Choć kleszcze szukają żywicieli już od pierwszych dni przedwiośnia, to właśnie lato jest dla nich okresem dobrobytu. Spokojnie, nie każdy kleszcz przenosi choroby i nie każdy zakażony musi nas zarazić.
tak, wiele razy. Zdarzyło się nawet, że złapałem(łam) ich kilka na raz
23%
nie, nigdy mi się to nie zdarzyło
26%
W Polsce żyje około 20 gatunków kleszczy. Szacuje się, że w zależności od regionu,
od 10 do 40 proc. kleszczy jest nosicielami boreliozy. Jest to zakaźna choroba wielonarządowa wywołana przez kilka rodzajów bakterii. Nie można lekceważyć jej objawów, bo nieleczona może wywołać skutki, które będziemy odczuwać do końca życia.
Mam kleszcza - i co dalej?Nie każdy kleszcz przenosi choroby. Nie każdy zakażony kleszcz musi nas zarazić. Dlatego nie panikujmy, gdy okaże się, że na naszej skórze urządził sobie piknik ten mały pajęczak.
Jeśli kleszcz żerował mniej niż dobę - prawdopodobieństwo zakażenia chorobą odkleszczową, w tym boreliozą, jest znikome.
-
Wielu pacjentów zgłasza się do lekarza przed wystąpieniem jakichkolwiek objawów zarażenia, tylko dlatego, że znaleźli na swoim ciele kleszcza - mówi specjalista chorób wewnętrznych, doktor
Hubert Białasiewicz. -
Nie wdraża się wtedy żadnego leczenia, bo nie ma takiej potrzeby. Zalecam obserwację miejsca ugryzienia i interwencję w przypadku wystąpienia niepokojących objawów (np. rumień, bóle stawowe, ból głowy).
Kleszcza usuwamy ze skóry wyciągając go delikatnie. Można użyć do tego specjalnych pętelek, dostępnych w aptekach. Miejsce po wkłuciu odkażamy.
Nie smarujemy żerującego kleszcza niczym. Ani tłuszczem, ani spirytusem - powoduje to u niego wymioty, co znacznie zwiększa ryzyko przekazania nam niebezpiecznych drobnoustrojów.
-
Po pokąsaniu przez kleszcza nie trzeba w każdym przypadku zgłaszać się do lekarza; do lekarza trzeba się zgłosić, gdy podczas usuwania doszło do jego uszkodzenia i część kleszcza została w ciele człowieka - uspokaja dr
Maria Hlebowicz, specjalista chorób zakaźnych i neurolog.
Objawy boreliozyPo upływie tygodnia (czasem znacznie później) u około połowy zakażonych krętkiem Borrelia, pojawia się koliste zaczerwienienie skóry, z jaśniejszym lub sino-czerwonawym środkiem - jest to tzw. rumień wędrujący.
-
Ten okres boreliozy rozpoznaje lekarz w oparciu o wywiad i charakterystyczny wygląd zmiany na skórze - mówi dr Maria Hlebowicz.
Tę postać choroby może rozpoznać i leczyć lekarz pierwszego kontaktu. Zarówno u dorosłych, jak i u dzieci, lekarz zaordynuje antybiotyk i pouczy jak go przyjmować. Na tym etapie nie ma potrzeby leczenia boreliozy w szpitalu, nie ma też powodu, by wykonywać badania krwi w poszukiwaniu przeciwciał - rumień jest pewnym dowodem zakażenia krętkiem.
-
Kolejne okresy tzw. narządowe boreliozy mają różnorodne objawy kliniczne i tu potrzebny jest dokładny wywiad lekarski. Najczęściej są to bóle stawowe czy bóle głowy oraz nerwobóle. W tym okresie choroby konieczne są już badania potwierdzające zakażenie - instruuje dr Maria Hlebowicz. -
W chwili obecnej obowiązującymi badaniami potwierdzającymi są badania serologiczne wykonywane w dwóch etapach - najpierw metodą ELISA w klasie IGG i IGM, a następnie wynik dodatni należy potwierdzić metodą Wester-Blot. Boreliozę ze względu na różnorodność objawów klinicznych można "pomylić" z innymi chorobami i dlatego tak ważny jest dokładny wywiad lekarski uzupełniony badaniami serologicznymi - podkreśla.
ProfilaktykaPonieważ zarówno borelioza, jak i inne choroby przenoszone przez kleszcze mogą sprawić trudności na etapie diagnozy, ważne jest, by starać się do zakażenia w ogóle nie dopuścić.
Jeśli przebywamy w rejonie, w którym jest dużo kleszczy, zasłaniajmy się przed nimi: długi rękaw i spodnie, zakryte buty, nakrycie głowy zmniejszają ryzyko "złapania" kleszcza. Unikajmy także chodzenia w wysokiej trawie, krzakach, siadania na pniach drzew. Po każdym pobycie w lesie lub na łące dokładnie sprawdzajmy całe ciało. Najskuteczniejsza w przenoszeniu boreliozy jest postać nimfy, która ma zaledwie 1-1,5 mm długości.
Stosujmy również środki odstraszające kleszcze.
Gdzie się leczyćZdiagnozować i leczyć łagodną postać boreliozy może każdy lekarz rodzinny lub lekarz pierwszego kontaktu.
Leczeniu specjalistycznemu refundowanemu przez NFZ w województwie pomorskim, w związku z najnowszymi rozstrzygnięciami konkursowymi, dorosły chory może się poddać jedynie w Słupsku, w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym.
Uwaga - dzieci przyjmuje także Pomorskie Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy w Gdańsku.
Lekarzy zajmujących się leczeniem boreliozy prywatnie łatwo znaleźć na internetowych stronach poświęconych boreliozie. Na forach chorzy wymieniają się opiniami o lekarzach i sposobach leczenia.
W naszej strefie klimatycznej kleszcze przenoszą najczęściej boreliozę oraz środkowoeuropejskie zapalenie mózgu. Do mniej znanych chorób należą także:
- anaplazmoza ludzka granulocytarna (dawniej erlichioza)
- babeszjoza, zwana także "malarią północy"
- bartonelloza
Wszystkie choroby przenoszone przez kleszcze leczy się antybiotykami.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy