• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Wiślinka jest pełna uranu

Sławomir Sowula
31 maja 2005 (artykuł sprzed 19 lat) 
Szefostwo gdańskich Fosforów w Wiślince twierdzi, że hałda fosfogipsów nie zagraża ludziom. - To nieprawda, hałda to ekologiczna bomba - odpowiada dr inż. Danuta Trokowicz, autorka patentu na odzyskiwanie metali ciężkich, uranu i strontu, z takich składowisk

Historię hałdy fosfogipsów, stworzonej przez Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych w podgdańskiej Wiślince, opisaliśmy wczoraj w reportażu zamieszczonym w "Dużym Formacie". Jan Wyganowski, zastępca dyrektora do spraw technicznych w GZNF, twierdzi w artykule, że składowisko nie jest niebezpieczne dla środowiska. Dowodem mają być całe tomy opracowań, którymi dysponuje firma.

Dotarliśmy do osoby, która twierdzi, że jest wręcz przeciwnie.

- W hałdzie znajduje się uran oraz inne promieniotwórcze pierwiastki - stront i tor. Fosfogipsy są jednym z głównych czynników rakotwórczych w województwie pomorskim - twierdzi dr inż. Danuta Trokowicz, była pracownica Państwowego Instytutu Geologicznego w Gdańsku, która w latach 80. badała hałdę.

Trokowicz uważa, że promieniotwórczość hałdy stale wzrasta. Dzieje się tak, bo absorbuje pierwiastki promieniotwórcze z atmosfery. Chodzi głównie o stront, który zastępuje w związkach chemicznych wapń.

- Na skutek pylenia wiatry roznoszą szkodliwe substancje w promieniu 20-40 kilometrów. Jeszcze gorsze są skutki rekultywacji hałdy odpadami ściekowymi z gdańskiej oczyszczalni Wschód. Przez substancje w nich zawarte rozpoczyna się proces wypłukiwania z hałdy promieniotwórczych pierwiastków, które przez glebę przechodzą do wód gruntowych - mówi Trokowicz.

Obawy dr Trokowicz podziela Zbigniew Bąkowski, wiceszef Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Niedawno zakwestionował "ściekową" metodę rekultywacji hałdy. - Wprowadzamy do środowiska metale ciężkie, pierwiastki promieniotwórcze, a na dodatek jeszcze pasożyty - alarmuje Bąkowski. - Zapytałem wojewodę pomorskiego, czy ta metoda jest zgodna z rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska z 2002 roku.

Wojewoda jest organem wydającym pozwolenia na składowanie niebezpiecznych odpadów. Jego służby bronią jednak pomysłu. Jak powiedziała nam Anna Dyksińska, rzecznik wojewody - hałda jest obiektem budowlanym, więc nie mają wobec niej zastosowania normy, które dotyczą składu odpadów na polach uprawnych.

W Saur Neptun Gdańsk, które zarządza oczyszczalnią, od prawie tygodnia nikt nie potrafił zająć stanowiska.

Ile uranu jest w fosfogipsach? W latach 80., w ramach zespołu stworzonego przez naukowców Państwowego Instytutu Geologicznego, dr Trokowicz w tonie fosfogipsów stwierdziła obecność 25 g uranu i 200 g strontu, które są pierwiastkami promieniotwórczymi.

- Stwierdziliśmy wtedy, że hałdę trzeba zlikwidować, bo ilość pierwiastków rakotwórczych jest tak duża, że zagraża zdrowiu, ale jest na to sposób. Opracowaliśmy patent pozwalający odzyskać uran i inne pierwiastki z fosfogipsów - mówi dr Danuta Trokowicz

Potwierdza to dr Joanna Zachowicz, obecna szefowa Państwowego Instytutu Geologicznego w Gdańsku, współautorka patentu.

- Odzyskiwaliśmy z hałdy różne pierwiastki - również promieniotwórcze na poziomie laboratoryjnym. Nie zdążyliśmy tego wdrożyć do przemysłowego wykorzystania - mówi Zachowicz.
Patent dr Trokowicz nie wejdzie w życie szybko. Można jednak zrobić coś "od zaraz".

- Hałdę trzeba przykryć specjalną plandeką z tworzywa sztucznego - proponuje Trokowicz.

36 lat hałdy

Składowisko w Wiślince zostało stworzone przez Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych 36 lat temu. Wtedy firma zaczęła produkować nawóz sztuczny - superfosfat. Wyprodukowanie tony nawozu wiąże się z powstaniem pięciu ton odpadów - fosfogipsów. Postanowiono, że będą one składowane w dawnym wyrobisku gliny należącym do pobliskiej cegielni, głębokim na 10 metrów. Początkowo hałda miała mieć 18 metrów wysokości, dzisiaj sięga 50. Leży w niej 16 mln ton odpadów.


Dr inż. Danuta Trokowicz, była pracownica PIG w Gdańsku:
Hałdę trzeba zlikwidować albo przynajmniej jak najszybciej przykryć specjalną plandeką. Fosfogipsy są jednym z głównych czynników rakotwórczych w województwie pomorskim

Dr Maria Piszcz - Katedra Technologii Chemicznej Politechnika Gdańska

Nie chciałabym się wypowiadać na temat patentu dr Trokowicz. Oczywiście, że pierwiastki promieniotwórcze występują w fosforytach i fosfogipsach. Jednak ich zawartość zależy od tego, z jakiego regionu pochodzą. Może być różna nawet na poszczególnych statkach przychodzących do portu. Myślę, że dokładnymi danymi powinny dysponować Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych.
Gazeta WyborczaSławomir Sowula

Opinie (198)

  • Górnik

    Przestań ty pouczać gdańszczan ze wschodnich wiosek
    a zajmij się swoim regionem. Nie ma tam nic do zrobienia?

    • 0 0

  • Górnik

    skup się bo po zmianie założeń twoja teoria może zacząć kuleć
    1. nie mieszkam we Wrzeszczu
    2. zapach to nie jest coś uzaleznionego tylko od kierunku wiatru
    3. chociaż im mocniejszy wiatr i teoretycznie powinno dalej doleciec to jednak mocny wiatr sprawia także rozwiewanie zapachów i zmniejszanie ich intensywnosci az do zaniku - to dlatego jak ci zona przypali jajecznice otwiera okno i wietrzy :P

    • 0 0

  • ch.o.

    niemal zachwyca mnie twoja pobłazliwośc w stosunku do pań i ich pomylek o rzedy jednostek
    czy to nie piekne ze jak twoją małżonka oswiadczy ze wlasnie kupila sobie sukienke za 10... a może 1000 zł. wzdychając ze dokladnie nie pamieta bo jej się te wszystkie zera mylą to machniesz reka ze stoickim spokojem i rezygnacja mruczac pod nosem że taka to już kobieca przypadłośc...

    • 0 0

  • Kilimandżaro!

    Tak nazywam tę egzotyczną (a jakże już swojską!)górę, która wyznacza mi horyzont po prawej, gdy jadę na plażę do Sobieszewa. Jestem też za tym, by naczelny wyspiarz i rodak tamtejszy, Pan Prezydent Nocny, wprowadził należne opłaty klimatyzacyjne za korzystanie z fotogenicznego uroku góry, tak sprzyjającej zdrowiu i samopoczuciu tubylców i turystów.
    Rzecz jednak trzeba nazwać, odpowiednie dać jej słowo. Hałda? Wydma? Może nie wypada... Hałdy niech zostaną na Sląsku, a wydmy w Łebie. Kopiec? Tak, to byłoby to! Przecie to dzieło rąk ludzkich. A co tam będziemy kościuszkiego zazdrościli Krakowowi! Wiem, wiem, anarchiści i alterglobaliści chcieli by pewnie Górki DżejPiTu, taka bladozłociutka i święta, w nieodległej przyszłości jak znalazł, ale zostawmy to, skromności więcej, chyba wystarczy uczcić z nazwiska tych, co się przyczynili do powstania i wzrostu lokalnego pomnika. Długi łańcuch ludzi dobrej woli, ale godzi się wymienić gen. Cygana, wojewodę stanu wojennego. On to, wbrew sprzeciwom małodusznych i patrząc w naszą przyszłość wydał światły edykt o podwyższeniu wysokości kopca. Więc Kopiec gen. Cygana (spoko, nie pomyli się z Cygańską Górką w Gdańsku), jak najbardziej! Jakby wiedział, że Sobieszewo bez tego dominującego, widokowego akcentu nie ważne! I niech nam dalej zdrowo rośnie, aż mi wstyd, że to nasze Kilimadżaro ma ledwie 50 metrów... Mam nadzieję, że setki rychło doczekam!

    • 0 0

  • a ja mam pomysł najlepszy
    wybudować na hałdzie skocznię narciarską tor bobslejowy i nauczyć małysza i resztę skakać bo jak nie to będą musieli tą hałdę wspywyać do tirów i wywozić na śląsk do zasypania nieczynnych kopalni

    • 0 0

  • mama

    '2. zapach to nie jest coś uzaleznionego tylko od kierunku wiatru'

    odpowiedź: powyższa teoria jest prawdziwa tylko w stosunku do gazów. Tutaj mówimy o PYLE, który jest unoszony przez wiatr. jeżeli wiatru nie ma lub jest minimalny to pył nie jest unoszony, a więc logiczne, że wtedy go nie wdychasz. No cóż, przydałoby Ci się trochę wyobraźni - no ale ten brom..... :-))))

    • 0 0

  • czuję się zawiedzona
    polacy wszak dorobili się opinii niezłych kombinatorów a żaden nie pomyslał zeby dac ogloszenie "sprzedam 400 ton uranu"
    a jak by sie jakis chetny znalazł to wtedy sru
    przeładowac hałdę na masowce i wio do nabywcy
    dalej niech się juz on martwi ;]

    że numer na raz? i tak nie mamy drugiej takich hałdy...

    • 0 1

  • górnik
    a pamietasz kumpla niejakiego piontka??
    ty tez jak nie ma co jeść ssiesz trzonek od kilofa??

    • 0 0

  • Górnik

    ty ten brom zarzywasz jak tran? lyżka rano i wieczorem?
    lamentujesz tu o smrodzie
    smród to zapach
    a pyły robaczku osadzaja się na mijanych przeszkodach: domkach, drzewkach...
    sa nieco mniej mobilne od gazu

    • 0 0

  • mama

    Chyba jak postawisz sobie EKRAN przed domem to ci się wszystko osadzi :)

    • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane