• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Porty: będziemy się wzorować na Albanii i Mołdawii?

Kuba Łoginow
20 sierpnia 2009 (artykuł sprzed 14 lat) 
Zarządzający polskimi portami nie walczą o przeładunki z innych państw, ponieważ polska gospodarka zapewnia im sporo własnych towarów. Pytanie tylko, czy takie podejście kiedyś się nie zemści? Nz. port w Gdańsku. Zarządzający polskimi portami nie walczą o przeładunki z innych państw, ponieważ polska gospodarka zapewnia im sporo własnych towarów. Pytanie tylko, czy takie podejście kiedyś się nie zemści? Nz. port w Gdańsku.

Zagraniczni specjaliści z branży transportowej nie mogą się nadziwić, że Polska mając tak świetne położenie tranzytowe i szeroki dostęp do morza, wykorzystuje te atuty w minimalnym stopniu.



Podczas gdy mała Litwa przeładowuje w swych portach kilkakrotnie więcej towarów, niż sama ekspediuje drogą morską (skutecznie pozyskuje tranzyt), większość polskiego handlu morskiego przechodzi przez port w Hamburgu. Jak to możliwe, że pomimo świetnych warunków geograficznych polskim portom nie tylko nie udaje się pozyskać ładunków tranzytowych z innych krajów Europy Środkowej (Rumunom i Litwinom jakoś to wychodzi), ale też "oddajemy" nasz własny handel portom niemieckim?

Przyczyn tego stanu rzeczy można się dopatrzyć w wielu cząstkowych problemach: uprzykrzający życie celnicy, problemy z rozliczaniem VAT-u, zła ustawa o portach, upolitycznienie Zarządów Portów, ignorancja Warszawy... Ale tak naprawdę te problemy można sprowadzić do jednego: brak myślenia w kategoriach długofalowych, strategicznych. W trójmiejskich portach króluje "bieżączka" i z nielicznymi wyjątkami brakuje wizji, jak powinien wyglądać port czy system transportowy kraju za lat dziesięć, dwadzieścia, trzydzieści.

Truizmem jest stwierdzenie, że w sprawach morskich lepiej od nas radzą sobie Niemcy, Belgowie czy Szwedzi. Gorzej, że pod względem zdolności strategicznego myślenia o gospodarce morskiej wyprzedzają nas nie tylko nadmorskie kraje byłego bloku wschodniego (Litwa, Rumunia), ale pod niektórymi względami też europejscy outsiderzy (Albania, Mołdawia), a nawet kraje śródlądowe (Słowacja).

Weźmy na przykład taką Albanię - kraj, którego raczej nie posądzalibyśmy o to, że może być dla nas wzorem. Tyle się w Polsce mówiło o strategicznym znaczeniu autostrady A1 dla trójmiejskich portów, a i tak do tej idei udało się przekonać rząd dopiero po dziesięciu latach intensywnego lobbingu. Natomiast biedna Albania, nie oglądając się na nikogo, w ciągu zaledwie kilkunastu miesięcy zbudowała autostradę, łączącą adriatycki port Durres ze stolicą Kosowa - Prisztiną. W Tiranie po prostu uznano, że zapewnienie Kosowu dostępu do morza przez port albański jest czymś w rodzaju narodowej racji stanu, po czym rząd stanął na głowie, ale przedsięwzięcie wykonał. W Polsce coś takiego (budowa Gdyni czy magistrali kolejowej Gdynia - Śląsk) było możliwe przed wojną, w czasach ostrego kryzysu, ale niestety nie teraz, gdy możemy czerpać ogromną pomoc z Unii Europejskiej.

Podobna sytuacja dotyczy Mołdawii - najbiedniejszego kraju Europy, który nawet nie ma dostępu do morza, a mimo to... zbudował nowoczesny port morski i doskonale skomunikował go z zapleczem. Mowa o otwartym niedawno Dżurdżuleszti - nowoczesnym porcie dla statków pełnomorskich, zbudowanym na zaledwie kilkusetmetrowym mołdawskim odcinku Dunaju. Dżurdżuleszti jest w stanie obsłużyć całość mołdawskiego handlu zagranicznego, ale i część tranzytu sąsiednich krajów. Niezbędna portowi normalno- i szerokotorowa linia kolejowa łącząca nowy port z zapleczem powstała w ciągu zaledwie kilkunastu miesięcy. Gdy w grę wchodzą sprawy strategiczne, a takimi jest dostęp do morza i funkcjonowanie portów, udaje się je zrealizować nawet tak biednym krajom, jak Albania i Mołdawia.

Żeby nie być posądzonym o podawanie jedynie przykładu krajów o słabych tradycjach demokratycznych, poddam pod rozwagę przykład Słowacji. Chociaż nasi sąsiedzi nie mają dostępu do morza, stratedzy w bratysławskich gabinetach doskonale zdają sobie sprawę ze znaczenia transportu morskiego w gospodarce kraju. Na Słowacji jest obecnie realizowany gigantyczny narodowy program użeglowienia Wagu (drugiej po Dunaju największej rzeki kraju) aż po Żilinę, wraz z budową i modernizacją sieci portów rzecznych. Rzecz nie do pomyślenia w Polsce, gdzie żegluga śródlądowa praktycznie nie istnieje. Mimo przynależności do tej samej Unii Europejskiej, słowacki program jakoś da się zrealizować z poszanowaniem zasad ochrony środowiska, a strategicznych inwestycji nie hamują protesty pseudoekologów.

Co ciekawe, następnym etapem słowackiego programu, realizowanym po 2025 roku, będzie budowa kanału Żilina - Odra, na co już zgodzili się Czesi. Mimo odległego terminu realizacji, w słowackim środowisku gospodarczym już teraz trwa poważna debata na temat korzyści, jakie Słowacja uzyska dzięki temu kanałowi i otwarciu dunajskiego szlaku na port w Szczecinie. Inwestorzy już teraz wykupują działki i inwestują w budowę centrów logistycznych w Żilinie, która po zrealizowaniu tego programu stanie się ważnym węzłem transportowym. Konia z rzędem temu przedstawicielowi trójmiejskiej branży morskiej, który słyszał cokolwiek o tych słowackich planach i zaproponował dyskusję nad tym, aby może nie Szczecin, ale Trójmiasto stało się słowackim oknem na świat, poprzez zmodernizowany kanał Odra - Wisła.

Tego strategicznego myślenia u nas brakuje, bo trójmiejskie porty tak czy inaczej jakieś ładunki zawsze będą miały (choćby z bliskiego zaplecza) - więc po co się starać o więcej? Z naszego ogromnego kraju trochę się tego towaru jednak uzbiera - nie wszystko pójdzie do Hamburga. Szkoda tylko, że już teraz niedoścignionym wzorem jest dla nas rumuńska Konstanca, a jak tak dalej pójdzie, rzeczywiście porównywać nas będą z Albanią i Mołdawią.

Opinie (88) 2 zablokowane

  • Ale my za to mamy IPN

    • 3 1

  • GOSPODARKA MORSKA I NIE TYLKO

    GOSPODARKA MORSKA POLSKI - .....
    RADZĘ BARDZO WNIKLIWIE OBEJRZEĆ RĘCE LUDZIOM Z DEPARTAMENTÓW !!!!
    TAM WSZYSTKO JEST ROZKŁADANE ZA CAŁKIEM ŁADNĄ KASĘ OD SĄSIADÓW .
    JESTEŚMY ATRAKCYJNIE USYTUOWANI NA MAPIE GOSPODARCZEJ .
    MAMY COŚ Z TEGO ?
    NIC
    TAK SIĘ DZIEJE OD POCZĄTKÓW LAT 60 :
    - KONTRAKT 20 LETNI NA PRZEWÓZ RUDY DARNIOWEJ I BAWEŁNY Z
    CALCUTTY DO SZCZECINA ....OPĘDZLOWANY NIEMCĄ
    - TERMINAL KONTENEROWY W GDYNI ŁĄCZNIE Z KOMUNIKACJĄ KOLEJOWĄ
    I DROGOWĄ / TRASA KWIATKOWSKIEGO PROJEKTOWANA W
    LATACH 60/ , SKUTECZNIE BLOKOWANA DO DZISIAJ

    SETKI KONTRAKTÓW , PROJEKTÓW GINIE W PRZEPASTNYCH KIESZENIACH
    LUDZI Z DEPARTAMENTÓW .
    CZY COŚ DODAĆ ?
    SAMI SIĘ ZASTANÓWMY

    • 4 0

  • TO PRAWDA U NAS W ZARZĄDACH PORTÓW SIEDZĄ LUDZIE KTÓRZY SĄ Z NAMASZCZENIA

    RÓŻNYCH PARTII GDY TO UDA NAM SIĘ ZMIENIĆ WREŚCIE I ZACZNIEMY UMIESZCZAĆ W ZARZĄDACH FACHOWCÓW A NIE KLAKIERÓW RZĄDZĄCYCH TO ZACZNIEMY SIĘ ROZWIJAĆ!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

    • 2 0

  • Pracowałem kiedyś w jednym z Portów w Trójmieście i przyznam szczerze każdy w Zarządzie był polityczny aktualnie lub miał kumpli w polityce (wraz ze mną) nie ma Fachowców w Spółkach Skarbu Państwa są tylko znajomi znajomych......

    PS . moja przygoda w Porcie dzięki nielicznym fachowcom była szkołą życia....

    • 2 0

  • PO co nam stocznie, (1)

    porty, huty, kopalnie, etc. etc? Proponuję oddajmy sie w leasing Niemcom albo KE i po kłopocie. Ps. a obecnych polityków np. do ......... No właśnie do czego?

    • 1 1

    • do wora a z worem do jeziora

      • 2 0

  • PO-rty to tylko początek (1)

    Brawa dla autora, ocena sytuacji Polskich portów a Trójmiejskich szczególnie, jest wyjątkowo trafna. Z nielicznymi wyjątkami od prawie 20 lat "Gospodarką Morską" i Infrastrukturą Transportową ( bez której rozwój gospodarki jest niemożliwy) zajmują się dyletanci i polityczni zesłańcy. Wystarczy przypomnieć o "wskrzeszonym" za rządów Kaczyńskich Ministerstwie Gospodarki Morskiej które powołano tylko po to , aby nominaci z "młodzieży wszechpolskiej" mogli pobierać wynagrodzenia z budżetu a przy okazji niszczyć to co wypracowali poprzednicy. W zarządach Portów Morskich zasiedli dyletanci i dzisiaj odczuwamy skutki ich działalności. Obecnie rządzący nie wyszli natomiast poza sferę deklaracji i nic nie robią w sprawie Gospodarki Morskiej ( w tym oczywiście dla budowania właściwych uregulowań prawnych wspierających Porty) ale skuteczniej nominują kolesi-dyletantów do różnych Rad Nadzorczych i Zarządów , bo oczywiście nie ważne jest by firma rozwijała się i miała perspektywy działania na kilkadziesiąt lat ale ważne jest by wyrwać dużo "kasy" dzisiaj i dla siebie!!!!!!!
    No ale to chyba do czasu.

    • 1 1

    • do jakiego czasu ?

      w Polsce nigdy zadnej normalnej gospodarki nie bylo, nie ma i nie bedzie ! dobra gospodarke trzeba zaczac od ludzi a takowych nie znajdziesz.

      • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane