• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

500 wołów na tydzień. Historia rzeźni w Gdańsku

Marek Gotard
4 lutego 2012 (artykuł sprzed 12 lat) 

W piątek wojewódzki konserwator zabytków nakazał właścicielowi bardziej zadbać o stan budynków dawnych Zakładach Mięsnych przy ul. Angielska Grobla zobacz na mapie Gdańska w Gdańsku. Przyjrzyjmy się więc historii zakładów, z których dziś zostało już tak niewiele.



Stara rzeźnia Gdańsk - historia



Gdy 1 listopada 1894 roku otwarto w Gdańsku Rzeźnię Miejską, był to zakład na wskroś nowoczesny. Jego powstanie było na długo wcześniej konsultowane z cechem rzeźników miejskich. Prawdopodobnie potrzeba posiadania profesjonalnego zakładu zajmującego się ubojem zwierząt i produkcją mięsa, spowodowana była kwestiami higienicznymi i zdrowotnymi. W nowoczesnej ubojni można też było w pewien sposób ograniczyć cierpienia zadawane zwierzętom podczas uboju.

Rzeźnię zlokalizowano na terenach przemysłowych przy ul. Angielska Grobla. W połowie XIX wieku, na obszarze Dolnego Miasta zaczęło powstawać wiele zakładów przemysłowych. Fabryki i mniejsze zakłady pracowały zarówno na potrzeby wojska, związane były również z przemysłem ciężkim i spożywczym.

Rzeźnia była jak na tamte czasy zakładem bardzo nowoczesnym. Od strony lądu prowadziła do niej linia kolejowa, oddana do użytku rok wcześniej. Tory dochodzące do zakładu wybudowano specjalnie z myślą o nim. Rzeźnia posiadała także dostęp do nabrzeża kanału Na Stępce. Własne nabrzeże pozwalało zakładom przyjmować statki morskie o wielkości do 1000 RT.

Obecnie opuszczona Rzeźnia Gdańsk - jak działała?



Cały kompleks podzielono na cztery funkcjonalne grupy: pierwsza, zlokalizowana przy torach obejmowała przywóz bydła i wywóz mięsa przygotowanego do spożycia. Druga grupa budynków, była tzw. rzeźnią właściwą. W grupie trzeciej przeprowadzano ubój sanitarny. Do grupy czwartej zaliczono budynek administracyjny, stajnię oraz znajdującą się na terenie zakładów restaurację. Nowoczesność zakładu podkreślała też chłodnia czy własna fabryka lodu.

Możliwości zakładu w pełni zaspokajały zapotrzebowanie Gdańska na mięso w tamtym czasie. Jak podają opracowania, w latach dwudziestych ubiegłego wieku zapotrzebowanie na mięso wynosiło wówczas 2000 świń, 500 wołów i 600 sztuk drobniejszych zwierząt tygodniowo. Dodatkowo rzeźnia mogła "przerobić" dodatkowo 6000 świń tygodniowo z przeznaczeniem ich mięsa na eksport.

Budynkom rzeźni udało się przetrwać wojnę. Po niej wznowiono w nich produkcję mięsa. Do Zakładów Mięsnych przyłączono wtedy przyległy do nich teren od strony północno-zachodniej, wraz ze znajdującymi się tam dawnymi pruskimi magazynami zbożowymi, pochodzącymi z ok. 1880 roku.

Przy tej okazji warto też wspomnieć, że w latach 60. ubiegłego wieku, w bezpośredniej bliskości Zakładów Mięsnych, na rogu ulic Angielska Grobla i Długa Grobla zbudowano tzw. kino Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Mięsnego "Piast". Wówczas była to najnowocześniejsza sala kinowa w Gdańsku, w której fotele dla widzów miały być o wiele wygodniejsze niż w słynnym kinie "Leningrad" przy ul. Długiej. Zmierzch kina nastąpił w latach osiemdziesiątych, gdy ostatecznie je zamknięto.

Na początku lat 80., Zakładami Mięsnymi zainteresowali się konserwatorzy zabytków. W 1983 roku do rejestru zabytków trafiły 22 budynki zakładów. "Zakłady mięsne z uwagi na jednorodność urbanistyczną zespołu, wspólne architektoniczne cechy stylowe, materiałowe oraz dekoracyjne, stanowią interesujący zespół reprezentacyjny dla przemysłowej sztuki budowlanej końca XIX wieku" napisano w decyzji o wpisie do rejestru budynków Zakładów.

Dawne Zakłady Mięsne w Gdańsku - koniec działalności



Po 1989 roku Zakłady Mięsne zakończyły swoją działalność. Dla budynków nadszedł najsmutniejszy okres w ich historii - degradacji, zniszczeń i pożarów. Ostatecznie teren o który toczyły się różne konflikty przejął prywatny inwestor - hiszpańska grupa Labaro.

Budynki dawnych Zakładów systematycznie znikały z mapy miasta. Najpierw, w 2001 roku z rejestru zabytków wykreślono halę skupu świń, chlewnia, hala uboju świń, obora, hala uboju koni, budynek pomocniczy i dawny magazyn zbożowy.

Rok później za całkowicie zdewastowane uznano: kolejną halę uboju bydła, chlewnię i chłodnię.

W roku 2004 do żadnego użytku nie nadawała się już hala skupu bydła i dawna przetwórnia. Potem budynki niszczyły kolejne pożary, w tym ten z lipca 2010 roku.

Obecnie na terenie dawnych Zakładów Mięsnych stoi kilka obiektów w złym stanie technicznym przypominających jedynie o niegdysiejszym "interesującym zespole przemysłowej sztuki budowlanej końca XIX wieku".

Opinie (137) 1 zablokowana

  • POżary jak to POżary panują w Europie

    • 2 1

  • swinski interes

    wszyscy widza , wiedza , a teren niszczeje ,czy swita w urzedzie o tym nie wie /, konserwator / Wiedza , az za dobrze , tylko czekaja aby swoje znowu wziasc , jak to wyglada , wystarczy tu przyjsc i zobaczyc , to co zostalo. Bo mysle , ze i to znowu splonie .

    • 4 0

  • Pamietam te zakaldy

    pamietam dzialalnosc pseudo syndyka , smierc mlodego czlowieka , pozary , zbieraczy zlomu , cegiel i pijakow . Ale , czemu tak jest ?, bo tak musi , my tego pragniemy , ufamy wszystkim instytucja , konserwatorowi , prezydentowi i radnym z tego terenu . Ale , nie ufamy cwaniakom , tygrysom i hiszpanom . Nie lepiej by bylo zrobic tam nowy park kultury dla miasta ?

    • 4 0

  • "największymi Miłosnikami" zabytkowych obiektów sa nowi "DEMOKRACI" jedynie "SPRAWIEDLIWI"

    Z "Solidarności", "państwo parlamentarostwo", i inni . Sprzedali stocznie za złotówke (i z tysiącami na koncie", pokupowali zabytki które dziwnym trafem płoną. A na ich miejsce pewnie stpobuduja centra biurowe i handlowe!? Teraz przynajmniej wiadomo o co tak naprawdę szło w tych przemianach systemowych.
    największy przekręt XX wieku i największy SKOK NA KASĘ XX/XXI wieku!

    • 3 0

  • dlaczego decydenci Gdanska nie identyfikują się z naszym miastem? (1)

    niby tu żyli, ale nie czują klimatu Gdańska, tych budynków, kamienic, uliczek

    tyle budynków i budowli zostało już zniszczonych
    najchętniej wszystko by zburzyli, sprzedali i postawili wieżowce nazywając je "zangielska big...coś tam"uważają że są tacy nowocześni.
    a są zaściankowi i śmieszni

    • 7 0

    • ci ludzie równie dobrze mogą jutro mieszkac w Moskwie albo N.Y

      No problem.

      • 0 0

  • Wielbicielom PIS-u polecam zapytac Pania Mielewszych jak tak zajezdnia tramwajów konnych się miewa

    Jakoś nikt o tym nie wspomniał.

    • 6 1

  • śmiechy

    ten konserwator to chyba nie ma siły przebicia- nakazał? i co z tego? może sobie nakazywać....

    • 2 0

  • ps. Na niektórych wydziałach produkcyjnych wódka stała w wiadrach, gdy przyjeżdżał kierowca / konwojent , to wlewał kilka

    butelek do wiadra... Potem przechodzili do interesów... To były czasy, gdy np. kierowca , któremu zepsuł się star chłodnia , biegł na warsztat do chłopaków ze łzami w oczach, wódką w kieszenie i "drobniakami" w ręku, by szybko zrobili mu samochód... i nie dlatego, bynajmniej, że przejmował się wykonaniem planu 5 letniego...

    Na urlop to kijem nie mogłeś takiego wypędzic...

    Co ciekawe, ciągle byli zadłużeni w zakładowych itp. pożyczkach... Kiedyś skarbówka pytała skąd miałaś na Syrenkę czy Fiata 131...

    Wszyscy żyli, lokale były pełne no i mieliśmy wspólnego wroga: Komunę / Ruska, potem bezpieczniki ż-bolszewickie postanowiły porzucic budowę najlepszego systemu ze szklanymi domami, wyznaczyli urbana / urbach i michnika / szretera do zorganizowania super przekrętu przejęcia kraju / gospodarki , mediów , stanowisk politycznych itd. w tym celu posłużyli się figurantami z agentur m.in TW, I Przykryli to suknem znanym jako porozumienie okrągłego stołu , przez lata amortyzowali przekręt np. udziałami w NFI , bezpłatną służbą zrowia, szkolnictwem itp. Niebawem pozostaną Polakom ulice do sprzątania i pilnowania za 4zł / h w / ich także/ firmach ochroniarskich...

    • 6 0

  • Oddać to za darmo Państwu Arciszewskim

    Przecież oni mają doświadczenie z zabytkami w Gdańsku

    • 7 2

  • niech miasto działa

    Powinni natychmiast odnowić te miejsce i zachować zabytki ! to skandal co się z nimi dzieje

    • 2 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane