Wiślinka jest pełna uranu

Sławomir Sowula

31 maja 2005 (artykuł sprzed 19 lat)

Opinie (198)

Najnowszy artykuł na ten temat Czy hałda w Wiślince będzie atrakcją dla spacerowiczów?

Szefostwo gdańskich Fosforów w Wiślince twierdzi, że hałda fosfogipsów nie zagraża ludziom. - To nieprawda, hałda to ekologiczna bomba - odpowiada dr inż. Danuta Trokowicz, autorka patentu na odzyskiwanie metali ciężkich, uranu i strontu, z takich składowisk

Historię hałdy fosfogipsów, stworzonej przez Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych w podgdańskiej Wiślince, opisaliśmy wczoraj w reportażu zamieszczonym w "Dużym Formacie". Jan Wyganowski, zastępca dyrektora do spraw technicznych w GZNF, twierdzi w artykule, że składowisko nie jest niebezpieczne dla środowiska. Dowodem mają być całe tomy opracowań, którymi dysponuje firma.

Dotarliśmy do osoby, która twierdzi, że jest wręcz przeciwnie.

- W hałdzie znajduje się uran oraz inne promieniotwórcze pierwiastki - stront i tor. Fosfogipsy są jednym z głównych czynników rakotwórczych w województwie pomorskim - twierdzi dr inż. Danuta Trokowicz, była pracownica Państwowego Instytutu Geologicznego w Gdańsku, która w latach 80. badała hałdę.

Trokowicz uważa, że promieniotwórczość hałdy stale wzrasta. Dzieje się tak, bo absorbuje pierwiastki promieniotwórcze z atmosfery. Chodzi głównie o stront, który zastępuje w związkach chemicznych wapń.

- Na skutek pylenia wiatry roznoszą szkodliwe substancje w promieniu 20-40 kilometrów. Jeszcze gorsze są skutki rekultywacji hałdy odpadami ściekowymi z gdańskiej oczyszczalni Wschód. Przez substancje w nich zawarte rozpoczyna się proces wypłukiwania z hałdy promieniotwórczych pierwiastków, które przez glebę przechodzą do wód gruntowych - mówi Trokowicz.

Obawy dr Trokowicz podziela Zbigniew Bąkowski, wiceszef Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Niedawno zakwestionował "ściekową" metodę rekultywacji hałdy. - Wprowadzamy do środowiska metale ciężkie, pierwiastki promieniotwórcze, a na dodatek jeszcze pasożyty - alarmuje Bąkowski. - Zapytałem wojewodę pomorskiego, czy ta metoda jest zgodna z rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska z 2002 roku.

Wojewoda jest organem wydającym pozwolenia na składowanie niebezpiecznych odpadów. Jego służby bronią jednak pomysłu. Jak powiedziała nam Anna Dyksińska, rzecznik wojewody - hałda jest obiektem budowlanym, więc nie mają wobec niej zastosowania normy, które dotyczą składu odpadów na polach uprawnych.

W Saur Neptun Gdańsk, które zarządza oczyszczalnią, od prawie tygodnia nikt nie potrafił zająć stanowiska.

Ile uranu jest w fosfogipsach? W latach 80., w ramach zespołu stworzonego przez naukowców Państwowego Instytutu Geologicznego, dr Trokowicz w tonie fosfogipsów stwierdziła obecność 25 g uranu i 200 g strontu, które są pierwiastkami promieniotwórczymi.

- Stwierdziliśmy wtedy, że hałdę trzeba zlikwidować, bo ilość pierwiastków rakotwórczych jest tak duża, że zagraża zdrowiu, ale jest na to sposób. Opracowaliśmy patent pozwalający odzyskać uran i inne pierwiastki z fosfogipsów - mówi dr Danuta Trokowicz

Potwierdza to dr Joanna Zachowicz, obecna szefowa Państwowego Instytutu Geologicznego w Gdańsku, współautorka patentu.

- Odzyskiwaliśmy z hałdy różne pierwiastki - również promieniotwórcze na poziomie laboratoryjnym. Nie zdążyliśmy tego wdrożyć do przemysłowego wykorzystania - mówi Zachowicz.
Patent dr Trokowicz nie wejdzie w życie szybko. Można jednak zrobić coś "od zaraz".

- Hałdę trzeba przykryć specjalną plandeką z tworzywa sztucznego - proponuje Trokowicz.

36 lat hałdy

Składowisko w Wiślince zostało stworzone przez Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych 36 lat temu. Wtedy firma zaczęła produkować nawóz sztuczny - superfosfat. Wyprodukowanie tony nawozu wiąże się z powstaniem pięciu ton odpadów - fosfogipsów. Postanowiono, że będą one składowane w dawnym wyrobisku gliny należącym do pobliskiej cegielni, głębokim na 10 metrów. Początkowo hałda miała mieć 18 metrów wysokości, dzisiaj sięga 50. Leży w niej 16 mln ton odpadów.

Dr inż. Danuta Trokowicz, była pracownica PIG w Gdańsku:
Hałdę trzeba zlikwidować albo przynajmniej jak najszybciej przykryć specjalną plandeką. Fosfogipsy są jednym z głównych czynników rakotwórczych w województwie pomorskim

Dr Maria Piszcz - Katedra Technologii Chemicznej Politechnika Gdańska

Nie chciałabym się wypowiadać na temat patentu dr Trokowicz. Oczywiście, że pierwiastki promieniotwórcze występują w fosforytach i fosfogipsach. Jednak ich zawartość zależy od tego, z jakiego regionu pochodzą. Może być różna nawet na poszczególnych statkach przychodzących do portu. Myślę, że dokładnymi danymi powinny dysponować Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych.

Sławomir Sowula

Opinie (198)

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2005-05-31 14:10

jeżeli chodzi o zdrowie to pewnie każdy ma swoją teorię, bo ja ją mam
zdrówko zależy od żywienia zwłaszcza w początkowym okresie rozwoju, dla porównania podam dwie rodziny
rodzina A. brat i siostra lata 50-te
za punkt honoru ich mama uważała żeby chleb posmarowany był masłem, koniecznie tym "czerwonym", nabiału warzyw i owoców skolko ugodno
B. dwóch braci i siostra żywieni margaryna "palmą", a na chlebuś, zwilżony uprzednio cukier, wędlin bo tatuś był rzeźnikiem mortadela i zwyczajna
efekt?? krzywica u jednego (wołalismy za nim "laskonogi") i gruźlica u drugiego
że o ich zdolnościach w przyswajaniu wiedzy nie wspomne

gallux
19 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

jeżeli chodzi o zdrowie to pewnie każdy ma swoją teorię, bo ja ją mam zdrówko zależy od żywienia zwłaszcza w początkowym okresie rozwoju, dla porównania podam dwie rodziny rodzina A. brat i siostra lata 50-te za punkt honoru ich mama uważała żeby chleb posmarowany był masłem, koniecznie tym "czerwonym", nabiału warzyw i owoców skolko ugodno B. dwóch braci i siostra żywieni margaryna "palmą", a na chlebuś, zwilżony uprzednio cukier, wędlin bo tatuś był rzeźnikiem mortadela i zwyczajna efekt?? krzywica u jednego (wołalismy za nim "laskonogi") i gruźlica u drugiego że o ich zdolnościach w przyswajaniu wiedzy nie wspomne
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2005-05-31 14:11

mama

No i zacznij się uczyć ortografii: 'zażywasz' pisze się przez 'ż'.

Górnik
19 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

No i zacznij się uczyć ortografii: 'zażywasz' pisze się przez 'ż'.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2005-05-31 14:17

w kaszubkiem stoi jak wół
zarzec tabake

19 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

w kaszubkiem stoi jak wół zarzec tabake
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2005-05-31 14:22

Górnik

okoliczne hałdy zacieśniają ci najwyraźniej horyzonty ( w tym myślowe)
mieszkam w Gdansku ale to nie znaczy ze mam widok z okna na hałdę i nie pyli mi na glowe jak tylko wyjde za próg domu
ale najwyraźniej nie jestes w stanie pojąć że Gdańsk to nie zakopane a hałda nie Giewont
nie zyjemy w jej cieniu i niektórzy pewnie jej na oczy nie widzieli bo nie jest dominujacym elementem naszego krajobrazu
o ile w bliskim sasiedztwie jet napewno uciązliwa to w dalszym juz nie, bo pył z niej przy wietrze nie dociera i smród (ktory przytaczałes jako uciązliwość na poczatrku dyskusji) tez nie
i (o losie!) promieniowanie tez nie :P

mama
19 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

okoliczne hałdy zacieśniają ci najwyraźniej horyzonty ( w tym myślowe) mieszkam w Gdansku ale to nie znaczy ze mam widok z okna na hałdę i nie pyli mi na glowe jak tylko wyjde za próg domu ale najwyraźniej nie jestes w stanie pojąć że Gdańsk to nie zakopane a hałda nie Giewont nie zyjemy w jej cieniu i niektórzy pewnie jej na oczy nie widzieli bo nie jest dominujacym elementem naszego krajobrazu o ile w bliskim sasiedztwie jet napewno uciązliwa to w dalszym juz nie, bo pył z niej przy wietrze nie dociera i smród (ktory przytaczałes jako uciązliwość na poczatrku dyskusji) tez nie i (o losie!) promieniowanie tez nie :P
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2005-05-31 14:31

do Gallux'a

Nie masz racji Gallux pisząc, a właściwie pewnie przepisując czy wklejając formułkę o Sr – oczywiście jest to jeden z pierwiastków promieniotwórczych pochodzenia naturalnego i z jego obecnością (o stężeniach tzw. naturalnych) musimy się pogodzić - problem zaczyna się, gdy dawkę się przekracza – może by łatwiej było innym to pojąć i nie zanudzać skoro sesja już się kończy: alkohol w umiarkowanych ilościach ma często lecznicze działanie ale jeżeli go przedawkujesz…

JD
19 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Nie masz racji Gallux pisząc, a właściwie pewnie przepisując czy wklejając formułkę o Sr – oczywiście jest to jeden z pierwiastków promieniotwórczych pochodzenia naturalnego i z jego obecnością (o stężeniach tzw. naturalnych) musimy się pogodzić - problem zaczyna się, gdy dawkę się przekracza – może by łatwiej było innym to pojąć i nie zanudzać skoro sesja już się kończy: alkohol w umiarkowanych ilościach ma często lecznicze działanie ale jeżeli go przedawkujesz…
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2005-05-31 14:31

mieszkalem 18 lat w Wislince i doskonale znam realia i zagrozenie haldy fosfogipsow !!!!!

Włodziu
19 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

mieszkalem 18 lat w Wislince i doskonale znam realia i zagrozenie haldy fosfogipsow !!!!!
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2005-05-31 14:35

do ch. o.

Maria Curie z domu Sklodowska nie mylila sie tak bardzo w obliczeniach nad innymi radioizotopami ;-)

radiochemik
19 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Maria Curie z domu Sklodowska nie mylila sie tak bardzo w obliczeniach nad innymi radioizotopami ;-)
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2005-05-31 14:36

takja duza a jeszcze nie nosi imienia

19 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2005-05-31 14:39

mama

W przeciwieństwie do ciebie znam zapach nawozów fosforowych i jest on identyczny z okresowo unoszącym się zapachem w Gdańsku. Dyskusja czy jest to pył czy gaz jest tak naprawdę drugorzędna: źródło nieprzyjemnej i piekącej oczy wydzieliny ma z pewnością swoje źródło w fosforach. Czy ty lub ktoś z twojej rodziny nie utrzymujecie się przypadkiem z fosforów?:) No i jeszcze nie podpieraj się kaszubskim - zmiany lub ukrycie pseudonimów to zwykłe tchórzostwo dla wywołania wrażenia pt.: 'jest nas wielu'. Jeżeli chcesz już uparcie walczyć na słowa to rób to z godnością - jak wszystko inne z resztą.

Górnik
19 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

W przeciwieństwie do ciebie znam zapach nawozów fosforowych i jest on identyczny z okresowo unoszącym się zapachem w Gdańsku. Dyskusja czy jest to pył czy gaz jest tak naprawdę drugorzędna: źródło nieprzyjemnej i piekącej oczy wydzieliny ma z pewnością swoje źródło w fosforach. Czy ty lub ktoś z twojej rodziny nie utrzymujecie się przypadkiem z fosforów?:) No i jeszcze nie podpieraj się kaszubskim - zmiany lub ukrycie pseudonimów to zwykłe tchórzostwo dla wywołania wrażenia pt.: 'jest nas wielu'. Jeżeli chcesz już uparcie walczyć na słowa to rób to z godnością - jak wszystko inne z resztą.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2005-05-31 15:11

JD
podyskutuj sobie chłopcze z Wikipedią dokąd udałem sie głodny wiedzy o stroncie
weź również pod uwage tzw dawke promieniowania bezpieczną dla człowieka a liczoną w bekerelach czy innych morelach
akurat kiedy tyrałem w 1977 przy atomie to te rzeczy sobie przyswoiłem
na pamiątke wziąłem osobisty miernik w formie wiecznego pióra, któren rzeczony miernik informował mnie na bieżąco o stopniu napromieniowania
acha
a czy ty uważasz, że twoja wiedza jest twoją własną??
też ją skądś pozyskałeś
przecież nie chodzi o to żeby bolało, prawda panie doktorze?

gallux
19 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

JD podyskutuj sobie chłopcze z Wikipedią dokąd udałem sie głodny wiedzy o stroncie weź również pod uwage tzw dawke promieniowania bezpieczną dla człowieka a liczoną w bekerelach czy innych morelach akurat kiedy tyrałem w 1977 przy atomie to te rzeczy sobie przyswoiłem na pamiątke wziąłem osobisty miernik w formie wiecznego pióra, któren rzeczony miernik informował mnie na bieżąco o stopniu napromieniowania acha a czy ty uważasz, że twoja wiedza jest twoją własną?? też ją skądś pozyskałeś przecież nie chodzi o to żeby bolało, prawda panie doktorze?
Regulamin dodawania opinii