• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Odnowiono poniemieckie napisy na Oruni

Rafał Borowski
30 marca 2022 (artykuł sprzed 2 lat) 
  • Odnowione napisy przy ul. Trakt św. Wojciecha 93 na Oruni.
  • Odnowione napisy przy ul. Trakt św. Wojciecha 93 na Oruni.
  • Odnowione napisy przy ul. Trakt św. Wojciecha 93 na Oruni.
  • Odnowione napisy przy ul. Trakt św. Wojciecha 93 na Oruni.

Pochodząca z przełomu XIX i XX wieku kamienica przy Trakcie św. Wojciecha 93Mapka na Oruni przeszła niedawno kapitalny remont. W jego ramach odtworzono - a raczej uwidoczniono - poniemieckie napisy, które znajdowały się na elewacji frontowej. Ten pomysł podzielił okolicznych mieszkańców.



Zobacz również: Tu prało pół miasta. Historia przedwojennej pralni z Oruni

Co sądzisz o odtwarzaniu poniemieckich napisów?

Znający język niemiecki mogą się dowiedzieć, że w odremontowanym budynku mieściły się niegdyś firmy świadczące usługi kanalizacyjne i elektryczne. Dociekliwi dostrzegą również błąd w jednym ze słów - zamiast "Klempnermeister" (niem. hydraulik) jest "Klempnernielster".

Remont kamienicy w porozumieniu z konserwatorem



- Wspólnota mieszkaniowa wystąpiła do urzędu marszałkowskiego o dotację na remont swojej kamienicy. Dotację udało się uzyskać, a zakres remontu odbył się w porozumieniu z konserwatorem zabytków. Te napisy nie zostały specjalnie odkryte. One cały czas były na wierzchu, choć słabo widoczne, zostały tylko uwypuklone poprzez odmalowanie. Nie jesteśmy tym zaskoczeni. To normalna praktyka przy odrestaurowaniu kamienic. Jej przykłady można przecież znaleźć w innych dzielnicach - komentuje Agnieszka Bartków, przewodnicząca zarządu dzielnicy Orunia-św. Wojciech-Lipce.
Rzeczywiście, w ostatnich latach uczytelniono poniemieckie napisy na elewacji kamienic przy ul. Biskupiej czy przy ul. Jana z Kolna. Ta druga jest zresztą każdego dnia mijana przez tysiące gdańszczan, gdyż znajduje się tuż obok linii tramwajowej, biegnącej przy Pomniku Poległych Stoczniowców 1970. Jako ciekawostkę warto wspomnieć, że zdjęcie fragmentu tej kamienicy trafiło nawet na okładkę książki "Poniemieckie", autorstwa Karoliny Kuszyk.

  • Odnowione napisy przy ul. Jana z Kolna 10 w Śródmieściu.
  • Odnowione napisy przy ul. Jana z Kolna 10 w Śródmieściu.
  • Odnowione napisy przy ul. Jana z Kolna 10 w Śródmieściu.
  • Odnowione napisy przy ul. Jana z Kolna 10 w Śródmieściu.

"To przecież część historii naszej dzielnicy"



Nie wszystkim jednak przypadła do gustu decyzja o uwidocznieniu spłowiałych wcześniej napisów. Zdaniem jednych, poprzez odmalowanie inskrypcji zatraciły one swój zabytkowy charakter. Zdaniem drugich, uwidacznianie poniemieckich napisów w polskim mieście jest niestosowne. Innymi słowy, to rozdrapywanie ran trudnej historii relacji polsko-niemieckich w Gdańsku.

Czytaj również: Międzywojenny Gdańsk w oczach polskiego korespondenta prasowego

- Mieszkańcy różnie na to reagują. Pojawiły się - choć nieliczne - głosy sprzeciwu. Do rady dzielnicy zgłosiły się osoby, których stanowisko można streścić następująco: skoro mieszkamy w Polsce, to dlaczego pojawiły się napisy po niemiecku? Tłumaczyliśmy, że to przecież część historii naszej dzielnicy, a poza tym nie jesteśmy stroną w tej sprawie. Nas przede wszystkim cieszy, że kamienica została odrestaurowana. Mi osobiście te napisy nie przeszkadzają. Jak już mówiłam, traktuję je jako dziedzictwo naszej dzielnicy, którego nie ma się co wypierać - kwituje Bartków.
Czytaj również: Polowanie na Polaków we wrześniu 1939 r.

Warto przypomnieć, że w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej na wszystkich terenach tzw. Ziem Odzyskanych, czyli byłych prowincji Niemiec, wcielonych w granice Polski, przeprowadzono akcję masowego likwidowania śladów niemczyzny. Była to logiczna konsekwencja barbarzyńskiej okupacji naszego kraju w latach 1939-1945 ze strony Niemców. W przypadku napisów na budynkach akcja polegała na ich skuwaniu, zamalowywaniu czy pokrywaniu ich cementem.

  • Odnowione napisy przy ul. Biskupiej w Śródmieściu.
  • Odnowione napisy przy ul. Biskupiej w Śródmieściu.
  • Odnowione napisy przy ul. Biskupiej w Śródmieściu.

Spór dotyczy nie tylko Gdańska



W ostatnich latach, gdy polsko-niemieckie animozje dawno odeszły w niepamięć, odtwarzanie zachowanych inskrypcji poniemieckich zdarza się coraz częściej.

Nie dotyczy to wyłącznie Gdańska. Dla przykładu, kilka lat temu uczytelniono wielki napis nad wejściem do tunelu przy dworcu PKP Wrocław Główny.

Odnowiony napis przy dworcu PKP Wrocław Główny. Odnowiony napis przy dworcu PKP Wrocław Główny.
Podobny spór do tego, który miał miejsce na Oruni, opisywaliśmy w ostatnich latach przy okazji dylematu odtworzenia poniemieckiego napisu i pruskiego orła na siedzibie delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Gdańsku. Wojewódzki konserwator zabytków podjął salomonową decyzję. Prześwitująca spod cienkiej warstwy gipsu inskrypcja Polizeipräsidium (pol. Prezydium policji) ani nie została odtworzona, ani skuta.

Czytaj również: Remont siedziby ABW w Gdańsku

Częściowo zrekonstruowany pruski orzeł na gmachu Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Gdańsku. Częściowo zrekonstruowany pruski orzeł na gmachu Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Gdańsku.
W trakcie renowacji oczyszczono jedynie wspomnianą warstwę gipsu. Natomiast pruski orzeł został odtworzony jedynie w symbolicznej formie. Płaskorzeźba ma nieostre rysy, co ma jednocześnie przypominać o jego obecności, jak i fakcie skucia tuż po wojnie.

Quiz Stare nazwy ulic w Trójmieście Średni wynik 59%

Stare nazwy ulic w Trójmieście

Rozpocznij quiz

Opinie (679) ponad 20 zablokowanych

  • (8)

    Na Podmiejskiej też jeszcze troszke widac. Pisałem już lata temu. Po kiego było niszczyć stare mury z oryginalnymi napisami. Przeciez to historia tego miasta. Bezmyślne towarzystwo.

    • 86 71

    • (1)

      W Gdańsku władze najchętniej by zmieniły nawet napis na dworcu na Danzig.Przecież to nic nowego.

      • 30 28

      • no to każ skuć wszystkie tablice nagrobne i epitafia znajdujące się kościołach !

        • 16 14

    • To od razu zmiencie nazwę (4)

      Na danzig, tak będzie lepiej. A jeszcze lepiej jakby Gdańsk znowu odłączyć od Polski. Będzie święty spokój w kraju

      • 11 12

      • W niemieckich portach lotniczych ( fra, muc) w gate'ach na odlot do gdanska wyswietlaja danzig (2)

        tylko..

        • 4 6

        • A w polsce Moskwa tudzież Lwów

          Co cię dziwi?

          • 9 3

        • Tak jak my w naszych wyswietlamy Monachium a nie Munchen, itd. Co w tym jest dziwnego?

          • 7 1

      • Nareszcie

        Bo Polska sciaga tylko same klęski i niepokoje, zycie jest naprawde krotkie, a tu ciagle brak swietego spokoju dla ludzi chcacych cieszyc sie zyciem, trollu.

        • 3 5

    • Jest to typowa taktyka plemienia kacapskiego, że tak powiem. Po podboju ziem zniszczyć wszelkie ślady bytności tubylców, żeby nie można było upominać się o rekompensatę za prywatną własność. Nawet teraz, tyle lat po wojnie, boją się, że zostaną wykurzeni z zajętych przez ich pradziadków mieszkań. Stąd taka panika.

      • 3 3

  • (21)

    to tu były Niemcy? No niemożliwe...

    • 35 18

    • Tak, ale bardzo krótko i przez pomyłkę (15)

      • 17 9

      • Sami Niemcy to jedna wielka pomyłka (8)

        Jeszcze nie zapłacili nam odszkodowania za popełnione przez nich na Polakach zbrodnie wojenne. Dzisiaj Putin naśladuje ich metody z czasów II wojny światowej. Uważam, że wszelkie napisy wiążące się z czasem faszyzmu i komunizmu powinny zniknąć z przestrzeni publicznej.

        • 17 11

        • Przestan lzec o rzekomych metodach Putina, bo plujesz tym samym na ofiary nazistowskich Niemiec. (4)

          • 4 10

          • Fakt faktem putin nikogo w piecu nie pali (3)

            • 2 2

            • A gdzie niby sa te piece. Ja nie bronie psychopaty tylko stwierdzam fakt

              • 0 0

            • Pali, pali

              swoich. Zabitych w wojnie z Ukrainą w krematoriach na kółkach.

              • 1 0

            • Tego nie wiesz.

              Jego poprzednicy potrafili wrzucać swych przeciwników żywcem do pieca hutniczego. Tak skończył np. Oleg Pieńkowski.

              • 0 0

        • Reparacje wojenne dawno wzięte. Tyle, że "wielki brat" ZSRR przytulił kasę.

          A nam zostały tylko ziemie po Niemcach.

          • 10 2

        • Koza (1)

          Tak dla przypomnienia. Dopiero w latach dziewięćdziesiątych jak łączyło się NRD z RFN to oficjalnie zostaly potwierdzone nasze granice. Do tamtych czasów bezpodstawnie zajmowaliśmy ziemię oddzyskane. Gdyby Niemcy chcieli policzyc nam za zajęte ziemię to Polska nie wypłaciła się przez kilkadziesiąt lat.

          • 5 4

          • A kto zyl na tych terenach. Gdyby Polska policzyla ile stracila na rozbiorach z odsetkami to by helmuty tynk zarli a nie

            • 6 3

      • (5)

        w ostatnim ćwierćwieczu Gdańsk był polski przez ok. 1/4 tego okresu

        • 6 7

        • (1)

          Ćwierć wieku temu to był 1997 ynteligencie

          • 12 2

          • Rządy Dulkiewicz i Adamowicza w sumie można podciągnąć pod agenturę niemiecką - więc może to miał na myśli ;]

            • 8 6

        • A licząc od momentu powstania....

          Wieś potem miasto, które powstało to polska historia , to że niemcy z pozycji siły próbowały w późniejszym okresie przejąć nad nim kontrolę nie jest powodem do upamiętniania tego. Równie dobrze zawieśmy swastyki na długiej , bo to też historia. A taka swastyka ma więcej z historią wspólnego niż gryzmoły reklamowe na ścianach ! Do dzieła włodarze !

          • 7 4

        • Nieprawda. Przez większość swoje historii był polski. (1)

          • 7 7

          • Nieprwada, nie był

            Siadaj, pała!

            • 6 5

    • (1)

      Nie Danzig mądralo. Historia jaka by nie była ma być przedstawiana prawdziwa. Bez przekłamywań. Między novotelem a Stągiewną były do niedawna mury z napisem Kaffe bodajże. Można by ocalić taką ściane i wkomponować w nowo budowany budynek. Rarytas .

      • 8 5

      • g*wno nie rarytas...

        bazgroły reklamowe sprzed lat na ścianach to nie historia tylko bazgroły reklamowe tu nie ma czego czarować

        • 7 9

    • krtórych pogoniła Armia Czerwona (w tym sporo Ukraińców czy Białorusinów)

      i trochę polskiego wojska. Dziś to się wymazuje.

      • 4 3

    • od rozbiorów do końca 1 wojny a potem w czasie 2 wojny

      • 1 0

    • Opinia

      Należy zacząć od przywrócenia prawidłowej nazwy miasta. Później wszystko pójdzie z górki.

      • 1 2

  • Te napisy przywołują nam czas wielkich planistów i pięknych budynków (9)

    Teraz pełna anarchia urbanistyczna i co działa to inny budynek. Brak nowych ładnych przestrzeni wspólnych

    • 70 22

    • Jasne (2)

      sowiecki czołg be, ale szkopskie napisy ok.

      • 16 8

      • A co ma sowiecki czołg do tych napisów. Zbędne mieszanie różnych tematów (1)

        • 9 8

        • radziecki

          to po pierwsze. Piszmy po polsku.

          • 1 2

    • (1)

      Wystarczy przestać ulegać lobby kierofczyków i miasto będzie piękniejsze. W Niemczech w żadnym mieście w przeliczeniu na 1k mieszkańców nie ma tyle złomu, co w Gdańsku.

      • 1 16

      • Jak tylko przestaną rozbierać linie kolejowe dla wszystkowerów aut będzie mniej w miastach

        • 1 0

    • Niemcy ładne budynki budowali, w spójnym stylu, ale z tą przestrzenią wspólną to bym nie przesadzał. W Głównym i Starym Mieście mieszkało tak dużo ludzi (żeby mieć blisko pieszo do pracy), że między Stocznią a Opływem Motławy prawie nie było zieleni, a po Długim Targu jeździły samochody. Paradoksalnie większą uwagę na przestrzeń wspólną zwracano w PRLu, budując osiedla z trawnikami i placami zabaw i łącząc je drogami ruchu przyspieszonego (dzięki czemu ludzie mogli mieszkać dalej od centrum), i wyprowadzając samochody z Głównego Miasta na przeznaczone dla nich drogi ruchu przyspieszonego, czyli m.in. na Podwale Przedmiejskie i Okopową.

      • 15 0

    • Ach to były czasy (1)

      hitler, nsdap, holocaust, okupacja. Cóż że Niemcy byli źli, ważne że mieli styl złodzieje i zbrodniarze.

      • 5 2

      • Skoro historia tego miasta ogranicza się dla Ciebie do 12 lat panowania kaprala z Linzu...

        To może masz i rację.

        • 1 0

    • co ma piernik do wiatraka

      fakt, obecnie elewacje nie wnoszą zbyt wiele piękna a nawet szpecą, nie może to być jednak argument za "historio wróć"

      • 0 0

  • (45)

    Dziwne, biorąc pod uwagę, że chce się jednocześnie usunąć czołg, który jest symbolem walk o wyzwolenie Gdańska z rąk Niemców, gdzie zginęło tysiące Polaków.

    • 93 26

    • Jakiego wyzwolenia? (38)

      Przecież Polacy byli tu mniejszością. To tak jakbyś teraz poszedł wyzwalać Lwów

      • 18 13

      • (8)

        To nie Polacy ustalali granice po wojnie.

        • 16 1

        • To prawda, jednak nadal to nie powód by czyjeś dziedzictwo zacierać skoro z niego korzystamy. (2)

          • 9 9

          • No to może odtworzymy swastyki z tego okresu? (1)

            Po co zacierać dziedzictwo?
            Jednak coś się wydarzyło w WMG i w czasie wojny.
            Co nie zmienia tego że nie jestem za negowaniem niemieckiej przeszłości naszego miasta, ale trzeba zdawać sobie sprawę, ze temat wymaga ostrożnego podejścia.

            • 7 6

            • Żadnych swastyk. Swastyki to bardzo krótki okres w historii niemieckiego Gdańska. Zaledwie 12 lat, od 1933 do 1945.

              • 0 0

        • A czy to kto ustalał granice zmienia fakt że Gdańsk nie był wyzwalany tylko zdobywany? (4)

          Jak najbardziej się nam należał, jednak nie zakłamujmy rzeczywistości.

          • 8 2

          • Możemy przyjąć, że był odbijany z rąk niemcow. Na zgodę.

            • 6 1

          • Byl wyzwalany spod niemieckiej okupacji. (2)

            Przed wojna nie bylo tu Niemiec, tylko WMG, filozofie z Koziej Wolki.

            • 11 6

            • Aa no tak, bo celem wyzwolenia było przywrócenie WMG łopatologu z wielkiego miasta (1)

              • 5 4

              • Ty jestes niepelnosprawny, ale sprobuje, bo tak kaze przyzwoitosc.

                Miasto bylo okupowane przez nazistowskie Niemcy, a przepedzenie okupanta nazywa sie wyzwoleniem. Czy celem tego wyzwolenia spod niemieckiej okupacji bylo przekazanie miasta w rece Polski? Nie wiem, wowczas raczej nikt jeszcze o tym nie myslal, ale wykluczyc tego nie potrafie.

                • 1 1

      • Gdańsk od wieków (27)

        był Polski - był Koroną Rzeczypospolitej i swój złoty wiek zawdzięczał polskim królom.
        Niemcy (Prusacy) zdetronizowali miasto do podrzędnej mieściny, na szczęście ten zabór nie trwał długo

        • 23 12

        • Upraszczasz. Był podległy Królowi i Rzeczpospolitej, co nie znaczy że był Polski (16)

          Sprawdź w jakim języku tu mówiono i publikowano dokumenty. Sprawdź nazwiska i napisy na płytach nagrobnych w kościołach. To wszystko sprzed czasów wcielenia do Prus.

          • 18 9

          • Czyli Kopernik byl Niemcem, bo pisal po niemiecku? (9)

            Niemcy tak co prawda twierdza, ale maja silna konkurencje w postaci Ligi Kobiet.

            • 7 8

            • Kopernik nie był Gdańszczaninem (5)

              a za kogo się uważał to jasno dał do zrozumienia.
              Jak ci napiszę, żebyś "vafanculo", ćwierćinteligencie, to nie znaczy, że jestem Włochem.
              W Gdańsku, połączonym z królem Polskim unią personalną nie mówiło się po polsku. Co z resztą doprowadzało do rozpaczy królewskich urzędników, którym ciężko było się dogadać w mieście z kimkolwiek.
              Myślisz, że admirał Dickam, który dowodził polską flotą w Bitwie pod Oliwą mówił po polsku? Do dziś przybjego grobie pełnią wartę honorową polscy marynarze. M]yślisz, że żołnierze garnizonu miejskiego, którrzy bronili miasta w czasie awantury Leszczyńskiego czy podczas pierwszego rozbioru, walcząc z Prusakami, mowili po polsku?
              Targowiczanie za to dobrze po polsku mówili, tak jak cały kler, który w upadku I Rzeczypospolitej ma spory udział.

              • 13 3

              • Widzę, że osoba ma zacięcie historyczne... (3)

                Poszperaj więc mądralo w necie a znajdziesz informację, że osadę, w miejscu której obecnie znajduje się Berlin, założyli Słowianie.

                • 2 5

              • Słowianie, niestety z dokładnie wymarłego plemienia

                • 3 0

              • Słowamianie? (1)

                Slave - niewolnik... ha ha ha

                • 0 0

              • Slave

                ten termin na niewolnika rozpowszechnił się, ponieważ Słowianie dostarczali Europie niewolników, głównie Niemców i Skandynawów.

                • 0 0

              • To nie ja wymyslilem, ze skoro w Gdansku publikowano dokumenty w jezyku niemieckim, to musial byc niemiecki.

                Ty prostej dyskusji nie potrafisz ogarnac, a masz czelnosc ludzi obrazac. Wychodzi na to, zes zwykly smiec.

                • 2 1

            • o to to, dobrze powiedziane!

              • 0 1

            • Tak, to byl niemiecki zakonnik (1)

              Ha ha ha

              • 1 0

              • No i jeszcze dowodził

                obroną przeciwko niemieckim Krzyżakom

                • 2 0

          • Mówiono w języku polskim i niemieckim (2)

            niemieckim jedynie z racji tego, że przybywało tu dużo Holendrów, Skandynawów, Szkotów, narodów, którym łatwiej było przyswoić sobie język niemiecki. Sami Niemcy niewiele wnieśli dla Gdańska, a już najmniej w dziedzinie kultury. W czasach Wolnego Miasta Gdańska wpisali się tylko wymordowywaniem ludności polskojęzycznej, tak jak dzisiaj popisują się swoimi związkami z Putinem.

            • 10 7

            • Złotnictwo, bursztynnictwo, rzemiosło waszelakie (1)

              To mało? Ha ha ha

              • 2 1

              • Tylko tam

                gdy chodziło o handel. Ich wrodzone sknerostwo pozwalało im się czasami dorobić.

                • 0 1

          • Ja-cie-nie-mogę - przeczytaj jeszcze raz coś napisał - 'był podległy Królowi...Rzeczypospolitej" (1)

            znaczy był niemiecki?? To tak jakby za 80 lat powiedzieć, że dzisiejsi Górale mówili po góralsku, więc Podhale nie było polskie.

            • 1 2

            • Czyli Hindusi mieszkający w Indiach w poprzednich stuleciach byli Brytyjczykami Bo byli pod panowaniem Angielskim?

              • 3 0

          • Upraszcza tak jak ty

            Jak długo dokumenty w Krakowie były po niemiecku?
            Jak to się stało, że niemieckojęzyczni mieszkańcy Gdańska nie byli przychylni zajęciu miasta przez Prusy po I rozbiorze?

            • 0 0

        • A w jakim języku mówiono w tej perle? (4)

          Jak porozumiewali się z Koriną mieszkańcyvtego miasta za czasów I Rzeczypospolitej? Wiesz może? Podpowiem: urzędnicy dworu Sobieskiego w sprawizdaniu dla króla narzekali, że w tym Gdańsku to nikt po polsku nie mówi. Czy to coś znaczy?
          Nic. Bo ci sami szwargoczący mieszczenie, kiedy Rosja albo Prusy sięgały po Gdańsk to walczyli za króla i za miasto. W tym czasie księżula z Polski i "patrioci" z korony sprzedali się wrogom i organizowali Targowicę. Poczytaj co się działo w Gdańsku podczas ucieczki króla Stanisława Leszczyńskiego albo jak Gdańszczanie "przywitali" Prusaków to się zdziwisz, łapserdaku. A teraz przeproś i do szkoły.

          • 16 4

          • Polska była krajem wielonarodowym

            i wieloma językami się posługiwała, m. in. językiem emigrantów, z Niemiec, którzy tu przybyli za chlebem, a z "wdzięczności" uczynili nam wiele zła.

            • 8 3

          • Oczywiście że dużo znaczy (2)

            Oznacza to że miasto w swym duchu należało do Hanzy, do tworu którą można by nazwać Niemiecka Unia Europejska. Oznacza to że kulturowo, religijnie i wartościowo miasto było znacząco obce właściwemu Królestwu Polskiemu. Oznacza to, że o Polakach wypowiadano się tutaj jako o tych innych, przybyszach. Poczytaj np pamiętniki Joanny Schopehauer (sprzed rozbiorów).

            To że miasto robiło świetny biznes z Polską, nie znaczy że było polskie. Było po prostu swego rodzaju lennem.

            Duszą miało jednak więcej wspólnego z Lubeką czy Bremen niż z Bydgoszczą, Krakowem czy Zamościem.

            Jak tak szafujesz historią to przywołaj choćby konflikt z Batorym i to że miasto z nim zatarg skończyło w momencie kiedy ten potwierdził jego przywileje. Te przywileje de facto nazwalibyśmy dziś autonomią.

            Czym innym jest własne sądownictwo, własny system monetarny i własne ustawodawstwo?

            Zachęcam do podejścia do tematu bez kompleksów. Jest polski i cieszymy się tym. Szanujmy jednak dziedzictwo nie narzucając minionym wiekom naszych nowych interpretacji.

            • 8 1

            • Gród gdański (1)

              był założony przez słowiańskich książąt pomorskich, dla których bliższa była Polska niż Niemcy i co sprawiło, że związali się z Polską stanowiąc z czasem jej integralną część

              • 1 1

              • Nie mogła być bliska, bo jej jeszcze wtedy nie było.

                • 0 0

        • Siadaj, jednynka

          z historii!

          • 0 0

        • Historia

          Wróć do historii. Gdańsk zawsze był miastem wolnym. Właśnie największy rozkwit miasto przeżywało gdy nie było nad nim żadnej władzy. Było to wolne miasto, tylko pod opieką Króla Polskiego. W Gdańsku było inne prawo niż w calej Rzeczypospolitej. Takie same prawa miał jeszcze Toruń. Potem Batory chciał położyć na mieście łapę, ale Gdansk bronił się bardzo długo. Jednak znaleźli się mądrzy którzy doprowadzili miasto do ruiny i do upadku.

          • 3 1

        • (1)

          Tak, tak dalej powtarzaj bzdury o prowincjonalnym, garnizonowym mieście. Gdańsk nie był miastem prowincjonalnym, tylko stolicą prowincji, a to duża różnica. A prowincjonalny to był i jest przysiółek zza Bugiem, z którego pochodzisz.

          • 3 2

          • A ty z jakiego przysiółka pochodzisz?

            • 1 0

        • Gdańsk były tym, z kim było mu wygodniej.

          I dorabianie w tym miejscu jakiejkolwiek polskiej czy niemieckiej propagandy nie ma sensu.

          • 0 0

      • No to tez byloby wyzwalanie bo Lwow jest Polski zabrany przez Stalina i okupowany przez ukraincow

        • 0 0

    • z tym czołgiem (2)

      cały szwindel polega na tym, że tam powinien stać Shermann a nie t34...... może w końcu ludzie by zrozumieli, że nie byłoby sowieckiej "pobiedy" nad faszyzmem, gdyby nie amerykański Lend-Lease.

      • 11 4

      • Gdyby nie amerykanskie wsparcie dla Hitlera tez by paru rzeczy nie bylo. Na przyklad Katynia. (1)

        • 3 10

        • nie karmić

          trolla!

          • 5 1

    • Czołg polskich wojsk chce usunąć pisowiec

      Dziwne, nie?

      • 5 4

    • Rabenda z Malborka chce, bo chce zaistnieć

      • 1 0

    • Trzeba usunąć bo to przecież niemieckie a oni mordowali Polaków i inne nacje.
      Takich rzeczy (symboli) które źle się kojarzą.
      Z czołgiem to takie włażenie w tyłek pewnej narodowości zresztą tak samo jak darmowe przedszkola, opieka zdrowotna, szkoły, autostrada itp.

      • 0 1

  • (2)

    W jakim celu.

    • 65 23

    • Abys glabie poznawal historie

      • 6 16

    • Żebyś wiedział, że w Związku Solidarności Polskich Kombatantów możesz kupić rum, koniak czy czekoladę.

      • 2 2

  • (3)

    Najśmieszniejsze jest to, że dzisiaj te napisy nie spełniałyby ustawy krajobrazowej.

    • 72 10

    • I nadal nie spełniają

      więc mandaty...

      • 13 3

    • Marzysz o powrocie kolorowych przyczep co?

      • 5 7

    • Swoją opinią

      Potwierdzasz iż mieszasz bigos głową, historyczny. Oraz masz wąsa na mózgu.
      Więcej rzetelnej historii wieków w szkołach, a mniej populizmu opinii w Internecie. Wstydz się dziadu.

      • 1 4

  • Oho, patrioci zaraz się zdenerwują (5)

    Idę po popcorn

    • 35 65

    • Ja tez chce aby zmienic nazwę (2)

      Na danzig

      • 3 14

      • I przyłączyć Stutthof do Gdańska aby historia była ciągle zywa

        • 8 2

      • Wszystko idzie ku temu

        • 4 2

    • Idź ale do roboty - o tej godzinie normalni ludzie pracują

      • 6 1

    • Polacy, ojkofobie.

      • 0 0

  • (1)

    Lepiej okna przywrócić oryginalne, bo teraz to wygląda jak magazyn Drutexu. Dramat estetyczny i kompletne bezguście. Od razu widać z jakim poziomem inteligencji mamy do czynienia we wspólnocie.

    • 95 11

    • Przecież to grafomańska reklamoza sprzed 120 lat. Miasto walczy z banerami a odtwarza tę samą patologię estetyczną sprzed lat. A była okazja wreszcie zamalować ten koszmar.

      • 17 13

  • Wilk zmienia skórę ale nie zwyczaje

    Polityka historyczna Niemiec wciąż ta sama.

    • 90 23

  • Jak mocno (20)

    można się podlizywać Niemcom??

    • 125 85

    • (1)

      Dbanie o zabytki i historia to podlizywanie się? Masz coś chyba z główką.

      • 29 21

      • Bla bla bla

        • 1 2

    • tu nie chodzi o podlizywanie się

      ot, takie gamońskie rozumowanie trolla

      • 18 14

    • rozumiem że jako przyjezdny nie rozumiesz naszej historii (8)

      Ale nie martw się, jest wiele książek na ten temat, dasz radę. Powodzenia.

      • 23 15

      • (5)

        a jak na Długiej były wywieszone swastyki, to w ramach dbania o historię należy je ponownie wywiesić?

        • 22 12

        • Język nie równa się nazizm i swastyki. Państwo niemieckie nie równa się III Rzesza. Co z tobą? (3)

          • 11 16

          • w jakim jezyku mowili nazisci, i co bylo stolica IIIrzeszy

            • 10 3

          • na tej samej zasadzie jak nie wszyscy Polacy to pisowskie naziolki (1)

            • 6 4

            • Tak samo jak nie wszyscy Rosjanie popierają Putina

              • 1 2

        • A dworzec zbudowany przez Niemców zburzyć i na nowo odbudować?

          • 0 4

      • Nie zdziwie sie jak w miescie rozlepia zdjecia Hitlera z jego wizyty (1)

        • 14 11

        • naziole z ONR i MW robią takie rzeczy

          • 4 6

    • słoik

      słabe

      • 7 5

    • (1)

      Trzeba jeszcze łacińskie inskrypcje ze Złotej Bramy usunąć. Nie podlizujmy sie też Rzymowi. Co z tego, że już nie istnieje?

      • 14 8

      • Łacińskie to łacińskie, ale co robi gwiazda dawida w oknie Złotej bramy...?

        • 5 1

    • Chyba komuś innemu teraz ciągle Polska się podlizuje

      • 1 7

    • Zależy od profitów

      • 2 1

    • aż do brązu

      • 1 0

    • No wlasnie a ty Ruskom;)))

      • 2 1

    • Jak bardzo można włazić w tyłek Ukraińcom?

      • 1 2

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane