• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Umbraculum wróciło do kościoła św. Mikołaja w Gdańsku

Rafał Borowski
15 listopada 2021 (artykuł sprzed 2 lat) 
  • Papieski parasol w poniedziałek wrócił do Bazyliki św. Mikołaja.
  • Zdjęcia z ostatniego etapu renowacji papieskiego parasola.
  • Zdjęcia z ostatniego etapu renowacji papieskiego parasola.
  • Zdjęcia z ostatniego etapu renowacji papieskiego parasola.
  • Zdjęcia z ostatniego etapu renowacji papieskiego parasola.

Zakończyły się prace przy renowacji papieskiego parasola liturgicznego z kościoła św. Mikołaja w Gdańsku. Blisko stuletni zabytek w poniedziałek został umieszczony w prezbiterium, gdzie znajdował się przed wojną. Koszt jego kompleksowej renowacji - pokryty z dotacji oraz datków parafian - wyniósł ok. 100 tys. zł.



Czy zwiedziłe(a)ś zabytkowe kościoły w Trójmieście?

Przypomnijmy: pod koniec 2019 r. informowaliśmy o odkryciu w kościele św. Mikołaja w Gdańsku niezwykłego zabytku. Mowa o umbraculum, czyli ozdobnym parasolu liturgicznym z 1928 r., symbolizującym papieską władzę.

Został on odkryty przypadkiem w krypcie pod kaplicą św. Jacka. Zakonnicy nie wiedzieli o istnieniu parasola, gdyż przeleżał we wspomnianym miejscu - prawdopodobnie od zakończenia wojny - zawinięty... w dywan. Dlaczego tak się stało, nie sposób dzisiaj ustalić.

Czytaj więcej: Dar papieża odkryty w krypcie św. Mikołaja

Pamiątka uhonorowania gdańskich katolików



Umbraculum trafiło do kościoła św. Mikołaja w 1928 r. w związku z nadaniem mu przez papieża Piusa XI statusu bazyliki mniejszej. To tytuł honorowy, który otrzymują kościoły wyróżniające się wartością zabytkową, liturgiczną, pielgrzymkową czy duszpasterską.

- Prośbę o nadanie tego statusu wystosowali do Stolicy Apostolskiej ówczesny proboszcz ks. Teodor Maćkowski oraz biskup ks. Edward O'Rourke. Chcieli, aby w ten sposób docenić gdańskich katolików, którzy stanowili mniejszość w Wolnym Mieście Gdańsku [od czasów reformacji większość gdańszczan była protestantami - dop. red.]. Wszystko wskazuje na to, że to regalium papieskie zostało wykonane we Włoszech na zamówienie naszej parafii. Na pewno zostało wykonane właśnie w tym kraju, gdyż pod haftami odkryto usztywnienie z wycinków włoskich gazet - tłumaczy ks. Michał Osek, przeor klasztoru dominikanów w Gdańsku.
  • Zdjęcia papieskiego parasola wkrótce po wydobyciu go z krypty kościoła św. Mikołaja.
  • Zdjęcia papieskiego parasola wkrótce po wydobyciu go z krypty kościoła św. Mikołaja.
  • Zdjęcia papieskiego parasola wkrótce po wydobyciu go z krypty kościoła św. Mikołaja.
  • Zdjęcia papieskiego parasola wkrótce po wydobyciu go z krypty kościoła św. Mikołaja.
  • Zdjęcia papieskiego parasola wkrótce po wydobyciu go z krypty kościoła św. Mikołaja.

Jedwab skolonizowany przez pleśń



Papieski parasol mógł być wykorzystywany wyłącznie podczas procesji, w których uczestniczył następca św. Piotra. Z tego też powodu gdańskie umbraculum nie było nigdy wykorzystane, pełniło jedynie funkcję symboliczną. Pierwotnie był eksponowany w prezbiterium, co potwierdza jedno z przedwojennych zdjęć wnętrza świątyni.

Jako ciekawostkę warto wspomnieć, że w trakcie sede vacante - łac. pusty tron, czyli okres pomiędzy śmiercią albo ustąpieniem papieża z urzędu a wybraniem jego następcy - umbraculum znajduje się w godle Stolicy Apostolskiej.

Umbraculum z kościoła św. Mikołaja jest całkiem sporych rozmiarów. Rozpiętość tkaniny - wykonanej z jedwabiu, w złoto-czerwone barwy - wynosi ponad 2 m, zaś drzewiec mierzy blisko 4 m długości. Do czasów współczesnych przetrwało w kiepskim stanie. Niestety, mechanizm parasola wciąż działał, jednak delikatna tkanina została skolonizowana przez pleśń.

Papieski parasol uwieczniony w prezbiterium na przedwojennej fotografii. Papieski parasol uwieczniony w prezbiterium na przedwojennej fotografii.

Wyjątkowo żmudny proces renowacji



Natychmiast po odkryciu zakonnicy poinformowali o nim odpowiednie służby i wystąpili do wojewódzkiego konserwatora zabytków o wpisanie umbraculum do rejestru. Ich wniosek spotkał się z aprobatą. Tym bardziej, że gdański parasol jest jednym z niewielu zachowanych tego typu obiektów w całej Europie. Wpis do rejestru znacznie ułatwił przeprowadzenie - a właściwie sfinansowanie - renowacji zabytku. A jak wynikało z opinii fachowców, nie można było z nią zwlekać.

Wstępne prace zabezpieczające zostały przeprowadzone przez pracowników PAN Biblioteki Gdańskiej oraz Muzeum Narodowego w Gdańsku. Natomiast karkołomnego zadania przywrócenia parasolowi dawnej świetności podjęły się wspólnie dwie specjalistki z zakresu konserwacji zabytkowych tkanin: Anna MakulecAlbina Zięba z Warszawy.

- Priorytetowym zadaniem prac konserwatorskich było zahamowanie procesów niszczenia, czyli dezynfekcja w komorze fumigacyjnej oraz gruntowne oczyszczenie obiektu. W pierwszym etapie powierzchnię umbraculum dokładnie oczyszczono z nawarstwień brudu, kurzu i grubego nalotu pleśni. Oczyszczanie mechaniczne prowadzono z jednoczesnym demontażem parasola na poszczególne części kroju, koniecznym do prawidłowego wykonania kolejnych zabiegów konserwatorskich. Ze względu na bardzo nietrwałe wybarwienie części czerwonych proces prania wszystkich elementów żółtych i czerwonych musiał być przeprowadzony oddzielnie. Dotychczas na mokro oczyszczono bryty czaszy parasola. Po zakończeniu procesu prania kolejnym etapem prac będzie całościowe wzmocnienie obiektu - dublaż metodą klejową na nowe podłoże z jedwabiu technicznego - czytamy na facebookowym profilu pracowni, w której wykonano renowację.
  • Papieski parasol w poniedziałek wrócił do Bazyliki św. Mikołaja.
  • Papież Pius XI, który w 1928 r. nadał kościołowi św. Mikołaja w Gdańsku rangę bazyliki mniejszej.
  • Ks. biskup Edward O'Rourke uwieczniony na zdjęciu z uroczystości polonijnej w Gdańsku.

Parasol wrócił do prezbiterium



Po blisko dwóch latach ich wysiłki zakończyły się sukcesem. W poniedziałek, 15 listopada, umbraculum wróciło do kościoła św. Mikołaja. Jak dawniej, zostało ono umieszczone w prezbiterium. Koszt renowacji zamknął się w kwocie niewiele ponad 100 tys. zł. Środki na ten cel pochodziły z dwóch dotacji oraz ze zbiórki przeprowadzonej przez parafię.

- Z uwagi na stan zachowania nie można było czekać z podjęciem prac konserwatorskich i mimo problemów z konstrukcją kościoła podjęliśmy wysiłki, aby pozyskać dotacje i zabezpieczyć wkład własny na koniecznie prace. Dotacje otrzymaliśmy z dwóch źródeł: od Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz Urzędu Miejskiego w Gdańsku. Dziękujemy wszystkim, którzy wytrwale pomagali nam w tym zadaniu i dzięki którym zostało ono zrealizowane w tak krótkim czasie - kwituje ks. Osek.

Miejsca

Opinie (145) ponad 20 zablokowanych

  • Rewelacyjna sprawa (5)

    zabytek klasy światowej ukryty przez tyle lat w dywanie:) Może zakon powinien wystąpić do Papieża Franciszka z prośbą o zgodę na wykorzystanie go podczas np. procesji Bożego Ciała?

    • 25 21

    • Ale polscy katolicy (ci prawdziwi oczywiście) nie uznają papieża Franciszka, bo to lewak.

      Oni mają swojego ojca tranzystorystę.

      • 23 9

    • " zabytek klasy światowej" ??!! - weż tabletkę i uspokój się!

      • 4 2

    • raczej kopię (2)

      • 0 3

      • fakt - jeśli renowacja polegała na wymianie 80% materiału na fabrycznie nowy (1)

        to tak jak stare miasto w Gdańsku - niby stare, a takie fabrycznie nowe i mające trochę ponad pół wieku.

        • 0 1

        • Gdzie, na litość, tak napisano?

          • 2 0

  • Nie jest rewelacyjnie. (13)

    Datki parafian. To wszystko tłumaczy.
    Najpierw proponuję zgłębić historię tej firmy. Celowo napisałem firmy. To nie żadna wiara.

    • 41 51

    • KK - Korporacja Katolicka

      • 18 18

    • Dziękuje za poparcie tą wieczorową porą

      . Podejrzewam , ze zaraz zostanę zgładzony na tym forum. Znaczy się wykasowany.Jeśli tak to smutek ogarnia poziom dziennikarstwa. Jeśli nie to jest nadzieja. Wielka. Pozdrawiam.Konsument inflacji. MJ

      • 9 15

    • Bo to jest firmą która sprzedaje nieistniejący produkt, zastraszając kupców nieistniejącym piekłem. (3)

      Może na początku powstania tego Kościoła wiara była ważna, potem ważniejsze od wiary było złoto i życie doczesne.

      • 15 21

      • w punkt

        • 4 4

      • cala ta fikcyjna historia zostala stworzona w celach politycznych.

        • 2 4

      • mieliśmy już w historii papieża jawnego ateistę

        i nastolatka, któremu tatuś normalnie kupił papiestwo

        • 0 1

    • Nie wierzysz? (5)

      Twoja sprawa. Szkoda. Nie obrażaj mnie przynajmniej.

      • 7 11

      • przeczytaj treść komentowaną kilka razy może wtedy zrozumiesz , bo jak nic w niej nie widzę (3)

        obrażliwego dla ciebie

        • 8 4

        • Pewnie udajesz ale i tak spróbuję: (2)

          W skrócie tłumacząc: nie chciałbyś aby używano określenia firma w stosunku do Twoich najbliższych i Twoich relacji z nimi. Np relacja Matka-Dziecko. To, że ty nie widzisz nic obraźliwego dla mnie nie oznacza, że takim nie jest. Serio, masz takie mniemanie o sobie?

          • 2 6

          • (1)

            fakty nie sa dla nikogo obrazliwe, ta organizacja to firma albo raczej niegodziwa sekta.

            • 4 4

            • To Twoje widzimisie

              Chcesz faktów? Kościół to wspólnota założona przez Jezusa Chrystusa. Wewnątrz tej wspólnoty są oczywiście również cwaniaki, które dobre imię kościoła niszczą. Przez jednego na dwunastu Judasza Ty wszystkich pozostałych nazywasz firmą. Dlaczego? Nie wiem. Możliwe, że chcesz usprawiedliwić swoją postawę? Możliwe, że nie pojmujesz tego, że stereotypami nie powinno się kierować. A możliwe, że robisz to celowo, wrzucasz wszystkich do jednego wora? Do przemyślenia dla Ciebie.

              • 1 0

      • Was nawet dziecięce majtki z łapami proboszcza w środku obrażają.

        • 2 4

    • Co Ci do tego, na co wydaję moje pieniądze.

      • 4 0

  • a do czego ma służyć owy parasol? (11)

    • 26 15

    • (3)

      (ów parasol)

      • 5 3

      • (2)

        a owy?

        • 0 0

        • (1)

          Ów to zaimek wskazujący, tak samo jak ten. Odmienia się przez przypadki i rodzaje. Często użytkownicy języka nie radzą sobie z tym archaicznym zaimkiem, stosowanym głównie w tekstach pisanych. Mówią i piszą owy zamiast ów i owe zamiast owo.

          Jedyne poprawne formy w mianowniku l. poj. w rodzaju męskim to ów, w żeńskim owa, w nijakim owo. Niepoprawne są zatem formy owy mężczyzna, owe mieszkanie (poprawnie: ów mężczyzna, owo mieszkanie).
          Częsty błąd toużywanie owy zamiast ów?

          • 2 0

          • dzięki, to chyba jedyny sensowny post tutaj.

            • 1 0

    • coś jak słomiany miś

      koniaczek?

      • 7 7

    • Ku ochronie.

      Żeby muchi nie pscyły na tych, co pod nim.

      • 3 6

    • a do czego służą przyklejane pazury, dwucentymetrowe rzęsy, buty za 3000 albo za 12000 (2)

      parasol jest dziełem sztuki i jest piękny a przedmioty wyżej wymienione niekoniecznie i po zużyciu trafiają na śmietnik

      • 3 6

      • (1)

        przyklejane pazury to tez dzielo sztuki a parasol w kosciele do niczego niepotrzebny.

        • 2 4

        • jak będzie kościół płonął to proboszcz zrobi sobie z niego całkiem użyteczny spadochron

          - a'la Leonardo da Vinci...
          ot co!

          • 0 1

    • a do czego służy parasol , żebyś nie zmókł ..... o kurde chyba nie ,może na włam na parasol?

      • 0 1

    • zabytek

      zabytek

      • 0 0

  • (1)

    Środki z dotacji i datków?Przecież Kościół to najbogatsza instytucja świata...

    • 30 22

    • ale to jest Zakon Dominikanów, Ich PiS nie finansuje

      • 3 2

  • Umbraculum należy pokazać (5)

    choćby w krużganku

    • 30 8

    • Najlepiej w krugżanku oświaty Bąkiewicza XD (1)

      • 19 8

      • bąkiewicz od PiSu wyciąga miliony - wyznawcy dojnej zmiany go kochają

        1 milion 700 złotych dla Stowarzyszenie Straż Narodowa, 1 mln 300 tys. zł na Marsz Niepodległości i 100 tys. zł na Stowarzyszenie Młodzież Wszechpolska, a także 250 tys. zł dla Fundacji Dobrej Rady i 1 mln 882 tys. zł na Stowarzyszenie Roty Marszu Niepodległości

        • 2 1

    • Nie widziałeś parasola?

      • 0 0

    • (1)

      A gdzie w tym kościele widziałeś krużganki (albo chociaż jeden krużganek)?
      Umbraculum znajduje się w prezbiterium.

      • 2 1

      • Oj, przecież od 11.11 każdy wie, że mamy mnóstwo krużganków, które mamy nieść na zachód.

        • 0 1

  • czyli Skarb Państwa

    zarobił około 20 tys. PLN

    • 16 5

  • Religie (3)

    Szaleństwo dla tłumu

    • 26 33

    • Napisał uczeń Marxa i jego frunfla Lenina wiecznie żywego co widać.

      • 11 13

    • Nie wrzucaj wszystkich do jednego worka z tą o tu

      • 0 2

    • Tyle lat, tyle dekad, i ciągle ten sam wyświechtany slogan. Dodatkowo często jego użytkownicy nie mają pojęcia skąd pochodzi i co dokładnie znaczy.

      • 2 0

  • Ilu głodnych można byłoby nakarmić? (9)

    Ilu chorymy można było pomóc? Za 100tys!

    • 22 30

    • To dołóż się na tych biednych i głodnych. (3)

      Kazdy dokłada się do rego, do czego chce.

      • 13 12

      • Nieprawda. Polscy podatnicy dokładają się do Kościoła - czy tego chcą, czy nie. (1)

        • 15 6

        • ale nie do tego zakonu - podkreślam iż do kościoła nie należę

          • 2 2

      • w bajkach tej sekty jest pomaganie potrzebujacych a tymczasem fundusze wydaja na zlote palace, obrazy, pomniki, parasole i inne bzdury.

        • 2 4

    • też tak myślę, jak słysze o schroniskach dla zwierząt (1)

      miliony rocznie

      • 7 5

      • Kiedyś przy reformie oświaty zamykano małe wiejskie szkółki,ktoś podał statystykę,że więcej dostaje dotacji pies w psiarni spolecznej niż uczeń i przez te koszta tak wysokie na ucznia zamykano szkoły,a psiarnia mają się dobrze. Czas sprawdzić wydawane tam pieniądze.

        • 2 3

    • Opyl swoje

      BMW x5 i rozdaj ubogim xD

      • 5 3

    • ilu głodnych można byłoby nakarmić za pieniądze przeznaczane na piłkę nożną? ilu chorym można byłoby pomóc za pieniądze wydawane na i**otyczne seriale i programy telewizyjne tworzone przez tvp jak i tvn? realny pożytek z tego dokładnie taki sam jak z parasola, tylko pieniądze dużo większe. jedyny plus to to, że ludzie mają przy tym zatrudnienie. nic więcej.

      • 3 0

    • Ile kul gumowych można by za to kupić i gazu dla straży granicznej...

      • 0 0

  • a z jakich dotacji? z moich podatkow?

    Odrestaurowano cos, co latami sie kurzylo i obrastalo plesnia, bo nie bylo czyms szczegolnym?
    Symbol wladzy papieskiej czy tez jedynia zaslona, aby nie mozna patrzec papiezowi na rece, bo te niekoniecznie dobru ogolu sluza?

    • 22 21

  • festiwal tolerancji i miłości czas zacząć (17)

    bo przecież nie chodzi o to ze ktoś nie wierzy ale o to żeby wierzącym dokopać

    • 70 70

    • z ciebie taki wierzący jak reszta ,żadnych zasad nie przestrzegacie poza faktem ,ze w niedzielę (3)

      śmieci nie wyrzucacie , nic więcej , w kościołach na kolanach w realu fuj ,szkoda słów

      • 32 17

      • Tak? Wszyscy? Znasz każdego katolika? Może po sobie tak wszystkich oceniasz?

        • 4 4

      • (1)

        Przykład tzw. efektu lustra. Ktoś, kto w innej osobie albo grupie dostrzega lub przypisuje cechy negatywne, sam może mieć wysokie skłonności do takich cech. Widzisz we wszystkich niecnych i oportunistycznych? - zastanów się nad sobą.

        • 2 1

        • Osoba, ktora krytykujesz, pisala raczej o hipokryzji osob definiujacych sie jako religijne. Parasol jest zreszta tego wymownym symbolem. Jezus zadnych cennych parasoli nie mial. Przeciwnie.

          • 1 1

    • ty i bez tego jesteś kopniety

      • 6 11

    • tu nie chodzi o wiarę ale o dziedzictwo kulturowe czego prymitywy pojąć nie mogą. Czas edukować naród

      • 16 9

    • Chodzenie do kościoła czyni cię wierzącym, jak stanie w garażu czyni cię samochodem.

      • 12 4

    • (1)

      Pisząc ten zbędny komentarz sam dokładasz cegiełkę do podziału. Przecież ten parasol nie na nic wspólnego z wiarą - jest obiektem muzealnym tak jak stare arrasy, obrazy, pomniki

      • 12 6

      • to lepiej ty poczytaj komentarz pierwszy zanim coś napiszesz , inni dają tu ripostę tej prowokacji

        pseudo katolika

        • 0 1

    • Trolować i wszczynać burdy trzeba umieć.

      Nie umiesz.

      • 3 3

    • Wierzacym w parasol?

      Już widzę te pielgrzymki omamionych moherów.

      • 6 8

    • te 100tys to na koszt kosciola? bo jak dbasz tak masz (1)

      czemu mam dokladac sie do papieskiej parasolki, ktora niedbale przechowywali klerycy?

      • 2 6

      • Sto tysi to troche drogo. Ja bym uprała i podszyla za połowę ;)

        • 1 4

    • (2)

      Z publicznych pieniedzy wydano kupe kasy na jakis parasol, kazdy normalny czlowiek to skrytykuje, a kazdy swir uzna te krytyke za atak na religie. Piekny parasol. Prawie jak rydwan.

      • 2 6

      • (1)

        No i trafiło się do nienormalnych. To świetnie, że udało się ocalić ważny zabytek. To przykre, że długo niszczał bez należytej opieki. Przez to koszty renowacji wzrosły.

        • 4 1

        • Nie kazda stara rzecz jest warta stu tysiecy z kasy publicznej!

          • 0 2

    • Nikt nie chce wierzącym dokopać, oni i tak już są w mniejszości

      • 1 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane