Znaki krajobrazu pomorskiego - dziedzictwo utracone" to tytuł wystawy otwartej w siedzibie Regionalnego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków przy ul. św. Trójcy w Gdańsku. Oglądamy fotografie obiektów, które bezpowrotnie zniknęły z krajobrazu pomorskiego. Nie ma już
wiatraka w Orłowie w gminie Nowy Dwór Gdański,
młyna prochowego w Oliwie,
zboru menonitów w Niedźwiedzicy,
kuźni w Miłocinie,
Karczmy w Oruni,
kościółka ryglowego w Tyłowie,
chałupy podcieniowej w Giemlicach,
domu rybackiego w centrum Helu. Neogotycki pałac w Osiekach Lęborskich rozebrano w 1969 roku tylko dlatego, że stał na trasie powstającej drogi wojskowej.
Ekspozycja jest kulminacyjnym punktem tegorocznych obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa w województwie pomorskim.
- Ukazujemy przykłady charakterystycznych obiektów, które zniknęły z pomorskiego krajobrazu - mówi
Dorota Hryszkiewicz, komisarz wystawy.
- Wystawa powstała w oparciu o dokumentację naszego ośrodka sporządzoną w latach 60. i 70.Z Gdańska wystawa przewożona będzie do starostw powiatowych województwa pomorskiego. Towarzyszyć będą prezentacji wykłady edukacyjne. Organizatorzy - Regionalny Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków oraz Stowarzyszenie Przyjaciół Tradycji planują utworzenie Czerwonej Księgi Zagrożonych Zabytków. Będzie to spis zabytków wymagających ratowania. Zweryfikowana zostanie w trakcie pracy dokumentacja pomorskich zabytków sporządzonych po wojnie. Wiele z nich trzeba będzie wykreślić z ewidencji, ponieważ bezpowrotnie zniknęły.
W czasie tegorocznych Europejskich Dni Dziedzictwa marszałek województwa pomorskiego,
Jan Kozłowski, zwrócił się do społeczności lokalnych z apelem o podejmowanie działań w celu ratowania "znaków krajobrazu", które decydują o tożsamości rodzimego krajobrazu.
Europejskie Dni Dziedzictwa obchodzone są wspólnie przez Radę Europy i Unię Europejską od 15 lat. Każdego roku we wrześniu odbywają się spotkania, wystawy pobudzające do refleksji nad stanem europejskiego dziedzictwa. Podejmowane są nowe inicjatywy w celu ratowania zabytków. Gdańsk jest pierwszym polskim miastem, które włączyło się w światowe obchody. W 1992 roku ówczesny Regionalny Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków (dzisiejszy ROBiDZ) wspólnie z Muzeum Historycznym Miasta Gdańska przygotowały ekspozycję "Europejskie dziedzictwo rozproszone". Powstał katalog pod tym samym tytułem dokumentujący straty w zasobach dzieł sztuki w Gdańsku w czasie drugiej wojny światowej i po jej zakończeniu. Wystawa zainicjowała ogólnopolski projekt resortowy "Studium strat w zasobach zabytków ruchomych". Kolejne obchody poświęcone były dziedzictwu zapomnianemu. W 1993 roku ruszyła publiczna kampania ratowania Twierdzy Wisłoujście. Pod koniec lat 90. regionalny Ośrodek w Gdańsku zaczął zwracać uwagę na wspólne bałtyckie i europejskie korzenie regionalnego dziedzictwa pomorskiego.
Katarzyna Korczak
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
