• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Przez 800 lat w stronę Oksywia

Jakub Knera
19 lutego 2010 (artykuł sprzed 14 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat O Cyganie i Krzyżakach, czyli początki Suchanina
XI-wieczny kościół pod wezwaniem Michała Archanioła to najstarszy gdyński zabytek XI-wieczny kościół pod wezwaniem Michała Archanioła to najstarszy gdyński zabytek

To najstarsza, a obecnie jedna z najbardziej osadzonych na uboczu dzielnic Gdyni. Jednak przez blisko 800 lat co niedzielę pielgrzymowali tu wszyscy okoliczni mieszkańcy, jako że na Oksywiu znajdowała się jedyna świątynia w całej okolicy.



Jak często bywasz w dzielnicach na obrzeżach miasta?

Nazwa Oksywie w źródłach historycznych po raz pierwszy pojawiła się w 1209 roku, kiedy książę pomorski, Mestwin I, ojciec Świętopełka, zatwierdził ten teren jako dar swojej żony, księżnej Zwinisławy, na rzecz klasztoru norbertanek w Żukowie.

Oksywie było zapisane wtedy jako Oxiua. Nazwa ta przechodziła wiele zmian - przez Oxive, Occina, Oxiva, Oxiuia, dopiero w XVII wieku przyjmując podobną do współczesnej: najpierw Oxiwie, a potem Oksywie (w okresie II Wojny Światowej nosiło też niemiecką nazwę, Oxhöft). Pierwotna nazwa prawdopodobnie jest z nazewnictwa duńskiego, w którym oxihoved oznacza głowę wołu, co nawiązuje do kształtu Kępy Oksywskiej.

Właśnie na Kępie znajdował się kościół, dzięki któremu Oksywie miało przewagę nad całą Gdynią - uważa się, że tutejsza parafia jest jedną z najstarszych na Pomorzu Gdańskim. Aby dostać się do świątyni, mieszkańcy co tydzień musieli pokonać od 4 do 7 kilometrów. Nie była to droga łatwa - nie dość, że znajdowała się ona na sporym wzniesieniu, to utrudniał ją potok Chylonka, znajdujący się po środku drogi, prowadzącej przez rów chyloński. Najbardziej dawał o sobie we znaki podczas wiosennych roztopów lub jesiennych pluch, kiedy przez nawodniony i bagienny teren odcinek ten był bardzo uciążliwy.

Znajdujący się na szczycie zobacz na mapie Gdyni kościół pod wezwaniem Michała Archanioła to najstarszy gdyński zabytek. W formie drewnianej został zbudowany na początku XI wieku, jego murowaną wersję wzniesiono w tym samym miejscu 200 lat później, ale uległa zniszczeniu w 1626 roku, podczas wojen szwedzkich. Później odbudowano go, wykorzystując fundamenty do budowy świątyni istniejącej do dziś.

W 1925 roku Oksywie, należące do powiatu puckiego, połączono z Gdynią, przynależącą do powiatu wejherowskiego. Scalono w ten sposób dwie miejscowości, aby dać podwaliny na tworzenie nowego miasta, Gdyni.

Przy pisaniu tekstu korzystałem z "Bedekera Gdyńskiego" i książki "Gdynia. Miasto i ludzie" Ewy Ostrowskiej.

W kolejnym artykule przedstawimy historię Cisowej.

Chcesz wiedzieć, co oznacza nazwa twojej dzielnicy? Interesuje cię pochodzenie nazw innych dzielnic i osiedli w Trójmieście? Śledź nasz cykl historyczny poświęcony trójmiejskim nazwom.

Opinie (91) ponad 10 zablokowanych

  • (1)

    pierwszy koścół q orłowie był w XIII wieku nie XI!!

    • 2 1

    • co najwyżej

      w XI w mógl stac w miejscu kościoła pal Wikingów albo totem poganski
      Krzyzowcy, Krolestwo Polskie bardzo długo - nawet w XIII wieku wojowło z mieszkańcami Pomorza, a chodzilo konkretnie o Pogaństwo.

      • 1 2

  • KOŚCIÓŁ NA OKSYWIU

    Czy nie jest przypadkiem z XIII wieku ?????!!!!!!!!!!!!!

    • 2 0

  • Moja mama opowiadała (4)

    że w latach swojej młodości czyli były to lata `60 zaiwaniali z dziadkiem z Pogórza Dolnego do kościoła na Oksywiu. Kawał drogi. Ponoć jak mocniej śnieg zawiał to nieraz nie dało się dojść. Potem zbudowano kościół Boboli na Obłużu i już droga była o wiele krótsza. No a potem powstał kościół na Górnym Pogórzu i tam dalej chodzili i jak już go wybudowali ze składek to nas przeniesiono do nowej parafii na Pogórzu Dolnym... :-D
    Można powiedzieć, że postawiliśmy już 3 kościoły ;)

    • 5 3

    • Super, im więcej kościołów tym lepiej!

      • 3 1

    • Jak jest popyt, musi być podaż.

      • 2 0

    • Mestwin... ty baranie,

      coś ty zrobił !
      (a swoją drogą Zwinisława to najstarszy pomorski moherowy beret)

      • 1 2

    • I co zescie wymodlili?

      Pokuj na bliskim wschodzie?

      • 0 1

  • bardzo lubie takie kościółki jak ten na Oksywiu, stary cmentarz, krzyże (1)

    jest klimacik

    • 6 0

    • klimacik

      cmentarny chyba

      • 0 0

  • jaki świat byłby piękny gdyby nie zarazy......

    bez podziałów i ocen...

    • 0 0

  • boję się Cisowej

    Jak czytam te bzdury, które "redaktor" Knera serwuje kolejny już raz, to boję się następnego artykułu. Nawet dziennikarskie, popularno-naukowe teksty powinny opierać się na fachowej literaturze, a nie reprezentować stanu badań sprzed dekad i wiadomości zasłyszanych od taksówkarzy. Rzetelność autora dna sięgnęła już dawno, teraz drąży pod nim. Proponuję ruszyć z tunelem pod Sopotem - przynajmniej byłby z autora pożytek.
    Do redaktorów naczelnych portalu zwracam się zaś z prośbą, by wykreślić sformułowanie "cykl historyczny", jako kłamliwy i będący wyrazem braku szacunku do nauki historycznej.

    • 2 0

  • Oxiua

    to po japońsku normalnie brzmi - jak z Dragon Ball

    • 0 0

  • OKSYWIE TAK GDYNIA NIE

    WOLNE OKSYWIE!!!!!!!

    • 1 1

  • A cos o Wiczlinie?

    Czy ktos moze cos napisac o "karczmie" przydroznej w Wiczlinie?.Istniala jeszcze w latach 20-tych ubieglego stulecia.
    A nazwa Niemotowo- podobno bardzo stara?

    • 2 0

  • 99

    Dzieki potrzebowałem referat na historie o historii oksywia

    • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane