Wpięcie trasy tramwajowej z Piecek-Migowa do Wrzeszcza przez ul. Bohaterów Getta Warszawskiego wzbudza kontrowersje wśród jej mieszkańców. Słyszane są głosy, że tramwaj oznaczać będzie śmierć ulicy i wiekowych, pięknie zdobionych kamienic. Postanowiliśmy przyjrzeć się tej sprawie oraz zaproponować działania, które mogą pogodzić dążenie władz miasta do zapewnienia sprawnej komunikacji miejskiej i mieszkańców chcących zachować urok swojej ulicy - piszą członkowie Pomorskiego Stowarzyszenia Sympatyków Transportu Miejskiego.
Świat pokazuje, że tramwaj może być przyjaznym środkiem transportu dla wszystkich - zarówno pasażerów, jak i jego sąsiadów. Na początek pragniemy przedstawić kilka wybranych przykładów pokazujących symbiozę tramwaju z gęstą zabudową.
Tramwaj wśród miejskiej zabudowy - da radę to zrobić
Ulica Wybickiego w Grudziądzu jest przykładem poprowadzenia ruchu tramwajowego w towarzystwie historycznych budynków i wbrew pozorom nie jest to element miejskiej "starówki". Piękne zdobione pierzeje, ustawione dość blisko siebie, a pośrodku trasa tramwajowa obsługiwana dość wiekowym taborem.
Mimo to wśród mieszkańców nie słychać głosów oburzenia, a ulica jest w pełni funkcjonalnym miejscem tętniącym życiem. Znaleźć tam można sklepiki, stragany i produkty lokalne - całość stanowi niezwykle klimatyczne miejsce.
Tramwaj nadaje ulicy miejski charakter, jednocześnie w pełni komponując się z działalnością mieszkańców i dawnymi budynkami.
Podobnie rzecz ma się we francuskim Montpellier. Tramwaj wijący się powoli wśród bogatej architektury i zieleni uzupełnia charakter mieszkalnego deptaka. Pełno tutaj działalności gastronomicznej i towarzyszących ogródków letnich.
Montpellier pokochało tramwaje stosunkowo niedawno - sieć zaczęto budować w 2000 roku i wciąż intensywnie stawia się na jej rozrost. Linie kursują z wysoką częstotliwością, a niegdyś zakorkowane ulice centrum zamieniły się w odwiedzane tłumnie deptaki z tramwajem w roli głównej.
Przykładów nie trzeba jednak szukać daleko. Ulice Strajku Dokerów, Oliwska, Rybołowców, Władysława IV i Wolności w Nowym Porcie to przykład z naszego rodzimego gdańskiego podwórka. Tramwaje jeżdżą tu w zasadzie "od zawsze", frekwencja dopisuje, a narzekań nie słychać.
Wieloletnie przyzwyczajenie i dobra oferta połączeń tramwajowych sprawiły, że głosy krytyczne są praktycznie niezauważalne.
Obawy mieszkańców ul. Bohaterów Getta Warszawskiego są zrozumiałe
Rozumiemy jednak obawy mieszkańców ulicy Bohaterów Getta Warszawskiego i lęk przed nowym środkiem transportu pod ich oknami. Prawdopodobnie pochodzi on z upowszechnianych stereotypów, że tramwaj jest brzydki, głośny, nie daje ludziom spać i zrzuca szklanki z półek.
Co wpływa na taki obraz tramwaju w oczach mieszkańców? Jak temu zaradzić i sprawić, żeby z tramwaju czerpać maksymalnie wiele korzyści?
Najważniejsze negatywne czynniki wymieniane w dyskusjach o możliwościach budowy tramwaju na BGW
mam nadzieję, że tak, ponieważ brzmią rozsądnie
37%
tak, o ile miasto rzeczywiście zaproponuje taki pakiet dla nich
14%
trudno powiedzieć, od obietnic do realizacji droga jest daleka
20%
nie wiem, czy miasto powinno tyle wydać na udobruchanie mieszkańców jednej ulicy
9%
nie, oni protestują dla samego protestowania
20%
Pierwszym z nich jest głośność przejazdu przez długie proste odcinki. Na małej przestrzeni między kamienicami dźwięki generowane przez przejeżdżający tramwaj kumulują się, przez co wydaje się być głośniejszy niż na otwartej przestrzeni.
Aby nie generować zbyt dużego natężenia hałasu, a jednocześnie zapewnić bezpieczeństwo ruchu ulicznego, warto rozważyć ograniczenie dopuszczalnej prędkości na odcinku ulicy Boh. Getta Warszawskiego. Tramwaj jadący powoli wytwarza mniejszy szum silników trakcyjnych, a wolniej toczące się koła przekazują mniejsze siły na konstrukcję toru. Byłby to przykład dostosowania prędkości do warunków otoczenia.
Oprócz zmniejszonego hałasu pozostaje jeszcze problem wibracji. Można jednak je istotnie ograniczyć, ale najpierw musimy poznać, jakie dokładnie częstotliwości drgań mogłyby negatywnie wpływać na otaczające budynki.
Aby to określić, niezbędne będzie przeprowadzenie analizy geologicznej oraz analizy drgań własnych budynków. Na tej podstawie zostanie ustalone, jakie częstotliwości mogą wpływać na erozję budynków.
Dzięki temu jest możliwe zastosowanie technologii ograniczających wibracje, dopasowanych indywidualnie wedle potrzeb mieszkających w budynkach osób.
Dobór rozwiązań wibroizolacyjnych, dedykowanych danej organizacji ruchu (tutaj zapewne będą to tramwaje i samochody osobowe) to zadanie dla specjalistów, którzy pomogą w dobraniu skutecznych rozwiązań. Należy unikać prób stosowania najtańszych zamienników dla materiałów wibroizolacyjnych, gdyż może skończyć się to negatywnie dla mieszkańców i ich budynków - na takich wieloletnich inwestycjach nie warto oszczędzać.
Kolejnym istotnym aspektem, budzącym niepożądane wrażenia dźwiękowe (piszczenie), jest
przejazd tramwaju po ciasnym łuku.
Lokalne przykłady łuków przy przystanku Twarda lub przy Galerii Bałtyckiej pokazują, że z biegiem eksploatacji tramwaje same potrafią zwiększyć szerokość toru na łuku, ścierając krawędzie szyn, co w dłuższej perspektywie ogranicza hałas. Takie wtórne odkształcenie jest jednak szkodliwe dla szyn, których wytrzymałość obniża się.
Aby uniknąć takiego działania i z góry wyeliminować niekorzystny hałas, można zastosować zwiększenie rozstawu szyn. Takie rozwiązania można zastosować w przypadku nawierzchni bezpodsypkowej, wylewanej na mokro.
Faktem jest, że budowa w takim przypadku trwa długo i jest problematyczna, ale jest to konieczne celem zapewnienia najwyższej jakości i maksymalnej redukcji hałasu.
Jeśli uda się przekonać inwestorów do zastosowania najlepszych rozwiązań na etapie budowy, kolejnym elementem jest dbałość o powierzchnię toczną główek szyn oraz o powierzchnie kół pojazdów w czasie eksploatacji.
Bardzo niebezpieczne może być zużycie faliste, którego wielkość musi być kontrolowana w czasie regularnych badań oraz likwidowana poprzez szlifowanie szyn. Nie można też dopuścić do wjazdu na ten odcinek tramwajów z odkształconymi obręczami kół - z płaskimi miejscami lub nalepami, które powodują powstanie bardzo silnych drgań.
Aby w należyty sposób zadbać o ul. Boh. Getta Warszawskiego w czasie prowadzenia wieloletniego ruchu tramwajowego, należałoby opracować dokumenty w postaci instrukcji eksploatacyjnych, wyszczególniających regularne badania zużycia falistego czy stosowanie prewencyjnych szlifowań szyn.
W przypadku taboru tramwajowego trzeba zadbać o regularność przeglądów stanu obręczy, zapobieganie odkształceń, mogących wpłynąć na potencjalne zniekształcenie toków szynowych.
To ostatnie zagadnienie nie dotyczy jedynie ul. Boh. Getta Warszawskiego, ale powinno zostać zastosowane globalnie na całym gdańskim taborze na wszystkich trasach.
Elementem infrastruktury tramwajowej, o którym nie możemy zapomnieć, jest
sieć trakcyjna.
Najestetyczniejszym rozwiązaniem, stosowanym przy gęstej historycznej zabudowie, jest zawieszanie sieci na fasadach pobliskich budynków. Dzięki temu unikamy stawiania słupów trakcyjnych, mogących negatywnie wpływać na wygląd ulicy.
Takie rozwiązanie wymaga jednak zgody właściciela budynku. Jako że zawieszenie sieci trakcyjnej na budynku wymaga prac budowlanych na elewacji, być może mieszkańcy na północnym odcinku ulicy byliby skłonni podjąć rozmowy w zamian za wyremontowanie frontów ich budynków? Taka symbioza często wychodzi na dobre.
Ostatecznością byłby montaż słupów trakcyjnych, które z kolei można ucharakteryzować na historyczny wygląd, pełen zdobień i dekoracji.
W odcinku południowym ulicy słupów raczej nie da się uniknąć, ale można ograniczyć ich negatywne oddziaływanie poprzez ulokowanie pomiędzy drzewami. Sprawiłoby to, że słupy nie będą rzucały się w oczy, a główną rolę w wyglądzie ulicy grałaby roślinność. Można też rozważać instalację w tramwajach specjalnych akumulatorów, ale jest to rozwiązanie niezwykle drogie i mało efektywne.
Parking dla mieszkańców w zamian za likwidację miejsc na ulicy
Faktem jest, że poprowadzenie ruchu tramwajowego przez ul. B.G.W. uniemożliwiłoby parkowanie samochodów na jezdni. Logicznym jest też, że mieszkańcy z dnia na dzień nie pozbędą się swoich pojazdów, o ile w ogóle byliby chętni to uczynić.
Rozwiązaniem problemu mogłoby być utworzenie parkingu na gminnej działce, znajdującej się w południowym odcinku ul. B.G.W. Obecnie jest to niewykorzystane klepisko, pełniące rolę dzikiego parkingu, które nie jest wizytówką tego miejsca.
Nowy, uregulowany i utwardzony parking mógłby pomieścić nawet około 30 samochodów. Aby uniknąć zabetonowania terenu, nawierzchnię parkingu można wykonać z ażurowych płyt, pozwalających na wzrost roślinności w otworach. Celem zmaksymalizowania korzyści z nowego parkingu powinien być on dostępny wyłącznie dla mieszkańców ulicy.
Dodatkowym aspektem ograniczającym negatywne oddziaływanie na budynki powinna być
strefa uspokojonego ruchu samochodowego, z wyłącznym dopuszczeniem ruchu dla mieszkańców. Dostawy do sklepów i postój użytkowników przyjezdnych powinny odbywać się na ulicach poprzecznych (głównie na ul. Politechnicznej), na których należy w pierwszej kolejności zadbać o stan nawierzchni.
Ulica Bohaterów Getta Warszawskiego ma być elementem trasy GPW, z której korzystać będą dziesiątki tysięcy ludzi każdego dnia. Naturalnym jest, że pasażerowie obserwują otoczenie w czasie podróży, a okolice tras tramwajowych zawsze powinny reprezentować wysoki standard. Można więc przypuszczać, że władzom miasta zależeć będzie na pozytywnym odbiorze ulicy B.G.W. wśród pasażerów.
Dofinansowanie remontów zabytkowych kamienic powinny być więc uzupełnieniem obrazu ulicy, która dzięki tramwajowi mogłaby wypięknieć.Podsumowując, europejskie przykłady pokazują, że tramwaj wśród gęstej, zabytkowej zabudowy jest czynnikiem korzystnym i może wpływać pozytywnie na rozwój lokalnych centrów. Podobnie może stać się na ulicy Bohaterów Getta Warszawskiego, która dzięki tramwajowi może zyskać na znaczeniu i stać się jedną z wizytówek Górnego Wrzeszcza.
Aby tramwaj nie był utrapieniem, lecz szansą na lepsze, należy skupić się na przygotowaniu kosztownych i zaawansowanych rozwiązań technologicznych. Tylko wysoki standard i jakość wykonanych prac mogą wykreować ulicę B.G.W. na perełkę, chętnie odwiedzaną i prezentującą oryginalną klasę. Przygotowana wyżej argumentacja wskazuje, że Mieszkańcy i Władze Miasta powinni podjąć rozmowy, aby tramwaj przyniósł dla nich maksimum korzyści, proponując konkretne pomysły.
Liczymy, że uda się wspólnie z mieszkańcami i władzami miasta wypracować optymalny model realizacji inwestycji, w którym tramwaj wejdzie w pełną symbiozę z otoczeniem, z korzyściami dla wszystkich stron.
Artykuł pierwotnie opublikowany na stronie Pomorskiego Stowarzyszenia Sympatyków Transportu MiejskiegoTramwaj z Piecek-Migowa do Wrzeszcza
W marcu tego roku miasto wybrało firmę
BPBK z Gdańska, która w ciągu dwóch lat ma przygotować ostateczny projekt całej trasy. Otrzyma za to ponad 4,8 mln zł.
Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska wciąż rozpatruje jednak odwołanie od decyzji Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, która wcześniej zgodziła się na poprowadzenie tramwaju ul. Bohaterów Getta Warszawskiego.
W lutym GDOŚ poinformował, że decyzję wyda do 30 lipca.
Przeciwko poprowadzeniu tramwaju tą ulicą protestują jej mieszkańcy.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
