• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Odnowiono poniemieckie napisy na Oruni

Rafał Borowski
30 marca 2022 (artykuł sprzed 2 lat) 
  • Odnowione napisy przy ul. Trakt św. Wojciecha 93 na Oruni.
  • Odnowione napisy przy ul. Trakt św. Wojciecha 93 na Oruni.
  • Odnowione napisy przy ul. Trakt św. Wojciecha 93 na Oruni.
  • Odnowione napisy przy ul. Trakt św. Wojciecha 93 na Oruni.

Pochodząca z przełomu XIX i XX wieku kamienica przy Trakcie św. Wojciecha 93Mapka na Oruni przeszła niedawno kapitalny remont. W jego ramach odtworzono - a raczej uwidoczniono - poniemieckie napisy, które znajdowały się na elewacji frontowej. Ten pomysł podzielił okolicznych mieszkańców.



Zobacz również: Tu prało pół miasta. Historia przedwojennej pralni z Oruni

Co sądzisz o odtwarzaniu poniemieckich napisów?

Znający język niemiecki mogą się dowiedzieć, że w odremontowanym budynku mieściły się niegdyś firmy świadczące usługi kanalizacyjne i elektryczne. Dociekliwi dostrzegą również błąd w jednym ze słów - zamiast "Klempnermeister" (niem. hydraulik) jest "Klempnernielster".

Remont kamienicy w porozumieniu z konserwatorem



- Wspólnota mieszkaniowa wystąpiła do urzędu marszałkowskiego o dotację na remont swojej kamienicy. Dotację udało się uzyskać, a zakres remontu odbył się w porozumieniu z konserwatorem zabytków. Te napisy nie zostały specjalnie odkryte. One cały czas były na wierzchu, choć słabo widoczne, zostały tylko uwypuklone poprzez odmalowanie. Nie jesteśmy tym zaskoczeni. To normalna praktyka przy odrestaurowaniu kamienic. Jej przykłady można przecież znaleźć w innych dzielnicach - komentuje Agnieszka Bartków, przewodnicząca zarządu dzielnicy Orunia-św. Wojciech-Lipce.
Rzeczywiście, w ostatnich latach uczytelniono poniemieckie napisy na elewacji kamienic przy ul. Biskupiej czy przy ul. Jana z Kolna. Ta druga jest zresztą każdego dnia mijana przez tysiące gdańszczan, gdyż znajduje się tuż obok linii tramwajowej, biegnącej przy Pomniku Poległych Stoczniowców 1970. Jako ciekawostkę warto wspomnieć, że zdjęcie fragmentu tej kamienicy trafiło nawet na okładkę książki "Poniemieckie", autorstwa Karoliny Kuszyk.

  • Odnowione napisy przy ul. Jana z Kolna 10 w Śródmieściu.
  • Odnowione napisy przy ul. Jana z Kolna 10 w Śródmieściu.
  • Odnowione napisy przy ul. Jana z Kolna 10 w Śródmieściu.
  • Odnowione napisy przy ul. Jana z Kolna 10 w Śródmieściu.

"To przecież część historii naszej dzielnicy"



Nie wszystkim jednak przypadła do gustu decyzja o uwidocznieniu spłowiałych wcześniej napisów. Zdaniem jednych, poprzez odmalowanie inskrypcji zatraciły one swój zabytkowy charakter. Zdaniem drugich, uwidacznianie poniemieckich napisów w polskim mieście jest niestosowne. Innymi słowy, to rozdrapywanie ran trudnej historii relacji polsko-niemieckich w Gdańsku.

Czytaj również: Międzywojenny Gdańsk w oczach polskiego korespondenta prasowego

- Mieszkańcy różnie na to reagują. Pojawiły się - choć nieliczne - głosy sprzeciwu. Do rady dzielnicy zgłosiły się osoby, których stanowisko można streścić następująco: skoro mieszkamy w Polsce, to dlaczego pojawiły się napisy po niemiecku? Tłumaczyliśmy, że to przecież część historii naszej dzielnicy, a poza tym nie jesteśmy stroną w tej sprawie. Nas przede wszystkim cieszy, że kamienica została odrestaurowana. Mi osobiście te napisy nie przeszkadzają. Jak już mówiłam, traktuję je jako dziedzictwo naszej dzielnicy, którego nie ma się co wypierać - kwituje Bartków.
Czytaj również: Polowanie na Polaków we wrześniu 1939 r.

Warto przypomnieć, że w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej na wszystkich terenach tzw. Ziem Odzyskanych, czyli byłych prowincji Niemiec, wcielonych w granice Polski, przeprowadzono akcję masowego likwidowania śladów niemczyzny. Była to logiczna konsekwencja barbarzyńskiej okupacji naszego kraju w latach 1939-1945 ze strony Niemców. W przypadku napisów na budynkach akcja polegała na ich skuwaniu, zamalowywaniu czy pokrywaniu ich cementem.

  • Odnowione napisy przy ul. Biskupiej w Śródmieściu.
  • Odnowione napisy przy ul. Biskupiej w Śródmieściu.
  • Odnowione napisy przy ul. Biskupiej w Śródmieściu.

Spór dotyczy nie tylko Gdańska



W ostatnich latach, gdy polsko-niemieckie animozje dawno odeszły w niepamięć, odtwarzanie zachowanych inskrypcji poniemieckich zdarza się coraz częściej.

Nie dotyczy to wyłącznie Gdańska. Dla przykładu, kilka lat temu uczytelniono wielki napis nad wejściem do tunelu przy dworcu PKP Wrocław Główny.

Odnowiony napis przy dworcu PKP Wrocław Główny. Odnowiony napis przy dworcu PKP Wrocław Główny.
Podobny spór do tego, który miał miejsce na Oruni, opisywaliśmy w ostatnich latach przy okazji dylematu odtworzenia poniemieckiego napisu i pruskiego orła na siedzibie delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Gdańsku. Wojewódzki konserwator zabytków podjął salomonową decyzję. Prześwitująca spod cienkiej warstwy gipsu inskrypcja Polizeipräsidium (pol. Prezydium policji) ani nie została odtworzona, ani skuta.

Czytaj również: Remont siedziby ABW w Gdańsku

Częściowo zrekonstruowany pruski orzeł na gmachu Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Gdańsku. Częściowo zrekonstruowany pruski orzeł na gmachu Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Gdańsku.
W trakcie renowacji oczyszczono jedynie wspomnianą warstwę gipsu. Natomiast pruski orzeł został odtworzony jedynie w symbolicznej formie. Płaskorzeźba ma nieostre rysy, co ma jednocześnie przypominać o jego obecności, jak i fakcie skucia tuż po wojnie.

Quiz Stare nazwy ulic w Trójmieście Średni wynik 59%

Stare nazwy ulic w Trójmieście

Rozpocznij quiz

Opinie (679) ponad 20 zablokowanych

  • Parapety z blachy. Dziadostwo. Brudna elewacja. Byłem widzialem

    • 3 2

  • teraz trzeba po Ukrainsku

    gdzie juz w Polsce jest oficjalnie jezykiem urzedowym

    • 7 7

  • Podążaj za pieniądzem (1)

    Działania samorządowców łaszących się do i wspieranych przez lobby niemieckie nie idą na marne.
    Mamy być gośćmi we własnym kraju, bo decyzje zapadają gdzie indziej.
    Zwyzywajcie mnie od foliarzy i teoretyków spiskowych ale jak na dłoni widać, że tam gdzie były silne wpływy niemieckie tam jest bardzo dużo działań aby gruntować "tożsamość niemiecką" kosztem tożsamości polskiej.

    • 12 6

    • gupek kowalski miech

      • 1 3

  • polskie i**otyzmy ! ... (1)

    tylko patrzeć jak w szkołach j.niemiecki zacznie być drugim na równi z j.polskim {do wyboru ! ...} językiem równoprawnym.a potem to już tylko niemieckie rejestracje na samochodach , nazwy ulic , dzielnic itd. itd. zjedż całe niemcy i znajdż np. ogłoszenie - Wolne pokoje . u nas niemal na każdej ulicy są napisy - Cymer Frai !...

    • 8 6

    • ty zdecydowanie wolisz ruskij jazyk

      tylko popraw tłumaczenie z cyrlicy - na stronie konfederacji jest najnowsza wersja translatora

      • 1 4

  • a ja mam satysfakcje - bo lubie niemców tak jak oni nas Polaków !...

    • 6 3

  • po niemiecku (1)

    Dla zadowolenia pewnego sługi i poddanego byłej pani kanclerz , może należy zmienić także nazwę miasta Gdańska na niemiecką , ulic i dzielnic . A idąc dale może zmienić także przynależność Gdańska .To byłaby radość pewnego pana.

    • 11 6

    • twojego tatusia? może inne "osiągnięcia" swojej rodzinki opiszesz? raz gestapo raz NKWD?

      • 0 2

  • Strona trojmiasto.pl zbyt często propaguje Gdańsk jako niemiecki. To moja opinia.
    Często judzicie, prowokujecie. Nigdy nie kiwniecie choćby palcem, aby pokazać polskie korzenie Gdańska. Manipulujecie faktami, Niemcom zrobicie wszystko co możecie, aby pomóc w nieuczciwych manipulacjach. Tak od lat...

    • 17 6

  • Niemieckie? a może polskie po 45 r? (2)

    To ciekawe ze tylko niemiecką przeszłość Gdańska celebrujemy, a może poszukać głębiej? ale to wymaga pracy.

    • 13 7

    • I Polskie do zaborów. (1)

      • 1 0

      • Kocham ten kraj, Polskie.

        • 0 0

  • Najbardziej prostestują ci, którzy marzą o Audiku lub Meśku

    Takie mentalne sebixy w różnym wieku. Wówczas niemiecki rodowód nie przeszkadza!

    • 6 11

  • No to jeszcze i historyczne "Min Het!" ( Min net!)

    A tak serio: kak widać przygotowania do przejęcia ziem zachodnich idą pełną parą...
    Pewnie znowu niemcy dogadały się z ruskimi a my jak zwykle dowiemy się post factum...

    • 12 3

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane