• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Wiślinka jest pełna uranu

Sławomir Sowula
31 maja 2005 (artykuł sprzed 19 lat) 
Szefostwo gdańskich Fosforów w Wiślince twierdzi, że hałda fosfogipsów nie zagraża ludziom. - To nieprawda, hałda to ekologiczna bomba - odpowiada dr inż. Danuta Trokowicz, autorka patentu na odzyskiwanie metali ciężkich, uranu i strontu, z takich składowisk

Historię hałdy fosfogipsów, stworzonej przez Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych w podgdańskiej Wiślince, opisaliśmy wczoraj w reportażu zamieszczonym w "Dużym Formacie". Jan Wyganowski, zastępca dyrektora do spraw technicznych w GZNF, twierdzi w artykule, że składowisko nie jest niebezpieczne dla środowiska. Dowodem mają być całe tomy opracowań, którymi dysponuje firma.

Dotarliśmy do osoby, która twierdzi, że jest wręcz przeciwnie.

- W hałdzie znajduje się uran oraz inne promieniotwórcze pierwiastki - stront i tor. Fosfogipsy są jednym z głównych czynników rakotwórczych w województwie pomorskim - twierdzi dr inż. Danuta Trokowicz, była pracownica Państwowego Instytutu Geologicznego w Gdańsku, która w latach 80. badała hałdę.

Trokowicz uważa, że promieniotwórczość hałdy stale wzrasta. Dzieje się tak, bo absorbuje pierwiastki promieniotwórcze z atmosfery. Chodzi głównie o stront, który zastępuje w związkach chemicznych wapń.

- Na skutek pylenia wiatry roznoszą szkodliwe substancje w promieniu 20-40 kilometrów. Jeszcze gorsze są skutki rekultywacji hałdy odpadami ściekowymi z gdańskiej oczyszczalni Wschód. Przez substancje w nich zawarte rozpoczyna się proces wypłukiwania z hałdy promieniotwórczych pierwiastków, które przez glebę przechodzą do wód gruntowych - mówi Trokowicz.

Obawy dr Trokowicz podziela Zbigniew Bąkowski, wiceszef Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Niedawno zakwestionował "ściekową" metodę rekultywacji hałdy. - Wprowadzamy do środowiska metale ciężkie, pierwiastki promieniotwórcze, a na dodatek jeszcze pasożyty - alarmuje Bąkowski. - Zapytałem wojewodę pomorskiego, czy ta metoda jest zgodna z rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska z 2002 roku.

Wojewoda jest organem wydającym pozwolenia na składowanie niebezpiecznych odpadów. Jego służby bronią jednak pomysłu. Jak powiedziała nam Anna Dyksińska, rzecznik wojewody - hałda jest obiektem budowlanym, więc nie mają wobec niej zastosowania normy, które dotyczą składu odpadów na polach uprawnych.

W Saur Neptun Gdańsk, które zarządza oczyszczalnią, od prawie tygodnia nikt nie potrafił zająć stanowiska.

Ile uranu jest w fosfogipsach? W latach 80., w ramach zespołu stworzonego przez naukowców Państwowego Instytutu Geologicznego, dr Trokowicz w tonie fosfogipsów stwierdziła obecność 25 g uranu i 200 g strontu, które są pierwiastkami promieniotwórczymi.

- Stwierdziliśmy wtedy, że hałdę trzeba zlikwidować, bo ilość pierwiastków rakotwórczych jest tak duża, że zagraża zdrowiu, ale jest na to sposób. Opracowaliśmy patent pozwalający odzyskać uran i inne pierwiastki z fosfogipsów - mówi dr Danuta Trokowicz

Potwierdza to dr Joanna Zachowicz, obecna szefowa Państwowego Instytutu Geologicznego w Gdańsku, współautorka patentu.

- Odzyskiwaliśmy z hałdy różne pierwiastki - również promieniotwórcze na poziomie laboratoryjnym. Nie zdążyliśmy tego wdrożyć do przemysłowego wykorzystania - mówi Zachowicz.
Patent dr Trokowicz nie wejdzie w życie szybko. Można jednak zrobić coś "od zaraz".

- Hałdę trzeba przykryć specjalną plandeką z tworzywa sztucznego - proponuje Trokowicz.

36 lat hałdy

Składowisko w Wiślince zostało stworzone przez Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych 36 lat temu. Wtedy firma zaczęła produkować nawóz sztuczny - superfosfat. Wyprodukowanie tony nawozu wiąże się z powstaniem pięciu ton odpadów - fosfogipsów. Postanowiono, że będą one składowane w dawnym wyrobisku gliny należącym do pobliskiej cegielni, głębokim na 10 metrów. Początkowo hałda miała mieć 18 metrów wysokości, dzisiaj sięga 50. Leży w niej 16 mln ton odpadów.


Dr inż. Danuta Trokowicz, była pracownica PIG w Gdańsku:
Hałdę trzeba zlikwidować albo przynajmniej jak najszybciej przykryć specjalną plandeką. Fosfogipsy są jednym z głównych czynników rakotwórczych w województwie pomorskim

Dr Maria Piszcz - Katedra Technologii Chemicznej Politechnika Gdańska

Nie chciałabym się wypowiadać na temat patentu dr Trokowicz. Oczywiście, że pierwiastki promieniotwórcze występują w fosforytach i fosfogipsach. Jednak ich zawartość zależy od tego, z jakiego regionu pochodzą. Może być różna nawet na poszczególnych statkach przychodzących do portu. Myślę, że dokładnymi danymi powinny dysponować Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych.
Gazeta WyborczaSławomir Sowula

Opinie (198)

  • Wiślinka

    Nie trzeba być naukowcem żeby wiedzieć że hałda truje ludzi wiem to od lat choć jestem szrym człowiekiem. śmiech ogarnia jak się czyta że mądrzy" sięaż tak trudzą żeby zbadać to co szrzy ludzie wiedzą od lat . naukowcy pała. Co robi w tym temacie Pan prezydent Adamowicz /lubię go bardzo/
    Jak długo hałda będzie truła ludzi

    • 0 0

  • model C do modelu A

    Proszę Pana (do Modelu z Wiślinki), nie powie Pan że hałda jest zupełnie nieszkodliwa. Użyto pewnie zbyt mocnych słów, ale ja popieram dziennikarzy. Może dzięki temu coś się wreszcie ruszy. Nie wiem jak Pan, ale ja nie chcę żeby ta góra wciąż rosła, a jeżeli specjaliści mówią, że jest niebezpieczna to chcę żeby została zabezpieczona abym czuł się dobrze mieszkając niedaleko niej. To dziwne, że Pana to nie interesuje. Naprawdę nie rozumiem. W mieszkaniu z azbestu też można przeżyć całe życie i umrzeć na zawał, ale ryzyko zachorowania na raka jest zdecydowanie wyższe niż gdzie indziej. Podobnie z hałdą.

    • 0 0

  • Radioaktywne demony

    Tak apropos radioaktywności.
    Stront i uran są normalnymi pierwiastkami chemicznymi obecnymi wokół nas - np. uran jest bardziej rozpowszechniny niż rtęć. Stront sam w sobie, w składzie izotopowym występującym w minerałach (które są przerabiane na fosfogipsy) jest biologicznie obojętny i NIE JEST RADIOAKTYWNY. Niebezpieczne są jego izotopy powstające podczas rozpadów radioaktywnych uranowców, np. w wypalonym paliwie jadrowym lub w pozostałościach po wybuchu jądrowym (notabene są tam też radioaktywne izotopy normalnie leczniczego jodu, potasu itp). Bardziej radioaktywne od fosfogipsów są popioły powstałe po wypaleniu węgla kamiennego które są głównym składnikiem tzw. "pustaków żużlowych" swego czasu (lata 80-te) namiętnie stosowanych na całym Wybrzeżu jako tania alternatywa cegły. Oczywiście nie musi to oznaczać że ich poziom radioaktywności jest niebezpieczny dla zdrowia, ze swojej strony ciekawe czy istnieją jakieś badania na ten temat.
    Co do hałdy - największym zagrożeniem z jej strony jest ulatnianie się fluoru, pył z jego związkami oraz zafluorowana woda przesączająca się do okolicznych wód gruntowych, ale to NIE MA ZWIĄZKU z radioaktywnością.

    • 0 0

  • Uran, Rad, Fluor, Ołów i przyjaciele

    Penie masz rację, ale mimo tego fosfogips nie został zakwalifikowany jako materiał budowlany właśnie z powodu swej radioaktywności. W/g maszych źródeł fosfogips jest bardziej niebezpieczny radiologicznie od żużlu. I chodzi tu nie o Uran, ale Radon ( zapraszam na http://kalka.kicks-ass.org/halda/z_sieci.html ). A problem Fluoru to dodatkowa sprawa. Do tego dochodzą też metale ciężkie. Więc problem jest złożony i nie można go bagatelizować.Jak to mówią naukowcy: w hałdzie znajduje się cała tablica Mendelejewa.

    • 0 0

  • Zagrożenie !!!

    To chyba jest dla nas zagrożenie, tyle czy możemy cos z tym zrobić ??? Chyba mamy niewielki wpływ na to...

    • 0 0

  • Blocked categories: Sex/Acts

    • 0 0

  • to ta twoja strona fosfi.
    Co na niej masz? ;)

    • 0 0

  • Reportaz o Wislince do sciagniecia

    http://www.kochas.pl/news/050315.htm

    • 0 0

  • wislinka

    hałda hałdą, problem jest! a co do zółtego koloru na autach to prosze za rok w maju tez obserwowac! ten zólty kolor to pyłki sosny, byłem w długi weekend na kaszubach, tam dopiero było!

    • 0 0

  • Wczasy w Sobieszewie

    Od dziesięciu lat spędzamy wczasy w Sobieszewie, w tym roku również tam się wybieramy, to znaczy wybieraliśmy. Nie wiemy w tej chwili jak mamy się zachować. Przykro nam bardzo rozstawać się z tak urokliwą wyspą. Czy ktoś nam radzi, żeby lepiej zrezygnować z pobytu tam?

    • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane