• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Podwórkowe zabawy naszego dzieciństwa

Michał Brancewicz
1 maja 2022 (artykuł sprzed 2 lat) 
Metalowe huśtawki, drabinki, karuzele - tak wyglądała większość podwórek w latach 80. i 90. Niektóre wciąż mają ten klimat. Metalowe huśtawki, drabinki, karuzele - tak wyglądała większość podwórek w latach 80. i 90. Niektóre wciąż mają ten klimat.

Dzwoni domofon. - Wyjdziesz? Dwie minuty później już jestem na dole. Najlepiej, gdy któryś z kolegów miał piłkę, ale nawet bez niej było w co się bawić.



W co najbardziej lubiłe(a)ś się bawić na podwórku?

To sentymentalna podróż do lat 90. XX wieku, gdy na podwórko nie wychodziło się za karę, a jedynym smartfonem w ręku mogła być radziecka gierka, chociaż po co ktoś miał ją ze sobą brać?

Boisko, piasek, trzepak, drabinki, zjeżdżalnia - to były areny naszych zabaw, a tych było bez liku.

Pierwszy hazard



Dołek to był pierwszy podwórkowy hazard, chociaż, o ile dobrze pamiętam, graliśmy głównie starymi monetami sprzed denominacji. Gra polegała na wykopaniu dołka i rzucaniu do niego monetą. Kogo moneta spadła bliżej, ten pierwszy pstrykał do dołka. Czyja moneta wpadła pierwsza, ten zgarniał pozostałe do kieszeni.

Gra w dołek. W tej sytuacji można było zrobić "trzy stuki" - jeśli uderzając w ziemię, moneta wpadła, wygrywałeś. Gra w dołek. W tej sytuacji można było zrobić "trzy stuki" - jeśli uderzając w ziemię, moneta wpadła, wygrywałeś.
Gdy moneta wylądowała na skraju wlotu do dołka, można było stuknąć obok niej w ziemię ręką (chyba trzy razy). Jeśli wpadła od wstrząsów, wygrywałeś.

Wywołuję na wojnę...



Np. państwa i miasta. Oczywiście nie w domowej wersji na kartkach.

Rysowało się patykiem na piasku okrąg, dzieliło na równe części i każdy miał swój teren. Jedna osoba stawała na środku, krzyczała "wywołuję, wywołuję na wojnę..." i tu padała nazwa państwa lub miasta, a patyk był wyrzucany w powietrze.

Wszyscy rzucali się do ucieczki poza osobą, która została wywołana. Ta musiała złapać patyk i gonić kogoś. Jeśli udało jej się kogoś nim trafić, zagarniała część jego terenu. Jeśli nie, to ta druga osoba odbierała cześć jej terytorium.

Jak? Stawało się na granicy, ale nie przekraczając linii i na sztywnych nogach w kolanach trzeba było się zgiąć w pół i zaznaczyć patykiem zajmowany obszar. Nie można się było przy tym przewrócić.

Być jak Aleksander Kłak



Oczywiście na podwórku królowała piłka nożna. Rozgrywki odbywały się głównie za blokiem. Graliśmy tam w "Warszawiankę", rozgrywaliśmy mecze między sobą, były też spotkania najwyższej rangi, czyli międzypodwórkowe "święte wojny".

Sami wymyśliliśmy też grę "Gdańsk", bo ileż można było grać w "Warszawę".

Piłka zawsze zajmowała nam najwięcej czasu. Każde boisko trawiaste zmieniało się w piaskowe od intensywnego grania. Piłka zawsze zajmowała nam najwięcej czasu. Każde boisko trawiaste zmieniało się w piaskowe od intensywnego grania.
W latach 90. każdy bramkarz chciał być Aleksandrem Kłakiem z olimpijskiej reprezentacji z Barcelony'92, a napastnik Juskowiakiem.

Boisko było nie takie jak teraz, trawiaste, ale piaszczyste, bo trawa "ścierała się" od ciągłego grania. Normalna bramka była tylko jedna, drugą robiliśmy z dwóch kamieni, więc każdy chciał atakować na tę fajną bramkę. Pewnego razu zbiliśmy z desek drugą i w końcu mieliśmy dwie fajne.

Potem bramki się zmieniały. Nawet raz postawiliśmy tam "piątki", które zakosiliśmy z boiska szkolnego, w miejscu, gdzie teraz biegnie Armii Krajowej. Ale pięciometrowe bramki były za duże na takie małe boisko. Dzisiaj rzadko kiedy ktoś tam gra.

"Porto diamenten to"



Zabawa w chowanego była klasyką. Często dało się słyszeć, jak ktoś wykrzykiwał hasło-klucz, czyli "pobite gary". Oznaczało to, że coś poszło nie tak i trzeba powtórzyć rozgrywkę.

Czytaj więcej:

Podwórkowe powiedzonka z młodości



Z chowańcem wiążą się wyliczanki, które decydowały, kto pierwszy będzie krył, czyli szukał innych.

Dzisiaj stare boiska zarastają trawą, bo nikt na nich nie gra. Dzisiaj stare boiska zarastają trawą, bo nikt na nich nie gra.
Jedne miały sensowną treść:
"Siedzi anioł w niebie,
pisze list do ciebie.
Jakim atramentem pisał?
Niebieskim
Nie-bie-skim"


Innym jej brakowało:
"Wpadła bomba do piwnicy,
napisała na tablicy
S.O.S głupi pies"


A jeszcze inne były kompletnymi dziwolągami, przynajmniej tak je fonetycznie zapamiętałem:
"Pism pasm pos,
a portimelo dimi dimi di
a misza plamo demo karoli
porto diamenten to"


Ojciec, matka - czyli zabawy nożem



Co odważniejsi grali w noża. W sumie nie wiem, kto i skąd go miał, ale prawie zawsze jakiś znalazł się na podwórku. Czasami był to zwykły nóż kuchenny, ale zdarzał się, że scyzoryk albo finka.

Na początek nożem lekko spulchniało się ziemię, a potem rzucało w różnych pozycjach i układach: z palca, łokcia, brody, czoła, wewnętrznej i zewnętrznej części dłoni.

Poszczególne pozycje miały swoje nazwy: matka, ojciec, kibelek, słoneczko, gniazdko. Co podwórko to nieco inne sposoby gry. Oczywiście nóż musiał się wbić ostrzem w ziemię.

"Ziemia"



Trzepak - główny punkt dowodzenia na każdym podwórku. To tutaj była baza dla podchodów, miejsce gry w siatkówkę i zabawy w ślepca. Trzepak - główny punkt dowodzenia na każdym podwórku. To tutaj była baza dla podchodów, miejsce gry w siatkówkę i zabawy w ślepca.
Lubiliśmy też bawić się w ślepca. Jedna osoba zamykała oczy i starała się złapać innych, którzy ukrywali się na drabinkach albo trzepaku, przeskakując z jednych części na drugie, ale tak, żeby nie dotknąć ziemi.

Oczywiście każdy podglądał, ale udawał, że tego nie robi. Jeśli "ślepiec" kogoś złapał, musiał zgadnąć, kto to jest. Innym sposobem było krzyknięcie słowa "ziemia" w momencie, gdy inna osoba próbowała się przedostać w nielegalny sposób na inną część drabinek czy trzepaka.

Transfer za 250 tys. (starych) zł



Nieco z zazdrością i zainteresowaniem spoglądaliśmy też z daleka na inne podwórko, gdzie odbywały się zawody żużlowe. Każdy szanujący się żużlowiec musiał mieć rower BMX, ale zdarzały się też inne "maszyny".

Rower BMX - marzenie każdego dziecka w latach 90. To właśnie na nich ścigali się na żużlu podwórkowym. Rower BMX - marzenie każdego dziecka w latach 90. To właśnie na nich ścigali się na żużlu podwórkowym.
Na trawie mieli wytarty do gołej ziemi tor i robili na nim okrążenia jak w prawdziwym żużlu. To tam doszło chyba do jednego podwórkowego transferu. Mój kolega przeszedł z jednej do drugiej drużyny za 25 zł. To było już po denominacji, ale wtedy jeszcze często przeliczało się "na stare", czyli 250 tys. zł. Jak to brzmi.

U nas też próbowano zorganizować tor żużlowy i to, o zgrozo, na boisku do nogi. Była o to niezła wojna. W końcu fani speedwaya odpuścili.

Mógłbym wymieniać bez końca: wyścigi w kapsle, zbijak, siatkówka na trzepaku, berek, krawężnik, kwadraty, podchody.

Opinie (466) ponad 10 zablokowanych

  • Stare ale jare (1)

    Świetny artykuł.To były czasy.Piłka nożna,rower,chowanego,kapse itp. :) a teraz komputer i smartfony :(

    • 58 7

    • Wtedy tez komputer i telefon.

      Pamietacie jak dzwonilo sie i robilo zarty przez telefon?

      Ta sama zabawe przejelo mlodsze poko9lenie, tworzac bindy lub uzywajac ivony i nagrywki wrzucajac do netu.

      • 1 0

  • Helo autorze z lat 90, już w 80 i 70 tak się bawiono. (1)

    A gdzie kapsle, ziemianki, podchody, guma, raz dwa trzy baba Jaga patrzy? Gdzie wojny z innym podwórkiem? Wojny żołnierzykami. Gdzie kąpiele w fontannach, Motławie? Robienie żartów i psikusów? Łażenie po śmietnikach ;) Ogniska i pierwsze fajki:)

    • 28 3

    • raz dwa trzy baba Jaga patrzy ??

      opowiedz co i jak bo nie pamiętam

      • 0 0

  • Ogródki dzialkowe, jeziorka, potoki, PORT, Plaża Stogi.

    i trasy sciezki wtedy oznaczone szlaki w lasach gdańskich. Kazdy szlak mial swoje barwy malowane na drzewach.
    Tylko kilka tych drzew sie do dzis ostało.

    • 15 3

  • Lata 90 rules! (2)

    Dodałbym jeszcze grę w krawężniki,badmintona i kosza,który montowalo się na drzewie z rowerowej felgi.Ole.

    • 25 4

    • serio masz na drugie barbara? (1)

      • 0 2

      • To jest konto trzyosobowe.

        • 0 0

  • Na Lechie się chodziło. Czasem przyjmowali młodziików,

    Co pamietam jeszcze to można bylo zebrac butelki oddac do skupu i jeszcze miec kase na lody, oranzade czy tez modele ze skladnicy harcerskiej.

    • 33 4

  • domofony to się pojawiły chyba po upadku PRLu (3)

    kiedyś takich wynalazków nie było, najczęściej wrzeszczało się by ktoś zszedł, ale nie dlatego że drzwi klatki były zamknięte (bo nie były)

    • 44 2

    • a z miasta można było zadzwonić do domu z budki telefonicznej (2)

      zero komórek - oczywiście internet nie istniał

      • 9 0

      • (1)

        Internet istniał - był już w pierwszej połowie lat 80.

        • 0 7

        • to chyba w armii usa.

          i w Polsce na kolei był pierwszy

          • 4 0

  • To były czasy (1)

    Pod kontrolą rodziców, ale wolny. Gry zespołowe w realu, obcowanie z grupą dzieciaków z dzielnicy i nie tylko, uczyło współżycia w grupie. Teraz Instagram, Facebook, tiktok i wiele innych ścierw, które piorą banie i wpędzają w stres.

    • 63 3

    • I setki kolegów i koleżanek ale tylko wirtualnych.Teraz koledzy z jednej klatki nigdy nawet raz nie grało w piłkę o wyjeżdzie na biwak czy gdziekolwiek nie wspomnę.

      • 1 0

  • Zlote mysli dziewczyny prowadziły. I wpisywało sie do pamietników wzajemnie. (2)

    Cos jak obecne profile na fejsie. Tylko analogowo i rysunki robilo sie odrecznie, czesto biorac "do jutra" pamietnik do wpisu.

    • 73 2

    • "Sympatycznemu koledze...."

      • 2 0

    • Ku pamięci

      Mam do dzis

      • 3 0

  • Autor artykułu opisuje lata 90-te XX wieku. (4)

    Jeszcze ciekawiej było w czasach mojego dzieciństwa. To był przełom lat 60-tych i 70-tych XX wieku.
    Wracałem ze szkoły, zjadłem obiad, odrobiłem lekcje a potem na podwórko. Jak zaczynała się zima i spadł śnieg, ze śniegu na trawniku przed blokiem usypywaliśmy bandy. Potem długo lała się woda.
    Przez cała zimę mieliśmy lodowisko.

    • 107 6

    • To był przełom lat 60-tych i 70-tych XX wieku.

      A teraz emerytura i trochę chorób. Ale dzieciństwo mieliśmy.

      • 24 2

    • Lodowisko...albo kawałek ulicy, zaśnieżonej

      Wyslizganej przez masę dzieciarni, na butach- ślizganie się, na sankach..gwar

      • 18 0

    • a jak sie bawiles na studiach? (1)

      np na juwenaliach.

      • 0 5

      • jano nie konczyl studiow i nie ma matury

        • 0 2

  • Huśtawka na wysokim drzewie w lesie. (3)

    Albo raczej gruby sznur z patykiem przywiązanym na końcu robiącym za siedzisko. Ale miały rozmach te huśtawki aż włosy stawały dęba ; )

    • 50 4

    • Komu się huśtawka nie podoba? Mama zabraniała, co? Nadal zazdrościsz? (2)

      Nie martw się, nam też zabraniała;)

      • 4 9

      • Na takim sznurze dziewczyna sie powiesila. (1)

        Nie mozesz tego zrozumieć?

        • 0 6

        • To idąc tym tokiem myślenia.. " w domu ludzie umierają"... a mawiają też, że w domu najwięcej wypadków na miejsce ( nie sprawdzałem statystyk). Tak czy inaczej, to domy też powinny nam źle się kojarzyć a raczej tak nie jest ( nie mówię o jakiejś patologii).

          • 4 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane