- 1 Będzie 500+ dla małżeństw ze stażem? (439 opinii)
- 2 Karne kupony za niewłaściwe parkowanie (143 opinie)
- 3 "Bilet miejski" bez zniżek dla seniorów (175 opinii)
- 4 Tak wybuchł pożar w Nowym Porcie (273 opinie)
- 5 Wznowili drogi remont po pół roku przerwy (60 opinii)
- 6 Piłeś? Nie włamuj się do auta (56 opinii)
Historia jednego zdjęcia. Zapomniane miejsce kąpieli i lodowisko przy Garnizonie
Jeszcze ok. 50 lat temu, dosłownie tuż obok jednej z dziś najpopularniejszych sal koncertowych w Trójmieście, istniał spory zbiornik retencyjny. Użytkowany był przez mieszkańców jako miejsce wypoczynku latem i zimą. Dziś nie ma po nim praktycznie żadnego śladu.
Zapomniany "staw"
Zdjęcie, wykonane ok. 1950 r., zostało opublikowane w działającej na Facebooku grupie Strzyża i okolice. Poza wspomnianym budynkiem obecnego Starego Maneżu zwraca uwagę oczywiście spory zbiornik wodny, a na pierwszym planie - przybrzeżne sitowie. Widać kąpiących się ludzi, których sportretował fotograf. Zauważyć można też wał okalający ów "staw", który zdradza jasno, że zbiornik ten nie był dziełem natury, ale wytworem rąk ludzkich.
Nieistniejący już zbiornik
Budowa zakończyła się 99 lat temu
Na jego lokalizację wybrano teren niewielkiej piaskowni (wyrobiska piasku) o powierzchni ok. 12 tys. m kw., położonego tuż przy ogrodzeniu kompleksu dawnych koszar 2. pułku przybocznego huzarów, przy głównej szosie biegnącego z Wrzeszcza przez Strzyżę Górną w kierunku Srebrzyska i Brętowa, czyli powojennej ul. Słowackiego.
Nie wiadomo, kiedy dokładnie rozpoczęto prace - w każdym razie niecałe 100 lat temu, tj. pod koniec sierpnia 1924 r., zbiornik był już w zasadniczym stopniu gotowy. Od głównego koryta Strzyży poprowadzono szeroką na ok. 2 m odnogę zamykaną śluzą.
Po kilu tygodniach podjęto jednak decyzję, by zbiornik pogłębić - tj. powiększyć wały (groble) go otaczające oraz nadać mu bardziej symetryczny kształt. Zbiornik był tylko z trzech stron otoczony wałem, od czwartej strony teren naturalnie się wznosił. Prace nad zbiornikiem ostatecznie ukończono - wszystko na to wskazuje - najpóźniej w 1925 r.
Kąpielisko, lodowisko i boisko
Brakuje świadectw, by zbiornik był wykorzystywany rekreacyjnie przed 1945 r. Z całą pewnością jednak miało to miejsce już w polskim Gdańsku. W sezonie letnim, jeśli była taka potrzeba, zapełniany był wodą - służył wtedy jako miejsce rekreacji, co widać na zachowanych zdjęciach.
Zimą, kiedy taflę skuł lód, wykorzystywano zbiornik jako naturalne lodowisko do gier w hokeja czy wyścigów. Kiedy zbiornik był pusty użytkowano go przez okoliczne dzieci i młodzież jako boisko do piłki nożnej, a jeśli wierzyć niektórym relacjom - także jako miejsce zakładania niewielkich ogródków warzywnych (siłą rzeczy, krótkotrwałych).
Niecałe pół wieku istnienia
Zbiornik retencyjny przy skrzyżowaniu obecnych ul. Słowackiego i Chrzanowskiego istniał niecałe pół wieku. Został zlikwidowany w pierwszej połowie lat 70. XX w. Na jego terenie powstały nowe wieżowce.
Częściowo rolę zlikwidowanego zbiornika przy koszarach przejął zbiornik "Srebrzysko", kiedy po modernizacji przeprowadzonej w latach 1991-1993 stał się zbiornikiem przepływowym (powstał już w latach 60. XX w.).
W kontekście jednak tego, co mieszkańcy tej części Górnego Wrzeszcza doświadczyli w ciągu ostatnich lat - przy okazji każdej, większej ulewy - można mieć wątpliwości, czy likwidacja zbiornika retencyjnego przy zbiegu ul. Słowackiego i Chrzanowskiego była zasadna.
O autorze
![autor](https://s-trojmiasto.pl/zdj/redaktorzy/8abe838f9bb7539a3408957441973b78.jpg)
Jan Daniluk
- doktor historii, adiunkt na Wydziale Historycznym UG, badacz historii Gdańska w XIX i XX w., oraz historii powszechnej (1890-1945).
Opinie (134) 5 zablokowanych
-
2023-08-26 13:54
Kąpielisk w Gdańsku było więcej np Kanał przy odkrytych basenach obok GKS
Przed wojną wybudowano tam cztero piętrowa wieżę i infrastrukturę, byla Śluza i kładki w jej pobliżu, Baczek z pochyłym zejściem do wody w pobliżu Śluzy. W Raduni na Lipcach, Oruni i na Biskupiej też się kąpano.
- 7 2
-
2023-08-26 13:57
Pamiętam
Dpskonale pamiętam ale byłem znikomym jego użytkownikiem.Dla naszej grupy uczniaków,zamieszkujących otoczenie browaru tj. ul.Nad stawem ,Kilińskiego,Grażyny i Wajdeloty większą atrakcje sr*nowiła Strzyża,przepływająca pod torami z taką małą kaskadą.W tym miejscu potok dzielił się na kanał zasilający staw browarniany przy ul. Kilińskiego i po spływie z kaskady dalej płyną do browaru wcześniej będąc zasilany nadmiarem zgromadzonej wody w stawie z takim małym wodospadem.W potoku łapaliśmy rękoma,pod kamieniami małe ryby,dorośli wędkowali w stawie. Przydałoby się wyjaśnić nazwy tych cieków wodnych,Strzyża od browaru,płynąc równolegle do Wajdeloty miała tablice informacyjną,że to Bystrzec.
- 12 1
-
2023-08-26 14:04
Błąd
potok płynoł a wody płyną do browaru
- 1 8
-
2023-08-26 14:26
Spula kopiel?
- 0 5
-
2023-08-26 14:51
(3)
Wujek mieszkajacy jako dzieciak na Zamenhofa oppwiadal ze byl to zbiornik do «plawienia koni» ktore mialy stajnie obok w Manezu w koszarach. Z jego poszukiwan wersja brzmiala ze istnial wxzesniej niz wymienia to autor artykulu. Ciekawe skad rozbieznosc
- 8 1
-
2023-08-26 19:46
(1)
Dokładnie. Moja rodzina mieszkająca na Zamenhofa i Karłowicza dokładnie tak określała funkcję tego stawu - do pławienia koni. A mama śmigała tam na łyżwach przykręcanych do zwykłych butów.
- 3 0
-
2023-08-26 19:51
to był zbiornik retencyjny
- 0 0
-
2023-08-27 09:50
Potwierdzam
Przed wojną na czas kąpieli końskich, piętrzono wodę w stawie. To z ustnego przekazu dawnego mieszkańca.
- 0 0
-
2023-08-26 16:59
Pamiętam jak przez sen
To samo jezioro na Brzeźnie tam gdzie parking przy,, budach"
- 4 1
-
2023-08-26 17:49
Blok przy Reymonta 15 (5)
W 1973 wprowadziliśmy się do bloku przy Reymonta 15. Zbiornika wtedy już nie było. Tych wierzowców przy Słowaka też. Dopiero się budowały. Ale ja wtedy g*wniarzyk byłem. Niewiele pamiętam.
- 6 0
-
2023-08-26 19:37
A mecz na Wembley sprzed 50 lat, z jesieni, pamiętasz? (1)
- 0 0
-
2023-08-27 15:26
Ja tak
Nawet wiem z kim i gdzie ogladalem
- 0 0
-
2023-08-26 19:51
te wiezowce wybudowano na zasypanym stawie
- 0 0
-
2023-08-27 11:18
A podstawówkę pamiętasz, czy tylko obok przechodziłeś?
wieŻowce
- 0 0
-
2023-08-29 03:33
Reymonta 15
W której klatce mieszkałeś ? A,B, C czy D ?
- 0 0
-
2023-08-26 18:30
Dzisiaj miasto odbudowuje zbiorniki.
I to jest dobra informacja. W tej chwili budowany jest zbiornik na Jaśkowej Dolinie.
Bardzo ciekawy artykuł o historii naszego miasta. Ja nie wiedziałem, że przy Garnizonie było coś takiego.- 6 1
-
2023-08-26 18:43
A teraz
gęsto zabudowane osiedle, gdzie ludzie przez okna zaglądają sobie do talerza i lodówki. Szkoda, a takie prawa patodeweloperki.
- 8 0
-
2023-08-26 19:00
To było wspaniałe lodowiko (4)
W okresie dziecięcym mieszkałem na Reymonta 8. Tam na lodowisku były zjazdy z wału na łyżwach na taflę lodu, a jak było 4 chłopaków, to był hokej. W latach 1956 do 1966 w lecie nie było tam wody. Mama uprawiała tam ok. 100 m2 pod warzywa. Była sałata, rzodkiewka, marchew i buraki. Było biednie, ale radośnie. Emeryt 79
- 128 0
-
2023-08-27 20:51
Reymonta 8
- 0 0
-
2023-08-27 21:41
Czesiek?
- 0 0
-
2023-08-28 11:18
Weterani
Mieszkałem przy Słowackiego 18.Staw zimą tętnił życiem od rana do nocy i nieraz rodzice poszukiwali swoich pociech późnym wieczorem.Wiosną natomiast jak lód pękał pływaliśmy na na krach i toczyło się wojny pirackie między podwórkami co skutkowało kąpielą.Czasami zbiornik wypełniany był latem po obfitych opadach co cieszyło nas bo mogliśmy się kąpać a woda wówczas była tak czysta że w Strzyży pływały pstrągi.Pozdrawim wszystkich weteranów.
- 1 0
-
2023-08-29 03:27
Staw
Ja mieszkałam na Reymonta 5. Pod nr 8, na piętrze, mieszkali moi dziadkowie. A. J. Rynkiewicz
- 0 0
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.