• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Nowe centrum Południa. Czy z chaosu narodzi się przemyślana przestrzeń miasta?

Krzysztof Koprowski
14 kwietnia 2023 (artykuł sprzed 1 roku) 
Opinie (174)
Najnowszy artykuł na ten temat Jak zaprojektować centrum dzielnicowe Południa?
  • Pętla tramwajowo-autobusowa Ujeścisko to obecnie jedyny urządzony fragment Centrum Południe.
  • Pętla tramwajowo-autobusowa Ujeścisko to obecnie jedyny urządzony fragment Centrum Południe.
  • Pętla tramwajowo-autobusowa Ujeścisko to obecnie jedyny urządzony fragment Centrum Południe.
  • Ulica Piotrkowska oraz charakterystyczne częściowo zbudowane półkole Centrum Południe.

Jak powinno wyglądać Centrum Południe i jaką rolę powinno pełnić to miejsce w sąsiedztwie pętli tramwajowo-autobusowej UjeściskoMapka? Te pytania przewijały się podczas dyskusji, będącej wstępem do konkursu studialnego koncepcji zagospodarowania i opracowania nowego planu. Obecnie jednak zamiast bazować na konkretnych ustaleniach, trzeba kluczyć w mglistych i nieustannie zmieniających się wizjach rozwoju Gdańska.



Czy wierzysz, że Centrum Południe będzie atrakcyjną częścią Gdańska?

Historia utworzenia Centrum Dzielnicy Urbanistycznej Gdańsk Południe (w jej skład wchodzą m.in. Chełm, Orunia Górna, Ujeścisko, Łostowice, Zakoniczyn, Jasień, Maćkowy) sięga głębokich lat PRL-u, kiedy zaczęto wkraczać z zabudową na Górny Taras.

- Dzielnica Gdańsk Południe, rozciągająca się pierwotnie na obszarze od Chełmu aż po Pruszcz Gdański, miała liczyć 250 tys. mieszkańców [Gdańsk współcześnie liczy ok. 486 tys. mieszkańców - dop. red.]. Była zaprojektowana w sposób przemyślany, w dużym centrum w samym środku dzielnicy, mniejszymi centrami dzielnicowymi oraz ośrodkami usług podstawowych w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej, możliwie blisko mieszkańców - wspominał podczas środowej dyskusji arch. Paweł Kowalski, prezes SARP o. Wybrzeże, zaangażowany w projektowanie Południa na przełomie lat 70 i 80.
Trójmiasto roku 2020: autostrady i kilka linii SKM. Wizja aglomeracji sprzed pół wieku Trójmiasto roku 2020: autostrady i kilka linii SKM. Wizja aglomeracji sprzed pół wieku

Granice opracowania koncepcji Centrum Południe. Granice opracowania koncepcji Centrum Południe.

Plan ratunkowy dla centrum dzielnicowego Południa



Przestawienie gospodarki mieszkaniowej na model deweloperski z wyjątkowo liberalnym podejściem planistycznym sprawiło, że Południe stało się jednym z najbardziej chaotycznie zabudowanych obszarów nie tylko w Trójmieście, lecz także w skali całej Polski.

Teraz, gdy w samym środku Południa wciąż pozostaje obszar zarezerwowany pod jego największe centrum dzielnicowe, urzędnicy próbują wdrażać plan ratunkowy - bardziej o charakterze politycznym niż urbanistycznym.

Tym pomysłem jest utworzenie parku Południowego z resztek działek gminnych, które ze względu na przeciągający się dekadami proces planistyczny przeistoczyły się samoistnie z terenów rolniczych i nieużytków w zieleń z zadrzewieniami.

W tzw. międzyczasie z obszaru Centrum wyłączoną część północnąMapka, którą przeznaczono pod zajezdnię tramwajową, pierwotnie planowaną na ogrodach działkowych przy al. Adamowicza (w przyszłości budowę nowej zajezdni rozważano także przy ul. Marynarki Polskiej lub/i węźle Czerwony Most).

Rozkłady komunikacji miejskiej w Trójmieście


Mieszkańcy zawsze na przegranej pozycji. Planowanie przestrzenne w Polsce to farsa Mieszkańcy zawsze na przegranej pozycji. Planowanie przestrzenne w Polsce to farsa
Krok do budowy nowej zajezdni na południu Gdańska Krok do budowy nowej zajezdni na południu Gdańska

Niekończąca się lista postulatów i marzeń w jednym miejscu



Na obrzeżach przyszłego parku i obszarach o mniejszych walorach przyrodniczych planuje się natomiast umiejscowić wszystkie możliwe funkcje usług publicznych, które są de facto próbą nadrobienia zaległości w tym zakresie na całym obszarze Południa. Obecnie w planach jest lodowisko, pływalnia oraz obiekt oświaty (np. liceum, biblioteka).

Na spotkaniu mieszkańcy postulowali ponadto budowę wielkiego centrum sportowego z pełnowymiarowymi boiskami, których brakuje w tej części Gdańska oraz hali do uprawiania sportów walki.

Zwracano uwagę także na potrzebę wzmocnienia funkcji handlowo-usługowej (w tym uwzględnienie przestrzeni dla drobnych kupców) oraz... brak pubów, który zmusza mieszkańców do podróży do odległego Śródmieścia.

- Lokalizacja Centrum wpisuje się w ideę miasta krótkich odległości. W zasięgu 15 minut pieszo zamieszkuje obecnie 10 tys. osób, a docelowo będzie ich 20 tys. W zasięgu 10-minutowej podróży rowerem mieszka 70 tys. osób, a docelowo będzie ich 100 tys. - wylicza Agnieszka Ostrzycka, kierownik Zespołu Urbanistycznego Południe w Biurze Rozwoju Gdańska.
Zmienisz łyżwy na klapki. Basen i lodowisko pod jednym dachem Zmienisz łyżwy na klapki. Basen i lodowisko pod jednym dachem
  • Układ transportowy w rejonie Centrum Południe prezentowany w środę przez BRG.
  • Nieaktualna koncepcja Centrum Południe z 2011 r. autorstwa BRG.
  • Nieaktualna koncepcja Centrum Południe z 2011 r. autorstwa BRG.
  • Nieaktualna koncepcja Centrum Południe z 2011 r. autorstwa BRG.

Niesprecyzowany układ transportowy w sąsiedztwie



Problemem Centrum Południe jest jednak nie tylko zmieniająca się sytuacja gospodarczo-polityczna i podejście urbanistyczne, ale także mgliste, nieokreślone wizje transportowe:
  • pierwotnie przez rejon ten miała przechodzić linia SKM Południe, ale ostatecznie zrealizowano w miejsce szlaku kolejowego osiedle Lawendowe Wzgórza,
  • nowa wizja SKM (PKM) wykorzystuje rezerwę Nowej Bulońskiej Południowej (ul. Lawendowe WzgórzeMapka), która jeszcze niedawno miała być wykorzystana pod trasę tramwajową i drugą jezdnię,
  • wizja północnej odnogi PKM Południe jest inaczej wrysowana w koncepcję Biura Rozwoju Gdańska niż w Strategii 2030 czy Pomorskiej Kolei Metropolitalnej,
  • obecny na spotkaniu Piotr Grzelak, zastępca prezydent Gdańska ds. zrównoważonego rozwoju i inwestycji, przyznał że szanse na realizację północnej odnogi SKM (PKM) są niewielkie ze względu na niskie obciążenie komunikacyjne szlaku, więc tramwaj wydaje się bardziej rozsądnym rozwiązaniem,
  • przekrój wspomnianej ul. Nowej Bulońskiej Południowej był pierwotnie przewidziany jako cztery pasy z tramwajem, a został zrealizowany jako jedna jezdnia dwupasowa z tramwajem,
  • w śladzie ul. Nowej Jabłoniowej planowano pierwotnie realizować tramwaj, po czym z niego zrezygnowano na rzecz buspasów, zaś obecny na spotkaniu Maciej Lisicki, prezes spółki Gdańskie Autobusy i Tramwaje, zapowiedział że nowa zajezdnia będzie tak rozplanowana, aby w bliżej nieokreślonej przyszłości ewentualnie wrócić do pomysłu tramwaju,
  • ul. Nowa Unruga w koncepcjach planistycznych miała być czteropasowa, podczas gdy obecnie rozważa się ulice o uspokojonym ruchu i zawężonym przekroju,
  • ul. Nowa Warszawska powstała wyłącznie jako trasa tramwajowa i nie wiadomo czy kiedykolwiek powstanie układ drogowy (rezerwa terenu przewiduje aż cztery pasy ruchu),
  • pętla tramwajowo-autobusowa Ujeścisko miała powstać w narożniku skrzyżowania Lawendowe Wzgórze - Warszawska, lecz ostatecznie "rozciągnięto" ją wzdłuż ul. Warszawskiej, odcinając tym samym ul. Warszawską od części południowej Centrum.

Artykuł z 2014 r. Czy Gdańsk Południe zyska własne centrum? Artykuł z 2014 r. Czy Gdańsk Południe zyska własne centrum?
Artykuł z 2021 r. Gdańsk prezentuje wizję rozwoju komunikacji miejskiej do 2042 r. Artykuł z 2021 r. Gdańsk prezentuje wizję rozwoju komunikacji miejskiej do 2042 r.
Założenia projektu architektoniczno-krajobrazowego parku Południowego zaprezentowane w marcu br. podczas seminarium "Zieleń i Woda. Projekty dla Gdańska". Założenia projektu architektoniczno-krajobrazowego parku Południowego zaprezentowane w marcu br. podczas seminarium "Zieleń i Woda. Projekty dla Gdańska".

Park Południowy to wciąż wielka niewiadoma



Dodajmy do tego brak szczegółowej wizji parku Południowego, w zakresie którego nie wiadomo:
  • jaką będzie pełnił rolę w przestrzeni - czy zagospodarowanie parku będzie przyciągać wyłącznie mieszkańców sąsiednich dzielnic czy - wzorem parku Oliwskiego - z całej aglomeracji oraz turystów spoza regionu,
  • jaka będzie myśl przewodnia zagospodarowania - czy będzie to park o naturalnych walorach krajobrazowych czy kształtowanych ręką człowieka (i w jakim stopniu),
  • czy park będzie ukierunkowany na prezentację zieleni (czy będzie zmierzać w kierunku ogrodu botanicznego lub ośrodka edukacji ekologicznej) czy będzie kreowany jako miejsce do uprawiania sportu (i jakich form sportu) w otoczeniu zieleni?

Dyskusja poświęcona Centrum Południe zorganizowana przez Biuro Architekta Miasta odbyła się w szkole podstawowej nr 6 przy ul. Lawendowe Wzgórze. Dyskusja poświęcona Centrum Południe zorganizowana przez Biuro Architekta Miasta odbyła się w szkole podstawowej nr 6 przy ul. Lawendowe Wzgórze.

Czy z chaosu może narodzić się porządek i ład urbanistyczny?



Czy w takim chaosie planistyczno-decyzyjnym istnieje szansa na stworzenie przemyślanego centrum dzielnicy? Zdaniem urzędników i władz miasta jest to jak najbardziej możliwe.

- Za miesiąc zaprezentujemy koncepcję parku Południowego, gdzie będą wskazane konkretne funkcje w tym terenie - zapowiada Piotr Grzelak. - Zmieniamy podejście w planowaniu przestrzennym. Najpierw chcemy rozmawiać z mieszkańcami, a potem ogłaszać konkurs architektoniczno-urbanistyczny i rozstrzygać w planie, jakie funkcje powinny być wdrażane.
- Nie chcemy, aby wizja Centrum była zdefiniowana wyłącznie w sposób ekspercki, ale także wsłuchując się w głosy mieszkańców, społeczników, rad dzielnic - dodaje prof. Piotr Lorens, architekt miasta Gdańska. - Zebrane opinie będą wytycznymi do programu funkcjonalno-przestrzennego i przedmiotem kompleksowego zaprojektowania tego obszaru.

Urzędnicy do końca kwietnia czekają na uwagi mieszkańców



Uwagi i propozycje dotyczące Centrum Południa można nadsyłać do końca kwietnia br. na adres Biura Architekta Miasta: city.arch@gdansk.gda.pl

W oparciu o głosy mieszkańców planowane jest przeprowadzenie konkursu architektoniczno-urbanistycznego na koncepcję Centrum Południe. Na bazie wybranego projektu powstaną w kolejnym etapie zapisy nowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz opracowywany zostanie model realizacji Centrum.

Nowe mieszkania zbudowane przez miasto na Południu i w Letnicy Nowe mieszkania zbudowane przez miasto na Południu i w Letnicy

Miejsca

Opinie (174) 8 zablokowanych

  • Opinia wyróżniona

    (7)

    Chciałem coś napisać, ale w zasadzie inni komentujący wyczerpali bardzo sensownie temat. Zaprzepaszczono okazję zbudowania świetnej tkanki miejskiej, a można ją było budować od zera. Zwyciężył "wolny rynek", a to jak nadaje się do tematu mieszkalnictwa i rozbudowy miasta, pokazało właśnie południe Gdańska.

    Żal zmarnowanej szansy, no i żal że ten problem pozostanie z nami na lata.

    • 194 5

    • Nie przekonuje Cię udział Grzelaka?? (2)

      • 24 0

      • Mea culpa, przy takim fachowcu jestem spokojny.

        • 27 0

      • Przekonuje - że dalej będzie stabilnie :)

        • 12 0

    • Każda dzielnica dużej aglomeracji powinna być odrębnym "miastem" a nie sypialnią !

      • 12 2

    • Do kanca swiata.nadzieja tylko w rejsowym inkanderze z kaliningradu hehee

      • 4 2

    • Zmarnowano to akurat tereny pod Nową Letnicę.A Nowej Wyzwolenia nadal brak.

      • 2 2

    • Jakoś nie widzę tutaj Konfiarzy i Neoliberałów krzyczących o wolnym rynku

      I wolności dla deweloperów

      • 5 0

  • Ojciec kundelek, matka kundelek

    A wy chcecie rasowe centrum dzielnicy? Wyjdzie kolejny koszmarek architektoniczny

    • 14 3

  • Po co te spotkania

    Skoro na nich nie zapadają żadne decyzje ani wiążące obietnice. Dziwię się, że ludzie mają na to czas

    • 26 0

  • wincyj betonu

    na co komu zieleń i przestrzeń

    • 15 3

  • (2)

    Południe na tych zdjęciach z drona jest tak piękne, że tylko sobie oczy można wydłubać. Kompletna kompromitacja sztabu ludzi odpowiedzialnych za politykę przestrzenną. To jest groch z kapustą po potrójnym strawieniu.

    • 42 1

    • Nie ! Wg. poprzedniego, wieloletniego prezydenta są to inwestycje, które doprowadziły faktycznie do iluś tam mieszkań (1)

      36 kont i co tam jeszcze, z których nie potrafił się wytłumaczyć.

      • 14 0

      • Na część wszystkich wałów i wałków poprzedniemu władcy zbudowali nawet uliczkę (mała, ciasna, ale jest)... Wały Adamowicza...

        • 9 0

  • Chaos, brak planów, wizji i zwykłej logiki (1)

    A może po prostu lobby deweloperskie w urzędzie, które założył p. Adamowicz już wiele lat temu. Nikt za te zaniedbania nie poniósł odpowiedzialności. Dopóki tych ludzi nie odsuniemy od władzy nic się nie zmieni.

    • 29 3

    • A dojazdu do portu gdańskiego brak!!! Lata lecą,a mieszkańcy oglądają coraz to nowe wizualizacje Nowej Wyzwolenia,Zielonej Wyzwolenia,narady,obrady,zebrania,nasiadówki,warsztaty z UM.A osiedla w Nowej Letnicy rosną,ostatnio Porto.A na starej Wyzwolenia w NP hałas i smog od ciężkiego transportu portowego.

      • 2 0

  • Jedyna dzielnica Południa, która jeszcze ma szansę mieć coś rozplanowane (5)

    To Maćkowy, ewentualnie końcówka Łostowic obok Maćkowy, chociaż już i w tych dzielnicach chaos urbanistyczny robi się coraz większy. Nie mówiąc o deweloperach, którzy budują na gliniastych mokrych terenach i nie zabezpieczają swoich inwestycji jak należy np. ogrody deszczowe z ciągle stojąca wodą, brak drenażu, wypływająca woda ze studzienek czy wilgoć w mieszkaniach... Ale tam jeszcze jest szansa coś zrobić i postawić dla mieszkańców, chociaż patrząc na plan własnościowy tych terenów chyba nie za wiele i większość to będzie deweloperów...

    • 25 1

    • (4)

      Maćkowy z osiedlami łanowymi będzie jeszcze większą porażką niż okolice Warszawskiej i Jabłoniowej. Do tego całość wisząca na Starogardzkiej bez żadnej siatki ulic, wzdłuż których można rozplanować usługi czy oświatę. Wisienką na torcie jest linia energetyczna napowietrzna od frontu wszystkich osiedli.

      • 15 0

      • A to prawda (3)

        Tamte osiedla, to idealny przykład jak to nie powinno wyglądać, a idealne miejsce było na to żeby zacząć wszystko dobrze od zera wyważając rozwój mieszkaniowy, usługowy i drogowy, a wyszło jak zawsze w ostatnich latach w Gdańsku. Chodziło mi bardziej o to, że jest tam jeszcze trochę terenów niezabudowanych samymi mieszkaniami, stąd ostatni (a może już nie?) moment, żeby zareagować, zamiast wciskać w jednym punkcie wszystko czego może brakować mieszkańcom jak właśnie robią to na Ujeścisku niestety

        • 9 0

        • rozumiem, że proponujesz wywłaszczenie i przejęcie działek przez miasto? (1)

          np. teren koło Borkowskiej - pan farmer życzy sobie 800 zł za metr ziemi, a nikt nie chce kupić za tyle, będzie stało

          • 4 1

          • Uwielbiam takie wypowiedzi...

            W którym zdaniu takie coś zasugerowałem? Napisałem jak wygląda sytuacja

            • 2 0

        • Ale teraz robią sensowne te kolejne osiedla, pełno usług będzie/jest wzdłuż Starogardzkiej.

          • 3 0

  • (1)

    Mieszkam tam. O godzinie 7.00 na dworzec kolejowy jechałem taksówka 65 minut. Autobusy stoja w korkach. Chaos przestrzenny z przypadkowo wytyczoną zabudowa. Zaniedbane tereny zielone - okolice Biedronki przy wiezyckiej wygladaja ja tereny z azjatyckich miast rzeszy ruskiej. Drogi w formie płyt betonowych, bez chodników. Brud i przypadkowość. Naprawdę to paskudne miejsce bez zaplecza i żadnego programu. Życie polegające na zakupach w dyskoncie i zamknięciu się w domu. Ani kawiarni ani przyjaznej przestrzeni zachęcającej do spaceru. I nikt z tym nic nie robi! To nie jest urbanistyka - to patorozrost.

    • 60 0

    • to dlaczego tam mieszkasz, skoro tak ważne jest dla Ciebie życie towarzyskie na zewnątrz?

      • 2 3

  • Poludnie...masakra.

    Sprzedawali dzialki kazdemu developerowi a ci wciskali co sie da i gdzie sie da. Tera problem z infrastruktura. Na checiach zmian zostanie...albo bedzie jeszcze wiekszy patchwork jal cos dowciskaja

    • 37 0

  • (6)

    Kiedyś istniało coś takiego jak Miastoprojekt o to on pokazywał, którędy mają przebiegać ulice, gdzie stać domy, gdzie żłobek, przedszkole, sklep monopolowy... I tak bym widział rolę DRMG: jednoznaczne zaplanowanie dzielnic i ścisły nadzór nad deweloperami, służącymi tu właściwie tylko jako firmy budowlane.

    • 37 2

    • (2)

      Oni nawet stare, z sensem funkcjonujące dzielnice paskudzą nowymi klocami. Patrz Przymorze, Brzeźno

      • 23 1

      • (1)

        Zaspa

        • 8 1

        • Bo w UM twierdzą ,że miasto trzeba budować do wewnątrz,czyli te plomby --kloce to zgodne z wytycznymi.

          • 2 0

    • Mylnie odczytujesz rolę DRMG. (1)

      To jednostka realizująca miejskie inwestycje. Od planowania przestrzennego jest Biuro Planowania Przestrzennego, inna jednostka miejska. Do "nadzoru" nad deweloperami są inne jednostki, jednak kluczem do sprawy jest polityka, a tę uprawia się nie w jednostkach, ale na trzecim piętrze urzędu miejskiego.

      • 5 0

      • Biuro Rozwoju Gdańska robi plany przestrzenne

        • 4 0

    • Nowy Port

      W naszej dzielnicy brak usług,sklepy przyjazne mieszkańcom są zamykane ,a otwierają coraz to nowe sklepy z alkoholem.Ostatnio to trzy nowe dołączyły do pozostałych, w takiej małej dzielnicy.Sieciówka BORYS w falowcu to nawet przy placu zabaw dla małych dzieci sp.mieszkaniowej Kolejarz.

      • 1 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane