Wkrótce w tym miejscu stanie duży sklep H&M w ramach budowy centrum handlowo-usługowego Forum Gdańsk. Jednak ponad 120 lat temu na Targu Rakowym mieściła się pierwsza elektrownia dla tramwajów w Gdańsku. Jej relikty odkryli podczas badań archeolodzy.
Półtora miesiąca temu z terenu Targu Siennego i Rakowego , zeszli definitywnie archeolodzy, którzy badali ten obszar pod budowane tam obecnie centrum Forum Gdańsk. Wiedzieli oni, że obok budynku, w którym jeszcze kilka lat temu działały siostry Elżbietanki, a w pobliżu dyrekcji Poczty Polskiej, w 1896 roku powstała pierwsza elektrownia w Gdańsku. Zbudowano ją głównie dla wprowadzanych w mieście tramwajów elektrycznych, które wyparły tramwaje konne.
- Decyzje o budowie elektrowni na Targu Rakowym podjęto w 1894, a oddano ją uroczyście do użytku dwa lata później. Posiadała ona komin i chłodnie kominową o wysokości ponad 20 m. Nie ma w archiwach dokumentów, które w całej okazałości pokazałyby ten obiekt, jedyne to zdjęcia z pocztówek z okolicy, na których widać kominy - opowiadała archeolog Marta Wołyńska na prezentacji w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego, przy ulicy Mariackiej w Gdańsku. Od kilku lat pracowała ona przy wykopaliskach na terenie Forum Gdańsk dla firmy Dantiscum. Uruchomiona w 1898 roku, przez berlińską firmę Siemens & Halske, miejska elektrownia parowa na Ołowiance, w której obecnie mieści się Filharmonia Bałtycka, dostarczała najpierw energię mieszkańcom i przemysłowi. Tramwaje zaczęła zasilać dopiero od 1924 roku.
- By mogły powstawać nowe trasy tramwajów, w 1899 w Nowym Porcie przy ul. Władysława IV uruchomiono kolejną elektrownię dla tramwajów. Prąd, który był uzyskiwany w obu elektrowniach [w Nowym Porcie i na Targu Rakowym - red.], był także sprzedawany do gospodarstw domowych i zasilał fabryki. Jednak na początku XX wieku okazało się, że są mało wydajne. I podpięto sieć tramwajową do elektrowni miejskiej - wyjaśniała archeolog. Na terenie Targu Rakowego po dawnej elektrowni odkryto czworokątne pozostałości po budynku, resztki chłodni kominowej, betonową posadzkę czy studzienki.
- Obiekt był zbudowany z cegły maszynowej. Na fundamencie filarowo-łękowym w obrębie budynku były też stopy fundamentowe. Większe z nich były związane z wyposażeniem i z parkiem maszynowym elektrowni. Była ona położona nad kanałem Raduni i znajdowały się tam dwie pompy doprowadzające wodę z kanału. Oprócz tego znajdowały się tam trzy kotły parowe i sześć generatorów prądotwórczych. Były też pozostałości miału węglowego, który był dowożony z Młynisk torami tramwajowymi - wyjaśniała Wołyńska. Jak czytamy w książce "Tramwajem przez Gdańsk" autorstwa Sebastiana Zomkowskiego, pompy z kanału Raduni miały łączną wydajność poboru wody na poziomie 14,4 tys. m sześc. na godzinę, pobierały wodę do trzech kotłów wodnorurkowych zasilających sześć generatorów prądu o łącznej mocy 432 kW.
"Władze miejskie wymagały od spółki instalacji tylko takich prądnic, których praca nie zakłócałaby transmisji sygnałów w przewodach telegraficznych i telefonicznych, a napięcie prądu w przewodach jezdnych nie mogło przekroczyć 500 V" - opisuje Zomkowski.
Pierwsze regularne połączenia tramwajów elektrycznych w Gdańsku rozpoczęły się 12 sierpnia 1896 roku na trasach z Targu Siennego do Oruni i z Nowych Ogrodów do Emaus. Podczas uroczystości otwarcia elektrowni i uruchomiania tramwajów elektrycznych, nad wejściem do centrali - tak nazywano wówczas elektrownię - figurowała kompozycja liter AEG wykonana z kwiatów. To właśnie ta firma z Berlina w 1894 r. wykupiła przedsiębiorstwo Danziger Strassen Eisenbahn i zapoczątkowało elektryfikację sieci tramwajowej.
Archeolodzy pozostałości elektrowni udokumentowali, zostały one już rozebrane. Obecnie budowany jest tam, w ramach Forum Gdańsk, budynek dla sieci odzieżowej marki H&M. Na tym obszarze odkryto znacznie więcej tajemnic, m.in. piwnice dawnego senatu, pozostałości kościoła św. Gertrudy czy ponad tysiąc różnych przedmiotów, w tym biżuterię.
stanie duży sklep H&M w ramach budowy centrum handlowo-usługowego Forum Gdańsk. Jednak ponad 120 lat temu na Targu Rakowym mieściła się pierwsza elektrownia dla tramwajów w Gdańsku. Jej relikty odkryli podczas badań archeolodzy.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
