• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Wiślinka jest pełna uranu

Sławomir Sowula
31 maja 2005 (artykuł sprzed 19 lat) 
Szefostwo gdańskich Fosforów w Wiślince twierdzi, że hałda fosfogipsów nie zagraża ludziom. - To nieprawda, hałda to ekologiczna bomba - odpowiada dr inż. Danuta Trokowicz, autorka patentu na odzyskiwanie metali ciężkich, uranu i strontu, z takich składowisk

Historię hałdy fosfogipsów, stworzonej przez Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych w podgdańskiej Wiślince, opisaliśmy wczoraj w reportażu zamieszczonym w "Dużym Formacie". Jan Wyganowski, zastępca dyrektora do spraw technicznych w GZNF, twierdzi w artykule, że składowisko nie jest niebezpieczne dla środowiska. Dowodem mają być całe tomy opracowań, którymi dysponuje firma.

Dotarliśmy do osoby, która twierdzi, że jest wręcz przeciwnie.

- W hałdzie znajduje się uran oraz inne promieniotwórcze pierwiastki - stront i tor. Fosfogipsy są jednym z głównych czynników rakotwórczych w województwie pomorskim - twierdzi dr inż. Danuta Trokowicz, była pracownica Państwowego Instytutu Geologicznego w Gdańsku, która w latach 80. badała hałdę.

Trokowicz uważa, że promieniotwórczość hałdy stale wzrasta. Dzieje się tak, bo absorbuje pierwiastki promieniotwórcze z atmosfery. Chodzi głównie o stront, który zastępuje w związkach chemicznych wapń.

- Na skutek pylenia wiatry roznoszą szkodliwe substancje w promieniu 20-40 kilometrów. Jeszcze gorsze są skutki rekultywacji hałdy odpadami ściekowymi z gdańskiej oczyszczalni Wschód. Przez substancje w nich zawarte rozpoczyna się proces wypłukiwania z hałdy promieniotwórczych pierwiastków, które przez glebę przechodzą do wód gruntowych - mówi Trokowicz.

Obawy dr Trokowicz podziela Zbigniew Bąkowski, wiceszef Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Niedawno zakwestionował "ściekową" metodę rekultywacji hałdy. - Wprowadzamy do środowiska metale ciężkie, pierwiastki promieniotwórcze, a na dodatek jeszcze pasożyty - alarmuje Bąkowski. - Zapytałem wojewodę pomorskiego, czy ta metoda jest zgodna z rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska z 2002 roku.

Wojewoda jest organem wydającym pozwolenia na składowanie niebezpiecznych odpadów. Jego służby bronią jednak pomysłu. Jak powiedziała nam Anna Dyksińska, rzecznik wojewody - hałda jest obiektem budowlanym, więc nie mają wobec niej zastosowania normy, które dotyczą składu odpadów na polach uprawnych.

W Saur Neptun Gdańsk, które zarządza oczyszczalnią, od prawie tygodnia nikt nie potrafił zająć stanowiska.

Ile uranu jest w fosfogipsach? W latach 80., w ramach zespołu stworzonego przez naukowców Państwowego Instytutu Geologicznego, dr Trokowicz w tonie fosfogipsów stwierdziła obecność 25 g uranu i 200 g strontu, które są pierwiastkami promieniotwórczymi.

- Stwierdziliśmy wtedy, że hałdę trzeba zlikwidować, bo ilość pierwiastków rakotwórczych jest tak duża, że zagraża zdrowiu, ale jest na to sposób. Opracowaliśmy patent pozwalający odzyskać uran i inne pierwiastki z fosfogipsów - mówi dr Danuta Trokowicz

Potwierdza to dr Joanna Zachowicz, obecna szefowa Państwowego Instytutu Geologicznego w Gdańsku, współautorka patentu.

- Odzyskiwaliśmy z hałdy różne pierwiastki - również promieniotwórcze na poziomie laboratoryjnym. Nie zdążyliśmy tego wdrożyć do przemysłowego wykorzystania - mówi Zachowicz.
Patent dr Trokowicz nie wejdzie w życie szybko. Można jednak zrobić coś "od zaraz".

- Hałdę trzeba przykryć specjalną plandeką z tworzywa sztucznego - proponuje Trokowicz.

36 lat hałdy

Składowisko w Wiślince zostało stworzone przez Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych 36 lat temu. Wtedy firma zaczęła produkować nawóz sztuczny - superfosfat. Wyprodukowanie tony nawozu wiąże się z powstaniem pięciu ton odpadów - fosfogipsów. Postanowiono, że będą one składowane w dawnym wyrobisku gliny należącym do pobliskiej cegielni, głębokim na 10 metrów. Początkowo hałda miała mieć 18 metrów wysokości, dzisiaj sięga 50. Leży w niej 16 mln ton odpadów.


Dr inż. Danuta Trokowicz, była pracownica PIG w Gdańsku:
Hałdę trzeba zlikwidować albo przynajmniej jak najszybciej przykryć specjalną plandeką. Fosfogipsy są jednym z głównych czynników rakotwórczych w województwie pomorskim

Dr Maria Piszcz - Katedra Technologii Chemicznej Politechnika Gdańska

Nie chciałabym się wypowiadać na temat patentu dr Trokowicz. Oczywiście, że pierwiastki promieniotwórcze występują w fosforytach i fosfogipsach. Jednak ich zawartość zależy od tego, z jakiego regionu pochodzą. Może być różna nawet na poszczególnych statkach przychodzących do portu. Myślę, że dokładnymi danymi powinny dysponować Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych.
Gazeta WyborczaSławomir Sowula

Opinie (198)

  • wczasowicze

    Hałda nie pojawiła się w tym roku.
    Przeczytajcie: "36 lat hałdy".

    • 0 0

  • Wczasy bez strachu

    Spokojnie możecie przyjechać. Bez obaw. Ta hałda szkodzi ludziom którzy dłużej obok niej mieszkają a nie sezonowym turystom. Nie wpadajmy w paranoję. Wyspa Sobieszewska jest świetnym miejscem do wypoczynku. Przeprowadzki na stałe nikomu nie doradzamy, ale jedno / dwutygodniowy wypad na wyspę nikomu nie odbije się na zdrowiu o ile nie przesadzi z używkami.

    • 0 0

  • Dlaczego tylko się o tym mówi i pisze?

    Od kiedy pamiętam zawsze ten śmietnik był, już wtedy ( 20 lat ? ) mówiono o szkodliwośći dla środowiska, nie wierzę w to aby to był problem tylko okolicy, woda scieka i wtpłukuje pierwiaski rakotwórcze, które wędruja kanałami do zatoki.Ciekawe co powiedzą ludzie łapiący ryby koło mostu pontonowego w Sobieszewie, chyba świecą w nocy. Nie rozumiem ich jak można zjeść cokolwiek z tego ścieku ???!!! Co prawda poprawił się wizualny efekt czystości kanałów i zatoki ale pod względem chemicznym bije rekordy zanieczyszczeń. Nie bez bezpośredniego wpływu jest ten śmietnik, czemu tylko się pisze i mówi??? Może w końcu ktoś przejdzie do czynów i jakoś to zabezpieczy.

    • 0 0

  • PRZYŁĄCZCIE SIĘ DO PROTESTU !

    Organizacja NEWW prosi o składanie podpisów pod protestem przeciw Gdańskim Zakładom Fosforowym. Przyłączcie się i wyślijcie swoje imię i nazwisko na e-mail NEWW-u:
    neww@neww.org.pl
    Treść protestu:
    www.neww.org.pl

    • 0 0

  • Się tam wpisałam ale uważam, że takie akurat protesty niewiele dają. Apel jest tam bardzo zachowawczy i co ma właściwie z niego wyniknąć?
    1. Domagamy się ujawnienia danych - są jawne, Fosfory chcą je dawać każdemu zainteresowanemu dziennikarzowi. A i Wydział ochrony środowiska jest w stanie udowodnić, ze nie musi zamykać hałdy,
    2. Zbadać hałdę przez niezależnych ekspertów - kto ma powołać niezależnych? Miasto reprezentuje WOŚ, i nie zamyka hałdy. To tak nagle nie ujawni wyników, które ukrywa
    3. Zabezpieczyć hałdę - te próby są robione. Pisałam już, miałam swoją praktykę tam przy okazji badań robionych przez PG. Wcześniej były inne próby i inne pomysły. To przykrycie haldy odpadami z oczyszczalni to też była próba ratowania sytuacji. Okazała się nie tylko niewypałem ale wręcz pogorszyła sytuację. Bo na razie nie ma madrych na problem.

    • 0 0

  • po mojemu to NEWW powinien zająć się forsowaniem kandydatury prof. Szyszkowskiej do Nobla a nie takimi głupotami. Toż to czasu marnowanie, a Pani senator honory i zaszczyty obok nosa przejść mogą i się nie będzie miała okazji uczesać tudziez wypłunąć ze swoją wielce uczoną głupotą na szersze wody.

    • 0 0

  • Moja idea jest inna. I dlatego piszę tutaj a nie do ciebie fosfi na emila.
    Incjatywa musi wyjść od dołu. I nie tylko od ludzi z Wiślinki ( bo ich jest za mało). Również z Sobieszewa leżącego po drugiej stronie wody i z okolicznych wszystkich miejscowości. To ci ludzie muszą zmusić władze do zamknięcia tego wysypiska. Do przebadania wszystkich mieszkańców pod kątem zagrożenia i zrobienia tej akcji jawnej i nagłośnonej we wszystkich mediach. Niech pisza gdzie się da, Również do WHO. Może potrzeba międzynarodowej misji lekarskiej, jeżeli naszym lekarzom nie ma kto zapłacic to nie ma wyników. Do organizacji praw człowieka też. Można z tego terenu zrobić wysypisko odpadów toksycznych jeżeli władze miały taki pomysł - ale ludziom tam mieszkającym należy się prawdziwa informacja i pomoc w rozpoczęciu życia gdzie indziej.
    Jestesmy obywatelami tego kraju a nie kłopotliwym odpadem.
    Przeciwko fosforom nic nie mam. Przemysł w naszym regionie jest potrzebny bardzo. Ale dopóki polityka lokalnych władz będzie im pozwalała na nieliczenie sie z ludźmi to firma nie będzie inwestować w nowe rozwiązania technologiczne. Zwykłe prawo rynku.

    • 0 0

  • No właśnie - takie sa konsekwencje wysuwania apeli jakichkolwiek przez organizacje pozarządowe a na dodatek feministyczne. Każdu dudek rodzaju męskiego może wyeksponować ich feminizm, przez co problem gdzieś ginie.

    • 0 0

  • nie rozśmieszaj mnie nika, toć przecież kandydatura szyszkowskiej się nie broni w żaden sposób - organizacja, która ją wysunęła i/lub popiera osmiesza się. i feminizm nie ma tu nic do rzeczy. są po prostu rzeczy mądre i rzeczy głupie, szyszkowską nalezy do tych drugich.

    w skrócie - skojarzenie szyszkowskiej i zwalczania hałdy może tylko zaszkodzić temu ostatniemu - niech każda organizacja uprawia sobie właściwy ogródek.

    • 0 0

  • Pora na NASZ protest

    Zgadzam się że neww nie za bardzo wie o czym mówi i ich protest może zostać zbagatelizowany. Mieszkańcy powinni się wypowiedzieć, dlatego już w poniedziałek opublikujemy naszą wersję protestu. Ten protest będzie dostepny dla mieszkańców wyspy, zostawimy go w sklepach i innych miejscach uzyteczności publicznej. Jednak zanim go opublikujemy poddamy go dyskusji na forum,gdzie kazdy będzie mógł się wypowiedzeć i coś poprawić.
    p.s. organiko, napisz nam jakiegoś jakiegoś maila, przydasz się nam do pomocy. Na stronce mamy sporo materiałów (prasa, publikacje naukowe i raporty WIOŚ), nasze vlepki, zdjęcia... zbieramy wszystko na temat hałdy. Jakbyś coś miała to daj nam znać.

    • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane