Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Odnowiono poniemieckie napisy na Oruni

Rafał Borowski
30 marca 2022 (artykuł sprzed 2 lat) 
Opinie (679)
4
  • Odnowione napisy przy ul. Trakt św. Wojciecha 93 na Oruni.
  • Odnowione napisy przy ul. Trakt św. Wojciecha 93 na Oruni.
  • Odnowione napisy przy ul. Trakt św. Wojciecha 93 na Oruni.
  • Odnowione napisy przy ul. Trakt św. Wojciecha 93 na Oruni.

Odnowione napisy przy ul. Trakt św. Wojciecha 93 na Oruni.

fot. Mateusz Słodkowski/Trojmiasto.pl

Pochodząca z przełomu XIX i XX wieku kamienica przy Trakcie św. Wojciecha 93Mapka na Oruni przeszła niedawno kapitalny remont. W jego ramach odtworzono - a raczej uwidoczniono - poniemieckie napisy, które znajdowały się na elewacji frontowej. Ten pomysł podzielił okolicznych mieszkańców.



Zobacz również: Tu prało pół miasta. Historia przedwojennej pralni z Oruni

Co sądzisz o odtwarzaniu poniemieckich napisów?

Znający język niemiecki mogą się dowiedzieć, że w odremontowanym budynku mieściły się niegdyś firmy świadczące usługi kanalizacyjne i elektryczne. Dociekliwi dostrzegą również błąd w jednym ze słów - zamiast "Klempnermeister" (niem. hydraulik) jest "Klempnernielster".

Remont kamienicy w porozumieniu z konserwatorem



- Wspólnota mieszkaniowa wystąpiła do urzędu marszałkowskiego o dotację na remont swojej kamienicy. Dotację udało się uzyskać, a zakres remontu odbył się w porozumieniu z konserwatorem zabytków. Te napisy nie zostały specjalnie odkryte. One cały czas były na wierzchu, choć słabo widoczne, zostały tylko uwypuklone poprzez odmalowanie. Nie jesteśmy tym zaskoczeni. To normalna praktyka przy odrestaurowaniu kamienic. Jej przykłady można przecież znaleźć w innych dzielnicach - komentuje Agnieszka Bartków, przewodnicząca zarządu dzielnicy Orunia-św. Wojciech-Lipce.
Rzeczywiście, w ostatnich latach uczytelniono poniemieckie napisy na elewacji kamienic przy ul. Biskupiej czy przy ul. Jana z Kolna. Ta druga jest zresztą każdego dnia mijana przez tysiące gdańszczan, gdyż znajduje się tuż obok linii tramwajowej, biegnącej przy Pomniku Poległych Stoczniowców 1970. Jako ciekawostkę warto wspomnieć, że zdjęcie fragmentu tej kamienicy trafiło nawet na okładkę książki "Poniemieckie", autorstwa Karoliny Kuszyk.

4
  • Odnowione napisy przy ul. Jana z Kolna 10 w Śródmieściu.
  • Odnowione napisy przy ul. Jana z Kolna 10 w Śródmieściu.
  • Odnowione napisy przy ul. Jana z Kolna 10 w Śródmieściu.
  • Odnowione napisy przy ul. Jana z Kolna 10 w Śródmieściu.

Odnowione napisy przy ul. Jana z Kolna 10 w Śródmieściu.

fot. Mateusz Słodkowski/Trojmiasto.pl


"To przecież część historii naszej dzielnicy"



Nie wszystkim jednak przypadła do gustu decyzja o uwidocznieniu spłowiałych wcześniej napisów. Zdaniem jednych, poprzez odmalowanie inskrypcji zatraciły one swój zabytkowy charakter. Zdaniem drugich, uwidacznianie poniemieckich napisów w polskim mieście jest niestosowne. Innymi słowy, to rozdrapywanie ran trudnej historii relacji polsko-niemieckich w Gdańsku.

Czytaj również: Międzywojenny Gdańsk w oczach polskiego korespondenta prasowego

- Mieszkańcy różnie na to reagują. Pojawiły się - choć nieliczne - głosy sprzeciwu. Do rady dzielnicy zgłosiły się osoby, których stanowisko można streścić następująco: skoro mieszkamy w Polsce, to dlaczego pojawiły się napisy po niemiecku? Tłumaczyliśmy, że to przecież część historii naszej dzielnicy, a poza tym nie jesteśmy stroną w tej sprawie. Nas przede wszystkim cieszy, że kamienica została odrestaurowana. Mi osobiście te napisy nie przeszkadzają. Jak już mówiłam, traktuję je jako dziedzictwo naszej dzielnicy, którego nie ma się co wypierać - kwituje Bartków.
Czytaj również: Polowanie na Polaków we wrześniu 1939 r.

Warto przypomnieć, że w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej na wszystkich terenach tzw. Ziem Odzyskanych, czyli byłych prowincji Niemiec, wcielonych w granice Polski, przeprowadzono akcję masowego likwidowania śladów niemczyzny. Była to logiczna konsekwencja barbarzyńskiej okupacji naszego kraju w latach 1939-1945 ze strony Niemców. W przypadku napisów na budynkach akcja polegała na ich skuwaniu, zamalowywaniu czy pokrywaniu ich cementem.

3
  • Odnowione napisy przy ul. Biskupiej w Śródmieściu.
  • Odnowione napisy przy ul. Biskupiej w Śródmieściu.
  • Odnowione napisy przy ul. Biskupiej w Śródmieściu.

Odnowione napisy przy ul. Biskupiej w Śródmieściu.

fot. Mateusz Słodkowski/Trojmiasto.pl


Spór dotyczy nie tylko Gdańska



W ostatnich latach, gdy polsko-niemieckie animozje dawno odeszły w niepamięć, odtwarzanie zachowanych inskrypcji poniemieckich zdarza się coraz częściej.

Nie dotyczy to wyłącznie Gdańska. Dla przykładu, kilka lat temu uczytelniono wielki napis nad wejściem do tunelu przy dworcu PKP Wrocław Główny.

Odnowiony napis przy dworcu PKP Wrocław Główny. Odnowiony napis przy dworcu PKP Wrocław Główny.

Odnowiony napis przy dworcu PKP Wrocław Główny.

fot. Espe1958/wikipedia

Podobny spór do tego, który miał miejsce na Oruni, opisywaliśmy w ostatnich latach przy okazji dylematu odtworzenia poniemieckiego napisu i pruskiego orła na siedzibie delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Gdańsku. Wojewódzki konserwator zabytków podjął salomonową decyzję. Prześwitująca spod cienkiej warstwy gipsu inskrypcja Polizeipräsidium (pol. Prezydium policji) ani nie została odtworzona, ani skuta.

Czytaj również: Remont siedziby ABW w Gdańsku

Częściowo zrekonstruowany pruski orzeł na gmachu Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Gdańsku. Częściowo zrekonstruowany pruski orzeł na gmachu Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Gdańsku.

Częściowo zrekonstruowany pruski orzeł na gmachu Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Gdańsku.

fot. Mateusz Słodkowski/trojmiasto.pl

W trakcie renowacji oczyszczono jedynie wspomnianą warstwę gipsu. Natomiast pruski orzeł został odtworzony jedynie w symbolicznej formie. Płaskorzeźba ma nieostre rysy, co ma jednocześnie przypominać o jego obecności, jak i fakcie skucia tuż po wojnie.

Quiz Stare nazwy ulic w Trójmieście Średni wynik 59%

Stare nazwy ulic w Trójmieście

Rozpocznij quiz

Zobacz także

Więcej w kategorii Fakty i Opinie

Opinie (679) ponad 20 zablokowanych

  • 2022-03-30 11:24

    Jaki jest cel kultywowania WMG ???? (2)

    Czy władze miasta chcą powrotu Gdańska do czwartej rzeszy ??

    torhek

    2 lata

    • 47 17

    • 2022-03-30 13:18

      IVRP

      zrobil nam niejaki konus z Żoliborza. Jak bym mial wybierac to wolal bym niemicki porxadek xamiast polskiego ładu

      2 lata

      • 3 5

    • 2022-03-30 17:18

      To dlaczego jeszcze nie zburzono tego co powstało w WMG? I dlaczego Oliwa nie została na nowo miastem?

      2 lata

      • 0 3

  • 2022-03-30 11:25

    (32)

    No proszę , jak ktoś mówi ze Gdansk był i jest niemiecki to się wszyscy obrażają . Idąc tym krokiem w całym śródmieściu czy oliwie nie będzie napisów po polsku bo były tylko po niemiecku .

    Iza

    2 lata

    • 157 83

    • 2022-03-30 11:51

      na Matki Polki jest fajny napis po polsku

      rrr

      2 lata

      • 4 0

    • 2022-03-30 11:57

      (6)

      Bo był Niemiecki.

      2 lata

      • 10 17

      • 2022-03-30 12:09

        Na 1000 lat istnienia tylko przez 200 lat (1)

        2 lata

        • 24 6

        • 2022-03-30 18:05

          Polski jeszcze krócej.

          2 lata

          • 3 11

      • 2022-03-30 14:53

        Przestańcie bredzić z tym kalendarium (3)

        W 1308 roku został zburzony Gdańsk z korzeniami pomorsko-słowiańskimi i od tego czasu był odbudowywany przez ludność niemiecką. Rzeczywiście w granicach polskich po odbudowie to on jest od 1945 roku, po wygraniu wojny trzynastoletniej był miastem królewskim i działał w dużej mierze niezależnie.

        2 lata

        • 14 13

        • 2022-03-31 14:26

          Był mistem królewskim jak dziesiątki innych (2)

          więc nie opowiadaj bredni, że był niezależny

          2 lata

          • 3 1

          • 2022-04-01 10:28

            wystarczy na herb spojrzeć

            2 lata

            • 0 0

          • 2022-04-01 14:16

            Ale wiesz że to troszkę bardziej złożone? Wiesz że była wojna Gdańska z Rzecząpospolitą? Wiesz że Gdańsk budowali w dużej mierze Holendrzy (wystarczy poczytać ilu Van było włodarzami miasta)?

            2 lata

            • 2 0

    • 2022-03-30 11:59

      Kraj bez historii to kraj bez przyszłości. (3)

      Nie bój żaby, nadejdzie pora dePiSizacji Polski i też poleci mnóstwo pomników.

      2 lata

      • 16 18

      • 2022-03-30 13:39

        Oczywiście, że Danzig Danzig uber alles (1)

        W Danzigu rządzi frau Aleksandra i jest gut. Depisizacja niepotrzebna, bo tu pisizmu nigdy nie było i nie będzie

        2 lata

        • 10 18

        • 2022-03-30 17:06

          Ja bym tu zrobil dekrowkozacje i to pilnie

          Bo ubudzumy sie wsrod historycznych flag Wujka Adolfa

          2 lata

          • 8 3

      • 2022-03-30 13:56

        Ruski trolu spadaj!

        2 lata

        • 6 9

    • 2022-03-30 12:14

      (13)

      We Lwowie w wielu miejscach są stare polskie i żydowskie napisy sklepowe, Lwowianie znają język polski. Polacy zwiedzający to piękne miasto cieszą się, że mieszkańcy Lwowa nie odżegnują się od przedwojennej polskiej tradycji. Na cmentarzu Łyczakowskim nie zrównano z ziemią polskich grobów, tak jak to miało miejsce w Gdańsku z grobami niemieckimi po wojnie. I czy Ukraińcy ze Lwowa, o których niektórzy Polacy mówią: banderowcy, przeżywają z tego powodu traumę. Jeśli kiedyś będzie bezpiecznie polecam wizytę we Lwowie, w ukraińskim mieście będziecie się czuć jak u siebie.

      Seahorse

      2 lata

      • 28 3

      • 2022-03-30 12:31

        Bo Lwów zawsze będzie Polski! (1)

        TW Oscar

        2 lata

        • 9 25

        • 2022-04-01 14:10

          Co masz z geografii? Do lekcji!

          2 lata

          • 1 0

      • 2022-03-30 12:34

        zapomniałeś dodać

        o nielegalnych antyukraińskich lwach na cmentarzu łyczakowskim, które zostały zabite dechami by nikt ich nie widział, a przecież mogli je zniszczyć :)
        We Lwowie będziemy się czuc jak u siebie po wojnie, dzięki temu co robimy teraz. Przed wojna wcale nie było to takie oczywiste jak to opisujesz....

        2 lata

        • 6 12

      • 2022-03-30 12:44

        cmentarz został zniszczony (4)

        tylko odbudowany w latach 90tych przez polskie firmy. Ukraińcy rozjechali go czołgami / spycharkami i kradli kamień...

        @obserwator@

        2 lata

        • 9 8

        • 2022-03-30 15:10

          (2)

          No popatrz, a co się stało z wieloma gdańskimi cmentarzami?

          Darek

          2 lata

          • 9 1

          • 2022-03-31 14:36

            Którymi? (1)

            Polska nie dokonywała eksterminacji ludności ukraińskiej; Nie rozstrzeliwała Ukraińców, jak to czynili nasi obecni najlepsi przyjaciele zza Odry...

            mrotek

            2 lata

            • 2 2

            • 2022-04-01 14:14

              A kto wysiedlał ich na ziemie zachodnie po wojnie ? cale wioski bieszczadzkie zostały wysiedlone ! A co sie działo na Wołyniu Polacy wyrzynali Ukraińców a Ukraińcy Polaków . Pytasz o zlikwidowane cmentarze aa gdzie jest cmentarz przy ul Bema czy al Zwycięstwa?

              2 lata

              • 1 0

        • 2022-03-30 18:09

          Nie Ukraińcy tylko Rosjanie.

          Bo było to w czasach gdy było tam CCCP.

          2 lata

          • 6 2

      • 2022-03-30 13:57

        Kolega mówi o zamkniętych w dykcie lwach?

        2 lata

        • 3 2

      • 2022-03-30 14:10

        polecam małą lekcję historii...

        Piaśnica , Stutthow i wiele ,wiele innych miejsc kaźni

        2 lata

        • 12 3

      • 2022-03-30 16:48

        Bo mer miasta jest Polakiem.

        2 lata

        • 1 0

      • 2022-03-30 19:51

        Chyba zapomniałeś, że Ukraińcy ponad 40 lat na cmentarzu Orląt mieli wysypisko śmieci.

        2 lata

        • 1 1

      • 2022-04-01 14:09

        Bo to mądry naród jest a nie jakieś raptusy które myślą że zakrzyczą historię

        2 lata

        • 0 0

    • 2022-03-30 13:02

      Był polski, ale napisy były po niemiecku. Tak jak teraz też są napisy po niemiecku a Gdańsk jest poslki dalej. Wręcz wyrzekając się niemieckich napisów teraz podkreślamy, że wtedy Gdańsk był niemiecki, czyli odwrotnie do zamierzonego celu.
      A jesli dla jaj malujemy napisy niemieckie teraz to możemy przekonywać że dla jaj one były niemieckie wcześniej.

      2 lata

      • 8 6

    • 2022-03-30 14:49

      Oliwa (1)

      "Oliwa na wierzch wypływa" Zanim Oliwę zaanektowali bezprawnie Niemcy to należała do Biskupów polskich.

      Agn

      2 lata

      • 12 4

      • 2022-03-31 10:44

        Czy nie oby do Cystersow?

        Zakon Cysterski (łac. Ordo Cisterciensis, skrót OCist. lub OCSO (Ordo Cisterciensis Strictioris Observantiae) dla trapistów) katolicki zakon monastyczny reformowany, posługujący się regułą benedyktyńską, założony w 1098 r. przez św. Roberta z Molesme, pierwszego opata z Cîteaux (z łac. Cistercium) (obecnie Saint-Nicolas-lès-Cîteaux) we Francji. Pierwsze klasztory powstały w La Ferté (1113), Pontigny (1114), Clairvaux (1115) i Morimond (1115). Do Polski cystersi przybyli w połowie XII w.

        autor opcjonalny

        2 lata

        • 3 0

    • 2022-03-30 18:08

      Ratusz w gdansku

      Kto zbudował ratusz w Gdańsku? I skąd koro a w herbie Gdańska barany

      2 lata

      • 3 1

    • 2022-03-30 19:56

      Sprawdz nieuku kiedy powstaly Niemcy (1)

      2 lata

      • 3 0

      • 2022-03-31 14:38

        Jakie Niemcy?

        Niemcy, czy może Trzecia Rzesza?

        mrotek

        2 lata

        • 0 0

  • 2022-03-30 11:26

    Bardzo dużo ludzi w Polsce ma także niemieckie korzenie, pomimo tego są w 100% polakami. (1)

    Myślę, że porównywanie napisów niemieckich do faszysto, hitlera i swastyk to zwykle chamstwo. Brak szacunku do samych siebie, bo nikt nie może być pewien historii swoich przodków.

    2 lata

    • 22 30

    • 2022-03-30 14:08

      niemieckie, żydowskie, austriackie, hiszpańskie. Można po kolei wszystkie narody wymieniać

      2 lata

      • 1 1

  • 2022-03-30 11:28

    Historia

    Nową historię piszą politycy u koryta.

    2 lata

    • 24 5

  • 2022-03-30 11:29

    Jeszcze powiesic pare flag ze swastykami i bedzie zupelnie historycznie.. (2)

    d**ilne pomysly

    2 lata

    • 52 22

    • 2022-03-30 14:09

      nie wszyscy Niemcy byli nazistami, nie wszyscy Polacy są pisowcami, (1)

      2 lata

      • 3 4

      • 2022-03-30 22:20

        Faktycznie, nawet zdjecie takie slynne bylo. Widac na nim wyraznie tgo jednego Niemca, ktory nie byl :)

        2 lata

        • 0 0

  • 2022-03-30 11:31

    (2)

    Niemcy co jakiś czas wracają do Gdańska oczywiście ginie przy tym kilku Polaków. Ktoś już im szykuje gniazdko. Hańba

    2 lata

    • 27 22

    • 2022-03-30 11:42

      Tak piszą tylko ruskie onuce. Ktora godzina w moskwie?

      2 lata

      • 6 6

    • 2022-03-30 12:49

      coś Ty wziął człowieku - od razu zalecam pół...

      ja

      2 lata

      • 4 1

  • 2022-03-30 11:31

    na Oruni (2)

    w latach 70 tych moi sąsiedzi ,jak się kłócili ,robili to po niemiecku

    2 lata

    • 26 2

    • 2022-03-30 11:36

      No. Moja babcia liczyła po niemiecku, modliła się po niemiecku i gdy grała w karty, to kłóciła się tak zaciekłe, (1)

      Że przechodziła na niemiecki. Czy w związku z tym mam nie kochać swojej babci? Ludzie potrafią być straszne ksenofobiczni.

      2 lata

      • 9 5

      • 2022-03-30 12:27

        przecież na Ukrainie która jest rosyjskojęzyczna

        od.p.dala się dziś absurdalny cancel culture języka i historii. Bohaterem jest Bandera który wymordował z 20-30 tysięcy rodowitych Ukraińców, nie żołnierze Armii Czerwonej, których - walczących z Niemcami i ukonazistami - zginęło 7 milionów!

        rrr

        2 lata

        • 2 1

  • 2022-03-30 11:32

    Znowu atak trolli. Ludzie, spadajcie. Nie jesteście stąd, nikogo nie obchodzi, co i kto wam kazał pisać.

    2 lata

    • 11 21

  • 2022-03-30 11:34

    Władze Gdanska sa bardziej proniemmieccy niz sami Niemcy (2)

    kolejny krok to bedzie jezyk niemiecki

    2 lata

    • 55 17

    • 2022-03-30 12:50

      a Ty się nie nauczysz niemieckiego i tak bo nic nie umiesz tylko marudzić

      ja

      2 lata

      • 6 4

    • 2022-03-30 14:11

      taaa? bo Płażyński z niemieckimi korzeniami tak powiedział?

      2 lata

      • 0 2

  • 2022-03-30 11:34

    Tak wyglada skundlenie (5)

    Sloiki odtwarzaja poniemieckie pamiatki by poczuc sie europejsko sloik to sloik.

    2 lata

    • 48 19

    • 2022-03-30 11:43

      A ty co, miejscowy z dziada pradziada? :))))

      2 lata

      • 5 8

    • 2022-03-30 11:46

      Dokladnie- skundlenie!

      2 lata

      • 9 4

    • 2022-03-30 20:36

      (1)

      A dworzec kolejowy to też odtwarzany przez słoiki? Przecież jest poniemiecki

      2 lata

      • 3 1

      • 2022-04-06 07:39

        Dworzec czy banhof?

        2 lata

        • 0 0

    • 2022-04-02 02:15

      Słoik

      Słoik w tym znaczeniu, to słowo warszawskie. W życiu nie słyszałem, żeby w Trójmieście ktoś tak mówi.

      Orogon

      2 lata

      • 0 0

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (3241)

Najczęściej komentowane

Kopał byłą partnerkę po głowie, nie trafił do aresztu

Kopał kobietę po głowie, nie trafił do aresztu

Twórca Amber Gold napisał list do mediów. Co było w kopercie?

Twórca Amber Gold pisze list do dziennikarzy

więcej

Najczęściej czytane