Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Pomnik Parasolnika przechodzi renowację. Kim był jego bohater?

ms
10 sierpnia 2021 (artykuł sprzed 3 lat) 
Opinie (129)
Najnowszy artykuł na ten temat Od półnagich hrabianek po wóz kąpielowy. Historia kąpieliska w Sopocie
Pomnik Parasolnika wróci na swoje miejsce na Monciaku za dwa tygodnie, po renowacji. Pomnik Parasolnika wróci na swoje miejsce na Monciaku za dwa tygodnie, po renowacji.

Pomnik Parasolnika wróci na swoje miejsce na Monciaku za dwa tygodnie, po renowacji.

Fot. Fotobank.PL/UMS

Rzeźba Parasolnika, stojąca od ponad dwudziestu lat na Monciaku, zostanie oczyszczona, wypolerowana i zakonserwowana. Przypominamy postać Czesława Bulczyńskiego, któremu jest poświęcona.



Przeprowadzana na zlecenia miasta renowacja rzeźby potrwa około dwóch tygodni. W tym czasie zostanie oczyszczona, wytrawiona, pokryta świeżą patyną, częściowo wypolerowana i zakonserwowana.

Zanim jednak rzeźba autorstwa Tadeusza Foltyna znów pojawi się w przestrzeni miejskiej, jej postument także zostanie oczyszczony, wypolerowany i zabezpieczony. Litery wykute w kamieniu po ponownym pomalowaniu też będą wyraźniejsze.

Tadeusz Foltyn, gdański artysta rzeźbiarz, autor rzeźby Parasolnika, która stoi na Monciaku w Sopocie. Tadeusz Foltyn, gdański artysta rzeźbiarz, autor rzeźby Parasolnika, która stoi na Monciaku w Sopocie.

Tadeusz Foltyn, gdański artysta rzeźbiarz, autor rzeźby Parasolnika, która stoi na Monciaku w Sopocie.

fot. Wojtek Jakubowski/KFP

Instalacja przedstawia Czesława Bulczyńskiego (1912-1992), który zawodowo zajmował się naprawą parasoli (stąd jego przydomek).

Kolorowy i ekstrawagancki ubiór oraz skłonność do rozmów z nieznajomymi na ulicy uczyniły z Parasolnika swoisty symbol i atrakcję turystyczną Sopotu lat 60. i 70. XX wieku.

Jego historię opisał w artykule Pan Czesław z Sopotu. Wspomnienie Parasolnika Tomasz Kot, autor książek o Sopocie, znawca i popularyzator atrakcji kurortu.

Parasolnik: świniopas i gorszyciel



Czesław Bulczyński pojawił się w kurorcie najprawdopodobniej już w 1945 r. Jego pierwszym adresem w było mieszkanie nr 3 w budynku przy ulicy 3 Maja 8, którego główną lokatorką była jego przyszła żona, Agnieszka Gryczyńska.

Czesław nie miał stałego meldunku. Zarabiał na życie naprawiając parasole i garnki. Nie było to jednak dochodowe zajęcie, więc Bulczyński imał się różnych zajęć: pilnował świń w należącym do "Społem" gospodarstwie hodowlanym, a nawet podnajmował pokój w mieszkaniu swojej przyjaciółki paniom lekkich obyczajów.

Czesław Bulczyński, czyli Parasolnik, był pierwszą tak barwną postacią w przestrzeni publicznej Sopotu. Czesław Bulczyński, czyli Parasolnik, był pierwszą tak barwną postacią w przestrzeni publicznej Sopotu.

Czesław Bulczyński, czyli Parasolnik, był pierwszą tak barwną postacią w przestrzeni publicznej Sopotu.

fot. Zbigniew Kosycarz/KFP

- Paaaaaarasolllleeeeeeee do reperaaaaacjeeeee! - wydzierał się Bulczyński, przemierzając sopockie ulice i podwórka, otoczony gromadką przedrzeźniającej go dzieciarni, opędzający się od niej i obwieszony kolorowymi parasolkami.

Niski, szczupły, szczególnie u boku tęgiej żony, z czarną brodą. Bulczyński najmował się do stania w licznych w Polsce ludowej kolejkach za wszystkim. To pozostanie dla niego dość dochodowym zajęciem do końca PRL.

Dzięki temu wyrobił sobie znajomości wśród sopockich sprzedawców. Po latach był w stanie "załatwić" wszystko, czego w sklepach brakowało, szczególnie to, co sprzedawało się spod lady.

Czesław celebryta



W latach 60. i 70. Czesław Bulczyński przebierał się i wychodził na ulice Sopotu. Szybko stał się lokalną atrakcją, nie tylko w sezonie.

Parasolnik w tych szarych czasach robił coś, o czym inni mogli tylko pomarzyć. Stał się w jakiejś mierze symbolem marzeń polskiego społeczeństwa o kolorowym, spokojnym życiu bez codziennych kłopotów ekonomicznych i ideologicznego jarzma.

Parasolnik przebierał się, jakby występował w cyrku. Na swoją scenę wybierał najtłumniej odwiedzane miejsca: Monciak i molo. Paradował po Sopocie jako piękna dziewczyna z długimi warkoczami, obfitym biustem, w sukience w kwiaty i z brodą. Innym razem był pierrotem, Cyganem, lodziarzem czy eleganckim panem w meloniku i surducie.

Wystarczyło, że pojawiał się na ulicy w blond peruce, w sukni z tiulu i koronek, a ludzie przystawali rozbawieni. Jedni się z niego śmiali, ale większość uśmiechała się do niego. Przebrany w strój wikinga, w kolorowej spódniczce, w hełmie z wielkimi, odstającymi rogami pozował do zdjęć na deptaku i na molo.

Był tak niezwykły w tym, co robił i jak wyglądał, że ludzie sami sięgali do portfela.

Parasolnik stał się sławny. Pisał o nim Wiech [publicysta i satyryk Stefan Wiechecki - dop. red.], w swoich felietonach, pisał sopocki pisarz Jerzy Afanasjew.

Jerzy Afanasjew - to dzięki niemu Parasolnik zyskał ogólnopolski rozgłos. Zdjęcie z lutego 1976 r. Jerzy Afanasjew - to dzięki niemu Parasolnik zyskał ogólnopolski rozgłos. Zdjęcie z lutego 1976 r.

Jerzy Afanasjew - to dzięki niemu Parasolnik zyskał ogólnopolski rozgłos. Zdjęcie z lutego 1976 r.

Fot. Zbigniew Kosycarz / KFP

To prawdopodobnie jego teksty wykreowały i stworzyły podwaliny pod legendę Parasolnika. To on pierwszy nadał mu literacki sznyt. Pisarz dostrzegł w małym, odzianym na czarno lub przebranym w dziwne stroje człowieczku coś, czego nie dostrzegali inni. Kilka tekstów poświęconych "sopockiemu dziwakowi" pojawiło się w czasopismach o ogólnopolskim zasięgu - m.in. w "Przekroju", do którego Afanasjew pisywał felietony.

Parasolnik bohaterem filmu



W roku 1963 Parasolnik pojawił się w pierwszym polskim filmie telewizyjnym nakręconym metodą ukrytej kamery. To "Kobiela na plaży" Andrzeja Kondratiuka.

Cała scena trwała nieco ponad 20 sekund, a Bulczyński nie mówił w niej wiele i niespecjalnie z sensem.

Na pytanie Bogumiła Kobieli, co sądzi o tegorocznym sezonie, Parasolnik odpowiadał: "Bardzo dobrze". Tę samą odpowiedź aktor usłyszał, gdy zapytał Czesia o wypoczynek na plaży.

Element wywrotowy



Z biegiem czasu to, co robił Parasolnik, przestało podobać się władzom.

Kiedyś dowiedział się, że po molu spaceruje delegacja radzieckich wojskowych. Przebrał się cały na czerwono, obwiesił podróbkami medali i poszedł im na spotkanie.

Miarka przebiera się, kiedy podczas jednego z pochodów pierwszomajowych w stanie wojennym Czesio szedł wśród wiecujących jako "Pan Czesław", przebrany za biuściastą blondynkę z warkoczami.

Władze przestały akceptować Parasolnika.

Od 1982 r. Bulczyński razem z Peterem Konfederatem i krzykliwą panią mieszkającą nad "Ermitażem", w przeddzień święta klasy robotniczej byli regularnie zatrzymywani i wywożeni do szpitala psychiatrycznego w Kocborowie. Tak działo się do końca PRL. Parasolnik ma już wówczas ponad 70 lat.

Wielu sopocian pamięta go ze swojego dzieciństwa. Rozdawał cukierki kilku pokoleniom
dzieci. Inni twierdzą, że straszył je i gonił. Na pewno nie lubił, kiedy go przedrzeźniały.

Czesław Bulczyński zmarł 9 listopada 1992 r. Na pogrzeb przyszło dwadzieścia osób.
ms

Zobacz także

Historia Sopotu (28)

Opinie (129) 8 zablokowanych

  • 2021-08-10 21:28

    Osoby (2)

    Sopot miał wiele szczegolnych egzemplarzy: Bill Canada , który porywal dziewczyny na Kanadyjczyka , był też Olek Kwaśniewski , który przywlaszczyl sobie tytuł "magistra" , TuSSk .....

    Obs

    2 lata

    • 19 13

    • 2021-08-10 21:38

      Ale żeśmy sie uśmiali chłopie...

      2 lata

      • 5 4

    • 2021-08-11 11:48

      Teraz tez sa orginaly. Np Matka Polka ,co pisuje do prawicowych pisemek. I caly czas stara sie wytlumaczyc, jak to jest mozliwie miec trojke dzieci z czterema gachami.

      2 lata

      • 3 0

  • 2021-08-10 21:39

    Peter Konfederata powinien mieć swoją ławeczkę na Monciaku z automatem do wierszy,

    wrzucasz 50 groszy i masz wiersz. Swoją ławeczkę na Monciaku powinien mieć,ks.Jan Kaczkowski,ks.Tadeusz Cabala,ksStanislaw Dulak...

    2 lata

    • 13 2

  • 2021-08-10 22:06

    Pan Witek (1)

    Gość z Atlantydy i hit Konik mały konik na biegunach w jego wykonaniu bez zębów piękny aranż.

    Rafał

    2 lata

    • 12 0

    • 2021-08-10 23:39

      Hit to byl łal łal tai diri lal lal

      Spidi gonzales dzijaj z lozka pozno wstal i pragnie poczul woelkie bo wielkiego kaca mial trzeba by cos wypix ale nie co jaki skad lal laltai diri lal lal .. to macie za darmo..

      M

      2 lata

      • 1 1

  • 2021-08-10 22:17

    Parasolnik.

    Mam już trochę lat na karku i w związku z tym pamiętam jak Pan Czesław chodził w smokingu i z czarnym parasolem w ręku. Dużo, dużo później zaczął się przebierać w kobiece stroje. Znał w Sopocie wszystkich "prywaciarzy". Często bywał w lodziarni u "Włocha" w "Sopotku" lub ciastkarni u Budzyńskiego obok Pogotowia Ratunkowego na ul. 20 października (al. Niepodległości). Dawne lata - kiedy do Sopotu przyjezdżała "śmietanka towarzyska" i tzw warszawka.

    Wiktor.

    2 lata

    • 17 0

  • 2021-08-11 01:12

    ale przecież tak nie wolno, trzeba żyć w kieracie, to mądrzejsi powiedzą ci jak żyć i jak się zachowywać

    19

    2 lata

    • 6 0

  • 2021-08-11 05:58

    I Pan Witek się kręcił po Monciaku... (2)

    Jako dzieciak strasznie się bałem Konfederata :)

    2 lata

    • 12 0

    • 2021-08-11 12:44

      ja też pamiętam, że jak sam szedłem monciakiem to z góry patrzyłem czy był. Jak był to szedłem boczną.

      Nie pamiętam czemu. On chyba tylko miewał jakieś "ganiane" odchyły czy występowały notorycznie?

      2 lata

      • 1 0

    • 2021-08-11 13:11

      No

      Ja też...

      Sopocianin od zawsze

      2 lata

      • 1 0

  • 2021-08-11 08:07

    Rudy z syrokomli na tle amber golda powinien byc symbolem sopotu i calego pełoo buahaaaaaaaa

    2 lata

    • 13 6

  • 2021-08-11 08:35

    teraz byłby influencerem (3)

    Ale raczej mało rozpoznawalnym, niczym by się nie wyróżniał wśród innych tego typu osobników. Max 10.000 followersów.

    Paragon

    2 lata

    • 26 5

    • 2021-08-11 11:52

      Raczej tak (2)

      Ale czy to źle? Przynajmniej świat jest teraz różnorodny, kolorowy. Kiedyś ta szarość i uniformizm zabijały duszę i chęć do życia.

      kuba

      2 lata

      • 3 1

      • 2021-08-11 14:26

        (1)

        parasolnika oceniam pozytywnie, chodzi mi jedynie o to, że przy obecnym wysypie freeków (lub po prostu dziwaków), jego kolorowe usposobienie mocno by wyblakło. Poza tym wierzę, że w minionych czasach takim osobom zależało na wniesieniu odrobiny kolorytu do szarego życia obywateli. Kolejną taką osobą był Pan Witek z Atlantydy. Dzisiejsze dziwaki nastawione są głównie na zarabianie, bez większego wysiłku intelektualnego i fizycznego.

        Paragon

        2 lata

        • 2 0

        • 2021-08-11 20:06

          Pan Witek z Atlantydy - super

          Tak, pamiętam był super .

          Cac

          2 lata

          • 1 0

  • 2021-08-11 09:04

    czy nie można postawić taką postać bardziej przypominająca osobę? (1)

    takich pomników różnych postaci powinno byc więcej w trójmieście, ale bardziej zbliżone do pierwowzoru ( nie taka piszczałka)

    2 lata

    • 32 9

    • 2021-08-11 13:10

      Ja czekam na pomnik pana z skm który zbiera puszki! Wiecie kogo mordeczki!

      Olaboga

      2 lata

      • 1 0

  • 2021-08-11 10:12

    Pomnik dla Nikosia też !

    Ludzie z zaburzeniami psychicznymi zawsze stanowili atrakcję i uciechę dla gawiedzi. Dorabianie ideologii dla takich przypadków, po to, aby nadać niepowtarzalną tożsamość i wizerunek Sopotowi jest żałosne. Kanada, Peter, Czesiu zasługują raczej na współczucie i zadumę, a nie na jarmarczną uciechę we wspomnieniach. Podsumowując: chociaż to był człowiek trochę z innej bajki - żądam pomnika dla Nikosia !

    A.

    2 lata

    • 6 5

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (28)

Najczęściej komentowane

Zebrali ponad ćwierć miliona złotych na pomoc dziecku potrąconemu na chodniku

Zebrali 250 tys. zł na leczenie 3,5-latka

Skwer w centrum Gdańska jak dżungla. Chwasty kłaniają się w pas przechodniom

Tutaj chwasty kłaniają się przechodniom

więcej

Najczęściej czytane