• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Karwiny: od pastwiska do blokowiska

Łukasz Rudziński
6 stycznia 2010 (artykuł sprzed 14 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat O Cyganie i Krzyżakach, czyli początki Suchanina
Karwiny "wyrosły" na terenie lasów, pól uprawnych i pastwisk. Obszar dzisiejszego blokowiska do połowy lat 70. należał do Wielkiego Kacka. Karwiny "wyrosły" na terenie lasów, pól uprawnych i pastwisk. Obszar dzisiejszego blokowiska do połowy lat 70. należał do Wielkiego Kacka.

Karwiny świetnie wpisują się w historię Gdyni. To młoda dzielnica, która również urosła błyskawicznie, tyle że... pół wieku po powstaniu miasta. A kto by pomyślał, że kilkadziesiąt lat temu wyprowadzono tu krowy, które zresztą zostawiły swój ślad w nazwie dzielnicy.



Młodsi mieszkańcy Karwin z pewnością nie poznaliby swojej dzielnicy przed kilkudziesięcioma laty. Starsi pamiętają lasy, z których została skromna kępa drzew na skarpie nieopodal ulicy Kruczkowskiego. A przecież lasy i łąki, i pola rozciągały się na całej powierzchni dzisiejszych Karwin I, II i III.

Nazw podobnie brzmiących, jak nazwa dzielnicy Gdyni, znajdziemy więcej, nie tylko na mapie Polski. Źródłosłów "Karwi-" w swojej nazwie posiada m.in. Karwia - dawna wioska rybacka, obecnie miejscowość, wchodząca w skład gminy Władysławowo czy wieś Karwin niedaleko Białogardu (woj. zachodniopomorskie).

Popularność zbliżonych nazw miejscowych w Polsce i innych krajach słowiańskich (Karvina w pobliżu czeskiego Cieszyna) wynika ze znaczenia słowa "karwia", które w języku staropolskim oznaczało "pastwisko" lub "łąkę". W przypadku nazwy dzielnicy Gdyni - jak podaje "Bedeker Gdyński" - chodzi o "drogę na pastwisko dla krów".

Pierwotnie "Karwiny" były tylko roboczą nazwą dla planowanego osiedla. Szybko jednak nazwa przyjęła się i, poza obszarem zabudowanym, objęła również fragment Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego. Dziś, zamiast łąk i lasów czy pól uprawnych, jakie rozpościerały w okolicach dzisiejszej ulicy Żniwnej, Karwiny są jednym z największych gdyńskich blokowisk.

Pomimo krótkiej historii zurbanizowanych Karwin, warto pamiętać, że znajdują się w nich miejsca o znacznie odleglejszej historii. Niepozorny (dziś) drewniany krzyż, znajdujący się w pobliżu ulicy Kruczkowskiego, upamiętnia zmarłych podczas licznych epidemii cholery, które nawiedziły Pomorze w drugiej połowie XIX wieku (na krzyżu wyryto daty 1854-1885). Umieszczono go nad zbiorową mogiłą, która nie zachowała się do naszych czasów.

Na wysokości Karwin I, przy ulicy Chwaszczyńskiej, znajduje się niewielki, niszczejący i zapomniany cmentarz wojskowy z czasów II wojny światowej. Od kilku lat jego teren jest ogrodzony i dzieci już nie grają na nim w piłkę, co nie zmienia faktu, że spotyka go podobny los, jak mogiłę ofiar cholery.

Podczas pracy nad tekstem korzystałem z "Bedekera Gdyńskiego" Kazimierza Małkowskiego, Rocznika Gdyńskiego (2003, nr 16) oraz "Małej historii Gdyni" Izabeli Pawlik i Stanisława Kudławca.

Decyzja o tym, że powstaną Karwiny, które wydzieli się z obszaru Wielkiego Kacka, zapadła w latach 70. ubiegłego stulecia i związana była z ekspansją Gdyni w kierunku zachodnim. W 1978 roku rozpoczęły się prace budowlane w pobliżu ulicy Chwaszczyńskiej. Pierwsi lokatorzy wprowadzili się na Karwiny już w listopadzie 1982 roku. Niespełna rok później, w sierpniu 1983, zamieszkałe były już popularne "jedynka", "dwójka" i "trójka", chociaż budowa kolejnych budynków z wielkiej płyty na tych osiedlach trwała jeszcze przez kilka lat.



Chcesz wiedzieć, co oznacza nazwa twojej dzielnicy? Interesuje cię pochodzenie nazw innych dzielnic i osiedli w Trójmieście? Śledź nasz cykl historyczny poświęcony trójmiejskim nazwom.

Opinie (211) 9 zablokowanych

  • Super

    Super dzielnia

    • 1 0

  • nma

    Z zapałem lechii kibicują

    • 2 2

  • A

    No cholery faktu diabli biora

    • 0 0

  • A Karwiny 4 ?

    Mało kto wie, ale w granicach Wielkiego Kacka jest karwińska kolonia tzw.Karwiny IV. Nazwa ta powszechnie funkcjonowała jeszcze pod koniec lat 90-tych, kiedy jeszcze nie było w Wielkim Kacku osiedla Fikakowo i dotyczyła kilku bloków S.M.KARWINY w rejonie ulicy Gryfa Pomorskiego i Lipowej. Mieszkańcy tych bloków zawsze mówili, że mieszkają na Karwinach -"na czwórce". Wokół były wtedy same pola i kilka starych domków. Kto pamięta?

    • 11 0

  • 31

    mieszkałem przez 28 lat na Staffa :) pamiętam jak budowali sale gimnastyczna przy szkole podstawowej 42 :) pozdrawiam mieszkańców z ul.Staffa :):)

    • 1 0

  • :):)

    mieszkałe przez 28 lat na karwinach na Staffa miło spominam dzielnice . jedyna dzielnica która była za Lechia Gdańsk :) pozdrawiam

    • 3 2

  • Gość (1)

    Karwiny Staffa lechia gdańsk

    • 1 1

    • wy łysole wszędzie wstawicie swoje tandetne trzy grosze.

      • 1 0

  • Ja

    Pamiętam jak w latach '90. Żyło się pięknie pełne boiska przy Szkole 42. Zawsze był konflikt między Lechią, a arką.

    • 3 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane