• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Wiślinka jest pełna uranu

Sławomir Sowula
31 maja 2005 (artykuł sprzed 19 lat) 
Szefostwo gdańskich Fosforów w Wiślince twierdzi, że hałda fosfogipsów nie zagraża ludziom. - To nieprawda, hałda to ekologiczna bomba - odpowiada dr inż. Danuta Trokowicz, autorka patentu na odzyskiwanie metali ciężkich, uranu i strontu, z takich składowisk

Historię hałdy fosfogipsów, stworzonej przez Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych w podgdańskiej Wiślince, opisaliśmy wczoraj w reportażu zamieszczonym w "Dużym Formacie". Jan Wyganowski, zastępca dyrektora do spraw technicznych w GZNF, twierdzi w artykule, że składowisko nie jest niebezpieczne dla środowiska. Dowodem mają być całe tomy opracowań, którymi dysponuje firma.

Dotarliśmy do osoby, która twierdzi, że jest wręcz przeciwnie.

- W hałdzie znajduje się uran oraz inne promieniotwórcze pierwiastki - stront i tor. Fosfogipsy są jednym z głównych czynników rakotwórczych w województwie pomorskim - twierdzi dr inż. Danuta Trokowicz, była pracownica Państwowego Instytutu Geologicznego w Gdańsku, która w latach 80. badała hałdę.

Trokowicz uważa, że promieniotwórczość hałdy stale wzrasta. Dzieje się tak, bo absorbuje pierwiastki promieniotwórcze z atmosfery. Chodzi głównie o stront, który zastępuje w związkach chemicznych wapń.

- Na skutek pylenia wiatry roznoszą szkodliwe substancje w promieniu 20-40 kilometrów. Jeszcze gorsze są skutki rekultywacji hałdy odpadami ściekowymi z gdańskiej oczyszczalni Wschód. Przez substancje w nich zawarte rozpoczyna się proces wypłukiwania z hałdy promieniotwórczych pierwiastków, które przez glebę przechodzą do wód gruntowych - mówi Trokowicz.

Obawy dr Trokowicz podziela Zbigniew Bąkowski, wiceszef Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Niedawno zakwestionował "ściekową" metodę rekultywacji hałdy. - Wprowadzamy do środowiska metale ciężkie, pierwiastki promieniotwórcze, a na dodatek jeszcze pasożyty - alarmuje Bąkowski. - Zapytałem wojewodę pomorskiego, czy ta metoda jest zgodna z rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska z 2002 roku.

Wojewoda jest organem wydającym pozwolenia na składowanie niebezpiecznych odpadów. Jego służby bronią jednak pomysłu. Jak powiedziała nam Anna Dyksińska, rzecznik wojewody - hałda jest obiektem budowlanym, więc nie mają wobec niej zastosowania normy, które dotyczą składu odpadów na polach uprawnych.

W Saur Neptun Gdańsk, które zarządza oczyszczalnią, od prawie tygodnia nikt nie potrafił zająć stanowiska.

Ile uranu jest w fosfogipsach? W latach 80., w ramach zespołu stworzonego przez naukowców Państwowego Instytutu Geologicznego, dr Trokowicz w tonie fosfogipsów stwierdziła obecność 25 g uranu i 200 g strontu, które są pierwiastkami promieniotwórczymi.

- Stwierdziliśmy wtedy, że hałdę trzeba zlikwidować, bo ilość pierwiastków rakotwórczych jest tak duża, że zagraża zdrowiu, ale jest na to sposób. Opracowaliśmy patent pozwalający odzyskać uran i inne pierwiastki z fosfogipsów - mówi dr Danuta Trokowicz

Potwierdza to dr Joanna Zachowicz, obecna szefowa Państwowego Instytutu Geologicznego w Gdańsku, współautorka patentu.

- Odzyskiwaliśmy z hałdy różne pierwiastki - również promieniotwórcze na poziomie laboratoryjnym. Nie zdążyliśmy tego wdrożyć do przemysłowego wykorzystania - mówi Zachowicz.
Patent dr Trokowicz nie wejdzie w życie szybko. Można jednak zrobić coś "od zaraz".

- Hałdę trzeba przykryć specjalną plandeką z tworzywa sztucznego - proponuje Trokowicz.

36 lat hałdy

Składowisko w Wiślince zostało stworzone przez Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych 36 lat temu. Wtedy firma zaczęła produkować nawóz sztuczny - superfosfat. Wyprodukowanie tony nawozu wiąże się z powstaniem pięciu ton odpadów - fosfogipsów. Postanowiono, że będą one składowane w dawnym wyrobisku gliny należącym do pobliskiej cegielni, głębokim na 10 metrów. Początkowo hałda miała mieć 18 metrów wysokości, dzisiaj sięga 50. Leży w niej 16 mln ton odpadów.


Dr inż. Danuta Trokowicz, była pracownica PIG w Gdańsku:
Hałdę trzeba zlikwidować albo przynajmniej jak najszybciej przykryć specjalną plandeką. Fosfogipsy są jednym z głównych czynników rakotwórczych w województwie pomorskim

Dr Maria Piszcz - Katedra Technologii Chemicznej Politechnika Gdańska

Nie chciałabym się wypowiadać na temat patentu dr Trokowicz. Oczywiście, że pierwiastki promieniotwórcze występują w fosforytach i fosfogipsach. Jednak ich zawartość zależy od tego, z jakiego regionu pochodzą. Może być różna nawet na poszczególnych statkach przychodzących do portu. Myślę, że dokładnymi danymi powinny dysponować Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych.
Gazeta WyborczaSławomir Sowula

Opinie (198)

  • a odnośnie mentalnosci Gdańszczan
    jak nam się coś zdecydowanie nie podoba to jak pokazała historia potrafimy wyjść na ulice i dać temu wyraz
    i nie lubimy jak nam ktoś wydaje dyrektywy co ma nam się podobać a co ma nam się nie podobać
    nie popadajmy w paranoję zeby się zaraz rzucać w maskach przeciwgazowych z łopatkami na hałdę :P

    • 0 0

  • Rak

    Mam w połowie pochodzenie kaszubskie. Wszyscy moi kaszubscy przodkowie (o ile mogłem się dowiedzieć) umarli na raka - nawet pradziadkowie. A przecież dawniej nie było żadnych radioaktywnych hałd ani innych świństw. Kaszuby to zdrowy (zacofany, bez przemysłu oprócz wybrzeża) region, tryb życia prosty, praca w rolnictwie. A oni umierali na raka już pod zaborami, daleko przed gierkowskimi inwestycjami (hałdami).
    Małe, zamknięte w sobie społeczeństwo Kaszubów musiało podlegać deformacjom genetycznym. Niekorzystne mutacje często są eliminowane przez krzyżówki osobników całkiem niespokrewnionych.

    • 0 0

  • Gallux, po pierwsze to nie jest twoje prywatne forum więc tak bardzo się tutaj nie rozpychaj. Po drugie - znalazł się obrońca Gdańska mieszkający w Sopocie - podyskutuj sobie o molo a nie o skażeniu środowiska, mieszkańcu kurortu :-)))) Nie neguję, że na niektóre tematy wypowiadasz się bardzo logicznie ale akurat o bieżącym nie masz bladego pojęcia więc nie wysilaj się na omnibusa.

    • 0 0

  • ktosik

    To co Ci śmierdzi we Wrzeszczu, to zwykłe spaliny z kominów - we Wrzeszczu mnóstwo ludzi ogrzewa mieszkania węglem. Jak się trafi inwersja temperatury, to cały ten syf trzyma się przy ziemi.
    Nie szukaj spisku tam, gdzie go nie ma.

    • 0 0

  • żółte samochody:-)

    Samochody są żółte....ponieważ niektóre drzewa zaczynają pylić!!!!!
    To jest własnie powód "żółtych samochodów"

    • 0 0

  • Górnik

    twoje czarnowidztwo przypomina mi postawę z pewnego kawału
    facet o okreslonym "statusie spolecznym"i klopotami w utrzymaniu pionu wyżala się przed dorwanym na ulicy słuchaczem
    - patrz pan! powietrze zatrute, woda zatruta, gleba zatruta, już tylko wódka pozostała czysta...

    ekolog :P

    • 0 0

  • dobry dowcip, mama!:)

    Górnik, Ty naprawdę panikujesz. Nigdzie się nie wybieram na żaden pochód protestacyjny. A jak turyści pójdą po rozum do głowy to bardzo dobrze - od razu wtedy i władze miasta. Poza tym myślę, że zachorowalność w Trójmieście jest m.in. dlatego tak duża, bo tu śmiecie/toksyny spływają z całej Polski.

    • 0 0

  • mama

    Widzę, że działa tutaj mechanizm psychologiczny zwany 'słuszność społeczna'. Zobrazuje to na przykładzie: na ulicy leży człowiek i umiera na zawał, wokół niego zatrzymuje się troje ludzi i wspólnie 'stwierdzają', ze jest pijany. Kolejni przechodzący lub zatrzymujący się ludzie będą mówić i myśleć tak samo a człowiek w tym czasie wyzionie ducha. Podobnie rzecz ma się z dyskusją na temat fosfogipsów.

    • 0 0

  • sowa;
    1. akcje usuwania azbestu u nas też są. Również innych substancji trujących, które wcześniej były zastosowane w budownictwie.
    2. Moja rodzina tez jest w połowie z Kaszub a nikt nie umarł na raka. Nie istnieje cos takiego jak deformacja genetyczna Kaszubów. Warunki życia tej społeczności są zbieżne z warunkami innych grup np. Kociewiaków, Mazurów..

    • 0 0

  • a jakie pojęcie o hałdzie popiołów czy prochów ma mieć prosty cieć jak ja??
    prostorozumowe mój ty sztygarze za dyche:)
    co do mola to mój pierwszy zrobił pierwszy krok i to ku memu oburzeniu w kierunku takich zapylonych bidul jak ty:)
    udostepniliśmy ci z Panem Prezydentem połowe mola za friko więc sie tak nie indycz, bo ci karbid w latarce sfermentuje

    • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane