• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Nowe centrum Południa. Czy z chaosu narodzi się przemyślana przestrzeń miasta?

Krzysztof Koprowski
14 kwietnia 2023 (artykuł sprzed 1 roku) 
Opinie (174)
Najnowszy artykuł na ten temat Jak zaprojektować centrum dzielnicowe Południa?
  • Pętla tramwajowo-autobusowa Ujeścisko to obecnie jedyny urządzony fragment Centrum Południe.
  • Pętla tramwajowo-autobusowa Ujeścisko to obecnie jedyny urządzony fragment Centrum Południe.
  • Pętla tramwajowo-autobusowa Ujeścisko to obecnie jedyny urządzony fragment Centrum Południe.
  • Ulica Piotrkowska oraz charakterystyczne częściowo zbudowane półkole Centrum Południe.

Jak powinno wyglądać Centrum Południe i jaką rolę powinno pełnić to miejsce w sąsiedztwie pętli tramwajowo-autobusowej UjeściskoMapka? Te pytania przewijały się podczas dyskusji, będącej wstępem do konkursu studialnego koncepcji zagospodarowania i opracowania nowego planu. Obecnie jednak zamiast bazować na konkretnych ustaleniach, trzeba kluczyć w mglistych i nieustannie zmieniających się wizjach rozwoju Gdańska.



Czy wierzysz, że Centrum Południe będzie atrakcyjną częścią Gdańska?

Historia utworzenia Centrum Dzielnicy Urbanistycznej Gdańsk Południe (w jej skład wchodzą m.in. Chełm, Orunia Górna, Ujeścisko, Łostowice, Zakoniczyn, Jasień, Maćkowy) sięga głębokich lat PRL-u, kiedy zaczęto wkraczać z zabudową na Górny Taras.

- Dzielnica Gdańsk Południe, rozciągająca się pierwotnie na obszarze od Chełmu aż po Pruszcz Gdański, miała liczyć 250 tys. mieszkańców [Gdańsk współcześnie liczy ok. 486 tys. mieszkańców - dop. red.]. Była zaprojektowana w sposób przemyślany, w dużym centrum w samym środku dzielnicy, mniejszymi centrami dzielnicowymi oraz ośrodkami usług podstawowych w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej, możliwie blisko mieszkańców - wspominał podczas środowej dyskusji arch. Paweł Kowalski, prezes SARP o. Wybrzeże, zaangażowany w projektowanie Południa na przełomie lat 70 i 80.
Trójmiasto roku 2020: autostrady i kilka linii SKM. Wizja aglomeracji sprzed pół wieku Trójmiasto roku 2020: autostrady i kilka linii SKM. Wizja aglomeracji sprzed pół wieku

Granice opracowania koncepcji Centrum Południe. Granice opracowania koncepcji Centrum Południe.

Plan ratunkowy dla centrum dzielnicowego Południa



Przestawienie gospodarki mieszkaniowej na model deweloperski z wyjątkowo liberalnym podejściem planistycznym sprawiło, że Południe stało się jednym z najbardziej chaotycznie zabudowanych obszarów nie tylko w Trójmieście, lecz także w skali całej Polski.

Teraz, gdy w samym środku Południa wciąż pozostaje obszar zarezerwowany pod jego największe centrum dzielnicowe, urzędnicy próbują wdrażać plan ratunkowy - bardziej o charakterze politycznym niż urbanistycznym.

Tym pomysłem jest utworzenie parku Południowego z resztek działek gminnych, które ze względu na przeciągający się dekadami proces planistyczny przeistoczyły się samoistnie z terenów rolniczych i nieużytków w zieleń z zadrzewieniami.

W tzw. międzyczasie z obszaru Centrum wyłączoną część północnąMapka, którą przeznaczono pod zajezdnię tramwajową, pierwotnie planowaną na ogrodach działkowych przy al. Adamowicza (w przyszłości budowę nowej zajezdni rozważano także przy ul. Marynarki Polskiej lub/i węźle Czerwony Most).

Rozkłady komunikacji miejskiej w Trójmieście


Mieszkańcy zawsze na przegranej pozycji. Planowanie przestrzenne w Polsce to farsa Mieszkańcy zawsze na przegranej pozycji. Planowanie przestrzenne w Polsce to farsa
Krok do budowy nowej zajezdni na południu Gdańska Krok do budowy nowej zajezdni na południu Gdańska

Niekończąca się lista postulatów i marzeń w jednym miejscu



Na obrzeżach przyszłego parku i obszarach o mniejszych walorach przyrodniczych planuje się natomiast umiejscowić wszystkie możliwe funkcje usług publicznych, które są de facto próbą nadrobienia zaległości w tym zakresie na całym obszarze Południa. Obecnie w planach jest lodowisko, pływalnia oraz obiekt oświaty (np. liceum, biblioteka).

Na spotkaniu mieszkańcy postulowali ponadto budowę wielkiego centrum sportowego z pełnowymiarowymi boiskami, których brakuje w tej części Gdańska oraz hali do uprawiania sportów walki.

Zwracano uwagę także na potrzebę wzmocnienia funkcji handlowo-usługowej (w tym uwzględnienie przestrzeni dla drobnych kupców) oraz... brak pubów, który zmusza mieszkańców do podróży do odległego Śródmieścia.

- Lokalizacja Centrum wpisuje się w ideę miasta krótkich odległości. W zasięgu 15 minut pieszo zamieszkuje obecnie 10 tys. osób, a docelowo będzie ich 20 tys. W zasięgu 10-minutowej podróży rowerem mieszka 70 tys. osób, a docelowo będzie ich 100 tys. - wylicza Agnieszka Ostrzycka, kierownik Zespołu Urbanistycznego Południe w Biurze Rozwoju Gdańska.
Zmienisz łyżwy na klapki. Basen i lodowisko pod jednym dachem Zmienisz łyżwy na klapki. Basen i lodowisko pod jednym dachem
  • Układ transportowy w rejonie Centrum Południe prezentowany w środę przez BRG.
  • Nieaktualna koncepcja Centrum Południe z 2011 r. autorstwa BRG.
  • Nieaktualna koncepcja Centrum Południe z 2011 r. autorstwa BRG.
  • Nieaktualna koncepcja Centrum Południe z 2011 r. autorstwa BRG.

Niesprecyzowany układ transportowy w sąsiedztwie



Problemem Centrum Południe jest jednak nie tylko zmieniająca się sytuacja gospodarczo-polityczna i podejście urbanistyczne, ale także mgliste, nieokreślone wizje transportowe:
  • pierwotnie przez rejon ten miała przechodzić linia SKM Południe, ale ostatecznie zrealizowano w miejsce szlaku kolejowego osiedle Lawendowe Wzgórza,
  • nowa wizja SKM (PKM) wykorzystuje rezerwę Nowej Bulońskiej Południowej (ul. Lawendowe WzgórzeMapka), która jeszcze niedawno miała być wykorzystana pod trasę tramwajową i drugą jezdnię,
  • wizja północnej odnogi PKM Południe jest inaczej wrysowana w koncepcję Biura Rozwoju Gdańska niż w Strategii 2030 czy Pomorskiej Kolei Metropolitalnej,
  • obecny na spotkaniu Piotr Grzelak, zastępca prezydent Gdańska ds. zrównoważonego rozwoju i inwestycji, przyznał że szanse na realizację północnej odnogi SKM (PKM) są niewielkie ze względu na niskie obciążenie komunikacyjne szlaku, więc tramwaj wydaje się bardziej rozsądnym rozwiązaniem,
  • przekrój wspomnianej ul. Nowej Bulońskiej Południowej był pierwotnie przewidziany jako cztery pasy z tramwajem, a został zrealizowany jako jedna jezdnia dwupasowa z tramwajem,
  • w śladzie ul. Nowej Jabłoniowej planowano pierwotnie realizować tramwaj, po czym z niego zrezygnowano na rzecz buspasów, zaś obecny na spotkaniu Maciej Lisicki, prezes spółki Gdańskie Autobusy i Tramwaje, zapowiedział że nowa zajezdnia będzie tak rozplanowana, aby w bliżej nieokreślonej przyszłości ewentualnie wrócić do pomysłu tramwaju,
  • ul. Nowa Unruga w koncepcjach planistycznych miała być czteropasowa, podczas gdy obecnie rozważa się ulice o uspokojonym ruchu i zawężonym przekroju,
  • ul. Nowa Warszawska powstała wyłącznie jako trasa tramwajowa i nie wiadomo czy kiedykolwiek powstanie układ drogowy (rezerwa terenu przewiduje aż cztery pasy ruchu),
  • pętla tramwajowo-autobusowa Ujeścisko miała powstać w narożniku skrzyżowania Lawendowe Wzgórze - Warszawska, lecz ostatecznie "rozciągnięto" ją wzdłuż ul. Warszawskiej, odcinając tym samym ul. Warszawską od części południowej Centrum.

Artykuł z 2014 r. Czy Gdańsk Południe zyska własne centrum? Artykuł z 2014 r. Czy Gdańsk Południe zyska własne centrum?
Artykuł z 2021 r. Gdańsk prezentuje wizję rozwoju komunikacji miejskiej do 2042 r. Artykuł z 2021 r. Gdańsk prezentuje wizję rozwoju komunikacji miejskiej do 2042 r.
Założenia projektu architektoniczno-krajobrazowego parku Południowego zaprezentowane w marcu br. podczas seminarium "Zieleń i Woda. Projekty dla Gdańska". Założenia projektu architektoniczno-krajobrazowego parku Południowego zaprezentowane w marcu br. podczas seminarium "Zieleń i Woda. Projekty dla Gdańska".

Park Południowy to wciąż wielka niewiadoma



Dodajmy do tego brak szczegółowej wizji parku Południowego, w zakresie którego nie wiadomo:
  • jaką będzie pełnił rolę w przestrzeni - czy zagospodarowanie parku będzie przyciągać wyłącznie mieszkańców sąsiednich dzielnic czy - wzorem parku Oliwskiego - z całej aglomeracji oraz turystów spoza regionu,
  • jaka będzie myśl przewodnia zagospodarowania - czy będzie to park o naturalnych walorach krajobrazowych czy kształtowanych ręką człowieka (i w jakim stopniu),
  • czy park będzie ukierunkowany na prezentację zieleni (czy będzie zmierzać w kierunku ogrodu botanicznego lub ośrodka edukacji ekologicznej) czy będzie kreowany jako miejsce do uprawiania sportu (i jakich form sportu) w otoczeniu zieleni?

Dyskusja poświęcona Centrum Południe zorganizowana przez Biuro Architekta Miasta odbyła się w szkole podstawowej nr 6 przy ul. Lawendowe Wzgórze. Dyskusja poświęcona Centrum Południe zorganizowana przez Biuro Architekta Miasta odbyła się w szkole podstawowej nr 6 przy ul. Lawendowe Wzgórze.

Czy z chaosu może narodzić się porządek i ład urbanistyczny?



Czy w takim chaosie planistyczno-decyzyjnym istnieje szansa na stworzenie przemyślanego centrum dzielnicy? Zdaniem urzędników i władz miasta jest to jak najbardziej możliwe.

- Za miesiąc zaprezentujemy koncepcję parku Południowego, gdzie będą wskazane konkretne funkcje w tym terenie - zapowiada Piotr Grzelak. - Zmieniamy podejście w planowaniu przestrzennym. Najpierw chcemy rozmawiać z mieszkańcami, a potem ogłaszać konkurs architektoniczno-urbanistyczny i rozstrzygać w planie, jakie funkcje powinny być wdrażane.
- Nie chcemy, aby wizja Centrum była zdefiniowana wyłącznie w sposób ekspercki, ale także wsłuchując się w głosy mieszkańców, społeczników, rad dzielnic - dodaje prof. Piotr Lorens, architekt miasta Gdańska. - Zebrane opinie będą wytycznymi do programu funkcjonalno-przestrzennego i przedmiotem kompleksowego zaprojektowania tego obszaru.

Urzędnicy do końca kwietnia czekają na uwagi mieszkańców



Uwagi i propozycje dotyczące Centrum Południa można nadsyłać do końca kwietnia br. na adres Biura Architekta Miasta: city.arch@gdansk.gda.pl

W oparciu o głosy mieszkańców planowane jest przeprowadzenie konkursu architektoniczno-urbanistycznego na koncepcję Centrum Południe. Na bazie wybranego projektu powstaną w kolejnym etapie zapisy nowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz opracowywany zostanie model realizacji Centrum.

Nowe mieszkania zbudowane przez miasto na Południu i w Letnicy Nowe mieszkania zbudowane przez miasto na Południu i w Letnicy

Miejsca

Opinie (174) 8 zablokowanych

  • (1)

    Smiechu warte, tak 15 min miasta i odwrócona piramida transportowa Buahahahaha a potem miasto bez infrastruktury, komunikacji i z niejsanymi planami gdzie nie ma jak rowerem przejchać bo są tylko błotne trakty, a ludzie między osiedlami sami budują schody z błoda.

    Nie ma gdzie zamieszkać bo plany zmieniają się jak w kalejdoskopie i wszędzie pod oknem mogą wi wrzucić szkołę/przedszkole/ruchliwą ulicę lub kolej.... to nie jest miasto dla ludzi!

    • 41 2

    • A co z reaktywacją kolejki SKM przez Nową Letnicę?

      • 4 1

  • Opinia wyróżniona

    (11)

    Planowanie spóźniło się tam jakieś dwadzieścia lat. Poludnie to typowy przykład tego jak wygląda wolna amerykanka w postaci pozostawania "planowania" niewidzialnej ręce wolnego rynku. Przypomina bardziej nie tkankę miejska, ale jeden wielki twór będący składowa wysypu chaotycznych wysepek-osiedli, często tworzących zamknięta przestrzeń, z ruchem dolewajacym się do tamtych wiejskich dróg.
    Jest to encyklopedyczny przykład tego jak nie robudowywac miasta. Dobrze chociaż, że da się tam jeszcze podciągnąć SKM. Inaczej byłoby coraz gorzej.

    • 223 3

    • To była widzialna ręka z Tczewa. (2)

      • 21 0

      • Dokładnie (1)

        Arcyszkodnik gdańskiej urbanistyki. Zarżnął to miasto na lata

        • 29 1

        • Nie zapominajmy kto był szefem wówczas i kto siedział w brg

          • 18 0

    • (3)

      PKM nie będzie dojeżdżała do tego centrum południe. Cały jasien olany.

      • 11 2

      • Ale za to koło PKM nie będzie żadnych usług tylko same bloki

        • 4 0

      • Przecież będzie przyjeżdżać przez sam środek tego "centrum". Taka dodatkowa atrakcja dla poszukujących ciszy i spokoju.

        • 5 0

      • A czy pierwotnie nie miała jechać do d.Głównego,a nie do Wrzeszcza?

        • 2 0

    • (1)

      Nie chciłabym wyrażać sie niedyplomatycznie ale myślę że opisany przez Pana obecny stan zagospodarowanie tej okolicy to tzw "sh*t in the fan". To moim zdaniem efekt mód panujących wśród urbanistów i architektów. Dla nich zbudowanie ulic z pierzejami (z funkcjami usługowymi na parterze) czyli tak jak wyglądają starsze częsci naszego miasta "urągało" nowoczesności. No i mamy efekt: rozrzucone budynki na dużej pzrestrzeni. Ani to funkcjinalne ani efektywne transportowo czy pod względem ekonomiki sieci (kanalizacyjnej, energetycznej). Spodziewam się, ze za parę lat będziemy wyburzać osiedla z lat dziewięćdziesiątych i wczesnych dwutysiecznych aby zbudowac coś bardziej racjonalnego i w "ludzkiej skali".

      • 14 5

      • Osiedla z tych lat sa jeszcze dobre

        Np. Orunia Górna, wszystko co potem, to już upadek POPISu

        • 6 5

    • Przecież w artykule napisali, że żadnego pociągu przez dzielnicę nie będzie. Tramwaj wystarczy :) (1)

      • 4 2

      • Przez Nową Letnicę jeździ pociąg towarowy z węglem.A miała być reaktywacja kolejki SKM.!!Podstawiają węglarki,jak na Sląsku.

        • 2 1

  • Gdańsk posiada wyjątkowo niekompetentne, niedojrzałe do myślenia strategicznego władze miasta. Po owocach ich poznacie (2)

    Nie są w stanie w sensowny sposób myśleć o zrównoważonym rozwoju urbanistycznym, jedyne ich działania to klepanie kolejnych projektów deweloperom. Jabłoniowa i okolice wyglądają jak klatkowy slums poprzedzielany ogrodzeniami rozdzielającymi kurniki. Nie ma przestrzeni publicznej, nie ma możliwości swobodnego przemieszczania się. O infrastrukturze drogowej szkoda wspominać. A teraz biorą się za gaszenie pożaru, kiedy już nic nie zostało. Ci wspomniani eksperci od projektowania, którzy jak wnoszę do tej pory zajmowali się projektowaniem przestrzeni, to jakaś skorumpowana banda jest. Doprawdy doskonałe miejsce na ulicę Adamowicza, prawdziwe pomnik spiżowy rządów jego i następców. Znaczy betonowy.

    • 68 2

    • (1)

      To są kliki korzystające z zabetonowania naszego rynku politycznego. Korupcja to masakra.

      • 13 0

      • Woda zdrożeje?

        • 1 0

  • (1)

    To co zostało spaprane na południe od Chełmu po dojściu do władzy styropianu i deweloperki jest już nie do naprawienia. Komunistyczni architekci miejscy w grobach się przewracają. Dobrze że obecni "wizjonerzy" nie żyli w czasach kiedy odbudowywano Gdańsk, bo w centrum mielibyśmy jeden wielki chaos i patodeweloperkę.

    • 60 1

    • Nadganiają.

      • 4 1

  • developerka wygra (1)

    nastawiają znowu mnóstwo bloków, parkingów i biurowców. Pojawi się z powrotem betonowy świat, gdzie zero zieleni, drogie media (woda, gaz, energia elektryczna, ogrzewanie, itd.) oraz oczywiście wszędobylskie autobusy i tramwaje, dzięki którym co roku kilkanaście razy będzie można podwyższać ceny za bilety. Brawo Gdańsk!!!

    • 27 3

    • o czym Ty bredzisz?

      • 2 1

  • Południe - po prostu szkoda (7)

    Budowane od zera południe Gdańska powinno być modelową dzielnicą wkomponowaną w piękny przecież teren, zaplanowaną z poszanowaniem zasad rozwoju zrownoważonego. Powstało... ohydne blokowicho, urbanistycznie poniżej wielu realizacji z czasów PRL, a architektonicznie w większości na poziomie mieszkań socjalnych. Na pocieszenie podobna patola dzieje się w Warszawie i Krakowie.

    • 53 1

    • (6)

      Letnica ...potrzymaj mi piwo , 20 lat później i jeszcze gorsze rezultaty. Odpowiadając na pytanie - w Gdańsku nie ma szans

      • 22 0

      • (2)

        Prawda, Letnica to totalna katastrofa, całkowite szpecenie miasta, tym razem w chińskiej skali. W zasadzie patrząc od lat 90. nie ma ani jednej dzielnicy w Gdańsku, której rozwój przestrzenny byłby do zaakceptowania. Najlepiej wypadają te, w których zbudowano najmniej...

        • 23 1

        • Czy ja wiem, Osowa chyba wypada najlepiej

          • 1 8

        • Orunia Górna

          Jako kontynuacja zabudowy z Chełmu

          • 4 1

      • Jaka Letnica ? (2)

        Mieli zmienić nazwe na Hong Kong

        • 3 0

        • zagłębie kurnikowe

          • 3 0

        • Letniewo normalne,Nowa Letnica kurnikowo.

          • 2 0

  • Gdańsk liczy trochę więcej mieszkańców niż podano w artykule.

    • 7 5

  • Wymyśla bajki na wybory

    Żeby zatuszować brak nowej świętokrzyskiej, zapełnione autobusy i zabrane połączenia między południem a przymorzem Zaspa i częścią wrzeszcza

    • 44 0

  • Teraz juz jest za pozno. Planowac trzeba bylo jak byly tam pola i laki

    • 31 0

  • Niemal ćwierć wieku temu (4)

    było wiadomo, że będzie duża skala i wysoka dynamika rozwoju tego obszaru, i że jeśli się nie zacznie od razu planować oraz budować infrastrukturę, to zrobi się kibel. I jest kibel, bo Gdańsk to nie Tczew, zaś decydenci wysokiego szczebla choć trochę powinni rozumieć co, dlaczego i z jakim skutkiem robią, albo raczej nie robią.

    • 47 0

    • A co ? Nie rozumieli i nie rozumieją. A te 7 mieszkań i 36 kont, to z powietrza? (3)

      • 21 0

      • Te 7 mieszkań i 36 kont mu się po prostu należało. (2)

        Plus walizka złota, imienne deweloperskie akcje i cała reszta, o której prosty lud nie usłyszy. Żonie, teściowej i dzieciom także się należało.

        • 16 0

        • Aż tak słabą mamy prokuraturę pod dowództwem Ziobry, że "wszyscy wiedzieli", a nie poszedł siedzieć? (1)

          • 2 4

          • nie, mamy po prostu słabe państwo i słabe prawo oraz zero standardów w życiu publicznym. ale mówię to szerzej niż tylko o

            skoro nie ma problemu w tym, że żona prezydenta ma środki finansowe z nieujawnionego źródła, to o czym tu mówić? tak samo nie jest problemem, że firmy pośrednio związane z miastem wynajmują mieszkania od prezydenta, albo dostaje zniżki od deweloperów lub nabywa akcje w sposób uprzywilejowany. albo zapisuje się jako prezydent do rady nadzorczej spółki komunalnej. samo wypłynięcie takich faktów powinno być dostatecznie kompromitujące, aby człowiek zniknął z życia publicznego. ale nie jest, żadnych świadków nie ma i wszystko jest zgodnie z literą prawa. po prostu im się należało, głupi by nie brał.

            • 10 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane