów. A ze nie ma gdzie trzymac to trzyma na klatce. Przyklad jak by wygladaly nasze klatki schodowe gdyby nagle wszyscy sie na jowejki przerzucili. Brakuje tylko jowejka cargo i elektrycznego.

      • 7 1

      • elektryczny przynajmniej dobrze się pali :)

        • 0 0

    • czekają na polecenie ewakuacji

      • 0 0

  • (6)

    A dlaczego nie wymienią rur w miejscu starego pionu?

    • 126 5

    • (1)

      Bo tez ludzie nie chca wpuscic ekipy aby rozwalali sciany i sufity

      • 15 30

      • U mnie na osiedlu wymieniali piony i niczego nie kuli.

        • 11 0

    • Jest napisane w artykule, leniuszku

      • 23 3

    • Tym samym przerzucą odpowiedzialność za naprawy na mieszkańca (bo w jego mieszkaniu jest rura) (2)

      • 22 3

      • Ale tak jest ze odpowiedzialność właściciela zaczyna się od licznika.

        • 16 1

      • Nieważne, że rura jest w mieszkaniu.

        Jeśli jest pionem to naprawa jest sprawą właściciela/zarządcy budynku.

        • 8 1

  • współczuję (13)

    Bez urazy, ale technologia i sposób przeprowadzenia tego remontu wygląda jak w kraju 3ciego świata :/

    • 235 5

    • tak jak całe te betonowe bloki (8)

      a technologii innej się chyba nie dało bez dewastowania każdemu łazienki

      • 11 22

      • (1)

        Lazienki ? a co a łazienka do pionu ? w pione wymieniaja rury i podłaczają pod istniejace w lokalu. Tylko nie na stogach. Tam jest inaczej.

        • 26 6

        • A potem się okazuje, że właściciela jednego lokalu w pionie nie ma i nie można się z nim skontaktować, albo ktoś sobie pion zabudował mebelkami, których nie da ruszyć i... na trojmiasto.pl pojawia się płaczliwy artykuł, że mieszkańcy od miesiąca nie mają wody!

          • 5 8

      • Jakiej dewastacji? (4)

        Z reguły w łazience i w kuchni powinien być zachowany dostęp do pionu, np w szafce pod umywalką. Gdy przeprowadzamy remont należy to uwzględnić, np pozostawić otwór który zasłaniamy wklejoną płytą gipsową etc.

        Jeśli ktoś sobie wszystko zabudował to ma problem.

        • 32 1

        • a jak sie przewiercisz przez strop/podłoge by nowe rury pociagnac bez wyłacznia na 6mc wszystkim wody? (2)

          • 8 11

          • Co? (1)

            Normalnie, wyłącza się wodę, w każdym mieszkaniu odkręca się główną rurę od przyłącza i wsadza się nowe. Od tego są piony techniczne i wejścia do nich.

            W wypadku rur od centralnego ogrzewania problem jest jeszcze mniejszy. Spuszczasz wodę, tniesz i wyciągasz z każdego mieszkania itd.

            Przebicie się przez strop to żaden kłopot. często wystarczą istniejące otwory.

            • 23 5

            • Buahahahaha!!! Co za bzdury!

              • 0 1

        • Lepiej zdemontować jedna szafkę w kuchni czy łazience

          Niż mieć takie dekoracje na klatce i w mieszkaniu.

          • 15 0

      • ci co plusuja to reprezentuja obecny poziom wyksztalcenia inzynieryjnego? co ma lazienka do pionu? hahaha

        • 8 1

    • Ktoś to zaprojektował, ktoś inny się na to zgodził.

      Ten kto to wykonywał nie miał nic do gadania.

      • 9 1

    • O, widzę mamy eksperta! Powiedz nam, ekspercie, jak to się robi Na Zachodzie? (2)

      • 2 2

      • w traktach instalacyjnych (1)

        Po prostu...

        • 4 1

        • A gdzie one są tam na Zachodzie napisz jeszcze.

          Bo na pewno nie tak jak w Wolsce made by PRL.

          • 1 0

  • pewnie połowa nie płaci czynszu a chcieliby marmury na podłogach i ścianach (3)

    nie podoba się to weź kredyt, zmień pracę i mieszkanie

    • 21 154

    • Popadasz w skrajność, aby dopiec? Kto mówi o marmurach? Po prostu rurach schowanych w ścianę

      (tam gdzie były przez lata)

      • 30 0

    • A ty płacisz?

      Bo każdy sądzi "po sobie" :D

      • 0 1

    • Płacimy jestem mieszkańcem tego przybytku... Budynek nie ma długów

      Aaa

      • 0 0

  • przepraszam a gdzie mieli puścić rury? w domach?? (8)

    • 13 114

    • A gdzie rury były dotychczas? (6)

      To właśnie tam powinny być nowe. Tak to zrobiono w wielu innych spółdzielniach.

      • 73 4

      • i każdmu rozwalano toaletę? Do tych rur trzeba się dostać (5)

        • 10 34

        • tak

          • 27 0

        • no tak. a czy jak im doprowadzą rury przez pokój to będize ładniej i nie trzeba będzie robić remontu ? I tak trzeba i tak, ja rozwaliłem ścianę aby mieli dostęp i potem naprawiłem. Ty możesz wynająć ekipę remontową. Ogarną to w popołudnie. Tak, to koszty. Ale naprawa tego co używasz zawsze kosztuje. Wszystko sie zużywa i wymaga naprawy.

          • 27 1

        • u mnie puszczono nowy pion w kominie spalinowym po piecach gazowych (1)

          widzę w łazience tylko pół metra rury która wpina się w miejsce gdzie był podłączony junkers

          pion zrobiony jednego dnia, wieczorem już ciepła woda

          • 11 1

          • To jest zupełnie inna sytuacja.

            Tam była już ciepła woda, a nie Junkersy

            • 4 0

        • Bzdura.

          W wielu spółdzielniach tak robiono i nikomu nic nie rozewalano. Kwestia techniki i firmy . A tutaj mamy przykład firmy szwagier i spółka.

          • 16 1

    • W pionach...

      • 4 0

  • Czy podobny problem występuje w innych spółdzielniach? (12)

    • 64 4

    • Tak występował

      Remont został zrobiony, mimo histerii ludzi i jest ok. Po prostu niektórzy starsi nie wyobrażaja sobie naruszenia status quo i ma być "tak jak było", ale stan techniczny budynków wymusza duże remonty. Już dawno w nowych budynkach developerzy budują zewnętrzne szachty a nie w mieszkaniach, lepsza dostępność

      • 20 21

    • (4)

      u nas wymieniali, w starych szachtach i jakoś się dało.

      • 69 0

      • a ile pięter ma budynek i gdzie szafty sa ? Z którego roku budynek i w jakiej technologi? (3)

        • 6 10

        • (2)

          10 pięter, cała Żabianka i Suchanino tak były wymieniane.

          • 30 0

          • (1)

            przymorze również

            • 17 0

            • Nowy Port również, 11 pięter (falowiec) wszystko w starych otworach.

              • 12 0

    • (2)

      W naszej spółdzielni to My lokatorzy wymusiliśmy remont instalacji zimnej i montaż ciepłej wody. Przedstawiciele spółdzielni gadali to samo co ci z tej nieszczęsnej spółdzielni na Stogach, że wszyscy ludzie się nie zgodzą, że nie da się wszystkich z danego pionu zmobilizować by poświęcili jeden dzień na remont. Jednak wbrew opinii spółdzielni jakoś się dało. Mimo iż spora część mieszkań jest wynajmowana. Nową instalację pociągnięto w kominie od spalin piecyków gazowych, które automatycznie zostały zlikwidowane. Po modernizacji w łazience nie ma najmniejszego śladu. Jak się chce to można, tylko trzeba ich dobrze przycisnąć, bo to w większości nieroby są na ciepłych posadkach.

      • 56 1

      • (1)

        czyli nie w starych szaftach a kominie zrobili. Czy wy macie pojecie ze szafty miedzy pietrami maja przegrody betonowe.
        szafty to nie kominy gdzie swobodnie od piwnicy do dach bez przeszkód mona rurę puscić

        • 6 14

        • Szachty

          Nie szafty

          • 16 0

    • Z reguły to nie jest duży problem. (1)

      Bo nową instalację prowadzi się istniejącym pionem technicznym, zastępują się starą. Zdarza się, że ludzie marudzą, ale jasno jest powiedziane w regulaminie, że do pionu technicznego dostęp musi być.

      Jeśli ktoś sobie go zabudował i oblepił kaflami to ma większy problem, ale to już czyjaś wina.

      Natomiast puszczanie instalacji przez całe mieszkanie to skrajna głupota, bym w życiu się na to nie zgodził i odwiedził spółdzielnie by ustalic kto wpadł na taki pomysł. Najlepiej razem z sąsiadami i taczką.

      • 49 0

      • dokładnie też bym nie pozwolił na taki remont

        Jak wodę zakręcą to sąsiad sam się zgłosi. Jak wynajmuje to z tego co wiem brak wody daje najemcy prawo natychmiastowego rozwiązania umowy. Pieniążków szkoda to szybko się zpionizuje taki niesforny wynajmujący. To wina nieudolnego zarządu spółdzielni.

        • 10 0

    • nie. w falowcach normalnie stare wyciągają i wkładają w te same miejsce nowe

      • 17 0

  • Pomysły rodem z 3 świata. (11)

    Rury powinny być wymienione w starych szachtach . Co to znaczy że mieszkania są wynajmowane i nie można zgrać terminów?

    • 184 8

    • Tu jest rzeczywiście problem z mieszkaniami na wynajem i pustymi (2)

      Wystarczy nieobecność jednego mieszkańca i praca stoi w całym pionie ( gdy dojście do pionu jest tylko od środka mieszkania ) dlatego stawiają zewnętrzne piony i odcinają zaworami odgałęzienia poziome. Taki był projekt bloku że pretensje 50 lat do tyłu należy zgłaszac.

      • 11 14

      • 50 lat temu (1)

        Bo teraz te bloki z lat 50-tych XX w są już zamortyzowane. One miały służyć max 60 lat

        • 3 2

        • I co w związku z tym... ?

          W Gdańsku jest zamieszkanych wiele kamienic XIX w. Są doprowadzone media, instalacje czasem ogrzewanie zbiorcze.

          • 6 0

    • To, że mieszkanie jest wynajmowane to nie problem. (6)

      Spółdzielnia może wymusić dostęp do lokalu. Można też w razie awarii wejść z asystą Policji - oczywiście na koszt właściciela.

      Prosta sprawa, puścić instalację w pionach technicznych, a jeśli ktoś nie odpowiada, nie reaguje na ponaglenia wejść do lokalu w asyście i przeprowadzić modernizację.

      • 23 3

      • Piony są wewnątrz mieszkań, nowe regulacje wymuszają liczniki na zewnątrz mieszkań (2)

        rozumiesz problem?

        • 5 12

        • Teraz są z odczytem zdalnym. Przespałeś technologię. (1)

          • 17 1

          • Nie zrozumiałeś tematu.

            Chodzi głównie o możliwość odłączenia wody w jednym mieszkaniu a nie cały pion.

            • 2 5

      • Już widzę że zgadzasz się (1)

        Kłuć kafelki w swojej łazience bo rury będą wymieniać .

        • 2 18

        • Jasne, wolę przekuć całe mieszkanie.

          • 8 1

      • Ty chyba nie wiesz że tu jest Polska

        I takie wejście do lokalu z asystą policji trwało by pewnie miesiąc w tym czasie wszyscy bez wody i TVN 24 na klatce.

        • 1 0

    • A przeglądy wymagane prawem?

      • 5 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane