Ekshumowano ciała niemieckich żołnierzy na Stogach

Katarzyna Moritz

14 lipca 2015 (artykuł sprzed 9 lat)

Opinie (171)

Na byłym cmentarzu ewangelickim na Stogach ekshumowano szczątki blisko 150 osób. To głównie niemieccy żołnierze, a także cywile pochowani pośpiesznie w marcu 1945 roku w zbiorowych mogiłach. - Są ludzie, którzy pamiętają i opowiadają nam te wydarzenia - mówi właściciel firmy, która zajmuje się pracami.

Czy interesujesz się historią II wojny światowej?

tak, ciągle są odkrywane jej kolejne tajemnice tylko niektórymi zagadnieniami z tego okresu nie tylko, interesują mnie różne okresy historyczne w ogóle nie interesuję się historią

Prace ekshumacyjne na zapominanym cmentarzu na Stogach, przy ul. Nowotnej, nieopodal Pustego Stawu. zobacz na mapie Gdańska

, zostały przeprowadzone na zlecenie Fundacji "Pamięć", która została utworzona przez Ludowy Niemiecki Związek Opieki nad Grobami Wojennymi.

O tym, że w latach 1880 - 1946 był tu cmentarz ewangelicki pw. Chrystusa Króla świadczy jedynie ustawiona przez miasto granitowa tablica. Mogił cmentarnych dawno już nie ma, zostały zniszczone lub zdemontowane, tak jak na większości dawnych gdańskich nekropolii.

- Dostaliśmy informację, że na terenie dawnego cmentarza powinny znajdować się zbiorowe, czy też pojedyncze mogiły ofiar wojny. Wiemy, że oprócz żołnierzy są tu też ofiary cywilne. W ciągu kilkunastu dni badań odszukaliśmy około 150 ofiar. Poza wskazaniami miejsca, otrzymaliśmy też listę poległych dostarczoną przez stronę niemiecką, których mieliśmy odnaleźć na terenie tego cmentarza - wyjaśnia Maciej Milak, którego firma "Metodis" zajmuje się pracami na cmentarzu.

Szczątki znalezione na Stogach zostaną przewiezione do Starego Czarnowa, na wojenny cmentarz na terenie województwa zachodniopomorskiego. Tam, po wcześniejszej identyfikacji, trafiają ofiary z terenu Pomorza.

- Podczas badań znaleźliśmy kilka identyfikatorów, jednak gros ofiar było pochowanych bezimiennie. W jednym przypadku przy szczątkach była butelka z danymi, dzięki temu udało nam się namierzyć żołnierza, którego nie było na liście - opowiada Milak.

Tablica pamiątkowa ustawiona w 2009 r. przypomina o istnieniu dawnego cmentarza na Stogach, niedaleko Pustego Stawu.

Wśród odkopanych szczątków ludzkich są te należące do żołnierzy niemieckich sił lądowych, flotylli rzecznej ale też "folkszturmiści", czyli zazwyczaj starsi ludzie, zmuszeni na koniec wojny do walki. Najwięcej jest jednak cywilów, uciekinierów z terenów Gdańska, o czym świadczą obrażenia, jakie odnieśli przed śmiercią. Ich szkielety często są pozbawione kończyn czy głów, a trzeba przypomnieć, że w dniach od 23 do 26 marca 1945 roku odbyły potężne naloty na Stogi.

Stogi były ostatnim obszarem Gdańska, który został zdobyty w marcu 1945 roku przez Rosjan. Niemcy w większości uciekali na promy lub zostali wypchnięci na Wyspę Sobieszewską, która nie została zdobyta przez Armię Czerwoną do końca wojny. Niemcy bronili się tam do 9 maja 1945 roku.

Badacze zdają sobie sprawę, że w wielu punktach Stogów mogą być podobne mogiły, np. w okolicznych lasach czy nawet na prywatnych posesjach. Niewykluczone, że po wstępnej wizji lokalnej, także i tam będą prowadzone ekshumacje.

- Bardzo często mówią nam o pochówkach świadkowie czy okoliczni mieszkańcy. Choć jest ich niewielu, to przekazują nam informacje i opowiadają o tamtym okresie i wydarzeniach - przekonuje badacz.

Obecnie na cmentarzu na Stogach został do zbadania tylko jeden fragment. Nastąpi to w przyszłym tygodniu.

Niemiecki związek opieki nad grobami, podobnie jak Rada Ochrony Walk i Męczeństwa w Polsce, zajmuje się porządkowaniem mogił wojennych i zleca ekshumację zwłok żołnierzy i cywilów niemieckich z czasów II wojny światowej na terenie naszego kraju. Często są to szczątki znalezione podczas inwestycji budowlanych, bądź w wyniku planowych ekshumacji, które następnie przenoszone są na utworzone przez Niemców 12 cmentarzy wojennych na terenie Polski.

Cmentarz ewangelicki na Stogach

W okresie od około 1880 do 1942 roku, pochowano na nim ponad 1200 dawnych mieszkańców tej dzielnicy Gdańska (wówczas Heubude). Ciekawostką tej lokalnej nekropolii było istnienie wydzielonej kwatery żydowskiej (kilkanaście nagrobków z lat 30. XX wieku). Do początku lat 90. XX wieku zachowała się większość nagrobków, usuniętych następnie i zdeponowanych w nieustalonym miejscu przez służby miejskie.

Pomimo zamknięcia cmentarza przez władze sanitarne w 1942 roku, pochowano na nim interwencyjnie w masowej mogile w marcu i kwietniu 1945 roku nieustaloną liczbę zabitych i zmarłych cywilów i żołnierzy z okresu działań wojennych. Więcej o historii cmentarza na lokalnym portalu.

Katarzyna Moritzk.moritz@trojmiasto.pl

Opinie (171) ponad 10 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-07-14 12:53

kogo interesują pozostałości po niemcach - ludobójcach? już w1939 niemcy "cywile" aktywnie wspierali i brali udział w aresztowaniach zwykłych Polaków sąsiadów na podstawie list które wcześniej sami sporządzali. a cóż dopiero mówić o ich ludobójczej armii czy podzwierzętach z ss. wystarczy wizyta w Piaśnicy, Sztutowie i dziesiątkach innych miejsc by mieć świadomość jednego. że niemcy jako naród zawsze chcieli eksterminować Słowian z polkami na czele. cała historia to potwierdza od henryków i ottonów poprzez fryderyki i wilhelmy a skończywszy na ukochanym wodzu ich narodu wybranym większością głosów kanclerzu adolfie

9 lat
- 21 7
Twoja opinia

Zmień treść

kogo interesują pozostałości po niemcach - ludobójcach? już w1939 niemcy "cywile" aktywnie wspierali i brali udział w aresztowaniach zwykłych Polaków sąsiadów na podstawie list które wcześniej sami sporządzali. a cóż dopiero mówić o ich ludobójczej armii czy podzwierzętach z ss. wystarczy wizyta w Piaśnicy, Sztutowie i dziesiątkach innych miejsc by mieć świadomość jednego. że niemcy jako naród zawsze chcieli eksterminować Słowian z polkami na czele. cała historia to potwierdza od henryków i ottonów poprzez fryderyki i wilhelmy a skończywszy na ukochanym wodzu ich narodu wybranym większością głosów kanclerzu adolfie
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-07-14 12:57

najwiecej jest na helu

podobno

pl
9 lat
- 8 2
Twoja opinia

Zmień treść

podobno
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-07-14 13:20

Szanowny Panie redaktorze! Jakie ofiary???

Dlaczego najeżdżca jest wg. Pana ofiarą? To kim jest ponad sześć milionów polaków którzy zginęli w czasie gdy te OFIARY siały śmierć i zniszczenia w całej europie i innych częściach świata.

wnuk pomordowanych przez OFIARY
9 lat
- 20 8
Twoja opinia

Zmień treść

Dlaczego najeżdżca jest wg. Pana ofiarą? To kim jest ponad sześć milionów polaków którzy zginęli w czasie gdy te OFIARY siały śmierć i zniszczenia w całej europie i innych częściach świata.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-07-14 13:37

Ciekawe ilu tam leży Ukraińców z SS Galizien

UPA=SS
9 lat
- 15 2
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-07-14 14:01

bo to dobre miejsce , nie ? (1)

tak sie tylko pytam czy apartamentowca lub hotelu tam ktos nie planuje........ pytam sie bo najczesciej jak cos sie tak szybko i sprawnie dzieje to URZAD miasta juz dawno wydał pozwolenie.......

sds
9 lat
- 9 0
Twoja opinia

Zmień treść

tak sie tylko pytam czy apartamentowca lub hotelu tam ktos nie planuje........ pytam sie bo najczesciej jak cos sie tak szybko i sprawnie dzieje to URZAD miasta juz dawno wydał pozwolenie.......
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-07-15 13:38
  
  no passaran
  
  9 lat
  - 1 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-07-14 14:27

(1)

Te nagrobki nigdzie nie zostały zdeponowane tylko wywiezione na byłe wysypisko śmieci na Stogach do dziś można tam znaleźć ich części

9 lat
- 9 0
Twoja opinia

Zmień treść

Te nagrobki nigdzie nie zostały zdeponowane tylko wywiezione na byłe wysypisko śmieci na Stogach do dziś można tam znaleźć ich części
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-07-15 13:36
  
  wysypisko hanby na Stogach...
  
  Piszemy artykul a jesienia reportaz...o potraktowaniu nagrobkow z cmentarza na Stogach w latach 90tych XX przez wladze Gdanska...
  
  CNN
  9 lat
  - 0 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Piszemy artykul a jesienia reportaz...o potraktowaniu nagrobkow z cmentarza na Stogach w latach 90tych XX przez wladze Gdanska...
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-07-14 15:02

Pomijając wszystko. Obok Polaków Niemcy to najlepsi żołnierze.

Tak myślę.

D.S.v.D
9 lat
- 6 1
Twoja opinia

Zmień treść

Tak myślę.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-07-14 15:08

w czasie wojny polaków mordowali niemcy, rosjanie, ukraincy a jak trzeba było zatrzeć ślady to i alianci (1)

mnie natomiast przeraża wasza głupota i zajadła walka na forach kto był gorszy, czy ruscy, czy niemcy czy ukraincy itd...

całe to bydło co mordowało naszych dziadów i babki trzeba traktować tak samo, żadnej pomocy dla ruskich niemców czy ukrainców, powinniśmy ich traktować zawsze tak samo z pogardą a nasze dzecie uczyć że zaraza co wycięła miliony polaków przyszła z zachodu jak i ze wschodu

misio
9 lat
- 14 4
Twoja opinia

Zmień treść

mnie natomiast przeraża wasza głupota i zajadła walka na forach kto był gorszy, czy ruscy, czy niemcy czy ukraincy itd... całe to bydło co mordowało naszych dziadów i babki trzeba traktować tak samo, żadnej pomocy dla ruskich niemców czy ukrainców, powinniśmy ich traktować zawsze tak samo z pogardą a nasze dzecie uczyć że zaraza co wycięła miliony polaków przyszła z zachodu jak i ze wschodu
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-07-14 15:18
  
  ale musimy z tym
  
  i z nimi! żyć.
  
  D.S.v.D
  9 lat
  - 0 4
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  i z nimi! żyć.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-07-14 15:41

Inka znaleziona pół roku temu

Inni żołnierze wykleci czekają.
Niemcy dbają o zmarłych rewitalizuja historie poprzez pokazanie tylko jednej strony medalu. Jakże jest to inne od tzw cieplej wody w krainę.
Ps tam jest dużo szabrownikow którzy przekopują te tereny w poszukiwaniu dewocjonaliow im szybciej będzie to zrobione przez odp instytucje tym lepiej dla nas jako ludzi cywilizowanych

laki
9 lat
- 13 3
Twoja opinia

Zmień treść

Inni żołnierze wykleci czekają. Niemcy dbają o zmarłych rewitalizuja historie poprzez pokazanie tylko jednej strony medalu. Jakże jest to inne od tzw cieplej wody w krainę. Ps tam jest dużo szabrownikow którzy przekopują te tereny w poszukiwaniu dewocjonaliow im szybciej będzie to zrobione przez odp instytucje tym lepiej dla nas jako ludzi cywilizowanych
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-07-14 16:56

Uważam że wielką niesprawiedlwiością (1)

jest zawsze wrzucanie wszystkich do jednego worka.. Nie można mówić że każdy Niemiec to zbrodniarz. Historia pokazuje różne oblicza każdego narodu.

Artur
9 lat
- 12 8
Twoja opinia

Zmień treść

jest zawsze wrzucanie wszystkich do jednego worka.. Nie można mówić że każdy Niemiec to zbrodniarz. Historia pokazuje różne oblicza każdego narodu.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-07-14 19:51
  
  to ile w procentach niemców było świętymi i publicznie sprzeciwiało się nazimowi?
  
  jak nie w procentach to może w setkach. Na pewno tych setek było niewiele.
  
  tur
  9 lat
  - 3 2
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  jak nie w procentach to może w setkach. Na pewno tych setek było niewiele.
  Regulamin dodawania opinii