Rocznica Powstania Warszawskiego

alp., (TOC)

1 sierpnia 2002 (artykuł sprzed 22 lat)

Opinie (81)

Powstanie Warszawskie było niewątpliwie jedną z najchlubniejszych kart walki z niemieckim okupantem. Kosztowało życie wielu powstańców. - Pokazało jednak, że nie można nas ujarzmić - mówi dziś z dumą ówczesna sanitariuszka, Jadwiga Budyta.

Wielu powstańców warszawskich mieszka obecnie w Gdańsku. Tak właśnie jak pani Jadwiga, która wtedy, na parę dni przed godziną "W" zgłosiła się do szpitala na ul. Kopernika w Warszawie. Tam bowiem gromadziła się jedna z grup powstańczych. Powstanie rozpoczęło się 1 sierpnia 1944 roku o godz. 17, ale już rano słychać było pierwsze strzały na Woli. Z potyczki do szpitala zaczęto zwozić rannych. To był początek - wspomina pani Budyta. Jeszcze życie toczyło się prawie normalnie, choć około 14, kiedy szła pieszo do domu, widać było niecodzienny ruch, jakiś niepokój trudny do opisania. Zamykano sklepy, na ulicy widać było śpieszących gdzieś młodych mężczyzn. Kiedy po południu wróciła do szpitala, rannych zaczęło przybywać. Zwożono ich dosłownie zewsząd.

Sama przez cały czas pracowała w szpitalu, za to przyjaciółka Jadwiga Bajdecka, także sanitariuszka, znajdowała się bezpośrednio w ogniu walk. To ona pod ostrzałem znosiła rannych. A walki były krwawe.

Michał Panasik w czasie okupacji był w oddziałach dywersyjnych, a w czasie powstania należał do grupy "Radosława" i był dowódcą kompanii, potem batalionu. Walki powstańcze pamięta doskonale.

Ale zanim się rozpoczęły, trzeba było zdobyć broń. Zdobywano ją rozbrajając Niemców.

- Byliśmy słabo uzbrojeni - mówi. - Niemcy dysponowali czołgami, artylerią, my mieliśmy trochę amunicji. Ale byliśmy zdeterminowani, mieliśmy też pomysły. To w powstaniu zaczęto używać butelek z benzyną. Były skuteczne, nawet w stosunku do wyjątkowo niebezpiecznych czołgów zwanych "Goliatami".

Michał Panasik, wówczas kapitan, dziś podpułkownik walczył na Starym Mieście. Jak krwawe były to walki, świadczy fakt, że z 60 ludzi z grupy Radosława przeżyło zaledwie pięciu. On sam ciężko ranny znalazł się w szpitalu, a potem udało mu się przedostać do Podkowy Leśnej. Za udział w powstaniu otrzymał krzyż Virtuti Militari, dwukrotnie Krzyż Walecznych, dziś odbierze Krzyż Komandorski.

Virtuti Militari, Krzyż Walecznych i inne odznaczenia bojowe posiada również Henryk Meister, który bronił Śródmieścia. Jego żona, wówczas jeszcze narzeczona Marianna Tomalak, powstanie przeżyła w "Bristolu", gdzie była zatrudniona po skończeniu szkoły gastronomicznej. Spotkali się dopiero po wojnie, kiedy Henryk Meister wrócił z niemieckiej niewoli.

Janina Piskorska od początku wojny była w AK (zgrupowanie "Osa", obwód "Bażant"). Ponieważ tuż przed powstaniem nie mogła przedostać się do Warszawy, przebywała w Grodzisku Mazowieckim i tam została przydzielona przez dowódcę "Radosława" do pomocy powstańcom, którym udało się umknąć z Warszawy po zakończeniu walk, a także powstańcom wywożonym przez Niemców do Rzeszy. Udało jej się m.in. uratować wywożonego brata - powstańca, Romana Grabowskiego. Nie udało się odnaleźć wśród wywożonych ojca - Andrzeja Grabowskiego, który wojny nie przeżył.

Dziś jak co roku odbędzie się uroczystość składania wieńców pod Pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego na Targu Rakowym w Gdańsku, a w niedzielę (4 sierpnia) msza św. w kościele Garnizonowym we Wrzeszczu, w intencji powstańców.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Słupsk, jako pierwsze miasto w kraju i bardzo długi czas jedyne, mógł szczycić się pomnikiem Powstańców Warszawy.

- Już 15 września 1945 r. na jednym ze skwerów, nazywanym placem Powstańców Warszawy, stanął prowizoryczny pomnik - mówi Stanisław Szpilewski, z biura konserwatora zabytków. - Początkowo był to jedynie "mur" z desek symbolizujący miejsca kaźni naszego narodu. 15 maja 1946 roku wystąpiono z wnioskiem do prezydenta miasta o budowę trwałego pomnika.

Wielkim zwolennikiem budowy był Edward Łada-Cybulski, ówczesny kierownik Wydziału Społecznego Miejskiej Rady Narodowej. Wykonanie projektu zlecono warszawskiemu rzeźbiarzowi Janowi Małecie, który w tym czasie przebywał w naszym mieście. W akcję zbierania funduszy na budowę pomnika włączyli się mieszkańcy Słupska, którzy przybyli na te ziemie z różnych zakątków kraju. Przeprowadzono powszechną zbiórkę pieniędzy, kwestowano na ulicach, sprzedawano okolicznościowe pocztówki, wprowadzono także specjalne dopłaty do biletów teatralnych. Pomnik odsłonięto i poświęcono 15 września 1946 roku.

- Pamiętam, jak podczas stanu wojennego przed pomnikiem odbywały się wiece i manifestacje opozycji. W ogóle dzieje się tam dużo. Szkoda tylko, że czasem spotykają się tam pijacy - powiedziała "Głosowi" Krystyna Staniewska, mieszkanka ulicy Szarych Szeregów.

alp., (TOC)

Opinie (81)

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-08-01 14:47

wróciłem; ))

Galuś,
"historia Polski to jedno co masz własnego i nie musisz się za to wstydzić"
co to za bełkot ? dasz tadę doprecyzować tą "myśl", poproszę

bźki

wacik
22 lata
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Galuś, "historia Polski to jedno co masz własnego i nie musisz się za to wstydzić" co to za bełkot ? dasz tadę doprecyzować tą "myśl", poproszę bźki
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-08-01 15:04

Uroboros

Owszem walczyli i siedzieli za to w ciupie.
Mam to szczescie, ze moi przodkowie walczyli i z hitleryzmem i ze stalinizmem.
Dzieki temu (pzrynajniej w czesci) żyje dzis po ludzku jestem wolny (także od niektórych dziwolągów umysłowych).
Czego i Tobie życzę.

S-mm
22 lata
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Owszem walczyli i siedzieli za to w ciupie. Mam to szczescie, ze moi przodkowie walczyli i z hitleryzmem i ze stalinizmem. Dzieki temu (pzrynajniej w czesci) żyje dzis po ludzku jestem wolny (także od niektórych dziwolągów umysłowych). Czego i Tobie życzę.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-08-01 15:04

rymcymcym

ja rozumiem ze ten kolega co nie chcialby walczyc z hitleryzmem tylko go przeczekac to jak przyjdzie kiedys do jego kobiety trzech gżdyli bez szyi i będzie ją n*********ć i gwałcić na zmiane, to kolega będzie czekać aż im przestanie stawać, bo w sumie przecież i tak nie dałby im sam rady.kobieta to niby nie to samo co ojczyzna, ale to też kwestia hierarchii ważności pojęć w życiu. dla niektórych ojczyzna jest ważna pomimo tego że ma dość fatalną promocje i marketingowo jest niemodna.

rraff
22 lata
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

ja rozumiem ze ten kolega co nie chcialby walczyc z hitleryzmem tylko go przeczekac to jak przyjdzie kiedys do jego kobiety trzech gżdyli bez szyi i będzie ją n*********ć i gwałcić na zmiane, to kolega będzie czekać aż im przestanie stawać, bo w sumie przecież i tak nie dałby im sam rady.kobieta to niby nie to samo co ojczyzna, ale to też kwestia hierarchii ważności pojęć w życiu. dla niektórych ojczyzna jest ważna pomimo tego że ma dość fatalną promocje i marketingowo jest niemodna.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-08-01 15:12

rraff

wiesz, są tacy (wacuś) co wariantem czeskim sami jeszcze nadstawią d... gwałcicielom, żeby przypadkiem interweniując w sprawie gwałconej żony kryształów w domu nie potłukli

monsoon
22 lata
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

wiesz, są tacy (wacuś) co wariantem czeskim sami jeszcze nadstawią d... gwałcicielom, żeby przypadkiem interweniując w sprawie gwałconej żony kryształów w domu nie potłukli
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-08-01 15:16

dobrze jest wiedziec że w Polsce i na tej

witrynie jest parę osób którym słowo patriotyzm nie kojarzy się z meczem piłki nożnej i zadymą po przegranym meczu
na ten przykład

gallux
22 lata
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

witrynie jest parę osób którym słowo patriotyzm nie kojarzy się z meczem piłki nożnej i zadymą po przegranym meczu na ten przykład
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-08-01 15:16

promocja ojczyzny

wbrew pozorom ojczyzna ma całkiem niezłą promocję, co i m.in. widac na przykładzie tej dyskusji.
problemem jest tylko to, że przynajmniej moim zdaniem promocja ta opiera się na podstawowym motywie: im więcej ofiar tym lepiej, a im wieksza klęska tym bardziej jest co podziwiać, co zobaczyc można m.in w tezie jednego z dyskutantów, że kampania wrześniowa zapisała sie złotymi głoskami w chwale oręża polskiego.

za to mało jest marketingu na rzecz codziennej, może mało spektakularnej ale uczciwej pracy tudzież promocji równych chodników i jezdni bez dziur

waco
22 lata
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

wbrew pozorom ojczyzna ma całkiem niezłą promocję, co i m.in. widac na przykładzie tej dyskusji. problemem jest tylko to, że przynajmniej moim zdaniem promocja ta opiera się na podstawowym motywie: im więcej ofiar tym lepiej, a im wieksza klęska tym bardziej jest co podziwiać, co zobaczyc można m.in w tezie jednego z dyskutantów, że kampania wrześniowa zapisała sie złotymi głoskami w chwale oręża polskiego. za to mało jest marketingu na rzecz codziennej, może mało spektakularnej ale uczciwej pracy tudzież promocji równych chodników i jezdni bez dziur
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-08-01 15:25

Rozumiem

że przywołanie problemu równych chodników i dziur w jezdni jest wezwaniem do zakończenia dyskusji.
Do widzenia.

S-mm
22 lata
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

że przywołanie problemu równych chodników i dziur w jezdni jest wezwaniem do zakończenia dyskusji. Do widzenia.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-08-01 15:28

monsoon

nie wyglądzasz na gościa nadmiernie lotnego, niemniej spróbuje ożywić Twą nienadużywaną (hipotetyczną) inteligencję pytaniem: Zastanów się na bazie użytej przez Ciebie parareli z "nadstawianiem dupy" ile czeskich dup zostało nienaruszonych, a ile naszych polskich. Przypomnę, że według Ciebie Czesi sami nadstawiali, a Polacy wręcz przeciwnie, a efekt jakże rózny od chęci.
och życie, jakie niesprawiedliwe

Ciebie nie pozdrawiam, bo nie lubię gości nie tylko wulgarnych , ale do tego jeszcze głupich

wacco
22 lata
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

nie wyglądzasz na gościa nadmiernie lotnego, niemniej spróbuje ożywić Twą nienadużywaną (hipotetyczną) inteligencję pytaniem: Zastanów się na bazie użytej przez Ciebie parareli z "nadstawianiem dupy" ile czeskich dup zostało nienaruszonych, a ile naszych polskich. Przypomnę, że według Ciebie Czesi sami nadstawiali, a Polacy wręcz przeciwnie, a efekt jakże rózny od chęci. och życie, jakie niesprawiedliwe Ciebie nie pozdrawiam, bo nie lubię gości nie tylko wulgarnych , ale do tego jeszcze głupich
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-08-01 15:39

a ja WACCO mam radoche

że we wrześniu bilismy się (w wojnie obronnej z przeciwnikiem któremu nikt w pojedynke nie mógł sie równać)6 tygodni i zadaliśmy niemcom takie straty że musieli odsunąć atak na zachód do 1940 roku
jestem dumny że stworzylismy i armię i przemysł zbrojeniowy na najlepszym poziomie
armia polska była przystosowana do obrony
i tak francja i jej cała potęga padła w 4 tygodnie i to w paskudnym stylu podkreslonym kapitulacją
gdzie tu jest PRZESADA?

gallux
22 lata
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

że we wrześniu bilismy się (w wojnie obronnej z przeciwnikiem któremu nikt w pojedynke nie mógł sie równać)6 tygodni i zadaliśmy niemcom takie straty że musieli odsunąć atak na zachód do 1940 roku jestem dumny że stworzylismy i armię i przemysł zbrojeniowy na najlepszym poziomie armia polska była przystosowana do obrony i tak francja i jej cała potęga padła w 4 tygodnie i to w paskudnym stylu podkreslonym kapitulacją gdzie tu jest PRZESADA?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-08-01 15:47

nadajesz sie wacco z wackiem

na kolaboranta
to nie wstyd
to sposób na przeżycie
może niegodne ale zawsze
pogratulować filozofii życiowej
a gdzie ty masz testosteron??

gallux
22 lata
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

na kolaboranta to nie wstyd to sposób na przeżycie może niegodne ale zawsze pogratulować filozofii życiowej a gdzie ty masz testosteron??
Regulamin dodawania opinii