• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

W zgodzie z historią

Katarzyna Korczak
7 września 2007 (artykuł sprzed 16 lat) 

Rozmowa z Andrzejem Januszajtisem, prezesem Stowarzyszenia "Nasz Gdańsk", znawcą i miłośnikiem Gdańska.



Gdy zaczniemy rozpatrywać nazwy dzielnic, osiedli mieszkaniowych w Gdańsku trudno znaleźć klucz według którego powstawały i powstają.

Chodzi o to, żeby nazwy rejonów i dzielnic historycznych prawnie obowiązujące żyły w świadomości mieszkańców. To wiąże ludzi z przeszłością miasta. O tym, jak wiele szkody można wyrządzić niewłaściwą nazwą świadczy choćby cmentarz przy ulicy Łostowickiej. Coraz częściej czytamy, słyszymy, że pogrzeb odbędzie się na Cmentarzu Łostowickim. Nie ma takiego cmentarza. Do Łostowic są cztery kilometry i po drodze jest jeszcze Ujeścisko. Nazwa brzmi Cmentarz Komunalny przy ulicy Łostowickiej. Gazety nie powinny przyjmować takich ogłoszeń. Powinno się nazwę zamienić na właściwą. No tak, ale za trzy dodatkowe słowa więcej się zapłaci. Dlatego proponuję przywrócenie czy nadanie oficjalnej nazwy Cmentarz Emaus, czy Cmentarz Św. Franciszka, bo tam był cmentarz pod wezwaniem tego świętego. Złych przykładów jest dużo. Powinno się - moim zdaniem - w procesie rozwoju nowych dzielnic miasta popularyzować stare nazwy. Inaczej tworzą się potworki nazewnicze a takich nie brakowało i nie brakuje. W Gdańsku mało się dba o stare nazwy.

Ktoś nadał przed laty nazwę osiedlu imię Janka Krasickiego.

Nie ma takiego osiedla, nie mówiąc o tym, że nie jest to postać godna pamięci. Historyczną nazwą rejonu jest VII Dwór.

U zbiegu ulic Przywidzkiej i Jabłoniowej, gdzie kiedyś była miejscowość Rębowo, w pobliżu naturalnego stawu, dwóch zbiorników retencyjnych, do których wpływają potoki Kozacki, Pożarski i Toruński, powstanie wkrótce nowe osiedle mieszkaniowe, które nie ma jeszcze nazwy.

Rębowo ma bardzo ciekawą historię i niewątpliwie warto tę nazwę propagować, a nie wymyślać jakieś nowe. Jeżeli oczywiście obszar planowanego osiedla pokrywa się z miejscem, w którym stała wieś. Nazwa Rębowo pojawiła się w 1294 roku. Wieś Rębowo należała do Fundacji Conradiego, który założył Conradinum. W stawie pojono konie, czasem z niego czerpano wodę wiadrami. Bardzo stare są układy tych wsi. Także można o nich dużo powiedzieć. Niemcy nazwę zmienili na Rambau. W 1945 roku przywrócono nazwę Rębowo jako obowiązującą.

I ona do dzisiaj obowiązuje prawnie?

Tak. To jest kawałek wspaniałej historii, część historii dawnej Rzeczypospolitej. Nie można tego marnować przez nieprzemyślane decyzje. Czyli - jeżeli na terenie dawnej wsi Rębowo powstaje osiedle trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie, czy zajmuje ono teren całej tej wsi, czy też jest jej drobnym fragmentem. Może być nazwa na przykład Rębowo Tęcza, albo Tęcza na Rębowie, bo nazwa Rębowo jest do dziś, jak wspominałem, jest żywa. Niezależnie od Rębowa można jeszcze poszukać innej historycznej nazwy związanej z tym miejscem, którą przy okazji warto by ożywić. Nazwy na tych terenach były narażone na zmiany. Wymieniła się ludność w 1945 roku i przybysze nie zawsze znali nazewnictwo. A one - powtarzam - są nośnikiem historii.
Gazeta GdańskaKatarzyna Korczak

Opinie (15) 3 zablokowane

  • Karol Conradi

    to był ziom:)

    • 1 0

  • Historia

    Tak jak nie ma dzielnicy Morena. Jest Piecki i Migowo przed wojną za czasów W.M.GDAŃSKA to wioski Pieckendorf und Miggau.A nazwa Morena to spółdzielnia, która przyjeła nazwę od wzgórz morenowych.

    • 3 0

  • Trochę się obawiam, że nie da się zwalczyć ludzkich złych nawyków. Morena pozostanie niestety Moreną.

    Gdy mówię, że mieszkam w Łostowicach, to od razu pada pytanie, czy to koło cmentarza. A ja mieszkam sobie w Łostowicach Południowych...

    • 1 0

  • nazwy historyczne

    To samo dotyczy nadawania nazw politycznych starym nazwom miejscowym np. Lotnisko Rębiechowo leży na gruntach miejscowości FIROGA i tak się powinno nazywać. Rębiechowo znajduje się 3 km dalej na zachód.
    Następna sprawa- nazwa ulic starego Gdańska. Nie powinno nadawać się nazw ulic związanych personalnie z osobami. A w centrum znajduje się:
    Plac Tadeusza Polaka,
    Plac Zator-Przykuckiego,
    Plac Kobzdeja
    Te nazwy powinny być obojętne politycznie i uniwersalne dla pokoleń np:
    Plac proboszczów,
    Plac konserwatora zabytków,
    Plac bohaterów lub (....)
    Ponadto wzgórza lasów oliwskich zamiast nazwy Kościuszki powinny wrócić do starej nazwy Ludolfiny

    • 2 0

  • Ludzie ale macie problemy...

    miasto jest ŻYWE, rozumiesz Pan panie A.J.???? Nazwy się zmieniają, a Pan byś chciał wszystko w konserwe i najlepiej zamnkąć w gablotki - żeby tylko NIC się nie zmieniło!!!

    • 0 4

  • nazwy historyczne..

    jak najbarziej popieram wypowiedzi pana profesora... powinno sie powracac do nazw historycznych identyfikujacych dawne miejsca, ulice, osiedla, zwyczaje, wydarzenia, mieszkancow, etc... nazwy historyczne maja duza wartosc kulturowa, poznawcza, ale takze np.turystyczna -uzupelniaja pewne braki w budowaniu wizerunku miasta.. wiekszosc dzisiejszych nazw w Gdansku, nie ma nic wspolnego z historia miasta, i jest wymyslem komunistycznej komisji nazewniczej, dzialajacej po wojnie, w sklad ktorej wchodzili czesto przypadkowi pol-analfabeci z Grodna, Bialegostoku, Kielc, Lodzi, etc.. chyba czas to zmienic -tym bardziej ,ze wiele gdanskich nazw mialo rodowod slowianski, lub poprostu gdanski, a nie niemiecki, ktorego obecni mieszkancy tak bardzo sie boja!.. dlaczego nie przywroci sie nazwy np.Sidlice lub Szidlice zamiast Siedlce, Stolcowe Wzgorze zamiast Chelm (stolec-nazwa slowianska), Hejbudy zamiast Stogi, Cyganskie Wzgorze zamiast Suchanino.. po co stosowac dziwne,przekrecone nazwy, powrocmy do nazw chociaz przypominajacymi te dawne np: Lwia Dolina zamiast Letnica/Letniewo, Peterszawa lub Piotrowe Zarosla zamiast Zaroslak, Knipawa zamiast Rudno, Holm zamiast Ostrow (Holm NIE jest nazwa niemiecka).. podobnie nazwy ulic, placow -po co nam sztucznosc? przywrocmy nazwe Plac Hansy (dzieki ktorej Gdansk zawdzieczal przeciez swoja potege i bogactwo), po co takie udziwnienia jak Skwer "kogos tam" obok tzw.Nowego Ratusza -jezeli mogloby byc Skwer Komisarza Ligii Narodow, dlaczego nie ma Placu Volkstagu Gdanskiego, tylko jest jakis brudny parking bez nazwy??? Dlaczego fragmentu ulicy Armii Krajowej w centrum nie mozna romantycznie nazwac Czarne Morze -jak bylo kiedys -czy nawet Czarne Morze kojarzy sie zakomplexionym urzednikom i mieszkancom tego miasta z dzis niechciana, ale prawdziwa ,wielokulturowa, lecz niemieckojezyczna historia Gdanska????...

    • 2 0

  • Czy naprawdę hanzie Gdańsk zawdzięczał potęgę? Przecież od XV wieku Hanza upada.

    • 1 0

  • profesor i GDANSK

    Student- brawo za opinie, nareszczie człowiek myślący, oby Takich więcej.
    A profesor A. J . jest super co będzie jak GO zabraknie...??

    • 1 0

  • symbolicznie skończy się Gdańsk

    lub przynajmniej osłabnie wizerunek tego wielkiego miasta

    • 0 0

  • Nazwy gdańskie

    Aż się prosi nazwać osiedle pomiędzy ulicami Pomorską ,Chłopską,Piastowską nazwą pochodzącą od Kuźni Conradiego właściciela tych terenów, czyli Konradinum zamiast pospolitej nazwy osiedle Tysiąclecia.

    • 2 0

1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane