Fakty i Opinie Wiadomości

Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Odnowiono poniemieckie napisy na Oruni

Rafał Borowski

30 marca 2022 (artykuł sprzed 2 lat)

Opinie (679)

Pochodząca z przełomu XIX i XX wieku kamienica przy Trakcie św. Wojciecha 93 na Oruni przeszła niedawno kapitalny remont. W jego ramach odtworzono - a raczej uwidoczniono - poniemieckie napisy, które znajdowały się na elewacji frontowej. Ten pomysł podzielił okolicznych mieszkańców.

Zobacz również: Tu prało pół miasta. Historia przedwojennej pralni z Oruni

Co sądzisz o odtwarzaniu poniemieckich napisów?

popieram, to przecież część naszej historii, nawet jeśli była tragiczna mam mieszane odczucia, i przeciwnicy i zwolennicy mają swoje racje jestem przeciw, Wolne Miasto Gdańsk nie było przychylne Polakom

Znający język niemiecki mogą się dowiedzieć, że w odremontowanym budynku mieściły się niegdyś firmy świadczące usługi kanalizacyjne i elektryczne. Dociekliwi dostrzegą również błąd w jednym ze słów - zamiast "Klempnermeister" (niem. hydraulik) jest "Klempnernielster".

Remont kamienicy w porozumieniu z konserwatorem

- Wspólnota mieszkaniowa wystąpiła do urzędu marszałkowskiego o dotację na remont swojej kamienicy. Dotację udało się uzyskać, a zakres remontu odbył się w porozumieniu z konserwatorem zabytków. Te napisy nie zostały specjalnie odkryte. One cały czas były na wierzchu, choć słabo widoczne, zostały tylko uwypuklone poprzez odmalowanie. Nie jesteśmy tym zaskoczeni. To normalna praktyka przy odrestaurowaniu kamienic. Jej przykłady można przecież znaleźć w innych dzielnicach - komentuje Agnieszka Bartków, przewodnicząca zarządu dzielnicy Orunia-św. Wojciech-Lipce.
Rzeczywiście, w ostatnich latach uczytelniono poniemieckie napisy na elewacji kamienic przy ul. Biskupiej czy przy ul. Jana z Kolna. Ta druga jest zresztą każdego dnia mijana przez tysiące gdańszczan, gdyż znajduje się tuż obok linii tramwajowej, biegnącej przy Pomniku Poległych Stoczniowców 1970. Jako ciekawostkę warto wspomnieć, że zdjęcie fragmentu tej kamienicy trafiło nawet na okładkę książki "Poniemieckie", autorstwa Karoliny Kuszyk.

"To przecież część historii naszej dzielnicy"

Nie wszystkim jednak przypadła do gustu decyzja o uwidocznieniu spłowiałych wcześniej napisów. Zdaniem jednych, poprzez odmalowanie inskrypcji zatraciły one swój zabytkowy charakter. Zdaniem drugich, uwidacznianie poniemieckich napisów w polskim mieście jest niestosowne. Innymi słowy, to rozdrapywanie ran trudnej historii relacji polsko-niemieckich w Gdańsku.

Czytaj również: Międzywojenny Gdańsk w oczach polskiego korespondenta prasowego

- Mieszkańcy różnie na to reagują. Pojawiły się - choć nieliczne - głosy sprzeciwu. Do rady dzielnicy zgłosiły się osoby, których stanowisko można streścić następująco: skoro mieszkamy w Polsce, to dlaczego pojawiły się napisy po niemiecku? Tłumaczyliśmy, że to przecież część historii naszej dzielnicy, a poza tym nie jesteśmy stroną w tej sprawie. Nas przede wszystkim cieszy, że kamienica została odrestaurowana. Mi osobiście te napisy nie przeszkadzają. Jak już mówiłam, traktuję je jako dziedzictwo naszej dzielnicy, którego nie ma się co wypierać - kwituje Bartków.
Czytaj również: Polowanie na Polaków we wrześniu 1939 r.

Warto przypomnieć, że w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej na wszystkich terenach tzw. Ziem Odzyskanych, czyli byłych prowincji Niemiec, wcielonych w granice Polski, przeprowadzono akcję masowego likwidowania śladów niemczyzny. Była to logiczna konsekwencja barbarzyńskiej okupacji naszego kraju w latach 1939-1945 ze strony Niemców. W przypadku napisów na budynkach akcja polegała na ich skuwaniu, zamalowywaniu czy pokrywaniu ich cementem.

Spór dotyczy nie tylko Gdańska

W ostatnich latach, gdy polsko-niemieckie animozje dawno odeszły w niepamięć, odtwarzanie zachowanych inskrypcji poniemieckich zdarza się coraz częściej.

Nie dotyczy to wyłącznie Gdańska. Dla przykładu, kilka lat temu uczytelniono wielki napis nad wejściem do tunelu przy dworcu PKP Wrocław Główny.

Odnowiony napis przy dworcu PKP Wrocław Główny.

Podobny spór do tego, który miał miejsce na Oruni, opisywaliśmy w ostatnich latach przy okazji dylematu odtworzenia poniemieckiego napisu i pruskiego orła na siedzibie delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Gdańsku. Wojewódzki konserwator zabytków podjął salomonową decyzję. Prześwitująca spod cienkiej warstwy gipsu inskrypcja Polizeipräsidium (pol. Prezydium policji) ani nie została odtworzona, ani skuta.

Czytaj również: Remont siedziby ABW w Gdańsku

Częściowo zrekonstruowany pruski orzeł na gmachu Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Gdańsku.

W trakcie renowacji oczyszczono jedynie wspomnianą warstwę gipsu. Natomiast pruski orzeł został odtworzony jedynie w symbolicznej formie. Płaskorzeźba ma nieostre rysy, co ma jednocześnie przypominać o jego obecności, jak i fakcie skucia tuż po wojnie.

Quiz

Średni wynik 59%

Stare nazwy ulic w Trójmieście

Rozpocznij quiz

Rafał Borowskir.borowski@trojmiasto.pl

Opinie (679) ponad 20 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-03-30 13:10

Dziwne to miasto,niby nie a jednak tak.

Jednak lubuja się w niemieckich tradycjach. Kiedy następny oktoberfest w gdańsku gdzie przyszli sprzedawcy narodu za niemieckie piwo. Ci co walczyli o to miasto w grobach się przewracają.

2 lata
- 3 7
Twoja opinia

Zmień treść

Jednak lubuja się w niemieckich tradycjach. Kiedy następny oktoberfest w gdańsku gdzie przyszli sprzedawcy narodu za niemieckie piwo. Ci co walczyli o to miasto w grobach się przewracają.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-03-30 13:11

no co polaki,uczyć się niemieckiego. (2)

kiedy następny oktoberfest w gdańsku.

2 lata
- 6 6
Twoja opinia

Zmień treść

kiedy następny oktoberfest w gdańsku.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2022-03-30 13:27
  
  no właśnie...
  
  a ja, nic nie rozumiem co tam jest napisane,
  jaki cel ma utrzymywanie takich napisów?
  
  chyba że kolega jakiś miał zarobić?- no to zarobił!
  a napisy kłują w oczy- bo nie wiadomo o co chodzi!
  ale (głupek!) odtworzył sobie napisy i sie cieszy!
  
  2 lata
  - 2 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  a ja, nic nie rozumiem co tam jest napisane, jaki cel ma utrzymywanie takich napisów? chyba że kolega jakiś miał zarobić?- no to zarobił! a napisy kłują w oczy- bo nie wiadomo o co chodzi! ale (głupek!) odtworzył sobie napisy i sie cieszy!
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2022-03-30 14:00
  
  I przy okazji ukrainskiego
  
  2 lata
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-03-30 13:12

Cicho tam,bo pan niemiec sie obrazi.

basia70
2 lata
- 6 7
Twoja opinia

Zmień treść

Cicho tam,bo pan niemiec sie obrazi.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-03-30 13:14

Gdańsk zawsze robi wszystko dla obcych ,tylko swoich ma gdzieś.

2 lata
- 10 8
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-03-30 13:14

a wiec jest szansa, że pomnik cesarza Wilhelma wróci przed Brame Wyżynną??

2 lata
- 11 3
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-03-30 13:14

A mnie we Wrzeszczu na Wysepce

brakuje napisu, który był widoczny z tramwaju - "je*nie bomba"
czemu go nie odnowiono?

2 lata
- 8 3
Twoja opinia

Zmień treść

brakuje napisu, który był widoczny z tramwaju - "je*nie bomba" czemu go nie odnowiono?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-03-30 13:14

autorzy pomysłu niemieckich napisów- sugerują że były jakieś animozje, złośliwości

napisy w j.niemieckim na budynkach były wszędzie widoczne ( lata 60-70) i w miarę postępujących remontów po postu ich nie odtwarzano ( bo to zwyczajna głupota)
mieszkać w mieście Polskim a wszędzie zachować napisy w obcych językach- czy to normalne?
a napisy?- to zwyczajne reklamy na miarę tamtych czasów!

nagle zaczęli odtwarzać niemieckie napisy, niemiecką historię...

2 lata
- 6 5
Twoja opinia

Zmień treść

napisy w j.niemieckim na budynkach były wszędzie widoczne ( lata 60-70) i w miarę postępujących remontów po postu ich nie odtwarzano ( bo to zwyczajna głupota) mieszkać w mieście Polskim a wszędzie zachować napisy w obcych językach- czy to normalne? a napisy?- to zwyczajne reklamy na miarę tamtych czasów! nagle zaczęli odtwarzać niemieckie napisy, niemiecką historię...
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-03-30 13:15

To zwykły sklep nie może mieć reklamy bo jest ustawa antyreklamowa, a stare jest odnawiane.

2 lata
- 8 2
Twoja opinia

Zmień treść

To zwykły sklep nie może mieć reklamy bo jest ustawa antyreklamowa, a stare jest odnawiane.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-03-30 13:15

Po co komu napisy w obcym języku (1)

Skoro napisy były już ledwie widoczne to można było zeszlifować je na płasko. Te napisy nie mają żadnego praktycznego zastosowania, przecież tam nie ma tych zakładów. Tylko wprowadzanie w błąd. Co innego zdobienia elewacji o nie jak najbardziej należy dbać.

2 lata
- 12 6
Twoja opinia

Zmień treść

Skoro napisy były już ledwie widoczne to można było zeszlifować je na płasko. Te napisy nie mają żadnego praktycznego zastosowania, przecież tam nie ma tych zakładów. Tylko wprowadzanie w błąd. Co innego zdobienia elewacji o nie jak najbardziej należy dbać.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2022-03-30 13:22
  
  ba nie ma tych ludzi!
  
  a już tak....
  jeżeli władze Gdańska chcą tak być poprawni-proniemieccy- to czemu niszczą starą zabudowę Gdańska?- 90% budynków zniszczonych, spalonych, zburzonych przez ostanie 30 lat to budynki poniemieckie! a i napisy na nich były po niemiecku
  
  2 lata
  - 2 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  a już tak.... jeżeli władze Gdańska chcą tak być poprawni-proniemieccy- to czemu niszczą starą zabudowę Gdańska?- 90% budynków zniszczonych, spalonych, zburzonych przez ostanie 30 lat to budynki poniemieckie! a i napisy na nich były po niemiecku
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-03-30 13:17

i po co to,mało krzywdy było,po co to tłoczyć dalej.

2 lata
- 3 5
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii