• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Umbraculum wróciło do kościoła św. Mikołaja w Gdańsku

Rafał Borowski
15 listopada 2021 (artykuł sprzed 2 lat) 
  • Papieski parasol w poniedziałek wrócił do Bazyliki św. Mikołaja.
  • Zdjęcia z ostatniego etapu renowacji papieskiego parasola.
  • Zdjęcia z ostatniego etapu renowacji papieskiego parasola.
  • Zdjęcia z ostatniego etapu renowacji papieskiego parasola.
  • Zdjęcia z ostatniego etapu renowacji papieskiego parasola.

Zakończyły się prace przy renowacji papieskiego parasola liturgicznego z kościoła św. Mikołaja w Gdańsku. Blisko stuletni zabytek w poniedziałek został umieszczony w prezbiterium, gdzie znajdował się przed wojną. Koszt jego kompleksowej renowacji - pokryty z dotacji oraz datków parafian - wyniósł ok. 100 tys. zł.



Czy zwiedziłe(a)ś zabytkowe kościoły w Trójmieście?

Przypomnijmy: pod koniec 2019 r. informowaliśmy o odkryciu w kościele św. Mikołaja w Gdańsku niezwykłego zabytku. Mowa o umbraculum, czyli ozdobnym parasolu liturgicznym z 1928 r., symbolizującym papieską władzę.

Został on odkryty przypadkiem w krypcie pod kaplicą św. Jacka. Zakonnicy nie wiedzieli o istnieniu parasola, gdyż przeleżał we wspomnianym miejscu - prawdopodobnie od zakończenia wojny - zawinięty... w dywan. Dlaczego tak się stało, nie sposób dzisiaj ustalić.

Czytaj więcej: Dar papieża odkryty w krypcie św. Mikołaja

Pamiątka uhonorowania gdańskich katolików



Umbraculum trafiło do kościoła św. Mikołaja w 1928 r. w związku z nadaniem mu przez papieża Piusa XI statusu bazyliki mniejszej. To tytuł honorowy, który otrzymują kościoły wyróżniające się wartością zabytkową, liturgiczną, pielgrzymkową czy duszpasterską.

- Prośbę o nadanie tego statusu wystosowali do Stolicy Apostolskiej ówczesny proboszcz ks. Teodor Maćkowski oraz biskup ks. Edward O'Rourke. Chcieli, aby w ten sposób docenić gdańskich katolików, którzy stanowili mniejszość w Wolnym Mieście Gdańsku [od czasów reformacji większość gdańszczan była protestantami - dop. red.]. Wszystko wskazuje na to, że to regalium papieskie zostało wykonane we Włoszech na zamówienie naszej parafii. Na pewno zostało wykonane właśnie w tym kraju, gdyż pod haftami odkryto usztywnienie z wycinków włoskich gazet - tłumaczy ks. Michał Osek, przeor klasztoru dominikanów w Gdańsku.
  • Zdjęcia papieskiego parasola wkrótce po wydobyciu go z krypty kościoła św. Mikołaja.
  • Zdjęcia papieskiego parasola wkrótce po wydobyciu go z krypty kościoła św. Mikołaja.
  • Zdjęcia papieskiego parasola wkrótce po wydobyciu go z krypty kościoła św. Mikołaja.
  • Zdjęcia papieskiego parasola wkrótce po wydobyciu go z krypty kościoła św. Mikołaja.
  • Zdjęcia papieskiego parasola wkrótce po wydobyciu go z krypty kościoła św. Mikołaja.

Jedwab skolonizowany przez pleśń



Papieski parasol mógł być wykorzystywany wyłącznie podczas procesji, w których uczestniczył następca św. Piotra. Z tego też powodu gdańskie umbraculum nie było nigdy wykorzystane, pełniło jedynie funkcję symboliczną. Pierwotnie był eksponowany w prezbiterium, co potwierdza jedno z przedwojennych zdjęć wnętrza świątyni.

Jako ciekawostkę warto wspomnieć, że w trakcie sede vacante - łac. pusty tron, czyli okres pomiędzy śmiercią albo ustąpieniem papieża z urzędu a wybraniem jego następcy - umbraculum znajduje się w godle Stolicy Apostolskiej.

Umbraculum z kościoła św. Mikołaja jest całkiem sporych rozmiarów. Rozpiętość tkaniny - wykonanej z jedwabiu, w złoto-czerwone barwy - wynosi ponad 2 m, zaś drzewiec mierzy blisko 4 m długości. Do czasów współczesnych przetrwało w kiepskim stanie. Niestety, mechanizm parasola wciąż działał, jednak delikatna tkanina została skolonizowana przez pleśń.

Papieski parasol uwieczniony w prezbiterium na przedwojennej fotografii. Papieski parasol uwieczniony w prezbiterium na przedwojennej fotografii.

Wyjątkowo żmudny proces renowacji



Natychmiast po odkryciu zakonnicy poinformowali o nim odpowiednie służby i wystąpili do wojewódzkiego konserwatora zabytków o wpisanie umbraculum do rejestru. Ich wniosek spotkał się z aprobatą. Tym bardziej, że gdański parasol jest jednym z niewielu zachowanych tego typu obiektów w całej Europie. Wpis do rejestru znacznie ułatwił przeprowadzenie - a właściwie sfinansowanie - renowacji zabytku. A jak wynikało z opinii fachowców, nie można było z nią zwlekać.

Wstępne prace zabezpieczające zostały przeprowadzone przez pracowników PAN Biblioteki Gdańskiej oraz Muzeum Narodowego w Gdańsku. Natomiast karkołomnego zadania przywrócenia parasolowi dawnej świetności podjęły się wspólnie dwie specjalistki z zakresu konserwacji zabytkowych tkanin: Anna MakulecAlbina Zięba z Warszawy.

- Priorytetowym zadaniem prac konserwatorskich było zahamowanie procesów niszczenia, czyli dezynfekcja w komorze fumigacyjnej oraz gruntowne oczyszczenie obiektu. W pierwszym etapie powierzchnię umbraculum dokładnie oczyszczono z nawarstwień brudu, kurzu i grubego nalotu pleśni. Oczyszczanie mechaniczne prowadzono z jednoczesnym demontażem parasola na poszczególne części kroju, koniecznym do prawidłowego wykonania kolejnych zabiegów konserwatorskich. Ze względu na bardzo nietrwałe wybarwienie części czerwonych proces prania wszystkich elementów żółtych i czerwonych musiał być przeprowadzony oddzielnie. Dotychczas na mokro oczyszczono bryty czaszy parasola. Po zakończeniu procesu prania kolejnym etapem prac będzie całościowe wzmocnienie obiektu - dublaż metodą klejową na nowe podłoże z jedwabiu technicznego - czytamy na facebookowym profilu pracowni, w której wykonano renowację.
  • Papieski parasol w poniedziałek wrócił do Bazyliki św. Mikołaja.
  • Papież Pius XI, który w 1928 r. nadał kościołowi św. Mikołaja w Gdańsku rangę bazyliki mniejszej.
  • Ks. biskup Edward O'Rourke uwieczniony na zdjęciu z uroczystości polonijnej w Gdańsku.

Parasol wrócił do prezbiterium



Po blisko dwóch latach ich wysiłki zakończyły się sukcesem. W poniedziałek, 15 listopada, umbraculum wróciło do kościoła św. Mikołaja. Jak dawniej, zostało ono umieszczone w prezbiterium. Koszt renowacji zamknął się w kwocie niewiele ponad 100 tys. zł. Środki na ten cel pochodziły z dwóch dotacji oraz ze zbiórki przeprowadzonej przez parafię.

- Z uwagi na stan zachowania nie można było czekać z podjęciem prac konserwatorskich i mimo problemów z konstrukcją kościoła podjęliśmy wysiłki, aby pozyskać dotacje i zabezpieczyć wkład własny na koniecznie prace. Dotacje otrzymaliśmy z dwóch źródeł: od Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz Urzędu Miejskiego w Gdańsku. Dziękujemy wszystkim, którzy wytrwale pomagali nam w tym zadaniu i dzięki którym zostało ono zrealizowane w tak krótkim czasie - kwituje ks. Osek.

Miejsca

Opinie (145) ponad 20 zablokowanych

  • Może przydałaby się jakaś kontrola ogólnopolska w Kościołach? (2)

    Komisje sprawdziłyby czy inne zabytki nie są zjadane przez myszy. Księża jak widać sobie nie radzą.

    • 15 10

    • Księża sobie bardzo dobrze radzą z zabytkami ks.pralat Henryk Jankowski (1)

      podniósł z ruin kościół sw.Brygidy,jak został odbudowany przez księdza Cezarego Annusewicza kościół sw.Piotra i Pawła,jak odbudowano kościół sw. Barbary,Mariacki itd. odkrycia artefaktów schowanych przed faszystami i komunistami się zdarzają. Obwinianie zamwszystko księży to jest myślenie obsesyjne.

      • 5 7

      • Jankoś nie za swoje pieniądze radził sobie z kośćiołem św. Brygidy , a sił mu dodawało pedofilowanie

        na dzieciach i młodzieży ,a inne kościoły to nie wypowiadaj się, bo są odnawiane z naszych podatków , forsy unijnej i datków , więc przestań bredzić i wmawiać komuś ,ze ma obsesję

        • 4 3

  • Jaja renowacja, uszyty z nowego materiału, to replika (1)

    • 6 10

    • Łatwiej napisać komentarz, niż przeczytać tekst, jak widać :)

      • 6 2

  • Ludzie!!! Przestańcie jojczyć (7)

    Równie dobrze możecie zadać pytanie po co prace konserwatorskie na Koloseum, Akropolu czy w Gizie, gdzie chętnie jeździcie w czasie wakacji, skoro można za to wykarmić zylion głodnych. Słyszeliście kiedyś pojęcie dziedzictwo kulturowe i historyczne? Bo mam wrażenie że nie :(

    • 117 35

    • (6)

      porównałeś parasol do piramidy, podziwiam tak otwarty umysł

      • 21 21

      • Jaki kraj, takie osiągnięcia ;)

        • 9 8

      • (4)

        to rozumiem, że można zaorać wszystko, co historycznie stoi poniżej piramidy a pinionszki rozdać karynkom z przychówkiem na poziomie wolnożyjącej kotki?

        • 7 5

        • (3)

          Ale takie niewiasty to raczej po kosciolach modla sie do parasoli. Tak ze pudło.

          • 0 2

          • (2)

            akurat takie niewiasty idą do kościoła wyłącznie po to, żeby ochrzcić kolejnego brajanusza

            • 2 1

            • (1)

              To to samo, roznica dotyczy skali zaangazowania. Tak czy tak pozostaja pod wplywem kosciola, w wersji soft lub hard.

              • 0 0

              • to nie jest to samo, bo z Karyn nikt nie ma pożytku, ani kler, który na nich w żaden sposób nie zarabia bo to karyny wyciągają łapę, ani społeczeństwo, bo ich deklaratywny wyłącznie katolicyzm podbija kościołowi statystyki.

                • 0 0

  • uffff jesteśmy bezpieczni

    • 5 1

  • Dlaczego w dywanie? (1)

    Bo czego nie ukryto to Niemcy już zaj ali.

    • 9 6

    • czekaj czekaj, a jakiej narodowości byli ci, co go ukryli?

      • 1 2

  • Majsterszyk po prostu. (2)

    Symbol władzy papieskiej usztywniany gazetami. Szczyt umiejętności i znajomości warsztatu :D :D

    • 3 6

    • (1)

      chiba majstersztyk nieee

      • 1 0

      • Oczywiście żeee :D

        • 0 1

  • Umbraculum - parasol (2)

    Miracullum - kosmetyki. To ma jakiś związek?

    • 3 4

    • (1)

      Mira nakłada parasol ochronny przed słońcem ukryty w kremie z filtrem UV

      • 1 2

      • Aha

        • 2 0

  • każda religia to spotkanie cwanego z głupim dla forsy

    • 10 9

  • (7)

    Prawdopodobnie nigdy nie zostanie wykorzystany.Dlaczego jest z jedwabiu? Nawet 100lat temu uszycie kosztowało krocie a ludzie biedę klepali ale Kościół zawsze na zbytki miał pieniądze

    • 81 40

    • Biedny analfabeta miał za zadanie drżeć ze strachu przed księdzem, tym budynkiem i wszystkim co w nim było. W zupełnej niewiedzy oczywiście

      • 12 10

    • zawsze ktoś będzie klepał biedę. podejrzewam, że większość ludzi klepie biedę większą niż ty, podejrzewam również, że nie pomagasz ludziom kosztem siebie i swoich przyjemności i przyzwyczajeń. to nie tyle w kontekście kościoła, co bzdurzenia, że ktoś wydaje hajsy a mógłby dać na bidoków. wyznawczy kościoła rzucają kasą najwyraźniej nie mieli/ nie mają nic przeciwko, że idzie na jedwabne parasole.

      • 11 5

    • Tego nie wiemy! Może Dulkiewicz pojedzie rydwanem pod parasolem ogladać palmę w Oliwie? A ty zaraz, ze niewykorzystany... Się wykorzysta :)

      • 3 5

    • a ludzie biedę klepali (1)

      a największą za czasów obrońców klepaczy czyli czerwonych

      • 1 1

      • Nieprawda. O wiele wieksza bieda byla przed wojna. Edukacja nie jest mocna strona prawactwa.

        • 0 2

    • Brak znajomości historii (1)

      Trzeba uszanować piękny zabytek i to że mamy w Gdańsku jedyny w Europie, a kosciól zawsze pomagał biednym może nie na taka skalę jak piszący sobie ten komentarz wyobraża

      • 4 0

      • Słusznie, choć nie jedyny w Europie - wiele innych kościołów, np. we Włoszech też ma umbracula. Ale za to jedyny w Polsce.

        • 4 0

  • Kościół św. Mikołaja wali się. (3)

    A ja czytam o zabytkowym parasolu liturgicznym z 1928 roku. Ratujmy zabytkowy kościół.

    • 9 7

    • Jakie ratujmy?

      Ta budowla ma swojego właściciela, w postaci najbogatszej korporacji w obserwowalnej części Wszechświata.

      • 6 3

    • (1)

      Nic mi nie wiadomo, aby kościół św. Mikołaja aktualnie "walił się". Polecam zapoznanie z zakresem prac architektonicznych i konserwatorskich ostatnich 3 lat i raportem na ten temat. Warto także wybrać się na zwiedzanie kościoła z przewodnikiem (ale to latem).

      • 2 0

      • po co

        • 0 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane